ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အဆိုး၀ါးဆံုးခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ ၈ ႏိုင္ငံထဲမွာ ျမန္မာပါ၀င္

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္
အဂၤါ, 13 စက္တင္ဘာ 2011

ဒီႏွစ္အတြက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကမာၻေပၚမွာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အဆိုး၀ါးဆံုး ခ်ိဳးေဖါက္တဲ့ ႏိုင္ငံစာရင္းမွာ မႏွစ္ကလိုပဲ ပါ၀င္ ေနျပန္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ သံဃာ့ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကို ပိုမုိ ဖိႏွိပ္လာၿပီး ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ သံဃာေတြ အက်ဥ္းက် ခံေနရဆဲ ျဖစ္သလို မူစလင္ေတြျဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကိုလည္း အခုထိ အသိမွတ္ မျပဳေသးပဲ ခရစ္ယန္ ဘာသာ၀င္ တုိင္းရင္းသားေတြ အတြက္ဆိုလည္း အခြင့္အေရး ရပိုင္ခြင့္ ေတြ ဆံုးရံႈးမႈ ရွိေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံကို CPC လို႔ေခၚတဲ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အျပင္းအထန္ခ်ိဳးေဖါက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံထဲမွာ ဆက္လက္ ထည့္သြင္း ထားၿပီး ဒီႏွစ္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ စီပီစီ ရွစ္ႏိုင္ငံရဲ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ ခ်ိဳးေဖါက္ေနမႈ အျပည့္အစံုကို အဂၤါေန႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အလုပ္သမား ဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မိုက္ကယ္ ေပါ့စ္္စနာ (Michael Posner) ကေျပာပါတယ္။

“ႏို္င္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က အထူးစိတ္ပူဖို႔ေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ၈ ႏိုင္ငံကို သတ္မွတ္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံေတြ ကေတာ့ ျမန္မာ၊ တရုတ္၊ အီရစ္ထရီးယား၊ အီရန္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ဆူဒန္နဲ႔ အူဇဘက္ကစ္စတန္ ႏိုင္ငံေတြပါ။ ဒီႏိုင္ငံေတြ အားလံုးမွာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိတာ ႏွစ္ကာလ ၾကာျမင့္ေနၿပီ ျဖစ္သလို ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးလည္း ခ်ိဳးေဖါက္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြကို အစီရင္ခံစာမွာ အျပည့္အစံု ေဖၚျပထားပါတယ္။”

အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အပိုင္းေလးပိုင္းခြဲ တင္ျပ ထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံတြင္း ေဒသအလိုက္ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္မႈကို ဆန္းစစ္ထားသလို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၉၀ ရာခိုင္ႏံႈးရွိၿပီး ခရစ္ယန္နဲ႔ မူစလင္ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း စီေလာက္ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အစိုးရရဲ့ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ေလးစားလိုက္နာမႈနဲ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အတြင္း ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ ေလးစား လိုက္နာမႈ အေျခေနေတြကိုပါ ခြဲျခား ေဖၚျပထားပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အခုထိ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ ေထာင္အက်ခံေနရတာ ေတြ႔ရသလို ျမန္မာႏိုင္ငံက မူစလင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ကိုလည္း အခုထိ အသိမွတ္ျပဳတာမ်ိဳး မေတြ႔ရေသးပါဘူး။”

မစၥတာ ေပါ့စ္နာေျပာသြားတာပါ။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာကို အထူးဦးစား ေပးၿပီး အေလးအျမတ္ ထားေၾကာင္း ျပသ ေနေပမယ့္ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ သံဃာ အမ်ားအျပားကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ၿပီး နယ္ေ၀း အက်ဥ္းေထာင္ေတြ ပို႔တာရွိသလို အစီရင္ခံစာ ေရးသားတဲ့ ၂၀၁၀ ဇူလိုင္လ ၁ ရက္ကေန ဒီဇင္ဘာလကုန္ အတြင္း သံဃာအပါး ၂၅၆ ပါး အက်ဥ္း ေထာင္ထဲမွာ က်န္ေန ေသးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သံဃာ့ ဥေသွ်ာင္ျမန္မာ ရဟန္းေတာ္မ်ား အဖြဲ႔ အတြင္းေရးမႈး အရွင္ဂုဏိႆရ ကေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္မႈကို သင္ေပးတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္ေတြကို အက်ဥ္းခ်ထားတာ မသင့္ေလွ်ာ္ဘူးလို႔ မိန္႔ပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစိုးရ ဖမ္းထားတာကေတာ့ ရာဂဏန္း ရွိတယ္ေပါ့ ဘယ္သူ႔မွ အဆက္အသြယ္ မမွီတဲ့ အတြက္ စာရင္း မျပဳႏိုင္ တာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဖမ္းထားရင္းနဲ႔ ပ်ံလြန္ေတာ္ မူသြားတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ၂၀၀၇ခုႏွစ္က သံဃာေတာ္ ေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး ေမတၱာပို႔တယ္၊ လမ္းေလွ်ာက္တယ္။ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သံဃာေတာ္ေတြ ေနတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေတြကို ပိတ္တာ၊ ၀ါတြင္း ကာလေတာင္ ကိုယ့္ေက်ာင္းကိုယ္ မျပန္ႏိုင္ဘူး။ ေတာက သံဃာ ၿမိဳ႕မတက္ႏိုင္ေအာင္ ၿမိဳ႕ကသံဃာ ေတာမျပန္ႏိုင္ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဒုကၡေပးတာ ရွိတယ္။

ဘာမွ အပစ္မရွိတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြ ဦးဂမၻီယအပါအ၀င္ တျခားဆရာေတာ္ သံဃာေတြကို ဖမ္းထားတာဟာ ဘာသာေရးကို အမ်ိဳးမ်ိဳး ပိတ္ပင္ တားဆီးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဘာသာ သာသနာ ထြန္းကားတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ ဒီလို ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ရွက္ဖို႔လည္း ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေတြကိုရပ္တန္းက ရပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။”

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အမ်ားဆံုးေနထုိင္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ အပါအ၀င္ မူစလင္ေတြ အျပင္ ခရစ္ယန္ေရာ၊ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတြ ကိုပါ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ့ အခု အစီရင္ခံစာဟာ ဒီမိုကေရစီလမ္းကို ေလွ်ာက္လွမ္း ေနတယ္ ဆိုတဲ့ ေျပာၾကားခ်က္ ေတြကို စိန္ေခၚေနတယ္လို႔ ျမန္မာ မူစလင္ အစည္းအ႐ံုး အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအာင္တင္က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာျပည္မွာက မူစလင္ျဖစ္ျခင္းကိုက အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ ဒီလူဟာ တုိင္းရင္းသား မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြဆိုရင္ ႏိုင္ငံသား ဟုတ္တယ္ မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ အဆင့္ထက္ေတာင္ မကေတာ့ဘဲနဲ႔ ဒီလူသားရဲ့ ျဖစ္တည္ခြင့္ ေတြမွာပါ အဖိႏွိပ္ ခံရတယ္။ ဥပမာ အရြယ္ေရာက္လို႔ အိမ္ေထာင္ ျပဳခ်င္ရင္ ေတာင္မွ အိမ္ေထာင္ျပဳလို႔ မရတာ၊ သိန္းနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ က်န္းမာေရး အတြက္ ေဆးကုမယ္ ဆိုရင္ ေဆးကုလို႔မရ တေနရာက တေနရာသြား လို႔မရ၊ ပညာသင္လို႔ မရ၊ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြလို႔မရ၊ သူတို႔ကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ စီစစ္လို႔ မၿပီးႏိုင္ ေသးဘူးလား။ ဒီကေန႔ ယူႏိုက္တက္ စတိတ္က ထုတ္ျပန္တဲ့ ဒီ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အဖိႏွိပ္ဆံုး ႏိုင္ငံမွာ ျမန္မာ ႏို္င္ငံ ဆက္လက္ ပါရွိေနျခင္း သည္ပင္လွ်င္ ဒီကေန႔ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေနပါတယ္ ဆိုတဲ့ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကို ေမးခြန္း ထုတ္လိုက္တယ္ လို႔ေတာင္ ထင္မိပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရွိၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရး တိုးတက္လာေစဖို႔ အေမရိကန္ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြဟာ ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ။ NGO အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အခါသင့္တုိင္း ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ေနသလို ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ကစၿပီး အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တြန္လန္းတို႔စ္ (Tom Lantos Block Burmese Junta Anti- Democratic Efforts Act) ရဲ့ JADE အက္ဥပေဒနဲ႔ ခ်မွတ္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ ေနတယ္လု႔ိလည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပ ထားပါတယ္။

Ref: VOA News