October 4, 2012
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) နာယက တဦးျဖစ္သူ ဦးတင္ဦးကို ဧရာဝတီက စက္တင္ဘာလ အေစာပိုင္းတြင္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ခဲ့ပါသည္။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္း၊ ျပည္ပမွ ျပန္လာသူမ်ားႏွင့္ NLD ၏ ဆက္ဆံေရး အေနအထား၊ NLD ႏွင့္ စီးပြားေရး မူဝါဒ၊ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွ NLD ၏ အေျခအေန ၂၀၁၅ အတြက္ NLD ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မ်ားကို ဧရာဝတီ အယ္ဒီတာ ကိုေအာင္ေဇာ္၊ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ေက်ာ္ခတို႔က ဦးတင္ဦးႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ထားပါသည္။
ဦးတင္ဦးသည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ ရက္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဒီပဲယင္း အေရးအခင္း အၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ အတူ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရကာ ၇ ႏွစ္နီးပါး ထိန္းသိမ္း ခံခ့ဲရသူ ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈကာလ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ စတင္ တည္ေထာင္စဥ္ ကတည္းက ပါ၀င္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တဦးလည္း ျဖစ္သည္။
ေမး ။ ။ ျပည္ပက ျပန္လာတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ မၾကာခင္ကပဲ ကိုေသာင္းထြန္းတို႔၊ ကိုမိုးသီးဇြန္တို႔ ေတြ႔ၾကတယ္။ ေနာက္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ အုပ္စုရွိတယ္။ သူတို႔ေတြဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ NLD စဖြဲ႔ကတည္းက အဖြဲ႔၀င္ေတြ မဟုတ္ေသာ္လည္းပဲ NLD နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဒုကၡသုကၡေတြ ေရာက္ခဲ့တဲ့ ကာလေတြမွာ စိန္ေခၚမႈကာလေတြမွာ NLD ကို အၿမဲတမ္း ၀န္းရံၾက၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၀န္းရံၾက ဆိုတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလိုပြင့္လာတဲ့ NLD ဘယ္လိုလဲလို႔ ေဝဖန္ၾကတာေတြ ရွိတယ္။ အခုကာလမွာ သူတို႔ေတြရဲ႕ အားကို ဘယ္လို ယံုၾကည္ၿပီး သံုးမွာလဲ။
ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္တို႔သေဘာထားက NLD ေထာင္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာ ဒီ ၈၈ က ေက်ာင္းသားစုေတြရဲ႕ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ သက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္း မႈကေန ရလာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ လက္ခံ ထားတယ္။ ဒီေန႔၊ ဒီရက္ေတြထဲမွာ အခုသူတို႔လည္းပဲ သြားလာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အပိုင္းမွာ အဖြဲ႔အစည္းလို ပါတီ မဖြဲ႔ဘူးေပါ့။ အခုလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ဆိုၿပီး သြားတယ္။ သူတို႔ တျပည္လံုး သြားတယ္။ တျပည္လံုးက အားလံုးကို ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာ လက္ခံၾကတယ္။
က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ NLD အခု ညီလာခံ က်င္းပဖို႔အတြက္ NLD ပါ၀င္တဲ့ပုဂၢဳိလ္ေတြ လာခ်င္တယ္ ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ ဖြင့္ထား တယ္ေပါ့။ လာၾကေပါ့။ မလာဘဲေနၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ သူတို႔ဟာသူတို႔ သီးျခားလုပ္ခ်င္တယ္ဆိုလဲ ဒါ သူတို႔ရဲ႕ Right ေလ။ အခု ၈၈ မ်ဳိးဆက္လုပ္ေနတဲ့ အပိုင္းမွာေတာ့ ဒီေန႔လုပ္ကိုင္တဲ့ အားလံုးသည္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ျပည္သူလူထုထဲမွာ ၀င္ၿပီးေတာ့ မွန္မွန္ကန္ကန္ လုပ္ေနတဲ့ဟာသည္ ဘာမွ အျငင္းပြားစရာ မရွိဘူး။
ေမး ။ ။ ၈၈ မ်ဳိးဆက္အုပ္စုတို႔၊ ကိုကိုႀကီးတို႔က NLD ၀င္လာမယ္ဆိုရင္ေရာ ၀င္လာလို႔ ရမလား။
ေျဖ ။ ။ ရတယ္။ အခ်ိန္မေရြး ၀င္လာလို႔ ရတယ္။ NLD ၀င္လာမယ္ဆိုရင္ လက္ခံတယ္။ သူတို႔တင္ မဟုတ္ဘူး။ ဟိုေန႔ကလာတဲ့ သူေတြ (ျပည္ေတာ္ျပန္မ်ား) ကိုလည္း က်ေနာ့္ကို ေမးတယ္။ က်ေနာ္ ေကာင္းေကာင္း ေျပာလိုက္ပါတယ္။ သူတို႔စိတ္ထဲမွာ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နားလည္တာမွ ေကာင္းေကာင္း နားလည္တယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ ဒီပုဂၢဳိလ္ေတြသည္ ႏိုင္ငံျခားကို သြားရတာဟာ သြားခ်င္လို႔ သြားတာမဟုတ္ဘူး။ ဒီမွာ သူတို႔ေဆာင္ရြက္ခ်င္တဲ့ ကိစၥအ၀၀ကို ဒီမွာ လုပ္တာ အႏၲရာယ္ရွိေကာင္း ရွိမယ္။ သူတို႔ ဒီမွာလုပ္တာထက္ ဒီထက္လုပ္လို႔ေကာင္းတဲ့ ေနရာရွိရင္ရွိမယ္။ သူတို႔သြားတာ သူတို႔ေစတနာသည္ ေစတနာအမွန္ ရွိတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က သိၿပီးသား လက္ခံၿပီးသား။ သူတို႔သြားၿပီး လုပ္ကိုင္ေနတဲ့အတြက္ ဟိုမွာ ေတာ္ေတာ့္ကို ႀကိဳးစားပမ္းစား ဆင္းဆင္းရဲရဲ လုပ္ရတယ္။ သူမ်ားႏိုင္ငံမွာ လုပ္တယ္ဆိုတာက အင္မတန္ ဆင္းရဲပါတယ္။ မ်က္ႏွာငယ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသြားတဲ့အခါတိုင္းမွာ ဒါေတာင္က်ေနာ္တို႔ အရွိန္အ၀ါနဲ႔ သြားတာေတာင္ ဆက္ဆံေရးမွာ သိပ္ၿပီးေတာ့ ဘ၀င္က်တာေတြ မရွိပါဘူး။ အဲေတာ့ ဒီလို ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးေတြဆို က်ေနာ္ သေဘာေပါက္တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ လုပ္ကိုင္တဲ့အခါ အေတြ႔အႀကံဳ ပညာအရည္အခ်င္း တခ်ဳိ႕လည္း ဟိုမွာ ပညာသင္ၾကားတာေတြ ရွိမယ္။ ဒါေတြ အားလံုးဟာ ျပန္လာၿပီးေတာ့ အသံုးခ်မယ္ဆိုရင္ အသံုးခ်လို႔ ရတယ္။ NLD ထဲမွာ လာမယ္ဆိုရင္လည္းလာ။ သို႔ေသာ္ ဒီမိုကေရစီရေအာင္ သူတို႔လုပ္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္လည္း လုပ္။ လုပ္ခြင့္ရွိတာေပါ့။
ေမး ။ ။ NLD ပါတီက သူတို႔ကို ကမ္းလွမ္းတာေတြ၊ စကားေျပာတာေတြ ရွိခဲ့ဖူးလား၊ ကိုကိုႀကီးတို႔ အုပ္စုေတြ၊ အျပင္က အုပ္စုေတြနဲ႔။
ေျဖ ။ ။ အခုအခ်ိန္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကိုကုိႀကီးနဲ႔ မင္းကိုႏိုင္ကေတာ့ NLD ၀င္မယ္ ျပဳမယ္ဘာမယ္၊ ဒါကေတာ့ မသိေသးဘူး။ ဒါကေတာ့ မၾကားမိေသးဘူး။ ဒါကေတာ့ သူတို႔လည္း မေျပာဘူး က်ေနာ္တို႔လည္း မေျပာဘူး။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ အခုေရာက္ခါစမွာ ရွိေနတဲ့ NLD နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ေၾကာင္း အားလံုး ပင္ပန္းခံၿပီးေတာ့ သူတို႔ လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲဒီအေပၚမွာ ေလးစားတဲ့ အေနနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းၿပီးေတာ့ ေရာက္တဲ့ေနရာမွာ NLD ရွိတဲ့အေနထားက လူေတြနဲ႔ေပါင္းစပ္ၿပီးေတာ့ တေပါင္းတည္း လုပ္ကူေနတဲ့ဟာေတြေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒါရွိေနတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ နယ္ေတြမွာေတာ့ သြားၿပီးလုပ္ေနတာေတာ့ အမွန္ပဲ။
ေမး ။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္၊ အန္ကယ္အပါအ၀င္ အျပင္က လူေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေပၚမွာ အန္ကယ္တို႔ ဘယ္လို သေဘာထားရွိလဲ။
ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္ အ၀၀ကို ၀ိုင္း၀န္းေဆာင္ရြက္မယ့္ ဆိုတဲ့အေနအထားနဲ႔ လာခဲ့ၾကတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ေတြ တကယ္စစ္မွန္တယ္ဆိုရင္၊ ယံုၾကည္ေသးတယ္ဆိုရင္ျဖင့္ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႔က Welcome လုပ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ခင္ဗ်ားတို႔လာမယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔အားကို အမ်ားႀကီးေမွ်ာ္ကိုးတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔က အေတြ႔အႀကံဳေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ လူလတ္ပိုင္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ လုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က Welcome ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အားလံုးကို က်ေနာ္တို႔က ေနာက္ဆက္လာမယ့္ ပံုသ႑န္အေနထားမွာေတာ့ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ေနာက္က်န္မယ့္လူနဲ႔ ဆက္လုပ္မယ့္အပိုင္းမွာ လုပ္ႏိုင္တဲ့အတိုင္းအတာေတြရွိရင္ လုပ္ၾက၊ လုပ္ေပးၾကေပါ့။ မပစ္ပယ္ဘူး။
ေမး ။ ။ ဒီေန႔ တိုင္းျပည္မွာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာပဲ ရွိတယ္။ ၾကားမွာ အလယ္အလတ္ မရွိဘူး။ ဆိုေတာ့ အဲဒီလို တိုင္းသူ ျပည္သားေတြရဲ႕ ဖူလံုေရး၊ စီးပြားေရးအရ NLD က ဘယ္ေလာက္ျပင္ထားလဲ။
ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ စီးပြားေရး ေပၚလစီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Economic Statement တခု က်ယ္က်ယ္ႀကီးကို ထုတ္ျပန္ထားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီမွာ ေရးသားၿပီးၿပီ။ အခု အိုဘားမာက Sanction တႏွစ္ေလွ်ာ့ေပးတယ္။ ဒီ Sanction ကို Lift လုပ္ေတာ့မယ့္ သေဘာဘဲ။ တႏွစ္ေျပာေျပာ၊ ႏွစ္ႏွစ္ေျပာေျပာ စၿပီး လုပ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါ လုပ္တာပဲ။ သူတို႔မွာ တခုရွိတာက ဒါျပင္ထားတာသည္ ကြန္ဂရက္က ျပင္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြန္ဂရက္ကို သေဘာထားယူရမွာ ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာ အားလံုးကို Investment လုပ္မယ္၊ ေနာက္ၿပီး Business လာမယ္။ ဘာမွ က်ေနာ္တို႔ ေျပာစရာ မလိုဘူး။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ မကန္႔ကြက္ဘူး။
ေမး ။ ။ လႊတ္ေတာ္ထဲ NLD ပါတီရဲ႕ အေျခအေနက ဘယ္လိုလဲ။ အားရလား။
ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အတားအဆီး မရွိဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတဲ့စကားကေတာ့ သူဟာ သမၼတႀကီးနဲ႔ အလုပ္လုပ္လို႔ ရတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔အထိ အစိုးရနဲ႔ အလုပ္လုပ္လို႔ ရတယ္လို႔ေတာ့ မေျပာေသးဘူး။ ဒီလိုေတာ့ ရွိေသးတာေပါ့။ သို႔ေသာ္ အခု ေလာေလာဆယ္လုပ္ေနတဲ့ Process မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တင္ခြင့္ရွိတယ္၊ ေျပာခြင့္ ဆိုခြင့္ရွိတယ္၊ လူပ္ရွားခြင့္ ရွိတယ္။ သူ႔ကို ေရးရာေကာ္မတီ အဓိကေပးတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒါနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းမွာ ပြင့္လင္းမယ့္ သေဘာေဆာင္တယ္။
ေမး ။ ။ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူေတြၾကားထဲမွာ သံုးပြင့္ဆိုင္လို႔ ေျပာတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရယ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးေရႊမန္းရယ္၊ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ရယ္၊ ဒီ ၃ ေယာက္ရဲ႕ ဒိုင္ယာေလာ့ဂ္က တိုင္းျပည္ရဲ႕ Stabality … အဲဒီ ၃ ေယာက္က အေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာတယ္။
ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ေနရတာကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္တာက မ႑ိဳင္ျပဳၿပီးေတာ့ ပိုမိုညိွႏိႈင္းေျဖရွင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မလားဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚတခုကေတာ့ ဒီလိုရွိတယ္။
ေမး ။ ။ အခု ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ပါတီက ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဆိုေတာ့ သေဘာက ၂၀၁၅ မွာ NLD ပါတီက ႏိုင္ဖို႔ေသခ်ာၿပီလား။
ေျဖ ။ ။ ဒီလိုေျပာလို႔ မရေသးဘူး။
ေမး ။ ။ ဘာေၾကာင့္လဲ။
ေျဖ ။ ။ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီက ဘာေၾကာင့္လူေတြက သူတို႔ကိုမုန္းတယ္ဆိုတာ သူတို႔လည္း သူတို႔ဟာသူတို႔ အေၾကာင္းရွာၿပီးေတာ့ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ဘာလုပ္ရမလဲဆိုတာ သူတို႔လည္း စဥ္းစားမွာေပါ့။ ဒါက လူ႔သဘာ၀ပဲ။ က်ေနာ္႐ံႈးေနတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ႐ႈံးတာလဲ စဥ္းစားရမွာပဲ။ ငါ့ကို သေဘာမက်တာ ဘာေတြလဲ။ အဓိပၸာယ္က ဒါနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းမွာ လူေတြေပၚမွာ ငါတို႔ဟာ ပိုၿပီးေတာ့ မေလ်ာ္ၾသဇာေတြ သံုးေနတာလား၊ အႏိုင္က်င့္ေနတာလား၊ လက္နဲ႔ အႏိုင္က်င့္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ စီးပြားေရးနဲ႔ အႏိုင္က်င့္လား။ ဆိုပါစို႔ လယ္ယာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မတရားသိမ္းလို႔ လူေတြက မေက်နပ္ျဖစ္တာလား။ သူတို႔ဟာ သူတို႔လည္း ျပန္ၿပီးေတာ့ ရွာဖို႔ အခ်ိန္ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ သူတို႔လည္း ရွာႏိုင္သမွ် ရွာဖို႔လိုတယ္။ ကုစားရမယ္။
သို႔ေသာ္ တခုေတာ့ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔နဲ႔ယွဥ္ရင္ သူတို႔ဟာ ေငြေရးေၾကးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အာလံုးမွာ အမ်ားႀကီး ေတာင့္တဲ့အတြက္ သူတို႔က ေငြေရးေၾကးေရးနဲ႔ သံုးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ မသိနားမလည္တဲ့ သူမ်ားေတြအေပၚမွာလည္း ဒီအေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းျပ စည္း႐ုံးထားၿပီး အဲဒီစည္း႐ုံးေရး အင္းအားစုကို ရေအာင္ယူဖို႔ သူတို႔ႀကိဳးစားမယ္။ ဒါေတြကေတာ့ ရွိမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔က ႀကိဳးစားရမယ္။ ႏိုင္ေအာင္ေတာ့ လုပ္မွာပဲ။ တခုရွိတာက အရင္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ရတယ္ဆိုတာ ႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္းနဲ႔ပဲ လုပ္ရတာ။ တပါတီပဲ။ အခုက မ်ားလာၿပီ။ ဒါကို ၿပိဳင္ရမယ့္ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ဟာ ရွိသမွ်ခြန္အားကို ေသခ်ာစည္း႐ုံးၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းျပၿပီးေတာ့ လုပ္ႏိုင္မွ။ အရင္တုန္းက ျပေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ေစာင့္ေရွာက္တာေလး၊ ဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကာကြယ္ေပးတာ အဲေလာက္နဲ႔ မရဘူး။
ေမး ။ ။ ေျပာခ်င္တာက ၂၀၁၅ က NLD အတြက္ တကယ့္ စိန္ေခၚမႈႀကီး ဆိုပါေတာ့။
ေျဖ ။ ။ ဒါေပါ့။ စိန္ေခၚမႈႀကီး။
ေမး ။ ။ NLD ပါတီကို ႏွစ္ေပါင္း၂၀ ေလာက္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ခဲ့တဲ့ အန္ကယ့္မွာ သံသယသံေေလးေတြၾကား ေနရသလိုပဲ။
ေျဖ ။ ။ သံသယေတာင္ မဟုတ္ဘူး။ ဆဲေနတာ။ အဲဒီေတာ့ အေရထူတယ္။ က်ေနာ္က ျပန္ေမးခ်င္တာက အဲဒီဆဲတဲ့ေကာင္ မင္းေရာ ဘယ္ေလာက္လုပ္လို႔လဲလို႔ ေမးလိုက္မယ္ တခြန္းတည္းေပါ့။ က်ေနာ္မေမးပါဘူး။ က်ေနာ္ ေျပာလိုက္တယ္ မင္းတို႔ ဘယ္ေလာက္ေျပာေျပာ တံခါးဖြင့္ထားတယ္။ မင္းတို႔လာခဲ့ၾက။
ေမး ။ ။ ၂၀၁၅ အတြက္ အန္ကယ္တို႔ ဘာေတြ ျပင္ထားလဲ။
ေျဖ ။ ။ အခု အေျခခံအားျဖင့္ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒီမိုကေရစီရေအာင္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ညီတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခု လူထုလက္ခံႏိုင္ေအာင္ အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ ရႏိုင္သမွ် တည္ေဆာက္ၿပီးေတာ့ လူထုထဲ၀င္ႏိုင္သမွ် ၀င္ေအာင္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။ အလုပ္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။
ျပည္နယ္ တိုင္းကလူေတြကိုပါ က်ေနာ္တို႔က ပညာတိုးပြားေအာင္ ႀကိဳးစားလုပ္ေပးၿပီးေတာ့ တခ်ဳိ႕ဒီထဲကေနၿပီးေတာ့ ေတာ္တဲ့သူေတြကို က်ေနာ္တို႔က လႊတ္လႊတ္ၿပီးေတာ့ ပညာသင္ပို႔တယ္။ ေနာက္ ဒီမွာလည္း Workshop ေတြ လုပ္တယ္။ တခါတေလ တျခားေနရာေတြမွာ လုပ္တယ္။ သူတို႔ကို ပညာေပးတယ္။ လာမယ့္ႏွစ္မွာ သူတို႔လည္း ထိုက္သင့္အားေလွ်ာ္စြာ ပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔က ေပးေနတာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အဲေတာ့ ဒီဟာက တခါတည္းနဲ႔ မၿပီးဘူး။
သူတို႔ကို သူတို႔ကလည္း လာမယ့္ႏွစ္မွာ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ လူငယ္ေတြကို ဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီလူငယ္ေတြ မ်ားမ်ားလာႏိုင္ေအာင္ အခုက သင္တန္းေတြေပး၊ လႊတ္တဲ့သူလႊတ္။ အခုလည္းပဲ က်ေနာ္ အမွန္အတိုင္းေျပာမယ္၊ ဒါေတြၿပီးသြားရင္ လူငယ္ညီလာခံ လုပ္မွာဘဲ။ ညီလာခံလုပ္တဲ့အခါ သူတို႔က အထူးျခားဆံုး အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ လူငယ္ေတြက ပါ၀ါျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင္မို႔ အခု အေျခခံညီလာခံ လုပ္တဲ့အထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးကေတာ့ က်ေနာ္တို႔အမ်ဳိးသားနဲ႔ အတူတကြ တေပါင္းတည္း လုပ္ၾကတာ။ သို႔ေသာ္ လူငယ္လို႔ သတ္သတ္သီးျခားဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို ညီလာခံ က်င္းပႏိုင္ေအာင္ သူတို႔ဟာသူတို႔ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔က စည္းမ်ဥ္းေတြ ခ်ေပးမယ္။
ေမး ။ ။ NLD ပါတီက Instituional building ကို သြားေနတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ နားလည္တယ္။ အရင္က NLD ပါတီသည္ လူပုဂၢိဳလ္ တဦးတေယာက္ကို သြားတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မရွိရင္ NLD ပါတီဟာ မရွိဘူးဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာၾကတာရွိတယ္။ အဲဒါတာေတြကို ဘယ္လို ျပင္ၾကမွာလဲ။
ေျဖ ။ ။ အခုလည္းပဲ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သေဘာေပါက္တဲ့အတြက္ သူ႔ေနရာမွာ ၀င္ၿပီး လာၿပီး လုပ္ကိုင္ႏိုင္မယ့္ သူနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေျခအေန ဖန္တီးဖို႔အတြက္ သူ႔ေခါင္းထဲမွာ ရွိတယ္။ သူစဥ္းစားထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း စဥ္းစားထားတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ Personality နဲ႔ လုပ္တဲ့ Politics က မၿမဲပါဘူး။ ခင္ဗ်ား ယူဂိုစလပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မာရွယ္ တီးတိုး ရွိတုန္းက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတခုလံုး စည္းလံုးတယ္။ တီးတိုးလည္း ေသေရာ ကြဲတာပဲ။ ေမာ္စီတုန္း ေသတဲ့အခါ အခု ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးေပၚတာပဲ။ One party rule ပဲဲ။ တေယာက္တည္းကိုင္တာ။ က်ေနာ္တို႔ သေဘာေပါက္ၿပီးသားပဲ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူငယ္ေတြကို သိပ္ၿပီး ပညာေပးေနတာ၊ လူငယ္ေတြကို ေမြးထုတ္ေပးေနတာ။ အခုေမြးထုတ္ေနတာမွာ သူေက်နပ္ရေလာက္ေအာင္ သူေမြးထုတ္ေနတာပဲ။ ဒါပဲ။
ေမး ။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ခါစက သူမွတ္မွတ္ရရ ေျပာတဲ့စကားတခြန္း ရွိတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသံကို နားေထာင္မယ္တဲ့။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တေယာက္အေနနဲ႔ဆိုရင္ သူက ျပည္သူ႔အသံကို အခုအခ်ိန္အထိ နားေထာင္ေနတုန္းပဲလား။ ျပည္သူ႔အသံကို နားေထာင္ႏိုင္မယ့္ အင္အားရွိရဲ႕လား။
ေျဖ ။ ။ နားေထာင္တယ္။ နားေထာင္တဲ့ အင္အားလည္း ရွိပါတယ္။ ခင္ဗ်ားၾကည့္ေလ အျပင္မွာ သြားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူ႔ကို လက္ခံၾကတယ္ဆိုတာက သာမန္ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္အေနနဲ႔ လက္ခံတာမွ မဟုတ္ဘဲကိုး။
ေမး ။ ။ ၂၀၁၅ မွာ NLD ပါတီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က NLD ပါတီႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ကို ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္မယ္လို႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္မယ္လို႔ အန္ကယ္တို႔ ယံုၾကည္လား။
ေျဖ ။ ။ ၀ိုင္းၿပီး ကူညီျခင္းအားျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ က်ေနာ္ေျပာမယ္ သူဟာ တခ်ိန္ေသာအခါမွာ ဒီမွာရွိတဲ့ စစ္တပ္တခုလံုးသည္ သူမကိုယံုၾကည္အားကိုးေသာ တပ္မေတာ္တခုအထိ ေရာက္ရွိလာမယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ယံုတယ္။ ။
Ref: ဧရာဝတီ
Friday, October 5, 2012
၂၀၁၅ ဟာ NLD အတြက္ စိန္ေခၚမႈႀကီးလို႔ ဆိုတဲ့ ဦးတင္ဦး
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာေရးရာ (၄)
မဟာဗ်ဴဟာအက်ဳိးဆက္မ်ား (strategic implications)
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းလို႔ မရႏိုင္ဘဲ၊ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ (သို႔မဟုတ္) ႏိုင္ငံအ မ်ားစုက စစ္ေရးေျဖရွင္းမႈ နည္းလမ္းကိုသာ အသံုးျပဳ လာခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေဒသတြင္းသာ မကဘဲ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လံုျခံဳေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္မ်ား ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္း ထားၾကပါတယ္။ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္မ်ား ျဖစ္ပြား လာႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ conflict scenarios ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ၾကရာမွာ တ႐ုတ္- အာဆီယံ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈ၊ အာဆီယံ-အာဆီယံ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈနဲ႔ ထိုင္၀မ္-အာဆီယံ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈေတြ ရွိလာႏိုင္ေၾကာင္း ယူဆ ထားၾကပါတယ္။
(၁) တ႐ုတ္-အာဆီယံ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ (PRC-ASEAN Confrontation)
တ႐ုတ္-အာဆီယံ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မွုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ပြားမႈဟာ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြက အစပ်ဳိးတာ မဟုတ္ဘဲ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက အစပ်ဳိးမွသာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္း ထားပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္ေရးစြမ္းရည္၊ စစ္ အင္အား၊ သမိုင္းေၾကာင္းကို ရင္ဆိုင္ ယွဥ္ျပိဳင္ဖို႔ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားက မ၀ံ့မရဲျဖစ္မွာ မလြဲေသခ်ာျဖစ္ေၾကာင္း ယူဆထား ၾကပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က အာဆီယံႏိုင္ငံ အမ်ားစုဟာ ျပည္တြင္းေရး ပဋိပကၡေတြမွာသာ အင္အားသံုးေျဖရွင္းတတ္ ၾကေပမယ့္ ျပည္ပ ပဋိပကၡေတြမွာေတာ့ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္တဲ့ နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳဖို႔ ၀န္ေလးတဲ့ ဓေလ့ထံုးစံ ရွိၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဒသတြင္း အင္အားႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ စစ္ေရး မဟုတ္ပဲ ႏိုင္ငံေရးအရ၊ သံတမန္ေရး အရ ထိပ္တိုက္ျဖစ္မယ့္ ကိစၥရပ္ေတြကိုေတာင္ တတ္ႏိုင္သမွ် ေရွာင္ရွားေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြက အစပ်ဳိးလိုက္တဲ့ စစ္ေရး ပဋိပကၡ ဆိုတာကေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် နည္းပါတယ္။
၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ “Law on the Territorial Waters and their Contiguous Areas” ထဲမွာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ထဲက ကၽြန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လိုအပ္ရင္ စစ္အင္အားသံုးေျဖရွင္းခြင့္ကို ခြင့္ျပဳထားပါ တယ္။ အကယ္၍ ဒီဥပေဒကို အသံုးျပဳၿပီး စစ္အင္အားသံုးေျဖရွင္းမႈသာ တ႐ုတ္ဘက္က လုပ္လာခဲ့မယ္ ဆိုရင္ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြ အၾကားမွာ ေပၚ ထြက္လာႏိုင္တဲ့ cordial relations ကို ထိခိုက္ရံုသာမက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဂ်ပန္စတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ကိုပါ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နယူးဇီလန္က ပါေမာကၡ You Ji က ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကစတင္တဲ့ စစ္အင္အား သံုးမႈ ရွိလာခဲ့ရင္ ျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ရာမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံက လက္ရွိက်င့္သံုးေနတဲ့ “constructive engagement” မူ၀ါဒ ရပ္ဆိုင္းသြားမႈ၊ အာဆီယံ တြင္းႏွင့္ အာဆီယံျပင္ပႏိုင္ငံမ်ားစုေပါင္း၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအား containment policy ခ်မွတ္က်င့္သံုးရန္ အားထုတ္မႈ၊ တ ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ Aggression ကို ႏိုင္ငံတကာမွ သတိျပဳသြားမႈ စတဲ့ ဆိုးက်ဳိးေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ႏိုင္ငံေရးဆိုးက်ဳိးေတြသာမကပဲ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးကို မွီခိုေနရတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈကိုလဲ ထိ ခိုက္ႏိုင္ေၾကာင္းနဲ႔ စီးပြားေရးမတည္ၿငိမ္မႈကေနတဆင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအစိုးရရဲ႕ legitimacy ကိုပါ ဆက္လက္ထိခိုက္သြား ႏိုင္ေၾကာင္း You Ji က ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အက်ဳိးဆက္ေတြဟာ ပဋိပကၡရဲ႕ အတိမ္အနက္ေပၚမွာလဲ မူတည္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္းထား ၾကပါတယ္။ ေသးငယ္တဲ့ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈေတြမွာ ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈကို စစ္ေရးနဲ႔ ေျဖရွင္းမႈ ုျပဳလုပ္ၿပီး၊ ပံုမွန္ကုန္ သြယ္ေရးကို ဆက္လက္ထားရွိဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေပမယ့္၊ ပဋိပကၡႀကီးထြားလာတာနဲ႔အမွ် Bilateral trade ကို မလြဲသာမ ေရွာင္သာ ထိခိုက္လာမွာပဲျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုထားၾကပါတယ္။ တစထက္တစ အင္အားႀကီးမားလာတဲ့ တ႐ုတ္ေရတပ္ရဲ႕ စြမ္းရည္ကိုလဲ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔လိုေၾကာင္း လံုျခံဳေရးနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာ ဆန္းစစ္သူမ်ားက တင္ျပထားၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ blue water navy အဆင့္ျမွင့္တင္ရန္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ၊ ပုလဲသြယ္မဟာဗ်ဴဟာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္မႈ အပါအ၀င္ ေရရွည္ မဟာဗ်ဴဟာ ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို ခန္႔မွန္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အတြင္း က တ႐ုတ္ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြကို “litmus test” အေနနဲ႔ သေဘာထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔လိုေၾကာင္း အခ်ဳိ႕ပညာရွင္မ်ားက ဆိုထားၾကပါတယ္။
စစ္ေရးထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚမွာတင္မက အာဆီယံနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတို႔ အေပၚမွာလဲ ဆိုးရြားတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာအက်ဳိးဆက္ေတြ ရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အာဆီယံအဖြဲ႔ထဲမွာ ပါ၀င္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မဟာဗ်ဴဟာအက်ဳိးစီးပြားေတြက ႏိုင္ငံအလုိက္ ကြဲျပားမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္လဲ (၁၉၉၅) ခုမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ Mischief Reef incident မွာ အာဆီယံရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေတာင္တ ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံအဖြဲ႔အတြင္းမွာ တစံုတရာ sense of unity ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါ တယ္။ အခ်ဳိ႕အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ လံုျခံဳေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြက တ႐ုတ္ရဲ႕ hard line approach ကို လူသိရွင္ၾကား ေ၀ဖန္လာတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအတြင္းမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို အားေပးေထာက္ခံတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားလဲ ရွိ တယ္လို႔ အခ်ဳိ႕က ေ၀ဖန္ေထာက္ျပၾကေပမယ့္ ပညာရွင္ အမ်ားစုကေတာ့ ျပင္ပကေပၚထြက္လာတဲ့ ၿခိမ္းေခ်ာက္မႈ ရွိလာ တဲ့အခါ ညီညြတ္ေရးေပၚထြက္ လာတတ္ေၾကာင္း လက္ခံထားၾကၿပီး၊ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ အၾကား စစ္ေရး ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ရင္ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းဖို႔ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြ ညီညြတ္ သြားၾကမယ္လို႔ ခန္႔မွန္း ထားၾကပါတယ္။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ထပ္ေသခ်ာေနတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္ တခုကေတာ့ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အတြင္းမွာ စစ္ေရး ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ ေပၚထြက္ လာတာနဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံတို႔ အၾကား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ လာႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။ သံတမန္ေရးရာ အရ ဘယ္လိုပဲ အျပန္အလွန္ အလည္အပတ္ သြားမႈေတြ၊ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုမႈေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုေပမယ့္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ အၾကားမွာ တဘက္နဲ႔တဘက္ သံသယျဖစ္မႈေတြ၊ မယံုၾကည္မႈေတြ၊ ေျခလွမ္းေစာင့္ၾကည့္မႈေတြက ရွိေနၾကဆဲပါ။ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရးေၾကာင့္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ အၾကားမွာ စစ္ေရးထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈ ျဖစ္ပြား လာႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အေျခအေန ဆိုးႀကီး အထိ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုေနၾကသူေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုသာျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေဒသတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ တ႐ုတ္ရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား အေနနဲ႔ ဘက္မလိုက္ ရပ္တည္ႏိုင္မႈ အေျခအေန (neutral position) မွာ ရွိဖို႔ဆိုတာ အလြန္ပဲ ခဲယဥ္း လွပါတယ္။ လက္ရွိ အေျခအေန အထိေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈေတြမွာ ဘက္မ လိုက္မူ၀ါဒကို က်င့္သံုးေနဆဲမို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အစပ်ဳိး လိုက္တဲ့ စစ္ေရးထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈေတာ့ ျဖစ္ပြား ႏိုင္ေခ် မရွိဘူးလို႔ သံုးသပ္ၾကသူေတြ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။
၀ါရွင္တန္အေနနဲ႔ U.S.-Philippine Mutual Defense Treaty ဟာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလို အေလ်ာက္ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ မရွိေၾကာင္းနဲ႔ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုစဥ္ တုန္းက မနီလာ အေနနဲ႔ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈမွာ ပါ ၀င္ေသးျခင္း မရွိေၾကာင္း အၾကိမ္ၾကိမ္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို အေၾကာင္းျပၿပီး (၁၉၉၅) ခု၊ Mischief Reef အေရးျဖစ္စဥ္က အေမရိကန္က လက္ေရွာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျခားတဘက္မွာလဲ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အတြင္းမွာ ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြ ျပဳလုပ္လာတာေၾကာင့္ အေမရိကန္က ဘက္မလိုက္မူ၀ါဒကို ဘယ္ အတိုင္းအတာအထိပဲ က်င့္သံုးႏိုင္မလဲဆိုတာ တပ္အပ္ေသခ်ာ မေျပာႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆို လာခဲ့ပါတယ္။
စစ္ေရးပညာရွင္မ်ားကေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံက သိမ္းပိုက္ထားတဲ့ ကၽြန္းတခုခုကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက စစ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္မႈ ျပဳလုပ္တာနဲ႔ recognized territorial waters (သို႔မဟုတ္) the high seas မွာ ဖိလစ္ပိုင္ရဲ႕ ေရတပ္သေဘၤာကို တ႐ုတ္ ေရတပ္သေဘၤာက တိုက္ခိုက္တာကေတာ့ အေျခအေန မတူႏိုင္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေရ တပ္ခ်င္း ထိေတြ႔မႈျပဳလုပ္လာခ်ိန္မွာေတာ့ စစ္ေရးမဟာမိတ္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ပါ၀င္ ပတ္သက္မႈေတြ မလြဲမေသြ လုပ္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆို လာခဲ့ၾကပါတယ္။ အာရွေဒသ အတြင္း အေမရိကန္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑ကို ေလ့လာတဲ့ ပညာရွင္မ်ား ကေတာ့ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အတြင္းမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေရတပ္ရဲ႕ စစ္အင္ အားသံုးမႈေတြ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ရင္ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ မလြဲမေသြ တုန္႔ျပန္မႈ ျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ မျပဳလုပ္ခဲ့ရင္ အာရွ ေဒသမွာရွိတဲ့ US credibility ကို ထိခိုက္ဖြယ္ရာ ရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးဟာ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအၾကားက ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္လာႏိုင္ဖြယ္ အက်ဳိး ဆက္ေတြ ရွိသလို၊ အေမရိကန္နဲ႔ အာဆီယံတို႔အၾကားက ဆက္ဆံေရးအေပၚမွာလဲ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္ေတြ ရွိလာ ႏိုင္ပါတယ္။ အႀကီးမားဆံုးကိစၥရပ္ကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ စစ္ေရးထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈမွာ ပါ၀င္ပတ္ သက္လာခ်ိန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္အင္အားသံုးေျဖရွင္းမႈကို စစ္ေရးနည္းနဲ႔ တုန္႔ျပန္ဖို႔ဆိုရာ မွာ အနည္းဆံုး အာဆီယံႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ operational ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ logistical ပိုင္းဆိုင္ရာ စစ္ေရးေထာက္ ခံမႈ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံဟာ အျငင္းပြားမႈမွာ တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ႏိုင္သလို၊ တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ပတ္ သက္မႈ မရွိေပမယ့္လဲ မဟာဗ်ဴဟာအခ်က္အခ်ာက်ေနတဲ့ ႏိုင္ငံလဲျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ စစ္ေရးကၽြမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ ဒီ လို အေမရိကန္- တ႐ုတ္ စစ္ေရး ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္မႈ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈထဲမွာ တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ပတ္ သက္မႈမရွိတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံဟာ စင္ကာပူႏိုင္ငံျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကေတာ့ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမ ရိကန္တို႔ အၾကားမွာ ၾကားညပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လာႏိုင္ေခ် ရွိတယ္လို႔ ယူဆ ထားၾကပါတယ္။
(၂) အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ား အခ်င္းခ်င္း ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ
ေရပိုင္နက္အျငင္းပြားမႈမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားအၾကားက အျငင္းပြားမႈတင္ မကပဲ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ား အခ်င္း ခ်င္း ပိုင္ဆိုင္မႈအဆို တေနရာတည္းျဖစ္ေနတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် နည္းတယ္ ဆိုေပမယ့္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ား အခ်င္းခ်င္း ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကိုလဲ ခ်န္ရစ္ထားလို႔ မရပါဘူး။ ဒီလိုသာ ျဖစ္လာခဲ့မယ္ဆိုရင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေရးရာမွာ ရွိေနတဲ့ အာဆီယံရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ေမွးမွိန္သြားႏိုင္ဖြယ္ ရွိပါတယ္။ Spratlys နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာဆီ ယံႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား စစ္ေရးထိေတြ႔မႈဟာ (၁၉၉၂) ခုႏွစ္၊ ASEAN Declaration on the South China Sea မွာ ပါ၀င္တဲ့ အခ်က္တခ်က္ျဖစ္တဲ့ “the necessity to resolve all sovereignty and jurisdictional issues pertaining to the South China Sea by peaceful means, without resort to force.” ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္လိုက္သလို ျဖစ္ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈပဋိပကၡထဲမွာ တိုက္႐ိုက္ ပါ၀င္ေနတဲ့ အာဆီ ယံႏိုင္ငံမ်ားက စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ အလက္မ်ားကို ေစာင့္ထိန္းဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း မဟာဗ်ဴဟာေလ့လာေရး ပညာရွင္မ်ားက ေလ့လာေတြ႔ရွိ ထားပါတယ္။ အကယ္၍ အာဆီယံတႏိုင္ငံက ေဖာက္ဖ်က္လာခဲ့မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အာဆီယံ အဖြဲ႔တြင္းက ေန ၀ိုင္း၀န္း ထုတ္ပယ္ အေရးယူမႈေတြ ရွိလာႏိုင္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္း ထားၾကပါတယ္။
(၃) ထိုင္၀မ္ႏွင့္ အာဆီယံအၾကား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အတြင္းမွာ စစ္အင္အားအသံုးျပဳၿပီး၊ ေရပိုင္နက္ အဆိုျပဳမႈကို ပထမဆံုးျပဳလုပ္ ခဲ့တာက ထိုင္၀မ္ျဖစ္ ပါတယ္။ (၁၉၅၀) ခုႏွစ္မွာ Itu Aba အေျခစိုက္ ဖိလစ္ပို္င္ လူမ်ဳိးေတြကို စစ္အင္အား သံုးၿပီး ဖယ္ရွား ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ တိုင္ေပရဲ႕ မူ၀ါဒက ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အေရးကို စစ္အင္အားမသံုးပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖ ရွင္းႏိုင္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ (၁၉၉၂) ခုႏွစ္၊ ASEAN Declaration on the South China Sea ကို ထိုင္၀မ္က လက္ခံ အတည္ျပဳ ထားပါတယ္။
အခ်ဳိ႕ပညာရွင္မ်ားက ထိုင္၀မ္အေနနဲ႔ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈကို စစ္အင္အားသံုး ေျဖရွင္းၿပီး၊ ဆံုး႐ွံဳးေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး status ကို ျပန္လည္ျမွင့္တင္ လာႏိုင္ေၾကာင္း သံသယ ရွိၾကေပမယ့္၊ ပညာရွင္အမ်ားစု ကေတာ့ ဒီလိုျပဳလုပ္ျခင္း အားျဖင့္ ထိုင္၀မ္အေပၚ က်ေရာက္ လာမယ့္ မဟာဗ်ဴဟာ ဆိုးက်ဳိးေတြကို ထိုင္၀မ္အေနနဲ႔ ထည့္ သြင္းစဥ္းစားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ယံုၾကည္ ထားၾကပါတယ္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရးမွာ ထိုင္၀မ္ အေနနဲ႔ စစ္အင္အား သံုးျဖရွင္းမႈ ျပဳလုပ္လာခဲ့ရင္ လက္ရွိက်င့္သံုးေနတဲ့ “informal diplomacy” အားထုတ္ ၾကိဳးပမ္းမႈေတြ အားလံုးကို ထိခိုက္ သြားေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါတင္မကပဲ ေဒသတြင္းဆိုင္ရာ စီးပြားေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ Asia Pacific Economic Cooperation (APEC) forum စတာေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေတြ ႐ုတ္သိမ္း ခံရတဲ့အထိ ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။
တ႐ုတ္ရဲ႕ ပါ၀ါကို ထိန္းညွိဖို႔အတြက္ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ထိုင္၀မ္တို႔ အၾကားမွာ မဟာမိတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔လိုေၾကာင္း ပညာရွင္အခ်ဳိ႕က အၾကံေပးခ်က္ေတြ ရွိေပမယ့္ ထိုင္၀မ္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံမ်ား အၾကား က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ေဘက်င္းအေနနဲ႔ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားအေပၚ အာဆီယံႏိုင္ငံ မ်ားက သစၥာမဲ့ မႈလို႔ ယူဆ သြားႏိုင္ဖြယ္ ရွိေၾကာင္းကိုလဲ ေ၀ဖန္ေျပာဆို ထားၾကပါတယ္။ ဒီလိုသာ ယူဆသြားခဲ့ရင္ ျပႆနာေျဖရွင္းတဲ့ ေဆးၿမီးတို မျဖစ္ပဲ၊ ျပႆနာ မီးထြန္းရွာသလို ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပ ထားၾကပါတယ္။ ထိုင္၀မ္ အေနနဲ႔လဲ သံတ မန္ေရးရာ ဆက္ႏြယ္မႈေတြ ခိုင္ျမဲေရးကိုေတာင္ ၾကိဳးပမ္းေနရဆဲကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ စစ္ေရးမဟာမိတ္ဖြဲ႔မႈ အဆင့္ေတြ ထဲအထိ တိုး၀င္လာႏိုင္ေခ် မရွိေသးေၾကာင္း၊ သံုးသပ္ထားၾကပါတယ္။
(၄) ထိုင္၀မ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔အၾကား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ထိပ္တိုက္စစ္ေရးရင္ဆိုင္မႈကို ထိုင္၀မ္က စတင္ျပဳလုပ္ႏိုင္ ေခ်ကေတာ့ မရွိသေလာက္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က စတင္ျပဳလုပ္ႏိုင္ေခ် ရွိတာေၾကာင့္ ဒီက႑ ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ထိုင္၀မ္ မလုပ္ခ်င္ဆံုး အရာက ေဘဂ်င္းအေနနဲ႔ ထိုင္၀မ္ကို စစ္ ေရးအရ တိုက္ခိုက္မႈ တစံုတရာ ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ လမ္းစတခု သြားေပးလိုက္တဲ့ အရာပဲ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ပညာရွင္အမ်ား စုက ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ တ႐ုတ္ဘက္က စစ္ေရးထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ ရွိလာခဲ့ရင္ေတာ့ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ အမ်ားစုက ထိုင္၀မ္ဘက္မွာ ၀င္ေရာက္ရပ္တည္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း တြက္ခ်က္ထားၾကပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔လဲ ဆံုး႐ွံဳးမႈက ရယူမႈထက္ ပိုမ်ားႏိုင္တာေၾကာင့္ ဒီ scenario က ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အနည္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္က Itu Aba ကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ထိုင္၀မ္ဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ စစ္ေရးထိေတြ႔မႈ အျဖစ္ခံမွာ မဟုတ္ ေၾကာင္း ယူဆထားသူ အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။
(၅) အျခား အက်ဳိးဆက္မ်ား
ေသခ်ာတာတခုကေတာ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္းက စစ္ေရးပဋိပကၡေတြကို ဘယ္သူကပဲစစ၊ ဘယ္သူေတြပဲ ပါပါ၊ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ရင္ ဆိုးရြားတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာအက်ဳိးဆက္မ်ားစြာ ေပၚထြက္လာမယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ပထမဦးဆံုး အေနနဲ႔ ေဒသ တြင္း စီးပြားေရးအေျခအေနကို ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ စီးပြားေရးရာ မဟာဗ်ဴဟာ ပညာရွင္မ်ားက ဒါဟာအာရွတိုက္ စီးပြား ေရးရဲ႕ fatal blow ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္း ထားပါတယ္။ ျပည္ပ သယံဇာတ တင္သြင္းမႈ အေပၚမွာ မီွခိုေနရၿပီး၊ တ႐ုတ္ နဲ႔ အျခားအေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကေန တိုက္႐ိုက္ အက်ဳိးအျမတ္ရေနတဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အတြက္ ကေတာ့ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုႀကီး တခုလံုး ၿပိဳလဲသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါတင္ မကဘဲ ႏိုင္ငံတကာ ေရေၾကာင္းသြား လာေရးကို ထိခိုက္လာမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကမာၻ႔ ကုန္သြယ္ေရးကို ထိခိုက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပဋိပကၡနဲ႔ ဆက္စပ္မႈမရွိတဲ့ အျခားဥေရာပႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္မႈ အေျခအေနကိုလဲ ၿခိမ္းေခ်ာက္လာမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ လက္တင္အေမရိက၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ အာဖရိကႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ စီးပြားေရး အေျခအေနေတြကိုလဲ ကေမာက္ကမ ျဖစ္သြားေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္အေရးမွာ စစ္ေရးထိေတြ႔မႈ ျဖစ္ပြားမႈဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံအတြက္မွ အက်ဳိးအျမတ္ရရွိမွာ မဟုတ္ဘဲ၊ ႏိုင္ငံအားလံုး အေနနဲ႔ “lose-lose” political decisions ေတြကိုပဲ ခ်ၾကရမယ့္ အေျခအေနကို တြန္းပို႔ လိုက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႕ပိုင္းမွာ ဆိုခဲ့ဖူးသလို Freedom of Navigation ကို ထိခိုက္မႈဟာ ကမာၻ႔စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ လံုျခံဳေရးအေျခ အေနႀကီး တခုလံုးကို ကၽြမ္းထိုးေမွာက္ခံု လုပ္ပစ္လိုက္မွာ မလြဲေသခ်ာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီလို မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္ပြားလာေအာင္ စတင္လိုက္မယ့္ ခလုတ္ဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအစိုးရ လက္ထဲမွာျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္ အမ်ားစုက လက္ခံထားၾကၿပီး၊ တ႐ုတ္ရဲ႕ Beijing’s Policy Dilemma ကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈေတြ ျပဳလုပ္လာၾကပါ တယ္။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
Ref: ေန႔သစ္္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အျပန္ခရီး လူထုႀကိဳဆုိ
04.10.2012
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ၁၇ရက္ခရီး လာေရာက္ ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ ေအာက္တုိဘာလ ၄ရက္ ၾကာသပေတးေန႔ ည ၉နာရီ ၄၅ မိနစ္မွာ ကိုရီးယားေလေၾကာင္း လိုင္းနဲ႔ ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာေလဆိပ္ကို ျပန္လည္ ေရာက္ရွိ လာၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ေလဆိပ္မွာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ လူအုပ္က ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ ႀကိဳဆို ခဲ့ၾကသလို တကၠသိုလ္ ရိပ္သာလမ္း ေနအိမ္ေရွ႕မွာလည္း လူအုပ္ႀကီးက လာေရာက္ ႀကိဳဆို ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ အေနာက္ျခမ္း Los Angeles ၿမိဳ႕မွာ သူ႔ခရီးစဥ္ရဲ့ ေနာက္ဆံုး အစီအစဥ္ အျဖစ္ ျမန္မာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ့ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ကို ေက်နပ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ကူညီပံ့ပိုးမႈေပးသူေတြကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာႏိုင္ခဲ့သလို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ လက္ရွိ အေျခေနကို အေမရိကန္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြကို မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ရွင္းျပခြင့္ ရခဲ့တဲ့ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန အေမရိကန္ ႏုိင္ငံကို ေရာက္ေန သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခြင့္ ရခဲ့တာမို႔ ေက်နပ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီမွာ အေမရိကန္ သမၼတ Barack Obama နဲ႔ တကြ အစိုးရ တာ၀န္ ရွိသူေတြကို ေတြ႔ဆံုခဲ့သလို အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ရဲ့ အရပ္သားဆိုင္ရာ အျမင့္ဆံုး ခ်ီးျမွင့္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ ေ႐ႊတံဆိပ္ဆု အပါအ၀င္ ဆုအေတာ္ မ်ားမ်ားကိုလည္း လက္ခံ ယူခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ကုလသမဂၢ ပညာေရး ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပင္တုိင္ေဆြးေႏြးသူ အျဖစ္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့သလို အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ကမာၻေက်ာ္ တကၠသိုလ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ Yale နဲ႔ Harvard အပါအ၀င္ တကၠသိုလ္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာလည္း မိန္႔ခြန္းေတြေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
Ref: VOA News
တရား႐ံုးမ်ား ေရာင္းခ်မႈ ေရွ႕ေနမ်ား ဆႏၵျပမည္
ညိမ္းျပည့္စံု
October 5, 2012
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ရွိ သက္တမ္း ႏွစ္တရာေက်ာ္ ရွိေနၿပီျဖစ္ေသာ ကုိလုိနီေခတ္ အေဆာက္ အအုံႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ ယခင္ ဗဟုိ တရားရုံးခ်ဳပ္(ယခု ရန္ကုန္တုိင္း တရားရုံးခ်ဳပ္) ႏွင့္ ရန္ကုန္တုိင္း စုေပါင္းတရားရုံး ႏွစ္ခုကုိ ပုဂၢလိကသုိ႔ လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်မႈကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ အေနျဖင့္ ေရွ႕ေန႔မ်ားကြန္ရက္က ဆႏၵျပေတာင္းဆုိ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အဆုိပါ အေဆာက္အအုံႏွစ္ခုသည္ ကုိလုိနီေခတ္က တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ အေဆာက္ အအုံမ်ားျဖစ္ၿပီး လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရွးေဟာင္း အမ်ိဳးသား ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ အေဆာက္ အဦးမ်ား စာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေနကာ ထိန္းသိမ္း သင့္ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းအေဆာက္အအုံႏွစ္ခုကုိ စားေသာက္ဆုိင္၊ ဟုိတယ္ႏွင့္ ပန္းဥယ်ာဥ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ လုပ္ကိုင္မည့္ ပုဂလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံသုိ႔ လႊဲေျပာင္းေပးမည့္ အေပၚ ေရွ႕ေနမ်ား ကြန္ရက္ အေနႏွင့္ လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္း ေရွ႕ေနမ်ား ကြန္ရက္မွ ဦးကုိနီက ေျပာသည္။
“ဧျပီလ မတိုင္ခင္ကစျပီး ရန္ကုန္တိုင္း စုေပါင္းတရားရံုးကို ဖယ္ခိုင္းတယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး တရား လႊတ္ေတာ္ (ယခင္ဗဟုိ တရားရုံးခ်ဳပ္) ကိုက်ေတာ့ ေျမညီထပ္၊ ပထမထပ္၊ ဒုတိယ ထပ္ေတြကိုေတာ့ ဒီအတိုင္း ဆက္ထားၿပီးေတာ့ တတိယထပ္မွာ ျပတိုက္၊ အေဆာက္အအုံျပင္ပ မွာေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္နဲ႔ ပန္းဥယ်ာဥ္ လုပ္ဖို႔ျပင္တယ္ ။ဒါေၾကာင့္ ဒီလ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ ဆႏၵျပမယ္။ ေလွ်ာက္လႊာကို လာမယ့္ ရက္ပုိင္းအတြင္း ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး ရံုးမွာ သြားတင္မယ္” ဟုေရွ႕ေနဦကုိနီက ဧရာ၀တီသုိ႔ ရွင္းျပသည္။
သမုိင္း၀င္ ကုိလိုနီေခတ္ အေဆာက္အအုံႏွစ္ခုကုိ ပုဂၢလိကသို႔ မလႊဲေျပာင္းဘဲ အမ်ဳိးသား ယာဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ အျဖစ္ ထိန္းသိမ္းေပးရန္ ေရွ႕ေနမ်ား ကြန္ရက္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒မ်ားထံသို႔ သံုးႀကိမ္တိတိ ကန္႔ကြက္စာ တင္ေသာ္လည္း တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ ဆႏၵျပရန္ စီစဥ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းက ဆုိသည္။
၁၉၉၈ခုႏွစ္တြင္ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ ယဥ္ေက်းမႈေဒသမ်ားႏွင့္ အေဆာက္ အအုံမ်ား ကာကြယ္ေရး ဥပေဒမ်ားကုိ စစ္အစုိးရက ျပဌာန္းျပီးေနာက္ ဗဟိုတရားရုံးခ်ဳပ္ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း စုေပါင္း တရားရံုး ႏွစ္ခုစလုံးသည္ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ ယဥ္ေက်းမႈ အေဆာက္အအံု စာရင္း ပါ၀င္လာေၾကာင္း၊ ထိုအေဆာက္အအုံမ်ားကုိ တရားရုံးမ်ား အျဖစ္ ယခုႏွစ္ ဧျပီလ မတိုင္ခင္အထိ အသံုးျပဳခဲ့ရာမွ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္က ပုဂလိကသုိ႔ ငွားရမ္း အသုံးျပဳခြင့္ေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
ေရွ႕ေနမ်ားကြန္ရက္၏ ဆႏၵျပပြဲအတြက္ လူဦးေရ ၁၀၀ သာ ဆႏၵျပမည္ဟု စီစဥ္ထားေသာ္လည္း ဆႏၵျပသည့္ေန႔တြင္ လူဦးေရ ပိုမ်ားလာႏုိင္ေျခရွိျခင္း အပါအ၀င္ ဆႏၵျပပြဲ စီစဥ္ရန္ အေသးစိတ္အ ခ်က္အလက္မ်ားကို ညႈိႏႈိင္းတုိင္ပင္ေနဆဲဟု သိရွိရသည္။ သက္ဆုိင္ရာမ်ားက ဆႏၵျပခြင့္ေပးလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္း ဦးကုိနီက ေျပာသည္။
“ဆႏၵျပဖို႔ အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမယ္လုိ႔ပဲ မွန္းထားပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အခုလိုဆႏၵျပရတဲ့ အေၾကာင္း အရင္းက အမ်ိဳးသား အေမြအႏွစ္ ပစၥည္းကို ကာကြယ္ဖို႔ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုဆႏၵျပလိုက္လို႔ ဘယ္သူမွ မထိခိုက္သြားနိုင္ဘူး။ ဆူပူအံုၾကြမႈလည္း ျဖစ္လာႏိုင္စရာ မရွိဘူး။ေနာက္ျပီးေတာ့ အန္ကယ္တို႔က ေရွ႔ေနေတြျဖစ္တဲ့ အတြက္ စည္းကမ္းတက်နဲ႔ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန လုပ္မွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ခြင့္ျပဳခ်က္ ရကိုရရမယ္လို႔ မွန္းထားတယ္”ဟု ဦးကိုနီ ကဆုိသည္။
ဆႏၵျပခြင့္ ျငင္းပယ္ခံရလွ်င္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားမွတဆင့္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္ျပၿပီး ဗဟုိအစုိးရႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီးအစုိးရထံသုိ႔ ေမးခြန္းမ်ား တင္ျပေမးျမန္းသြားရန္ အစီအစဥ္ရွိသည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။
“ဒီလို သမိုင္း၀င္ အေမြအႏွစ္ ပစၥည္းေတြကို ဟိုတယ္လုပ္ဖို႕ပုဂၢလိကကို လႊဲေျပာင္းေပးဟာ တရားဥပေဒနဲ႔ ညီလား မညီလား ဆိုတာ စဥ္းစားစရာ ရွိတယ္။ ဒီလို ယဥ္ေက်းမွု အေမြအႏွစ္ပစၥည္းေတြကို ဒီအတိုင္းထားရမယ္လို႔ ဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားတယ္။ ဟိုတယ္လုပ္ငန္း လုပ္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ပံုသ႑ာန္က ေျပာင္းသြားရေတာ့မယ္။ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ပစၥည္းက ပံုသ႑ာန္ ေျပာင္းလို႔မရဘူး။ အဲဒါေတြက ဥပေဒနဲ႔ ၿငိစြန္းေနတဲ့အတြက္ ဒါေတြကိုတားျမစ္ေပးဖို႔ အတြက္ နည္းလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးကို တိုင္ပင္ျပီး လုပ္ရမွာေပါ့”ဟု ဦးကိုနီကဆိုသည္။
ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ အေဆာက္အအုံအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာ အေဆာက္ အအုံအား ေျပာင္းလဲမႈ တစံုတရာျပဳလုပ္လွ်င္ ေထာင္ဒဏ္္ ငါးႏွစ္ က်ခံရမည္ဟု ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေရး ဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္မွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသား ၄၃ ဦး လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ရ
ကြန္းခ်မ္း
ၾကာသပေတးေန႔၊ ေအာက္တုိဘာလ ၀၄ ရက္ ၂၀၁၂
စံခလပူရီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ မြန္ျပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ ခံထားရသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသား ၈၂ ဦးအနက္ ၄၃ ဦးကို သမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ျဖင့္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားက ေျပာသည္။
“မေန႔က မနက္ ၆ နာရီခြဲေလာက္မွာ လႊတ္ေပး လိုက္တယ္။ အခု လႊတ္လိုက္တာက ပထမ အသုတ္၊ ေနာက္ထပ္ လႊတ္ေပးဖို႔ ရွိေသးတယ္” ဟု ေမာ္လၿမိဳင္ အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ နီးစပ္သူ ကိုမင္းထြန္း က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
အဆိုပါ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ စက္ေလွျဖင့္ ကပၸလီ ပင္လယ္ျပင္ကို ျဖတ္ေက်ာ္စဥ္ စက္ခြၽတ္ယြင္း မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္း ေရးၿမိဳ႕နယ္၊ ေခါဇာ ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ၊ ေကာ့လႈိင္ေက်းရြာ အုပ္စု သဲခုံရြာသို႔ ဆိုက္ကပ္ရာမွ ဖမ္းဆီးခံရ ကာ လူဝင္မႈ ၾကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃/၁ ျဖင့္ ေရးၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးမွ ဇြန္လ ၁၉ ရက္ေန႔က ေထာင္ဒဏ္ တႏွစ္စီ ခ်မွတ္ၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ အက်ဥ္းေထာင္သို႔ အပို႔ ခံရသူမ်ား ျဖစ္သည္။
၎တို႔မွာ သမၼတ၏ စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းခြင့္ျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာသည့္ အက်ဥ္းသား ၅၁၄ ဦးတြင္ ပါဝင္ၾကသည္။
လြတ္ေျမာက္လာသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ေမာ္လၿမိဳင္ေထာင္မွတဆင့္ ေရႊစင္စၾကာ ေမာ္ေတာ္ ယာဥ္ျဖင့္ ပဲခူးတိုင္း၊ ျပည္ေထာင္သို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ရာ ေန႔လည္ပိုင္းတြင္ ပဲခူးၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး မြန္းလြဲ တနာရီခန္႔တြင္ ကားေျပာင္း ကာ ျပည္သို႔ ထြက္ခြာ သြားခဲ့သည္ဟု မ်က္ျမင္တဦး ျဖစ္သည့္ ပဲခူး အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ကိုဂ်မား က ေျပာသည္။
ပဲခူးတိုင္း လူဝင္မႈ ၾကီးၾကပ္ေရး ဦးစီးဌာန၏ အေၾကာင္းၾကားမႈျဖင့္ ပဲခူးၿမိဳ႕ရွိ အစၥလာမ္ ဘာသာေရးအဖြဲ႔က လြတ္ေျမာက္ လာသည့္ အက်ဥ္းသား မ်ားအား အကူအညီ ေပးခဲ့သည္ဟုလည္း သူက ေျပာသည္။
“စားေရး ေသာက္ေရး အခက္အခဲ ရွိတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ ကူညီႏိုင္ရင္ ကူညီေပးပါ ဆိုၿပီး ပဲခူးမွာ ရွိတဲ့ အစၥလာမ္ သာသနာကို လွမ္းၿပီး အေၾကာင္းၾကားတယ္။ သူတို႔ကလည္း လက္ခံတယ္ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ထမင္းဗူး၊ ေရသန္႔ ဗူးေတြကို ကူညီေပးပါတယ္” ဟု ကိုဂ်မား က ေျပာသည္။
၎တို႔ကို ျပည္ၿမိဳ႕ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ သုံးရက္ၾကာ ထားရွိမည္ ျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕မွ တဆင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သို႔ တရားဝင္ လႊဲေျပာင္းေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သမၼတ၏ စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းခြင့္ျဖင့္ လြတ္ေျမာက္လာသည္ အက်ဥ္းသား ၅၁၄ အနက္ ၃၉၉ ဦးမွာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ျဖစ္ၿပီး လဝက ပုဒ္မ ၁၃ (၁) ျဖင့္ ေထာင္ခ် ခံရသူမ်ား ျဖစ္ကာ အမ်ားစုမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တရားမဝင္ ခိုးဝင္မႈ၊ လက္နက္မႈ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးမႈမ်ားျဖင့္ ေကာ့ေသာင္း အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ် ခံေနရသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံသား ၉၂ ဦးအနက္ ၈၃ ဦးလည္း လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္တြင္ ပါဝင္သည္။
၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးတြင္ သမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေလးၾကိမ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၃ ရက္ေန႔တြင္ အက်ဥ္းသား ၆၆၅၆ ဦး၊ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ၆၅၁ ဦး၊ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၃ ရက္ေန႔ တြင္ ၈၃ ဦးႏွင့္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ၅၁၄ ဦး ပါဝင္သည္။
Ref: မဇၽၥိမ
တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ပူးေပါင္းကူညီဖုိ႔ ကုိမင္းကုိႏုိင္ တုိက္တြန္း
2012-10-04
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ ျပည္သူေတြဟာ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပူးေပါင္းဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္က ယင္းမာပင္ၿမိဳ႕ မဂၢင္ေက်ာင္းတိုက္ေရွ႕မွာ ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ေရး လူထုေတြ႔ဆံုပြဲမွာ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုခဲ႔ပါတယ္။
"တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ဆိုၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လႊတ္ေတာ္ထဲကေနၿပီးေတာ့ ဒီတရားရံုးေတြ အထိ ဆင္းၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေပးလုိက္ပါ။ ဘာအေရးႀကီးသလဲ ဆိုေတာ့ ဘယ္တရားသူႀကီးေတြ ဘယ္အမႈမွာ မတရား ဘယ္လိုလုပ္တယ္ ဆိုတာကို က်က်နန သက္ေသသက္ကန္နဲ႔ ၀ိုင္းၿပီးေတာ့ ပို႔ၾကပါ။"
ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းကို ေရာက္ရွိေနတ့ဲ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ႔ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ကိုဂ်င္မီ၊ စမ္းေခ်ာင္း ကိုကိုႀကီး၊ ကိုထြန္းျမင့္ေအာင္၊ မမီးမီး၊ မနီလာသိန္း စတဲ့ အဖြဲ႔၀င္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေပၚေပါက္ေရး အတြက္ သာစည္၊ ယင္းမာပင္၊ ဘုရားငါးဆူ၊ ရမည္းသင္း၊ ေပ်ာ္ဘြယ္ၿမိဳ႕တို႔ ကို ဒီကေန႔ သြားေရာက္ ခဲ့ၾကၿပီး ေဒသခံလူထုနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ႔ၾကပါတယ္။
မေန႔ကလည္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔ဟာ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕၊ ၀မ္းတြင္း-သဲေတာၿမိဳ႕ေတြကို သြားေရာက္ခဲ႔ၾကၿပီး မနက္ျဖန္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ျပန္မွာျဖစ္ပါတယ္။
Ref: RFA News
စစ္တပ္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ သမၼတ ကာကြယ္ျခင္းကို KNO ေဝဖန္
ဖနိဒါ
ၾကာသပေတးေန႔၊ ေအာက္တုိဘာလ ၀၄ ရက္ ၂၀၁၂
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။ ။ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အစိုးရတပ္မ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈမ်ား အေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ကာကြယ္ ေျပာၾကားလိုက္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကခ်င္ အမ်ဳိးသားမ်ား အစည္းအ႐ုံး KNO မွ ကန္႔ကြက္ လိုက္သည္။
စက္တင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔က ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္းအစီအစဥ္ႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္ အေမးအေျဖ က႑တြင္ အစုိးရ တပ္မ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ “တပ္မေတာ္ အေနႏွင့္ ဥပေဒအရ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနသည္ဟု မစြပ္စြဲသင့္ေၾကာင္း” ေျဖၾကား ခဲ့ျခင္းအား ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ KNO က ကန္႔ကြက္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“သမၼတ က ဒီကခ်င္ျပည္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈဟာ ဥပေဒအရ လုပ္တယ္ ဆုိေတာ့ ဒါက ဘယ္ ဥပေဒမွ မေတြ႔ပါဘူး။ လူေတြကုိ ႏွိပ္စက္တာ၊ သတ္တာေတြက ဘယ္ဥပေဒမွာမွ လုပ္ႏုိင္တယ္ ဆုိတာ မရွိဘူး။ ေနာက္ KIO က စစ္မရပ္လုိ႔ သူတုိ႔က ခုခံစစ္ တုိက္ရတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကလည္း မဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိတဲ့ စစ္တပ္ေတြ ရွိရွိသမွ် ကခ်င္ျပည္မွာ တုိက္ေနတာ။ ပုိ႔ေနတာ ျဖစ္တယ္” ဟု KNO ဥကၠ႒ ဒူဝါ ေဘာမ္ဝမ္ လေရာ္ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ထိုသို႔ ေျပာဆုိေနျခင္းသည္ သမၼတအေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအား တန္ဖုိး မထားျခင္းကုိ ထုတ္ေဖာ္ လုိက္ျခင္းႏွင့္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားကုိ လ်စ္လ်ဴရႈ႔ရာ ေရာက္ေၾကာင္း ၾကာသပေတးေန႔ထုတ္ KNO ေၾကညာခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။
“သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ မွားတာ မဟုတ္ဘူး။ KIO လည္း မွားတာ မဟုတ္ဘူး။ မွားတာက အေျခခံ ဥပေဒကုိက မွားေနတယ္ ဆုိေတာ့ အဲဒီ အေျခခံဥပေဒကုိ ျပဳျပင္မႈမွတပါး က်ေနာ္တုိ႔မွာ ေဆးမရွိဘူး။ အဲဒါကုိ ေျပာခ်င္တာပါ။ အေျခခံဥပေဒ မွားေနတာကုိ အတူေနဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ေတာ့ အျမဲတမ္းပဲ တုိက္ပြဲျဖစ္မွာပဲ” ဟု ဒူဝါ ေဘာမ္ဝမ္ လေရာ္ က ဆိုသည္။
အစုိးရတပ္မ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေနရာအႏွံ႔တြင္ စစ္လက္နက္အင္အားမ်ား ျဖည့္တင္းေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္၊ ျမစ္ၾကီးနား - ဗန္းေမာ္လမ္း၊ KIO ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာ အနီးတဝုိက္တြင္ ေန႔စဥ္ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု ဒူဝါ ေဘာမ္ဝမ္ လေရာ္ က မဇိၥ်မကုိ ေျပာဆိုသြားသည္။
KNO ၏ United Kachinland Army-UKA တပ္ဖြဲ႔ကုိ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔က ႐ုတ္သိမ္း လုိက္ၿပီးေနာက္ KIO ႏွင့္အတူ ပူးေပါင္း လိုက္ၿပီး ျဖစ္သည္။
၁၉၉၉ ခုႏွစ္က ကခ်င္တုိင္းရင္းသားအေရး ႏုိင္ငံတကာတြင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ KNO ကုိ ဖြဲ႔စည္း ခဲ့ေသာ္လည္း KIO ႏွင့္ KIO တုိ႔အၾကား သေဘာထားမ်ား ယွဥ္ၿပိဳင္သလုိ ျဖစ္လာရာမွ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလတြင္ ႏွစ္ဖြဲ႔သေဘာထား ျပန္လည္ ညွိႏႈိင္းခဲ့ၾကသည္။
KNO ကုိ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ေက်ာက္လုပ္ငန္းရွင္ ဒူဝါေဘာမ္ဝမ္ လေရာ္က ထုိင္းႏုိင္ငံ ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕တြင္ စတင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ရာ မွ ထုိင္း၊ အေမရိကန္၊ ဂ်ာပန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဒိန္းမတ္၊ မေလးရွား၊ တိႏၵိယ၊ ကေနဒါ၊ ၿဗိတိန္၊ ေနာ္ေဝး၊ ဆြီဒင္ႏွင့္ တ႐ုတ္ စသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္း ထားသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ဇြန္လက တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ KIO အေနႏွင့္ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ယခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔က တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တြင္ ေနာက္ဆံုး ေတြ႔ဆံု ခဲ့ၿပီးေနာက္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုမည့္ ရက္ႏွင့္ေနရာကို ႏွစ္ဘက္ ညွိႏိႈင္း၍မရေသးဘဲ ျဖစ္ေနသည္။
သုိ႔ေသာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သမၼတ႐ုံးဝန္ၾကီး ဦးေအာင္မင္းတုိ႔ အေမရိကန္ခရီးစဥ္မွ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိ လာၿပီး ျဖစ္၍ မၾကာမီ ရက္ပုိင္း အတြင္း KIO ႏွင့္ ျပန္လည္ ေတြ႔ဆံုႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေဆာင္ ဦးဂြမ္ဂ်ာ က ဆိုသည္။
Ref: မဇၽၥိမ
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုမၸဏီ အျမန္ထြက္ခြာဖုိ႔ ေဒသခံမ်ားေတာင္းဆုိ
2012-10-04
ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့တဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံ CPI ကုမၸဏီကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ကေန အျမန္ဆံုး ထြက္ခြာၿပီး ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းကို အၿပီးတိုင္ ရပ္ဆိုင္းဖို႔ ေဒသခံျပည္သူေတြက ဒီကေန႔ ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။
တန္ဖရဲ-ျမစ္ဆံုေက်းရြာ၊ မာရီးယား ေကာင္းကင္ဘံုသခင္မ ကက္သလစ္ ဘုရားေက်ာင္း မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ကက္သလစ္ အသင္းေတာ္က ဒီကေန႔ျပဳလုပ္တဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အမိန္႔နဲ႔ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တဲ့ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္း ၁ ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနားမွာ ဖာသာရ္ေနာ္ဒင္းက ေျပာဆိုပါတယ္။
"CPI နဲ႔ ေအးရွားေဝါလ္ ကုမၸဏီမွ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း လုပ္ငန္း အားလံုးကို လံုးဝရပ္ဆိုင္းၿပီး အလ်င္အျမန္ ထြက္ခြာ သြားဖို႔ရန္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူျပည္သားမ်ားက ေတာင္းဆို လိုပါတယ္။ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ စီတာပူ MD-၅၆ မွာ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ CPI ရံုးကိုလည္းပဲ အျမန္ဆံုး ပိတ္ေစ လိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဤရံုးမွ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ဖို႔ရန္ ႀကိဳးစားေနတာကို သိရတဲ႔ အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူျပည္သားမ်ားမွ အလြန္ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ရတဲ႔ အတြက္ေၾကာင့္ ဤျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းကို လံုးဝ ရပ္ဆိုင္းၿပီး အျမန္ဆံုး ထြက္ခြာဖို႔ရန္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူျပည္သားမ်ားမွ ယေန႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။"
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီစီမံကိန္းေၾကာင့္ ျမစ္ဆံုပတ္ဝန္းက်င္မွာ ရွိတဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ေတြနဲ႔ ဧရာဝတီျမစ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေတြကို ဆိုးဝါးစြာ ထိခိုက္ေစမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖာသာရ္ေနာ္ဒင္း က RFA ကိုေျပာပါတယ္။
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းေၾကာင့္ အဓမၼ ေျပာင္းေရႊ႕ခံလိုက္ရတဲ့ တန္ဖရဲရြာသူ ေဒၚဂ်ာေခါန္ ကလည္း လက္ရွိ ယာယီ အေျခခ်ေနထိုင္တဲ့ ေအာင္ျမင္သာရြာမွာ ရွာေဖြစားေသာက္ရတာေတြ ခက္ခဲတာေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ မူလရပ္ရြာေတြမွပဲ ျပန္လည္ ေနထိုင္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"တကယ္ ေအာင္ျမင္သာရြာမွာ ေနထိုင္ရတာ ေတာ္ေတာ္ေလး အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ အခု မိုးရြာၿပီ ဆိုရင္လည္း ေလတိုက္တာနဲ႔ဆို သြပ္ေတြလည္း လွန္ကုန္တယ္။ အိမ္အထဲမွာဆို မိုးယိုတယ္။ သီးႏွံစိုက္ပင္ေတြ လုပ္မယ္ဆိုလည္း စိုက္စားလို႔ မရဘူး။ အဲ႔ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ မူရင္း တန္ဖရဲေက်းရြာကို အမွန္တကယ္ပဲ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔လယ္ေတြ ဆိုရင္လည္း အခုအခ်ိန္ထိ အစားလည္း မရဘူး။ ျပန္လာလုပ္မယ္ ဆိုရင္လည္းကၽြန္မတို႔ ေလာလာဆယ္ရြာကို သြားလာခြင့္ မေပးေသးဘူး။"
အခုလ ၃၀ ရက္ေန႔ကလည္း ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းျခင္း ႏွစ္ပတ္လည္ အခမ္းအနားကို ေဒသခံ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ႔ၿပီး ကက္သလစ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြနဲ႔ ျပည္သူ ၃၀၀ တက္ေရာက္ ခဲ့ပါတယ္။
Ref: RFA News
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အၾကမ္းဖက္မႈ ရန္ကုန္သံဃာမ်ား ဆႏၵျပ
2012-10-04
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ေကာ့စ္ဘဇားခရိုင္ ပန္း၀ါ ေခၚ ရာမူးၿမိဳ႕က ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေတြ မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးခံရတာကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ အေနနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ အေရွ႕ပိုင္းက မေကြးပရိယတၱိ စာသင္တိုက္မွာ သံဃာအပါး ၂၀၀ ေက်ာ္တို႔က အာဏာပိုင္ေတြ တားဆီး ထားတဲ့ၾကားက ဒီကေန႔ ေန႔လည္ပိုင္းမွာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။
မေကြးပရိယတၱိ စာသင္တိုက္ေရွ႕မွာ သံဃာေတာ္ ႏွစ္ပါးဆီ ယွဥ္တြဲ လမ္းေလွ်ာက္ၾကၿပီး ဗုဒၶ ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေတြ မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးတာေတြ ရပ္တန္႔ေပး ဆိုတာကို ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡက ေရွ႕က တုိင္ေပးၿပီး သံဃာအပါး ၂၀၀ ေက်ာ္က သံၿပိဳင္ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ အခုလို အၾကမ္းဖက္တာေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရေတြ အေနနဲ႔ တားဆီးေပးဖို႔ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီဆႏၵျပပြဲကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္တဲ့ မေကြးပရိယတၱိ စာသင္တိုက္ ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡက မိန္႔ပါတယ္။
"ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေတြကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြက မီးရိွဳ႕ၿပီးေတာ့ ဖ်က္ဆီးတယ္။ ဗုဒၶရုပ္ပြား ဆင္းတုေတာ္ျမတ္ေတြကို ေခါင္းျဖတ္တယ္။ အဲ့ႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကို အၾကမ္းဖက္ ႏိွမ္ႏွင္းတယ္။ အဲ့ဒါကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြအေပၚ ကာကြယ္တားဆီးေပးဖို႔ လို႔ အဓိက ရည္ရြယ္တယ္။“
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ သံရံုးေရွ႕မွာ ဆႏၵျပပြဲျပဳလုပ္ဖို႔ကို ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခဲ့ေပမယ့္ မရရိွခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယက အဖြဲ႔ကလည္း ဆႏၵျပပြဲ မျပဳလုပ္ဖို႔ ေခၚယူ တားျမစ္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီလ (၂) ရက္ေန႔ကလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မွာရွိတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံ သံရံုးေရွ႕မွာ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္ေတြ ဒီကိစၥနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ဆန္႕က်င္ေၾကာင္း ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။
Thursday, October 4, 2012
ဧရာဝတီတိုင္း ေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ အထူး ကိစၥရပ္မ်ားဆိုင္ရာ အစည္းေဝး
24 September, 2012
Irrawaddy Region Parliament News (Sept 24 2012)
လႊတ္ေတာ္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ တန္ဘိုးရွိတဲ့ ဥပေဒစနစ္ တစံုလံုးကို ဖ်က္သိမ္း ပစ္ေတာ့ မွာလား။
ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ေအာက္တိုဘာလ (၂) ရက္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုး တရားသူၾကီးကိုးဦးအား အေရးယူ ဖိအားေပး နုတ္ထြက္ေစလိုက္ ျပီး ေနာက္ လႊတ္ေတာ္သည္ ဥပေဒစနစ္ တစံုလံုးကိုပါ အနွစ္သာရ အားျဖင့္ ဖ်က္သိမ္းေတာ့မည့္ စိုးရိမ္ဘြယ္ အေနအထား မ်ားအား ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။ ျမန္မာ နိုင္ငံသည္ ငါးပါးသာ မက သံဃာစင္ပါ ေမွာက္ပါေတာ့မည္။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။
လႊတ္ေတာ္တရပ္ျခင္းစီက ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည့္ ေကာ္မတီ မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ မရွိေၾကာင္း တိုင္းျပည္၏ အျမင့္ဆံုး ခံုရံုး က ခ်မွတ္လိုက္ေသာ စီရင္ခ်က္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရ အတည္ျဖစ္ေနပါလွ်က္ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မလိုက္နာဘဲ လႊတ္ေတာ္သည္ ၄င္း၏ ေကာ္မတီမ်ားအား ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ျဖင့္ ဇြတ္အတင္း က်င့္သံုးေစလွ်င္၊ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏ ဥပေဒ စနစ္အား အေျခခံအားျဖင့္ ဖ်က္သိမ္းျပီးရာ ေရာက္သြားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာခံုရံုးတရားသူၾကီး အားလံုး နုတ္ထြက္သြားျပီ ျဖစ္သျဖင့္ ၄င္းတို႕ခ်မွတ္ ထားခဲ့ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ အလိုအေလွ်ာက္ ပ်က္ျပယ္ သြားျပီဟူ၍ လႊတ္ေတာ္အမတ္ တဦးျဖစ္သူ ဦးသိန္းညြန္႔က ေျပာဆိုသြား ခဲ့ေၾကာင္း ဘီဘီစီက စက္တဘၤာလ (၆) ရက္ေန႔တြင္ အသံ လႊင့္သြားခဲ့သည္။ ဤအတိုင္းပင္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္အမ်ားစုကလည္း ထင္မွတ္ေနၾကပံု ရသည္။ ယင္းအခ်က္မွာ လံုး၀ လြဲမွား ေနပါသည္။ ယင္းကို သာမန္လူထုမ်ား နားလည္နိုင္ရန္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ဥပေဒစနစ္ကို ျပန္လည္ေလ့လာဘို႔ လိုပါမည္။
ကမၻာတြင္ အဓိကအားျဖင့္ ဥပေဒ စနစ္ နွစ္ခုသာ ရွိပါသည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာအားျဖင့္ Common Law နွင့္ Civil Law ဥပေဒ စနစ္မ်ား ဟူ၍ေခၚသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ ျဗိတိသွ် ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ေနခဲ့ ရစဥ္အတြင္း ကြန္မြန္းေလာ Common Law ဥပေဒ စနစ္ကို အေမြဆက္ခံခဲ့သည္။ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ကို မည္သူမွ် မၾကိဳက္ၾကပါ။ သို႕ရာတြင္ နယ္ခ်ဲ့စနစ္ေအာက္မွ ရရွိခဲ့ေသာ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္ကို မူ ျမန္မာနိုင္ငံ သမိုင္းတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အပါအ၀င္ မည္သည့္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္၊ မည္သည့္ ဥပေဒ ပညာရွင္ ကမွ် တိုက္ခိုက္ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း မရွိ၊ ယေန႕တိုင္ တန္ဘိုးထားကာ လက္ခံက်င့္သံုးေနဆဲျဖစ္သည္။
ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္၏ေၾကာရိုးၾကီးမွာ တရားစီရင္ေရးနွင့္ ၄င္းကစီရင္လိုက္သည့္ စီရင္ထံုးမ်ားျဖစ္သည္။ ဘက္နွစ္ဘက္အျငင္း ပြားၾကေသာ မႈခင္းမ်ား အားလံုးတြင္ တရားသူၾကီးသည္ ဘယ္ဘက္ကမွ မေနဘဲ အလယ္မွာတည့္ တည့္ရပ္ ခါ တရားရံုး ေရွ႕တြင္ တင္ျပလာေသာ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားအေပၚအေျခခံျပီး မႈခင္းမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ ၾကရသည္။ သက္ဆိုင္ရာမႈခင္းမ်ားတြင္ အျမင့္ဆံုး တ၇ားရံုး ၾကီးမ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို စီရင္ထံုးမ်ား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္မွတ္တမ္းတင္ျပီး တရိုတေသ ေလးစား လိုက္နာ က်င့္သံုး ၾကရသည္။ အျမင့္ဆံုးတ၇ားရံုးၾကီး တရံုး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ ဥပေဒအေၾကာင္း အရာအရ တူညီေသာ မႈခင္း အသစ္တရပ္တြင္ ေနာက္ထပ္ စီရင္ထံုးအသစ္ ထြက္ေပၚလာျပီး ျပင္ဆင္ဆံုးျဖတ္မႈမျပဳမခ်င္း ပထမ စီရင္ထံုးကို တျပည္လံုးလက္ခံ က်င့္သံုးၾကရသည္။
စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ျပီးေနာက္ အဆိုပါခ်မွတ္သူ တရားသူၾကီးမ်ားနုတ္ထြက္သြားရုံမွ်၊ (သို႕မဟုတ္) ေသဆံုးသြားရံုမွ်ျဖင့္ ၄င္းတို႕ ခ်မွတ္ ခဲ့သည့္ စီရင္ခ်က္ပ်က္ျပယ္သြားျပီဟူ၍ ကမၻာတျခမ္းနီးပါး ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္ ကို က်င့္သံုးလွ်က္ရွိ ေသာ မည္သည့္ နိုင္ငံက မွ် လက္ခံမည္ မဟုတ္ပါ။ ရယ္ေမာေလွာင္ေျပာင္ဘြယ္ ပင္ ျဖစ္ပါဦးမည္။ ဥပေဒ နယ္ပယ္တြင္ Living by the dead ဟူေသာ စကားလံုးပင္ ရွိပါ ေသးသည္။ “ ေသသြားသူတို႕ကို အေျချပဳ၍ ရွင္သန္ျခင္း” ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ ရွိသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္လိုက္ေသာ တရားသူၾကီးမ်ား ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၾကျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ၄င္းတို႕ခ်မွတ္လိုက္သည့္ စီရင္ခ်က္မ်ားအား (ေနာက္ ထပ္ စီရင္ထံုး အသစ္တခု မထြက္မျခင္း) ေလးစား လိုက္နာက်င့္သံုးၾကရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္၏ အေျခခံ ေၾကာရိုးၾကီးျဖစ္ သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံသမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ပါ။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္၏ အေျခခံေၾကာရိုးၾကီးကို အားေကာင္းစြာ ေဖၚေဆာင္ခဲ့သည္။ လြတ္လပ္သည့္တရား စီရင္ေရးစနစ္က်င့္သံုးခြင့္ရခဲ့သည့္ ၁၉၄၈ မွ ၁၉၆၂ ခုနွစ္အတြင္း ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ဥပေဒ စနစ္ကို အာရွနိုင္ငံမ်ားက ေလးစားၾကရျပီး စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးမႈကို ကြန္မြန္းေလာဥပေဒစနစ္ က မ်ားစြာ က်ားကန္ေပးခဲ့သည္။ ၁၉၆၂ တြင္ စစ္အာဏာသိမ္းခံခဲ့ရျပီးေနာက္ ဗို္လ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းသည္ နိုင္ငံေရးစနစ္တစံု လံုးကို ဖ်က္ဆီးခဲ့ေသာ္လည္း ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒ စနစ္ကို မထိပါးခဲ့။ ယခုအခ်ိန္အထိ ဆက္လက္ရွင္သန္ က်င့္သံုးေနဆဲျဖစ္သည္။ ဗို္လ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္မ်ားအနက္ အေျခခံၾကီးတရပ္မွာ လြတ္လပ္ေသာ တရားစီရင္ေရး ျဖစ္သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံအား ေဟာင္ေကာင္နွင့္ နိုင္းယွဥ္ၾကည့္ပါ။ ေဟာင္ေကာင္သည္လည္း ျဗိတိသွ် ကိုလိုနီေအာက္ တြင္ ေနခဲ့ရျပီး စီးပြားေရး အရ ေတာင့္တင္းလာသျဖင့္ အာရွက်ား ေလးေကာင္ စာရင္း တြင္ ထည့္သြင္း ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ၁၉၉ရ ခုနွစ္တြင္ တရုပ္ျပည္မ ၾကီးနွင့္ ေပါင္းသြားျပီးေနာက္ပိုင္း ေဟာင္ေကာင္၏ စီးပြားေရးအားကို ရွန္ဟုိင္းနွင့္ နိုင္းယွဥ္ၾကည့္ၾက သည္။ ရွန္ဟုိင္းသည္ ျမိဳ႕အလြန္ၾကီး ေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရးထုထည္မွာမူ ေဟာင္ေကာင္ထက္ ပိုၾကီးသည္။ သို႕ရာတြင္ စီးပြားေရး၌ အားေကာင္းထက္ျမက္မႈ အရ ေဟာင္ေကာင္ကို မမွီဟု သံုးသပ္ၾကသည္။ အဘယ္ ေၾကာင့္ နည္းဟု အေျဖ ရွာေသာအခါ ေဟာင္ေကာင္တြင္ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒ စနစ္အေျခခံ၌ လြတ္လပ္ေသာ တရားစီရင္ေရးစနစ္ က်င့္သံုးနုိင္မႈကို ေတြ႕ခဲ့ ၾကသည္။ ေဟာင္ေကာင္ တကၠသိုလ္အား အာရွတိုက္ ၌ အေကာင္းဆံုးတကၠသိုလ္ အျဖစ္ပင္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ လႊတ္ေတာ္နွင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးအၾကားျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အျငင္းပြား မႈ အေပၚအေျခခံကာ ခံုရံုးက ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ စီရင္ခ်က္သည္အလိုအေလွ်ာက္ ပ်က္ျပယ္ျခင္း ရွိ မရွိ အၾကီးမားဆံုး ဥပေဒျပသနာ ေပၚလွ်က္ရွိသည္။ ယင္းနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ေဟာင္ေကာင္တကၠသိုလ္ ဥပေဒပညာဌာနမွ ပါေမာကၡ Simmon Young က ေအာက္ပါအတိုင္းသံုးသပ္သည္။
“ တကယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာခံုရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မေၾကနပ္ရင္ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္ အရ သက္ဆိုင္ ရာ ဥပေဒကိုျပင္ျပီး ( တရားရံုးနဲ႕ေဆြးေႏြး ညွိနိုင္းတဲ့ အေျခခံမွာ) အမႈကို ေနာက္တခါျပန္စီရင္၊ ဒါမွ မဟုတ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ကို ျပင္ဘို ့သာရွိတယ္။ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္အရ ဆုိရင္ တရားသူၾကီးေတြ ေျပာင္းလဲသြားေပမယ့္ တရားရံုးရဲ႕စီရင္ ခ်က္ က မေျပာင္းဘူး။ ဆက္လက္တည္ရွိေနတယ္။ ဒါကို ေျပာင္းနိုင္ဘို႕ဆိုရင္ သင့္ေတာ္တဲ့ မႈခင္းတခုမွာ ဥပေဒနဲ႔ အညီ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ တရားရံုး တခုက တရားစီရင္ေရး ဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တခု ထပ္မံ ခ်မွတ္ဘို႔ လိုအပ္မွာျဖစ္တယ္။”
စာေရးသူသည္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္ေနာက္ခံ၌ လက္ရွိ ေပၚေပါက္လွ်က္ရွိေသာ ဤဥပေဒေရးရာ ျပသနာ ၾကီးနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ နိုင္ငံတကာမွ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားထံ ထပ္မံခ်ည္းကပ္ေလ့လာပါသည္။ ဆြီဒင္ နိုင္ငံ စေတာ့ဟုမ္း တကၠ သိုလ္ ဥပေဒပညာဌာနမွ နိုင္ငံတကာ ဥပေဒပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ ဖစ္ရွာ နွင့္ အဂၤလန္နိုင္ငံတြင္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္လွ်က္ ရွိေသာ ၀တ္လံုေတာ္ရ နွင့္ ဥပေဒပညာရွင္ တဦး (အိုင္ယာလန္နိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း၏ ဥပေဒေကာ္မရွင္နာ မင္းၾကီး ျဖစ္ေသာ) ေဒါက္တာ ဗင္းခက္ အုိင္ယာ တို႕ကလည္း ေဟာင္ေကာင္တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ ဆိုင္မြန္ယန္း နွင့္ အလားတူ သေဘာထား မ်ား ေပးၾကသည္။
(၄င္းတို႔၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ မူရင္းမ်ားအား စာေရးသူက အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ေရးသားေသာ ဤ ေဆာင္းပါး တြင္ ရွဳပါ။ http://www.dvb.no/analysis/rule-of-law-and-reality-in-burma/24042)
ထိုနည္းတူပင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အင္ဒီးယားနား တကၠသိုလ္ မွ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္ ၀ီလီယမ္ ကလည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၂၄ အရ ခံုရံုး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ သည္ အျပီး အျပတ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပ၍ ေအာက္ပါ အတိုင္း မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
“In a common law system, the tribunal’s decision stands even though the justices have been impeached. The decision is precedent unless and until a future tribunal overturns it. Though the Hluttaw may have the power to impeach judges, it does not have the power to overturn judicial decisions, which is purely judicial business, not legislative. Clearly, the 2008 constitution contemplates that arrangement. Section 322 gives the constitutional tribunal the power to interpret the constitution, and Section 324 says that decisions of the tribunal shall be final and conclusive.”
အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးသည္ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရပင္လွ်င္ တရားစီရင္ေရး က႑တြင္ အထင္ကရ ထည့္သြင္း ျပဌာန္း တည္ေဆာက္ထားေသာ တရားရံုးၾကီးျဖစ္သည္။ အင္မတန္မွ ေသခ်ာေသာ အခ်က္မွာ လႊတ္ေတာ္ အေနျဖင့္ ခံုရံုး တရားသူၾကီး မ်ားအား ျဖဳတ္ထုတ္ နိုင္ေသာ္လည္း ခံုရံုးမွ ခ်မွတ္ထားခဲ့ျပီး ျဖစ္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ၄င္းတို႔ အလိုက် ေျပာင္းျပန္လွန္၍ မရပါ။ တရား သူၾကီးမ်ားကို ျဖဳတ္လိုက္ရံုျဖင့္ ခံုရံုး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အလို အေလွ်ာက္ ပ်က္ျပယ္ မသြားပါ။ ဤတြင္ ျပသနာ ရွိလာပါသည္။ လႊတ္ေတာ္ သည္လည္းေကာင္း သမတ သည္လည္းေကာင္း ဘာဆက္ လုပ္ၾကမည္နည္း ဟူ၍ျဖစ္သည္။
လြႊတ္ေတာ္က တိုင္းျပည္၏ အျမင့္ဆံုး တရားသူၾကီးမ်ားအား ျဖဳတ္ထုတ္ေစလိုက္ျခင္းျဖင့္ တရား စီရင္ေရး မ႑ိဳင္သည္ ၾကီးၾကီး မားမား ယိမ္းယိုင္သြားခဲ့ျပီ။ လြတ္လပ္ေသာ တရားစီရင္ေရး ၏ အေျခခံကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ရိုက္ခ်ိဳးလိုက္ခဲ့ျပီ။ အျမင့္ဆံုး တရားရံုးၾကီး၏ တရားသူၾကီးမ်ားသည္ နိုင္ငံေရးအစုအစည္းျဖစ္ေသာ လႊတ္ေတာ္ကို ဒူးေထာက္ခဲ့ရျပီ။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ ေရးရာဇ၀င္ ရိုင္းသြား ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ လူထုအတြက္ အားကိုးရာ လြတ္လပ္သည့္ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ဟူသည္မွာ စိတ္ကူးအိပ္မက္ ျဖစ္သြားခဲ့ျပီ။ ထိုမွ တဖန္ လႊတ္ေတာ္သည္ ဘာဆက္လုပ္ဦးမည္နည္း။
အျမင့္ဆံုးတရားရံုး၏ စီရင္ခ်က္ကို မလိုက္နာဘဲ လႊတ္ေတာ္သည္ ၄င္းဖာသာခ်မွတ္ထားေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဇြတ္အတင္း အေကာင္အထည္ ေဖၚသြားမည္ဆိုလွ်င္ ကြန္မြန္းေလာ ဥပေဒစနစ္ အေျခခံတြင္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ပ်က္ သြားျပီ ဟု ေျပာရပါမည္။ မႈခင္းမ်ား၏ အျပီးအျပတ္အဆံုးအျဖတ္သည္ တရားစီရင္ေရးတြင္ မရွိေတာ့ဘဲ လႊတ္ေတာ္က ယူလိုက္ သည့္ သေဘာသက္ေရာက္သြားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႕ျဖစ္လွ်င္ ဥပေဒစနစ္တစံုလံုးပ်က္သြားပါမည္။ အက်ိဳးဆက္ အေန ျဖင့္ နိုင္ငံတကာမွ ရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမႈမ်ား ၾကီးၾကီးမားမား လာေရာက္ရန္ မေျမွာ္လင့္ပါနွင့္ေတာ့။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကင္းမဲ့ေသာ နိုင္ငံ တြင္ မည္သည့္ နိုင္ငံျခား ကုမၼဏီၾကီးမ်ားကမွ် ေရရွည္ အေျခတက် လာေရာက္ျမွဳပ္နွံရန္ မရွိ။ ေပၚပင္ အညြန္႕ခူးစားနုိင္သည့္ လုပ္ငန္း မ်ိဳးတြင္သာ လုပ္ကိုင္ၾကမည္။ လူထုမ်ား ဆင္းရဲတြင္း ဆက္နက္ေနပါမည္။
အျမင့္ဆံုးတရားရံုး၏ စီရင္ခ်က္ကို မလိုက္နာဘဲ လႊတ္ေတာ္သည္ ဆက္လက္၍ မိုက္တြင္း နက္ေနမည္၊ တရားစီရင္ေရး က႑၏ အေရးပါမႈကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း မ်က္ကြယ္ျပဳထားမည္ ဆိုလွ်င္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သည္လည္း ေရႊျပည္ေတာ္ ေျမွာ္တိုင္းေ၀း ျဖစ္သြားပါေတာ့မည္။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရနွင့္ ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ား အၾကား၊ ျပည္နယ္ အစိုးရ အခ်င္းခ်င္းအၾကား၊ နိုင္ငံသား တဦးခ်င္းစီနွင့္ အစိုးရမ်ား အၾကား ျဖစ္ပြားသည့္ ျပသနာမ်ားမွာ အစိုးရ၏တာ၀န္၊ နိုင္ငံသားမ်ား၏ အခြင့္အေရး၊ ျပည္ ေထာင္စု အဖြဲ႕၀င္ျပည္နယ္မ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္ စသည္တို႕နွင့္ သက္ဆိုင္ေနလွ်င္ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာ ခံုရံုး၏ ေျဖရွင္းမႈကို အျပီးသတ္နွင့္ ေနာက္ဆံုးအေနနွင့္ လက္ခံရပါမည္။ ဤနည္းျဖင့္သာ နိုင္ငံေရးျပသနာၾကီးမ်ားအား လက္နက္ကိုင္ေျဖရွင္းစရာ မလိုေတာ့ဘဲ ျငိမ္း ခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းခြင့္ ရျခင္းအားျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ၏ အေျခခံကို တည္ေဆာက္နိုင္ပါမည္။
ယင္းသို႔ ျဖစ္ေစရန္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္နွင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာခံုရံုးတို႕မွာ လြတ္လပ္ ၊ထက္ျမက္၊ အားေကာင္း ေနဘို႔ လိုပါသည္။ ဤ အေျခခံကို ျပန္လည္တည့္မတ္ရန္ နည္းလမ္း မရွာေဖြနိုင္ပါက တစစီျပိဳကြဲလွ်က္ ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုၾကီးကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရန္ မေျမွာ္မွန္း ပါနွင့္ေတာ့။ ယခု က်င္းပလွ်က္ရွိေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြး ပြဲမ်ားသည္ လည္းေကာင္း၊ ပင္လံုကဲ့သို႔ အလားတူ ညီလာခံၾကီး တခုက်င္းပရန္ ၾကိဳးစားေနၾကသည္ စသည္တို႔သည္ လည္းေကာင္း၊ တံလွ်ပ္ကို ေရထင္၊ ေရႊသမင္ အလိုက္မွားသည့္ ကိန္းျဖင့္သာ နိဂံုးကမၸတ္ အဆံုးသတ္ဘြယ္ ရွိပါသည္။
သမတ ဦးသိန္းစိန္သည္ မ်ားမၾကာမီ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာခံုရံုးတရားသူၾကီးမ်ားကို ခန္႔ရပါေတာ့မည္။ ခန္႔ၿပီးလွ်င္ သမတ အေနျဖင့္ ဘာဆက္ လုပ္မည္နည္း။ လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေကာ္မတီ မ်ားအား လႊတ္ေတာ္၏ အလိုက်ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ သတ္ မွတ္ကာ ခံစားခြင့္မ်ား ထုတ္ေပးေတာ့မည္ေလာ။ သို႕မဟုတ္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုနွင့္ အညီ ခံုရံုး၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ အျပီးအျပတ္ နွင့္ အတည္ျဖစ္သည္ ဟူေသာ အခ်က္ကို လက္ခံကာ လႊတ္ေတာ္၏ ဆႏၵကို အတိအလင္းျငင္းဆန္မည္လား။ ခံုးရံုးဆံုးျဖတ္ခ်က္ၾကီး အထင္အရွား ရွိေနပါလွ်က္ လႊတ္ေတာ္၏ အလုိကို လိုက္နာမည္ဆိုလွ်င္ သမတသည္လည္း ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ဖ်က္ဆီးသည့္ ၾကံရာပါ ဘ၀နွင့္ နိဂံုးခ်ဳပ္သြားပါမည္။
ယင္းသို႔ မျဖစ္ေစလိုလွ်င္ သမတသည္ အသစ္ခန္႕လိုက္ေသာ ခံုရံုးတရားသူၾကီးမ်ားေရွ႕ေမွာက္တြင္ မႈခင္းကို ျပန္လည္ တင္သြင္းျပီး ထပ္မံ ဆံုးျဖတ္ေစ ရပါမည္။ ဤတြင္ ခံုရံုးအသစ္သည္ ခံုရံုးအေဟာင္း၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္း အတည္ျပဳရပ္တည္သြားမည္ ဆိုပါက လႊတ္ေတာ္သည္ ဘာဆက္လုပ္မည္နည္း။ ခံုရံုးတရားသူၾကီး အသစ္မ်ားကို ထပ္မံျဖဳတ္ဦးမည္ေလာ။ ယင္းသုိ႔ ျဖစ္ပါက ျမန္မာနိုင္ငံ တရားစီရင္ေရး သမိုင္းသည္ ရိုင္းသည့္ အဆင့္ထက္ပင္ေက်ာ္လြန္ကာ ပ်က္ရယ္ျပဳဘြယ္ျဖစ္သြားျပီး လႊတ္ေတာ္ သာမက
တနိုင္ငံလံုး ပါ နိုင္ငံတကာေရွ႕ေမွာက္တြင္ အရွက္ကြဲ ပါေတာ့မည္။
အထက္ပါ အၾကပ္အတည္းမ်ားကို ေက်ာ္လႊားရန္မွာ တနည္းသာ ရွိသည္။ ယင္းမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို တရားစီရင္ ေရး က႑မွ စတင္၍ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျပင္လိုက္ရန္ ျဖစ္သည္။ မိမိတို႔ ယံုၾကည္ေလးစားသည့္ တရားသူၾကီးမ်ား ရရွိေရး အတြက္ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္နွင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုင္ရာ ခံုရံုးတရားသူၾကီးမ်ား အားေရြးခ်ယ္ခန္႔ အပ္မႈ မည္သို ့ျဖစ္သင့္သည္ ဟူသည္ကို လူထု ထံမွ သေဘာထားေတာင္းခံသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ကို အျမန္ဆံုးစတင္ရန္ လိုသည္။ ခန္႕အပ္ျပီးေသာ တရားသူၾကီးမ်ား ရာထူးေနရာ တည္ျမဲမႈ အတြက္လည္း ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ အတိအက် ထည့္သြင္းျပဌာန္းရပါမည္။ လႊတ္ေတာ္၏ ေရးရာ ေကာ္မတီမ်ား မွာ မည္သည့္ အဆင့္ျဖစ္သင့္သည္ကို လူထုထံမွ သေဘာထားေတာင္းခံျပီး ဖြဲ႕စည္းပံုတြင္ အတိအလင္း ေဖၚျပရပါမည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအား တရားစီရင္ေရး က႑မွ စတင္ ျပင္ဆင္မည္ ဆိုလွ်င္ တဆက္တည္းလုပ္သင့္သည္မွာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရား ရံုးမ်ား ဟူသည္ကို လံုး၀ထုတ္ပယ္လိုက္ရန္ ျဖစ္သည္။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးမ်ား သီးျခားခြဲ တည္ေထာင္ထားမႈမွာ လံုး၀ မျဖစ္ သင့္ပါ။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာတရားရံုးကို သီးျခားခြဲတည္ေထာင္ျပီး အယူခံ စီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ရယူ ထားျခင္းအားျဖင္႕ ၄င္းသည္ ဥပေဒ၏ အထက္တြင္ ေရာက္ေနပါသည္။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို မည္သည့္ တရား ရံုးကမွ် စီရင္ပိုင္ခြင့္ မရွိေတာ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသို ့ျဖစ္ေနသမွ် ျမန္မာနိုင္ငံသည္ မည္သည့္အခါ တြင္မွ် ဥပေဒစိုးမိုးေရး မရနုိင္ပါ။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးမ်ားသည္ အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ အျမင့္ဆံုးတရားရံုးၾကီးမ်ား၏ ၾကီးၾကပ္ကြပ္ ကဲမႈေအာက္တြင္ ရွိရ ပါမည္။ ဤအတိုင္းပင္ တည္ဆဲျဖစ္ေသာ ၁၉၅၉ ခုနွစ္ တပ္မေတာ္ ဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားရွိျပီး ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုတြင္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးမ်ား သီးျခားခြဲတည္ေထာင္ထားမႈကို ဖ်က္သိမ္းျပီး ၁၉၅၉ ခုနွစ္ တပ္မေတာ္ ဥပေဒ အတုိင္း ျပန္လည္ အသက္သြင္း က်င့္သံုးျခင္းျဖင့္သာ ဥပေဒစိုးမိုးေရး တည္ေဆာက္နိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအား တရားစီရင္ေရး က႑မွ စတင္ ျပင္ဆင္ရန္ကိုပင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက မသိက်ိဳးကၽြံ ျပဳေနၾကပါက တခ်ိန္တြင္ လူထုသည္ အံုၾကြကာ (၁၉၇၄ ဖြဲ႔စည္းပုံ တခုလံုးအား ဆုတ္ျဖဲ လႊင့္ပစ္ခဲ့ သကဲ့သို႔) ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ တခုလံုးအား သမိုင္း အမိႈက္ျခင္းထဲသို ့ထည့္ပစ္ လိုက္နုိင္ဘြယ္ အရိပ္အေယာင္မ်ား စတင္ေတြ႕ျမင္ေနရ ပါျပီ။
Ref: ေသာသီခို
KNU ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ သံုးဦး တာဝန္မွ ရပ္စဲခံရ
ဟသၤာနီ (မြန္ေျမ)
ၾကာသပေတးေန႔၊ ေအာက္တုိဘာလ ၀၄ ရက္ ၂၀၁၂
စံခလပူရီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ဘားအံ့ၿမိဳ႕ ဗဟို ဆက္သြယ္ေရးရံုး ဖြင့္ပြဲကိစၥ၊ အဖဲြ႔အစည္း အတြင္း တင္းမာမႈေၾကာင့္ ကရင္ အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး KNU ၏ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ သံုးဦးအား တာဝန္မွ ရပ္စဲလိုက္သည္ဟု KNU ၏ ဘားအံခ႐ိုင္ ဥကၠ႒၊ ဗဟို ေကာ္မီတီဝင္ ဖဒိုေအာင္ေမာ္ေအး က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ၾကားတယ္၊ ရပ္ဆိုင္းလိုက္တယ္လို႔။ အမ်ား သေဘာနဲ႔ လုပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ညီၫြတ္ေရးကို ေ႐ွး႐ႉတဲ့ အေနနဲ႔ ဒါကို ျပန္လည္ နားလည္မႈ ယူရဦးမယ္ လို႔ပဲ ျမင္တယ္။ မလုပ္သင့္ေသးတဲ့ အရာတခုကို လုပ္လိုက္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္တယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KNLA စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေစးဖိုး၊ လူမႈ ဝန္ထမ္းႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရး ဌာန တာဝန္ခံ ပဒိုေရာဂ်ာခင္၊ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး (၂) လည္းျဖစ္ ဗဟို တရားေရးဌာန တာဝန္ခံ ဗဒိုေဒးဗစ္ေထာ တို႔အား တြဲဘက္ အတြင္္းေရးမႉး (၁) ဖဒိုလွေငြ၏ လက္မွတ္ျဖင့္ ထုတ္ပယ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သူဟု ဆိုသည္။
ထိုသို႔ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ သံုးဦးအား တာဝန္မွ ရပ္စဲရန္အတြက္ စက္တင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔ ကတည္းကပင္ ဗဟို အလုပ္ အမႈေဆာင္ အစည္းအေဝးမွ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္ဟုလည္း သိ႐ွိရသည္။
တာဝန္မွ ရပ္စဲလိုက္သည့္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ေနရာအား ကြယ္လြန္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးျမ ၏ တူေတာ္သူ တပ္မဟာမႉး (၅) မႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဘာေက်ာ္ဟဲႏွင့္ ေစာေရာ္ဂ်ာခင္ ေနရာအား ဖဒိုအယ္ကလူေ႐ႊဦး အား ခန္႔အပ္ရန္ လ်ာထားၿပီး ေစာေဒးဗစ္ေထာ ေနရာတြင္ မည္သူအား ခန္႔အပ္မည္ကို မသိ႐ွိရေသးဟု ဖဒိုေအာင္ေမာင္ေအး က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
“အဲဒီလို ရပ္စဲလိုက္တယ္ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္မခံဘူး။ အေၾကာင္းရင္း အတိအက်ကို မေဖာ္ျပဘဲနဲ႔ အခုလိုမ်ိဳး ဒီလိုပဲ လုပ္လိုက္တယ္ ဆိုေတာ့ လက္မခံႏိုင္ဘူး။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗဟိုကေတာ့ အခုထိ က်ေနာ္တို႔ဆီကို ေျပာျပ ေျဖ႐ွင္းတာမ်ိဳး မ႐ွိေသးဘူး” ဟု ေျပာသည္။
စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မူတူးေစးဖိုး ဘားအံ့ၿမိဳ႕၌ KNU ၏ ဗဟိုအဆင့္ ဆက္ဆံေရး႐ံုး သြားေရာက္ ဖြင့္လွစ္ ခဲ့ျခင္းမွာလည္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ျဖစ္ေအာင္ ၾကံေဆာင္ယူဆ၍ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး လုပ္ဟန္ အမွားသာ ျဖစ္သည္ဟု ဗဒိုေအာ္ေမာ္ေအး က ဆိုသည္။
စက္တင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔က KNU ႏွင့္ KNLA ဗဟို စစ္ဌာနခ်ဳပ္အား အသိမေပးဘဲ KNU ၏ ဗဟိုအဆင့္ ဆက္ဆံေရး ႐ံုးအား စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က သြားေရာက္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္းသည္ အဖြဲ႔တြင္း သေဘာထား ကြဲလြဲမႈ မဟုတ္ေၾကာင္း KNU အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး က မဇၥ်ိမ၏ ေမးျမန္းခ်က္ကို ျပန္လည္ေျဖၾကား ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
ယခုကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေနာ္စီဖိုးရာစိန္ ႏွင့္ အတြင္းေရးမႉး (၁) ဖဒိုလွေငြ တို႔အား စံုစမ္းေမးျမန္းရန္ အတြက္ မဇၥ်ိမမွ ဆက္သြယ္ရန္ ႀကိဳးစား ခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရရွိခဲ့ေပ။
Ref: မဇၽၥိမ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ျပီးဆုံး
2012-10-03
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ဟာ ၂ ပတ္ေက်ာ္ႀကာ အေမရိကန္နုိင္ငံ ခရီးစဥ္ကို အဆံုးသတ္ လိုက္ျပီး ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ကယ္လီဖုိးနီးယား ျပည္နယ္ ေလာ့စ္အိန္ဂ်ယ္လိစ္ ၿမိဳ႕ကေန ျမန္မာနုိင္ငံကို ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ မနက္ဖန္ ေအာက္တုိဘာလ ၄ ရက္ေန႔ ညပုိင္းမွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ကို ျပန္လည္ ေရာက္ရွိမွာ ျဖစ္ျပီး မိမိတု႔ိ ပါတီအေနနဲ႔ သြားေရာက္ ၾကိဳဆုိဖု႔ိ ျပင္ဆင္ထားျပီး ျဖစ္ေပမယ့္ ေလယာဥ္ ဆုိက္ခ်ိန္ဟာ ညပုိင္းျဖစ္တဲ့ အတြက္ လာေရာက္ၾကိဳဆုိမယ့္ လူထုကုိ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မျဖစ္ေစလုိေၾကာင္း ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာဆုိပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ဟာ မေန႔က အေမရိကန္နုိင္ငံ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ျမိဳ႕မွာ ျမန္မာနုိင္ငံံသား ၃ ေထာင္ခန္႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ ေတြ႔ဆံုပဲြမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္က ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ စနစ္နဲ႔ တူညီနုိင္မွာ မဟုတ္ေႀကာင္း၊ နုိင္ငံတုိင္းဟာ မိမိတို႔နဲ႔ သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ဒီမုိကေရစီ စနစ္ကို ေဖၚေဆာင္ရတာ ျဖစ္ေႀကာင္း၊ အဲဒီလို အေကာင္အထည္ ေဖၚရာမွာ အေပၚကေန ေအာက္ကို စီးဆင္းတဲ့ ဒီမုိကေရစီ စနစ္မ်ိဳး မျဖစ္သင့္သလို စစ္အစိုးရ လက္ထက္က ေႀကြးေက်ာ္ခဲ့တဲ့ စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ဆိုတာကိုလည္း မိမိအေနနဲ႔ ကန္႔ကြက္ေႀကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ဟာ လာမယ့္ ေအာက္တိုဘာလ ၈ ရက္ေန႔ မနက္ ၁၁ နာရီခဲြမွာ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရံုးမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ က်င္းပမယ္လို႔ သတင္းရရွိပါတယ္။
Ref: RFA News
ၾကံ႕ခုိင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီ ညီလာခံက်င္းပမည္
2012-10-03
လက္ရွိအာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီရဲ႕ ျပည္လံုးကၽြတ္ ပါတီညီလာခံကို ေအာက္တိုဘာ (၁၄) ရက္ေန႔မွာ က်င္းပသြားဖို႔ ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ဒီညီလာခံအတြင္း ပါတီဦးေဆာင္မႈ အပိုင္းမွာ ဗဟုိေကာ္မတီနဲ႔ အရံေကာ္မတီဝင္ေတြကုိ ေရြးခ်ယ္မွာ ျဖစ္သလို အစိုးရ အဖြဲ႔အတြင္း တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနၾကသူေတြရဲ႕ ပါတီတြင္း လစ္လပ္သြားတဲ့ ေနရာေတြ အတြက္ ျပန္လည္ ေရြးခ်ယ္သြားဖုိ႔ ရွိေၾကာင္း သိရပါတယ္။
လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရရွိေရးကို ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီက လုပ္ငန္းစဥ္ ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ျပည္သူေတြက ႀကိဳက္ႏွစ္သက္လို႔ မဲေပး ေရြးခ်ယ္ခဲ့ရင္ သမၼတ ျဖစ္ခြင့္ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေျခခံ ဥပေဒပါ ကန္႔သတ္ခ်က္ကို ျပင္ဆင္ျပီးမွသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတ ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ပါတီရဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးက RFA ကုိ ေျပာပါတယ္။
Ref: RFA News
ေရႊဂက္စ္ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း ရပ္ထားေရး ျပည္တြင္း ၁၂ ဖြဲ႔ ေတာင္းဆို
ခင္ဦးသာ
October 3, 2012
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕၌ တည္ေဆာက္ေနသည့္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းအား ရပ္ဆိုင္းေပးရန္ ျပည္တြင္း အေျခစိုက္ အဖြဲ႔ ၁၂ ဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း၊ ေရနံပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာျပည္သူ တို႔၏ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ခ်က္ ဟူေသာ အခ်က္ ၇ ခ်က္ျဖင့္ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္း ထားေရး ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲျဖင့္ ေၾကညာခ်က္၌ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘ႑ာေငြ ကိစၥတို႔ ပြင့္လင္းျမင့္သာမႈ မရွိျခင္းတို႔အား ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ထားသည္။
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ရွိ စီမံကိန္းမ်ားအနက္ အမ်ားစုမွာ ၿပီးစီးလုနီးပါးရွိေနၿပီး ရခိုင္႐ုိးမႏွင့္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းရွိ ကခ်င္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA ) ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသတို႔၌သာ က်န္ရွိေၾကာင္း စိမ္းေရာင္စို (မႏၲေလး) အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ကုိတင္သစ္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
စီမံကိန္း မစရေသးသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈႏွင့္ လူမႈဘ၀ ထိခိုက္မႈမ်ားကုိ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာ ၾကားခံအဖြဲ႔မ်ားက ေလ့လာစစ္မႈ ျပဳလုပ္ၿပီးမွသာ စီမံကိန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ေရႊဂက္စ္ စီမံကိန္းႀကီးမ်ားအား တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံး ကုမၸဏီ တခုျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ အမ်ဳိးသား ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္း (China National Petroleum Corporation – CNPC) ကုမၸဏီက ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကုိရီးယား၊ အိႏၵိယ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီအမ်ားအျပားက စီမံကိန္းအလိုက္ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိသည္။
ျမန္မာအစိုးရသည္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းမွ တႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၂ ဘီလီယံ ႏွစ္စဥ္ ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ရခိုင္ကမ္းလြန္ေဒသမွ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔မ်ားအား ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အထိ ၀ယ္ယူခြင့္ ရရွိမည္ျဖစ္သည္။
ထိုစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ အစိုးရတို႔အၾကား ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ အလက္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သေဘာ တူညီခ်က္မ်ား၊ ပိုက္လိုင္း ေဘးအႏၲရာယ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္ထားမႈ၊ ပိုက္လိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို ျပည္သူမ်ားထံ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ေပးျခင္း မရွိသည့္ အခ်က္မ်ားကုိလည္း ေၾကညာခ်က္၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ဒီစီမံကိန္းက ရတဲ့ေငြေတြကုိ ဘယ္မွာ ဘယ္လိုသုံးမယ္ ဆိုတာလည္း ျပည္သူေတြ သိခြင့္မရဘူး၊ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္းရဲ႕ လုံၿခဳံေရး အတြက္ ဘယ္လိုမ်ဳိး စီမံေဆာင္ရြက္ ထားတာကုိလည္း ျပည္သူေတြကုိ ေျပာဆိုတာ တခုမွ မရွိေသးဘူး” ဟု Thazin Development Foundation အဖြဲ႔၏ ဒု တာ၀န္ခံ ကုိေအာင္ေက်ာ္ေဇာက ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
ထို႔အတူ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း၏ ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္၌ အလုပ္သမားမ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ ကေလးအလုပ္သမား အသုံးျပဳမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏ ဘ၀ ထိခိုက္မႈမ်ားကုိ ကြင္းဆင္းေလ့လာခ်က္မ်ားျဖင့္ မွတ္တမ္းမ်ား ရွိေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရျခင္းသည္ လက္ရွိ အျဖစ္အပ်က္မ်ားအား အစိုးရႏွင့္စီမံကိန္း လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား အားလုံးသိရွိသြားရန္ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း၊ တႏိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ အစီအစဥ္မ်ား ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယခုအခ်ိန္သည္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံ ေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းင့ံထားသည့္ တႏွစ္ျပည့္ေျမာက္ခ်ိန္လည္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကုိေအာင္ေက်ာ္ေဇာက ဆိုသည္။
အဖြဲ႔ ၁၂ ခု၌ ရခိုင္ေဒသ ကိုယ္စားျပဳထားသည့္ Thazin Development Foundation ႏွင့္ Arakan Ray Youth, မေကြးေဒသ ကိုယ္စားျပဳ Ayarwady West Development Organizationႏွင့္ Green Network Sustainable Development Group အဖြဲ႔၊ Green Future – ေရနံေခ်ာင္း၊ ပုပၸါးေတာင္ထိန္းသိမ္းေစာင္႔ေရွာက္ ေရးအဖြဲ႔၊ Green for All, စိမ္းေရာင္စို (တံတားဦး) ႏွင့္ စိမ္းေရာင္စို Activities (မႏၲေလး)၊ စိမ္းလန္းျပင္ဦးလြင္ (ျပင္ဦးလြင္)၊ စိမ္းေရာင္စို (ေက်ာက္မဲ)၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမက္ပိုင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအသင္းတို႔ ျဖစ္သည္။
ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း လမ္းေၾကာင္းတြင္ ပါ၀င္သည့္ ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေရထိန္းေတာမ်ား ပ်က္စီးဆုံး႐ွႈံးသြားျခင္း၊ ေက်းရြာ ၂၀
ေက်ာ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ လယ္ေျမမ်ား၊ ေဒသတြင္းလမ္းမ်ား ပ်က္စီး၍ ကေလးမ်ား ေက်ာင္းသြားေက်ာင္းလာ ခက္ခဲျခင္း စသည္ျဖင့္ ႀကဳံေတြ႔ေနရေၾကာင္း စိမ္းလန္းျပင္ဦးလြင္အဖြဲ႔မွ ကုိေမာင္ေမာင္သြင္က ေျပာသည္။
ျပင္ဦးလြင္၊ မႏၲေလး၊ ေနာင္ခ်ဳိ၊ မိုးကုတ္ ေဒသတ၀ိုက္တို႔တြင္လည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈမ်ား ျပားေၾကာင္း၊ ျပင္ဦးလြင္ေဒသ၌ ကန္ထ႐ုိက္အျဖစ္ မႏၲေလးက်ဳံး ကုမၸဏီက တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း၊ ပ်က္စီးသြားသည့္ လမ္းမ်ားအား ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေပးမႈ မရွိေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းသည္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္၊ မေဒးကြ်န္းေပၚမွ အမ္းၿမိဳ႕နယ္၊ ထိုမွတဆင့္ မေကြးတိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔ကိုျဖတ္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ နန္နင္းၿမိဳ႕အထိ သြယ္တန္းမည္ ျဖစ္သည္။ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း အရွည္ ကီလိုမီတာ ၂၈၀၀ ၀န္းက်င္ ျဖစ္ၿပီး သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔တန္ခ်ိန္ တႏွစ္လွ်င္ ကုဗမီတာ ၁၂ ဘီလီယံႏွင့္ ေရနံစိမ္းစည္ ၄၀၀၀၀၀ တင္ပို႔ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းသည္ ယခုအခါ ၈၀ ရာခိုင္ႏွႈန္းေက်ာ္ ၿပီးစီးေနၿပီ ျဖစ္၍ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔မ်ား ပို႔လႊတ္ေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး၊ ဂက္စ္ပိုက္လိုင္းႏွင့္အတူ ေရနံပိုက္လိုင္း၊ မီးရထားလမ္း၊ ေမာ္ေတာ္ကားလမ္းတို႔ ပါ၀င္မည္ျဖစ္သည္။
ဂက္စ္ပိုက္လိုင္း စတင္သည့္ မေဒးကြ်န္းအနီးရွိ ပင္လယ္ျပင္တြင္ သႏၲာေက်ာက္တန္း အမ်ားအျပားကုိ CNPC ကုမၸဏီမွ မိုင္းခြဲဖ်က္စီးျခင္းေၾကာင့္ သႏၲာေက်ာက္တန္းမ်ားႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးခဲ့သည့္အျပင္ ေရေနသတၱ၀ါ အမ်ားအျပား ေသဆုံးသြားၿပီး ေက်ာက္ျဖဴေဒသရွိ လမ္းမ်ား အားလုံးနီးပါးမွာ ပ်က္စီးေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
ငပလီ တပ္သိမ္းေျမကိစၥ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ ကြင္းဆင္း စစ္ေဆး
သာလြန္ေဇာင္းထက္
October 3, 2012
ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ငပလီကမ္းေျခတြင္ စစ္တပ္က တပ္တိုးခ်ဲ႕ေရးအတြက္ဟုဆုိကာ ရခုိင္ေဒသခံ ၂၀ ေက်ာ္ထံမွ ပုဂၢလိကပုိင္ေျမမ်ား သိမ္းယူၿပီး ဟုိတယ္မ်ားေဆာက္လုပ္ခြင့္ ျပဳခဲ့သည့္ အေပၚ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံသားတုိ႔၏ မူလ အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိ ကေရစီေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ ေကာ္မတီက စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား စတင္ လုိက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ယခင္စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္အေျခစုိက္ ေျခလ်င္ တပ္ရင္း(ခလရ) ၅၅ က တပ္တုိးခ်ဲ႕ေရး အတြက္ဟု ဆိုကာ ငပလီ ကမ္းေျခရွိ ပုဂၢလိပုိင္ၿခံေျမမ်ားကို သိမ္းယူ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိသုိ႔ သိမ္းယူၿပီးေနာက္ အမွန္တကယ္ တပ္တုိးခ်ဲ႕ျခင္း မျပဳဘဲ ဟုိတယ္မ်ား ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယခင္က စစ္အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္ခ်ိန္ျဖစ္သည့္ အတြက္ ေဒသခံ အမ်ားစုမွာ မည္သူကုိမွ် မတုိင္ၾကား ရဲခဲ့ၾကဘဲ အရပ္သား အစုိးရ တက္လာၿပီး ဒီမုိကေရစီ အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာ ခ်ိန္တြင္ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီ မ်ားထံ တုိင္ၾကားလႊာ ေပးပို႔လာသျဖင့္ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံသား တုိ႔၏ မူလ အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီ အေရးႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာေကာ္မတီက စုံစမ္း စစ္ေဆးၿပီး လိုအပ္ေသာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းေကာ္မတီ၀င္ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္က ုိယ္စားလွယ္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“ခလရ ၅၅ က တပ္တုိးခ်ဲ႕ဖုိ႔ဆုိၿပီး ျပည္သူေတြဆီက သိမ္းထားတဲ့ေျမေတြကို ဟုိတယ္ေတြ ေဆာက္ထားတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေကာ္မတီကို တရား၀င္ တုိင္ၾကားစာေရာက္လာလုိ႔ ေကာ္မတီက စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ စလုပ္ေနၿပီ။ လုိအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြကို လႊတ္ေတာ္ကေနတဆင့္ လုပ္သြားဖို႔ရွိပါတယ္” ဟု ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က ဆုိသည္။
ငပလီကမ္းေျခရွိ ခလရ ၅၅ က အဓမၼသိမ္းယူထားေသာ ေျမမ်ားေပၚတြင္ မင္းဇာနည္ကုမၸဏီ၊ ဧဒင္အုပ္စု၊ Fortune ကုမၸဏီ၊ Max Myanmar ႏွင့္ Amazing Hotel မ်ား ေဆာက္လုပ္ထားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဧရာ၀တီသုိ႔ ရွင္းျပသည္။
“တပ္က သိမ္းတာက စုစုေပါင္း ၃၅ ဧက သိမ္းတာ။ ပုဂၢလိ ဘုိးဘြားပုိင္ေျမက ၃၀ ဧက ပါတယ္၊ ဌာနဆုိင္ရာ ပိုင္ေျမ ၅ ဧက။ တပ္တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ သိမ္းခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ ဟုိတယ္ေတြ တလုံးၿပီး တလုံးေပၚလာတယ္။ အသိမ္းခံရတုန္းက မေျပာရဲ မဆုိရဲဘူးေလ။ အဲဒီတုန္းက စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ဆုိေတာ့ အားလုံးေၾကာက္ၾကတယ္။ အခုေတာ့ ဒီကိစၥကို အျဖစ္မွန္ေပၚဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္ကို တရား၀င္ တုိင္ၾကားတာပါ” ဟု ေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံသားတုိ႔၏ မူလအခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ေကာ္မတီမွ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္၊ အတြင္းေရးမႉး ဦးျမင့္ထြန္းႏွင့္ ေကာ္မတီ၀င္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္တုိ႔သည္ စက္တင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔မွ ၂၆ ရက္ေန႔အထိ သံတြဲၿမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္ကာ ခလရ ၅၅ မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ခ႐ုိင္ႏွင့္ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပိုင္မ်ား၊ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံထားရေသာ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး စိစစ္စုံစမ္းမႈမ်ားျပဳလုပ္ၿပီး မၾကာမီ အစီရင္ခံစာ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္ျပမည္ဟု သိရွိရသည္။
“တပ္က တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြ၊ ေျမအသိမ္းခံထားရတဲ့ ေဒသခံေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပုိင္ေတြကို အဆင့္ဆင့္ ေတြ႔ဆုံၿပီး စစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ၿပီးၿပီ။ လာမယ့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ ေကာ္မတီက အစီရင္ခံစာကုိ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပမယ္။ အစီရင္ခံစာနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အဆုံးအျဖတ္ေပၚမွာ မူတည္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈေတြရွိလာမယ္” ဟု ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က ဆက္လက္ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးအုန္းႀကဳိင္ကမူ တႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာျဖင့္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ားကုိ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ား ေဖာ္ထုတ္ေရး ေကာ္မတီက စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ေနၿပီး တပ္က သိမ္းဆည္းထားေသာ ေျမယာမ်ားကိစၥလည္း ပါ၀င္ေနေၾကာင္း ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာဆုိသည္။
“ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကေန ဖြဲ႔စည္းလုိက္တဲ့ ေျမယာေကာ္မတီက လႊတ္ေတာ္နားတဲ့အခ်ိန္မွာ ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္တာေတြရွိေနၿပီ။ ေျမသိမ္းခံရတယ္ဆိုတဲ့ အထဲမွာ တပ္က သိမ္းတာ၊ ကုမၸဏီေတြက သိမ္းတာ၊ စီမံကိန္းနယ္ေျမေတြမွာ ပါသြားလို႔ အသိမ္းခံရတာ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတယ္။ ေကာ္မတီအေနနဲ႔ အသိမ္းခံရတဲ့ကိစၥေတြမွာ မွ်မွ်တတျဖစ္ေအာင္ နစ္နာမႈမရွိေအာင္ေျဖရွင္း ေပးဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတယ္” ဟု ဦးအုန္းႀကဳိင္က ဆုိသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ျဖစ္ပြားေသာ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ားသည္ အစုိးရေျမပုံအညြႊန္းေပၚတြင္ရွိေသာ အေျခအေနႏွင့္ လက္ေတြ႔ျပင္ပအေျခအေနမ်ား ကြာျခားေနမႈက အဓိက အေရးႀကီးေသာ အေၾကာင္းအရင္းတရပ္အျဖစ္ ပါ၀င္ေနသည္ဟု မၾကာေသးမီက က်င္းပၿပီးစီးခဲ့ေသာ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ဦးေရႊမန္းက ေျပာတာက အစုိးရေျမပုံအညြႊန္းေပၚမွာ သစ္ေတာႀကိဳး၀ုိင္းလုိ႔ျပထားတယ္။ တပ္က တပ္တုိးခ်ဲ႕ဖုိ႔ အဲဒီသစ္ေတာႀကဳိး၀ုိင္းကို ယူမယ္ဆုိၿပီး လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ တကယ့္လက္ေတြ႔အျပင္မွာက သစ္ေတာႀကဳိး၀ုိင္းမရွိေတာ့ဘဲ ရြာေတြ၊ ဘုန္ႀကီးေက်ာင္းေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေတြကို အတင္းအက်ပ္ ေရႊ႕ခိုင္းတဲ့အခါမွာ ေျမယာသိမ္းတဲ့ကိစၥေတြ ျဖစ္လာတယ္။ အလားတူကိစၥမ်ဳိးေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္၊ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ ၿပီးခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္” ဟု ဦးအုန္းႀကဳိင္က ရွင္းျပသည္။
တႏုိင္ငံလုံး ေျမယာသိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ားကို စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ရန္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ ေျမယာ သိမ္းဆည္းမႈမ်ား ေဖာ္ထုတ္ စိစစ္ေရး ေကာ္မတီကို ၿပီးခဲ့သည့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ေကာ္မတီ၀င္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ၄၁ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး အဖြဲ႔ ရွစ္ဖြဲ႔ခြဲကာ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
Wednesday, October 3, 2012
ေလေဘးထည္ ႏုိင္ငံေရး
အေျပာင္းအလဲေတြက၊ ေလမုန္တိုင္း တခုလို။
ေျပာရရင္ေတာ့.. ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသကို တညတည္းနဲ႔ မထင္မွတ္ထားပဲ ၀င္ေမႊသြားတဲ့ နာဂစ္မုန္တိုင္း လိုပါပဲ။ ျမန္မာ ျပည္ရဲ႕ နိင္ငံေရး နယ္နိမိတ္ တေလွ်ာက္၊ တႏွစ္ေလာက္ အတြင္းမွာပဲ၊ မထင္မွတ္ရခက္.. ထင္မွတ္ရခက္စြာ၊ ၀င္ေရာက္ တိုက္ခတ္ ေနေလခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ေတြ႔ဆံုမႈ။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ အလွည့္အေျပာင္း။ အဲ့ဒီေနာက္မွာ၊ ၂၀၀၈ အေျခခံ ဥပေဒႀကီး၊ ဖြင့္ထြား စြင့္ကားလာျခင္း။ မေၾကာက္တရားေတြ ထမ္းပိုးလို႔၊ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား။ အေၾကာက္ တရားေတြ ခ၀ါခ် ႏုိင္လာတဲ့၊ (ေဒၚစုေျပာသလို ) တမိုင္ေလာက္ေ၀းသူ မ်ားရဲ႕ အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း တက္ႂကြမႈမ်ား။ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ေသာ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား၊ ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းပါး ေသာ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ ၈၈ မူလ လက္ေဟာင္းမ်ား.. လက္က်န္မ်ား.. လက္သစ္မ်ား၊ ျပည္ေတာ္၀င္မ်ား.. ပါတီ၀င္ မ်ား စသည္ျဖင့္၊ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးႀကီး ျပန္လည္ အသက္၀င္ လႈပ္ရွား လာခဲ့သည္။
ျမန္မာျပည္တ၀ွမ္းလံုးက ႏုိင္ငံေရး ႏုိးၾကားလာမႈေတြကလည္း တရက္တေလေတာင္ မနားေတာ့ေလာက္ေအာင္ သတင္း မ်ားက ဖတ္လို႔မကုန္။ လိုက္လို႔ မကုန္။ ရခိုင္အေရး၊ ျမစ္ဆံုအေရး၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး၊ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ျပန္ဖြင့္ေရး၊ ကခ်င္ ဒုကၡသည္အေရး၊ ရခိုင္ ဒုကၡသည္အေရး၊ လက္ပေတာင္းေတာင္ အေရး၊ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ အေရးက အစ သမၼတေထာက္ခံေရး၊ သမၼတ ႀကိဳဆိုေရး အထိ ‘ဒို႔အေရး’ ေတြ တိုးတက္ မ်ားျပားလာသည္။ လႈပ္ရွား တက္ႂကြ သူေတြကလည္း အျဖဴေရာင္ တြဲလက္၊ ခရမ္းေရာင္ ကြန္ယက္၊ အျပာေရာင္ တီရွပ္၊ အစိမ္းေရာင္ ပေရာ ဂ်က္ဆိုၿပီး၊ ပန္းႏုေရာင္ ဒီမိုကေရစီ ေနာက္ခံ ပန္းခ်ီကားေပၚမွာ အေရာင္စံုစံု စုပ္ခ်က္ၾကမ္းၾကမ္းႏွင့္ ခပ္သြက္သြက္ ေဆးစက္ျခယ္ၾကေလသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ေရခ်ိန္တက္ေနပံုက ႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္ကိုေတာင္ေက်ာ္လို႔။ ဥေရာပ အေမရိကန္ ကမာၻ တလႊားက၊ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ၀မ္းသာအယ္လဲ ျဖစ္ၾကရတဲ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ျပည္ပ ခရီးစဥ္ႀကီးေတြ၊ မိန္႔ခြန္းေတြ၊ ေမးခြန္း ေတြ။ အဲဒီ မိန္႔ခြန္းေတြလိုပဲ ျမန္မာျပည္ အေၾကာင္း ထဲ့ေျပာသြားတဲ့၊ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ကုလသမဂၢ အဖြင့္မိန္႔ခြန္း။ အီရန္ သမၼတ အမဒင္နာဂ်ပ္နဲ႔ အၿပိဳင္၊ ကမာၻက စိတ္၀င္တစား နားေထာင္ လိုက္ရတဲ့၊ ျမန္မာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ မိန္႔ ခြန္း။ လူေတြမွာလည္း ဒီရက္ေတြမွာ၊ မိန္႔ခြန္းေတြ မထပ္ေအာင္ မျပတ္ေအာင္ နားေထာင္ရင္း၊ မိန္႔မိန္႔မူးမူးေတြပင္ ျဖစ္ လုမတတ္။
လႈိင္းလူးသလို မိန္႔မူး ေနရတာက၊ ျမန္မာျပည္အေပၚ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမူေတြက၊ အကန္႔အသက္နဲ႔ ျဖစ္သြားလိုက္၊ တ၀က္ ပြင့္သြားလိုက္၊ တေပါက္ ပြင့္သြားလိုက္၊ အျပည့္ ပြင့္သြားလိုက္နဲ႔ ၊ ေခါင္းမူးေအာင္ လိုက္ဖတ္ေနရသည္။ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ ဆယ္ေလာက္ ပိတ္ဆို႔ ခံထားခဲ့ရတဲ့၊ ကမာၻေက်ာ္ ယံုၾကည္ခ်က္ အက်ဥ္းသူႀကီးက၊ ပိတ္ဆို႔မူေတြ ဖြင့္ေပးဖို႔၊ ေျပရာေျပ ေၾကာင္း ေဆာ္ၾသေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ တာကိုပဲ၊ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ သြားေျပာဆိုလာခဲ့လိုက္ လိုလို။ တကမာၻလံုးက ၾကည္ညိဳ ခ်စ္ခင္ ေလးစား ယံုၾကည္ရတဲ့ မ်က္ႏွာတခုကို ေထာက္ၿပီး၊ ‘ယံုၾကည္ပါတယ္’ လို႔ ဆိုလို႔၊ အဖက္လုပ္ ဆက္ဆံ ခံရတာကို ပဲ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏုိဘယ္ဆုေတာင္ ရေတာ့မလိုလို၊ နယူးေယာက္ကို တကူးတက ျပန္လာေပးရတဲ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ ကိုပဲ၊ အာဏာပါ၀ါ နဲ႔ ႀကိမ္စၾကာ ရိုက္ေခၚသလိုလို၊ သူတို႔ကိုပဲ ခရီးဦး ဂါရ၀ လာျပဳသလိုလို၊ လိုလိုေတြ မ်ားလြန္း ေနသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမတႀကီးကို အမႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လာၿပီးေတာ့ ဂရိ လုပ္တာပါေနာ္.. အရင္တုန္းကလို မ ဟုတ္ဘူး .. က်ေနာ္တို႔က.. အရင္တုန္းက မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တဲ့ အလုပ္ မလုပ္ဘူး ခုေတာ့ ေမာင္ႏွမလိုပဲ လာတယ္ ႏႈတ္ ဆက္ေတြ႔ဆံုၾကတယ္… ဆိုတဲ့ သမၼတရံုး ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း ရဲ႕ RFA အင္တာဗ်ဳးက၊ ဘာလိုေနမွန္း မသိေသာ၊ ဘာလိုလို။
စစ္သားေတြကို လူတေယာက္ခ်င္းအျဖစ္ မျမင္ဘဲ၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္လို႔ပဲ ျမင္ပံုရတဲ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ၊ ‘က်မ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို သေဘာက်ပါတယ္’ လို႔ ေျဖလိုက္လို႔ စီအန္အန္ သတင္းေထာက္ အမန္ပြါ အံ့ၾသတႀကီး ျဖစ္သြားရသလို၊ လူအေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ျဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဟီလာရီ ကလင္တန္ ေျပာသလို၊ လူသတ္သမားေတြလို႔ေတာင္ ေခၚလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့ တခ်ိန္က အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ အခုအခ်ိန္မွာ အလုပ္တြဲလုပ္ ဖို႔ သေဘာထားႀကီးႀကီးထားတဲ့၊ က်င့္၀တ္သိကၡာအျပည့္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ကို၊ အားလံုး ၀န္းရံေထာက္ခံ ဖို႔သာ ပင္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က၊ စစ္ဗိုလ္ စစ္သားေတြ မတရားခဲ့တာကို မတရားခဲ့တဲ့အတိုင္း၊ ေထာက္ျပ ေျပာခဲ့သလို၊ စစ္ဗိုလ္စစ္သားေတြအေပၚမွာ သူ သံေယာဇဥ္ရွိတာကိုလည္း၊ အခါအခြင့္သင့္တိုင္း၊ ေျပာေလ့ရွိသည္ပင္။ သူမ ဘက္က၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ပတ္သတ္သမွ်အေပၚမွာ၊ ေဟာင္းေဟာင္း သစ္သစ္ ေကာင္းေကာင္း ဆိုးဆိုး၊ တဖက္သတ္ ေမတၱာ နဲ႔၊ ခြင့္လႊတ္ေပး.. လက္ကမ္းေပးေနေပမဲ့၊ တဖက္က၊ စစ္ဗိုလ္ႀကီးေတြတျဖစ္လဲ၊ သမၼတႀကီးေတြ၊ ၀န္ႀကီးေတြ ကေရာ..။
တကယ္ေတာ့ သူတို႔ေတြလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မေလးစား အားမက်ဘဲ ေနမယ္မဟုတ္ပါဘူး။ အနည္းဆံုး ေတာ့၊ ဗိုလ္မွဴး ေအာင္လင္းထြတ္ ေဖာ္ေကာင္ လုပ္သလို၊ ဒီအမ်ိဳးသမီး မလြယ္ဘူးဆုိတာမ်ိဳး ၊ အရွိန္အ၀ါကို လန္႔ၾကမွာ ေတာ့ ေသခ်ာသည္။ အရင္တုန္းက မ်က္ႏွာခ်င္း မဆိုင္ခဲ့တဲ့ သူကို၊ အခု မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္တဲ့အခါ၊ ဘယ္ေလာက္ ရိုးသား မႈနဲ႔ အမွန္တရားနဲ႔ ဆက္ဆံၾကမလဲ။ မစု ပိန္သြားတယ္ ဆိုတာေလာက္နဲ႔ေတာ့ ရိုးသားတယ္ မဆိုႏုိင္ေပ။
ဘီဘီစီ သတင္းသမား စတီဖင္ ေဆာ့ကာ ကေတာ့ျဖင့္၊ ဦးသိန္းစိန္ ရဲ႕ အသံခပ္တိမ္တိမ္ထဲကို၊ ခၽြန္ျမတဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ခပ္နက္နက္ တူးဆြ ရွာေဖြခဲ့သည္။ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုစာေလာက္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တကြ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ အက်ဥ္းေထာင္ေတြမွာ၊ အျပင္မွာ ဘ၀ေတြ ေက်ပ်က္ခဲ့ရတဲ့ ျပည္သူေတြအေပၚ ေတာင္းပန္ဖို႔ ရွိပါသလား တဲ့။ ဒီမိုကေရစီ အစစ္ဆီကို တကယ္သာ သြားၾကေတာ့မယ္ဆိုရင္၊ ျဖစ္ၿပီးခဲ့တဲ့ အမွားအယြင္းေတြအေပၚမွာ၊ ေတာင္းပန္ဖို႔ ေနာင္တရဖို႔ မရွိဘူးလား တဲ့။ စူးရွလိုက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ။ အားရစရာ ေကာင္းလိုက္ပါေပါ့။
ဒါေပမဲ့ သမၼတ ရဲ႕ အေျဖေတြကေတာ့ အားရစရာ မေကာင္းခဲ့ပါ။ အမွန္တရားကို မေဖာ္ျပႏုိင္တဲ့၊ မ၀န္ခံရဲတဲ့၊ ေ၀့လည္ ေၾကာင္ပတ္ အသံအက္အက္ အေျဖမ်ားသာ။ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ျခင္းဆိုတဲ့ ပန္းတိုင္ တခု ဆီကို ေရာက္ဖို႔၊ အျပစ္ေျဖ ၀န္ခံျခင္းနဲ႔၊ ေက်ေအး လက္ခံျခင္းဆိုတဲ့ အဆင့္ေတြ မပါဘဲ သြားလို႔မရဘူးဆိုတာကို၊ အားလံုး ေမ့မ်ားေနၾကၿပီလား။ တဖက္က ေမ့ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ ေနတာကို၊ တဖက္ကလည္း ေတာင္းဆိုဖို႔ မ၀ံ့မသာ ျဖစ္ေနေလေရာ့သလား။
ဘီဘီစီ ျမန္မာပိုင္း အစီအစဥ္ တာ၀န္ရွိသူ ေဒၚတင္ထားေဆြ ရဲ႕ ေမးခြန္းေတြကလည္း၊ တာ၀န္ေက်ေက် ရဲရဲတင္းတင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥကို မီးေမာင္းထိုးသြားသည္။ သို႔ေပမဲ့၊ မီးေမာင္းကို အၾကည့္လႊဲ သြားသူကေတာ့၊ က်ေနာ္ အခုန ေျပာ ခဲ့သလို.. ႏွင့္ပင္၊ ၿပီးသြားခဲ့သည္။
အေျဖရခက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြတဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ အမွန္တရားနဲ႔ တရားမွ်တမႈကေန ကင္းကြာေနခဲ့တဲ့ လူတစုအတြက္၊ ရိုး သားမႈ နဲ႔ ၀န္ခံမႈမပါရင္ ေျဖလို႔ကို မရႏုိင္တဲ့ သိပ္ကိုခက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြမို႔၊ တကယ္ဆိုရင္၊ ဘာေမးခြန္းမွ အေမးမခံဘဲ၊ အရင္တုန္းက၊ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးလို၊ အသံတိတ္ေနတာကပဲ၊ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အခုေတာင္၊ သမၼတ ကို၊ ဘီဘီစီ က မေမးခင္မွာ၊ ေဘးမွာ၀ိုင္းရံေနတဲ့ အရာရွိေတြထဲက၊ အဆင့္ျမင့္ ျမန္မာအၾကံေပး တေယာက္က၊ သူ႔ကို ခပ္ လွမ္းလွမ္းကို ခဏ ေခၚသြားၿပီး၊ အကယ္လို႔ ေမးခြန္းေတြကို မႀကိဳက္လို႔ရွိရင္ သမၼတကို မေျဖခိုင္းဘူး လို႔ ေစ်းစစ္တဲ့ အ ေၾကာင္း၊ စတီဖင္ ေဆာ့ကာ က၊ “ ျဖစ္ႏုိင္ေခ် မရွိေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား” ဆိုတဲ့၊ ေဆာင္းပါး အတိုတပုဒ္မွာ ေရးသားထားပါတယ္။ ဒါဆို.. သမၼတ ကို အၾကံေပးတေယာက္က ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ခြင့္ ရွိတယ္တဲ့လား။
RFA အစီအစဥ္ကေန .. “ ဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆိုလည္း ခင္ဗ်ားတို႔ သိတဲ့အတိုင္း .. အႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္လံုး ေတာက္ ေလွ်ာက္ ဆန္႔က်င္ေနခဲ့တဲ့ အေနအထားကေန…” ဆိုတဲ့ အေျဖတပိုင္းတစဟာ၊ ဆီသုတ္ထားပါတယ္ဆိုတဲ့ စကားလံုး ေတြထဲကေန၊ ကြက္က်န္ခဲ့တာမ်ားလား။ ျပည္သူေတြ တခဲနက္ဆႏၵျပဳခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ … လို႔ေရာ၊ ဘယ္လို ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ရဲရဲတင္းတင္း ေျပာႏုိင္ခဲ့တာလဲ။ နာဂစ္ကာလ ျပည္သူေတြရဲ႕ တခဲနက္ နာက်င္မႈေတြကုိမ်ား၊ အသံုးအႏွံဳး လြဲခဲ့ေလသလား။ ေသြးထြက္သံယိုမရွိတဲ့ ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း စိမ္းစိမ္းလန္းလန္း ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္လို႔ ကမာၻ က အေတာ္မ်ားမ်ား မ်က္စိလွ်မ္း ေျပာေနသလို၊ သမၼတ လည္း၊ မ်က္စိလွ်မ္းပံု ရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေတာ့ ဒီေနရာမွာ မ်က္စိ မလွ်မ္းသလို၊ သတိလည္း မေမ့ခဲ့ပါဘူး။ အခု အေျပာင္းအလဲဟာ ၁၉၈၈ ကတည္းက စတင္ခဲ့ တာ ျဖစ္ၿပီး၊ ၾကားထဲမွာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ သံဃာေတာ္လွန္ေရးကိုလည္း ထဲ့တြက္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္၊ ေသြးထြက္သံယိုမႈ မရွိဘူးဆိုတာ၊ မဟုတ္ပါဘူးလို႔… ကိုလံဘီယာ တကၠသိုလ္က အေမးအေျဖ တခုမွာ၊ အတိအလင္းကို ေထာက္ျပသြားခဲ့ သည္။
ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ေခါင္းစဥ္ေပးထားသလို.. ျဖစ္ႏုိင္ေခ် မရွိတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားလား.. ေနာက္ျပန္မ ဆုတ္ေတာ့မဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္ေတြလား ဆိုတာကေတာ့၊ မိမိသေဘာ ဆႏၵရွိသလို သံုးသပ္ၾကည့္ ၾကဖို႔ပင္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ ေျပာသည္။ အခု ျဖစ္စဥ္ေတြကို လူေတြ သံသယ ရွိေနမယ္ဆိုတာ နားလည္လက္ခံ လို႔ရပါတယ္.. အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလိမ္ခံခဲ့ရတာေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္ ဒါေပမဲ့၊ အဲဒီ သံသယေတြက၊ ေရွ႕ဆက္ရမဲ့ လမ္းခရီးအတြက္ အေႏွာင့္အယွက္ အဟန္႔အတားေတြ မျဖစ္သင့္ဘူး ဆိုတဲ့ သေဘာထားေပးထားေလ ေတာ့… ကဲ..ဘာတတ္ႏုိင္မလဲ.. ဒီလိုပဲ တေရြ႕ေရြ႕ တိုးၿပီး၊ ဒီမိုကေရစီကို ခ်ဲ႕ထြင္သြားၾကယံုသာ။
ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္.. ဒို႔တာ၀န္ အေရးသံုးပါးကို ေလွ်ာ္ဖြပ္ မီးပူတိုက္ထားတဲ့ အေဟာင္းထည္ စကားလံုး..သေဘာထား အျမင္ ေတြ ၾကားထဲမွာ၊ ပိုက္စိပ္တိုက္ ရွာႏုိင္ရင္ေတာ့၊ အသစ္နီးပါး ေကာင္းလွတဲ့၊ အေဟာင္းထည္ေလး တခ်ိဳ႕ ရခ်င္ရႏုိင္မည္ လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါေသးသည္။ ခပ္လတ္လတ္ ေလေဘးထည္ေလးေတြ ဆိုရင္ပဲ၊ ႏုိင္ငံေရး မုန္တိုင္းၾကမ္းႀကီးေတြ ေအာက္ က၊ ျပန္လည္ ထူေထာင္စ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံေလးအတြက္၊ သင့္ေတာ္ လွပါၿပီ။
ႏုိင္ငံတကာက၊ ၀ိုင္း၀န္းကူညီၾကတဲ့၊ ေငြေၾကးရံပံုေငြေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ ေလေဘးထည္ေတြလို ေစ်းကြက္ထဲ ေရာက္မသြားဖို႔ကိုေတာ့၊ နာနာ ဆုေတာင္းရေပေတာ့မည္။
Ref: ေန႔သစ္္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ LA ေရာက္ ျမန္မာမ်ားနဲ႔ေတြ႔ဆံု
စုျမတ္မြန္
02.10.2012
ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို သတိနဲ႔ ၾကည့္ဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ခရီးစဥ္ထဲက ေနာက္ဆံုးၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ Los Angeles ၿမိဳ႕မွာ ျမန္မာ မိသား စုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခုလိုေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုိ Federal ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ အျဖစ္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာ၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ အက်င့္ေပ်ာက္ေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ ေပးသင့္တဲ့ အကူအညီေတြအေၾကာင္း စတဲ့ က႑မ်ဳိးစံုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖၾကားခဲ့ပါ တယ္။ Los Angeles ၿမိဳ႕၊ Convention Center မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာမိသားစုနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတြ႔ဆံုပြဲ အေၾကာင္း မစုျမတ္မြန္က ဆက္ေျပာျပပါမယ္ရွင္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုခရီးစဥ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးျဖစ္တဲ့ Los Angeles ၿမိဳ႕မွာ ျမန္မာ မိသားစုေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က သူ႔ရဲ႕ အေမရိကန္ခရီးစဥ္မွာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ႀကိဳဆိုၾကတဲ့ အတြက္ စိတ္ခြန္အားေတြျဖစ္ေစ ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာသြား ခဲ့ပါတယ္။
“ဒီကိုလာရတာ ပထမဦးဆံုးေတာ့ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်မ ေက်နပ္ပါတယ္။ ေက်နပ္ပါတယ္ ဆိုတာ က ေစာေစာက ရွင္းျပခဲ့တဲ့ အတိုင္း ဒီကိုလာတာ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွစ္ခု ရွိတယ္။ တစ္ခုကေတာ့ က်မတို႔ကို ကူညီ မ,စေပးခဲ့တဲ့ သူေတြကို ေက်းဇူး တင္ေၾကာင္းေျပာဖို႔၊ အဲဒါ တခ်ဳိ႕ကို ကိုယ္တုိင္ ေတြ႔ၿပီးေတာ့ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္ဆိုတာ ေျပာႏုိင္ခဲ့လို႔ အမ်ားႀကီး အားရပါတယ္။
ေနာက္ တခုကေတာ့ က်မတို႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနကို ရွင္းျပတယ္။ အဲဒီဟာလည္း အေတာ္အတန္ အားရေလာက္ ပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုးေတာ့ ႏွံ႔ေအာင္ မသြားႏုိင္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ လည္း အေရးႀကီးတဲ့ေနရာေတြ၊ တခ်ဳိ႕ တကၠသိုလ္ေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ၊ ႏုိင္ငံ သား အမ်ားစု ေနတဲ့ ေနရာေတြ က်မ ေရာက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ က်မ ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံက ေရာက္လာ တဲ့ ျပည္သူျပည္သားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးႏုိင္တဲ့ အေျခအေနကို အင္မတန္မွ အားရပါတယ္။
ဒီလို ေမးခြန္းေတြ ယူရတယ္ဆိုတာလည္း အခ်ိန္အကန္႔အသတ္ေၾကာင့္ မို႔လို႔ေပါ့ေနာ္။ တကယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ေတာ့ အုပ္စုေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြး ရတာကိုေတာင္မွ က်မက ပိုသေဘာက်ပါတယ္။”
Los Angeles ၿမိဳ႕အနီးတဝိုက္ၿမိဳ႕ေတြက ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြတင္ မက ကေနဒါႏိုင္ငံက ျမန္မာ လူမ်ဳိး တခ်ဳိ႕ပါ လာခဲ့ၾကတဲ့ ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ေမးခြန္းမ်ဳိးစံုကို ေျဖသြား ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လက္ရွိ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေျဖတဲ့အခါမွာ သတိနဲ႔ သံုးသပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျဖသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
“က်မတို႔ ေနာက္လုပ္ဖို႔ေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၾကည့္တဲ့ အခါက်လို႔ ရွိရင္ ေစ့ေစ့ၾကည့္ပါ။ သိပ္ၿပီးေတာ့ အေကာင္း ျမင္၊ အယံု မလြယ္ပါနဲ႔။ အဆုိးျမင္ဖို႔လည္း ေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ သတိနဲ႔ၾကည့္ပါ။ သတိဆိုတာ လြန္ကဲတယ္လို႔ မရွိဘူးလို႔ တရားေတာ္မွာ ပါတဲ့အတိုင္း ဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေလ့လာ သံုးသပ္တဲ့ အခါမွာ သတိဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မွ ဘယ္လိုမွ လြန္ကဲႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကိုေတာ့ ေခါင္းထဲမွာ ထားေစခ်င္ပါတယ္။”
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲဖုိ႔လိုအပ္ေနေသးတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးတယ္ ဆိုတာကို သတိ ထားၾကဖုိ႔ လုိတယ္ ဆိုတာကိုလည္း ခုလို ဥပမာေပးေျပာသြား ခဲ့ပါတယ္။
“က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြကို အၿမဲပဲေလ့လာေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ သိမွာကေတာ့ ဆႏၵျပဖို႔ဆိုလို႔ ရွိရင္လည္း အခုအခ်ိန္မွာ လြယ္ကူေသးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒအရ ဆႏၵျပႏိုင္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုေပမဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွ ဆႏၵျပပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ က်မက ဆႏၵျပတာေတြကို အထူး အားေပးခ်င္တဲ့စိတ္ နဲ႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီ အခြင့္အေရးတစ္ခုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာင္မွ က်မတို႔ အေျခအေန ဟာ ဒီမုိကေရစီ ရရွိၿပီးသား လူ႔အသိုင္းအဝုိင္းေတြနဲ႔ မတူဘူး ဆိုတာကို ရွင္းျပခ်င္လို႔ ေျပာတာ ျဖစ္ပါ တယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေျပာင္းအလဲအတြက္ လက္ရွိသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေပၚ ဘယ္ေလာက္ အထိ စိတ္ခ် လက္ခ် လက္တြဲနိုင္မလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခုလိုေျဖပါတယ္။
“က်မကေတာ့ ဘယ္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္နဲ႔ လက္တဲြၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာ ဒီလို မထားပါဘူး။ ႏုိင္ငံအတြက္ အက်ဳိးျပဳႏုိင္မယ္ ဆိုလုိ႔ ရွိလုိ႔ရွိရင္ က်မတုိ႔ဟာ အားလံုးနဲ႔ အတူ လက္တဲြ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ အေရးအႀကီးဆုံး ကေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ အတူ လက္တဲြၿပီး လုပ္ေဆာင္ရမယ္။ ဒါက က်မတို႔ အၿမဲပဲေျပာေနတဲ့ ကိစၥပါ။ ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ဟာ က်မတို႔ျပည္သူေတြနဲ႔ တသားတည္း ျဖစ္ သြားၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵဟာလည္း တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဆႏၵပဲ၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဆႏၵဟာလည္း ျပည္ သူေတြရဲ႕ ဆႏၵပါပဲ ဆိုတဲ့ အေျခအေန ေရာက္သြားမွသာလွ်င္ က်မတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တိုးတက္မႈဟာ စိတ္ခ်ရၿပီလို႔ ယူဆရမွာပါ။
အဲဒီေတာ့ အေရးႀကီးတာက လူကို စိတ္ခ်ႏုိင္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ အေျခအေနကို စိတ္ခ်ႏိုင္ဖို႔ပါ။ က်မတို႔ တိုးတက္ေရး အေျခအေနကို စိတ္ခ် ရေအာင္လို႔ လုပ္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီေတြ႔ဆံုပြဲမွာပဲ Federal စနစ္ဆိုတာဟာ ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေစတဲ့ စနစ္မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဥပမာေပးေျပာၾကား သြားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တခါ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ စံနစ္ ပေပ်ာက္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာ ရွိေသးလားဆိုတဲ့ အေပၚ သူ႔အျမင္ကို ေမးတဲ့ အခါမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က-
“လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥက အင္မတန္မွ ခဲယဥ္းပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ဒါ က်မ ပြင့္ပြင့္လင္း လင္းေျပာတာေနာ္။ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း တခုမွာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူဟာ အက်င့္တစ္ခုျဖစ္သြားၿပီ ဆိုရင္ ဒီဟာကို ျဖတ္ပစ္လိုက္ဖို႔ ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး။ ဥပမာ ဆိုလို႔ရွိရင္ အဓိက ဝန္ထမ္းေတြက စတာေပါ့။
ဝန္ထမ္းေတြက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတို႔ေတြက တခ်ဳိ႕က ဘယ္လိုေျပာလဲ ဆိုေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြ လစာနည္းလို႔၊ လခ တုိးေပးလိုက္လို႔ ရွိရင္ ဒီလာဘ္ေပးလာဘ္ယူ မႈေတြက ရပ္သြားမွာပဲလို႔ ထင္ၾကပါတယ္။ ဒီေလာက္ မလြယ္ပါဘူး။ အရင္တုန္းက က်မတုိ႔ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဝန္ထမ္းေတြက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ မလုပ္ပါဘူး။ အဲဒီတုန္းကလည္း ဝန္ထမ္းလခ ဆိုတာဟာ ဝန္ထမ္း တေယာက္ကို သိကၡာရွိရွိနဲ႔ ေနႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဝန္ထမ္းလခဟာ ဝန္ထမ္းေတြကို သိကၡာရွိရွိနဲ႔ ေနပိုင္ခြင့္ မေပးေလာက္ဘူး ဆိုေတာ့ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူက အက်င့္ႀကီးတခု ျဖစ္လာတယ္။ အက်င့္ႀကီး တခုျဖစ္လာတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြက ဝန္ထမ္း အဆင့္ မေနေတာ့ဘဲနဲ႔ တခါတည္း သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီး အဆင့္ေတြ ေနၾကေတာ့တာပဲ။
အဲဒီလုိ ေနေနတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကို ေတာ္႐ံုတန္႐ံု ဝန္ထမ္းေတြ ေနႏုိင္တဲ့ ေနသင့္တဲ့ အဆင့္အတန္း ကို ျပန္ေနဆိုလို႔ ေနခုိင္းရတာ မလြယ္ဘူး။ ဒါ က်မ လက္ေတြ႔က်က်ေျပာတာ။ အဲဒီေတာ့ တဘက္ ကေန လခေတြ တိုးေပးရမယ္၊ မွန္တယ္။ အခြင့္အေရးေတြ တုိးေပးရမယ္၊ မွန္တယ္။ တဘက္ကေနလည္း ဥပေဒအရ အေရးယူရမယ္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္တဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကို အေရးယူဖို႔ လိုတယ္။ ဒီေတာ့ အေရးယူ႐ံုနဲ႔ ဒီကိစၥ ၿပီးသြားမလား ဆိုေတာ့လည္း အဲဒါလည္း မလံုေလာက္ေသးဘူး။ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ အရလည္း က်မတို႔ အမ်ားႀကီး ႀကိဳးစားရမယ္။
အဲဒီေတာ့ က်မတို႔က အဲဒီလက္နက္သံုးခုလံုး သံုးရမယ္။ ပထမေတာ့ သက္ဆုိင္ရာဆီကို လခ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ေပးရမယ္။ ဒုတိယ အားျဖင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္လို႔ရွိရင္ တရား ဥပေဒအရ အေရးယူရမယ္။ တတိယ အားျဖင့္ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အရ ျပဳျပင္ရမယ္။ ျပဳျပင္ရမယ္ ဆိုရင္ ဒါက ပညာေရးနဲ႔လည္း ဆိုင္တာေပါ့။ ေက်ာင္းမွာ ကတည္းက စၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္ယူရမယ္။”
အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာမိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲတိုင္းမွာ ေမးၾကတဲ့ ေမးခြန္းတခုကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘယ္လို ကူညီလို႔ ရနိုင္မလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပါ။
“က်မ တစ္ခုေတာ့ အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္သန္ရာ ဘက္တစ္ခုကို ေရြးလိုက္ပါ။ ဥပမာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ပညာေရး ဘက္မွာ သန္သလား၊ က်န္းမာေရး ဘက္မွာ သန္သလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီဘက္ကို အားေပး ခ်င္သလား၊ ႀကီးပြားေရး ဘက္မွာ အားေပးခ်င္သလား၊ လူငယ္ေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အားေပးခ်င္ သလား။ တခုခု ကိုယ္သန္ရာ၊ ကိုယ္ေစတနာရွိရာ က႑တခုကို စဥ္းစားလုိက္ပါ။ စဥ္းစားၿပီးေတာ့မွ အဲဒီ က႑မွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ျဖစ္ေအာင္ ကူညီမယ္ ဆိုၿပီး အဲဒီက႑နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ သူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ၾကည့္ပါ။
ဆက္သြယ္တဲ့အခါက်ရင္ တေယာက္တည္းကို မဆက္သြယ္ပါနဲ႔။ တစ္ေယာက္တည္း ေျပာေနတာနဲ႔ပဲ မၿပီးေနပါနဲ႔။ သံုးေလးေယာက္ ဆက္သြယ္ပါ။ သူတို႔ေျပာတာေတြ နားေထာင္ပါ။ အေကာင္းဆံုး အေျဖကိုရွာပါ။ အားလံုး အားလံုး၊ လူတုိင္း လူတုိင္းဟာ တေယာက္ခ်င္း တေယာက္ခ်င္း ဘယ္လိုလုပ္ အေကာင္းဆံုး ကူညီႏုိင္မလဲ ဆိုၿပီးေတာ့ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ႐ုန္းကန္ရမယ့္ အခ်ိန္ကိုေတာ့ စဥ္းစားၾကပါ၊ ႀကိဳးစားၾကပါ၊ ႐ုန္းကန္ၾကပါ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေစာေစာကေျပာသလို ေပးဖို႔ ကမ္းဖို႔လည္း မတြန္႔တိုၾကပါ နဲ႔လို႔ ေျပာပါရေစ။”
အဂၤါေန႔က Los Angeles မွာလုပ္ခဲ့တဲ့ ပြဲမွာ ပရိတ္သတ္ သံုးေထာင္နီပါး လာၾကတယ္လို႔ ပြဲစီစဥ္သူေတြ က VOA ကို ေျပာပါတယ္။
စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ကတည္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ရွိေန တဲ့ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ဟာ သီတင္းႏွစ္ ပတ္ေက်ာ္ ၾကာတဲ့ ခရီးစဥ္အတြင္း ဝါရွင္တန္ D.C ၊ နယူးေယာက္၊ ဖို႔ဝိန္း၊ ကဲန္တာကီ၊ ဆန္ဖရန္စၥကို နဲ႔ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ ၿမိဳ႕ေတြမွာ ျမန္မာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ Los Angeles ၿမိဳ႕ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ အတြင္း ေနာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေနာက္ ဆံုးၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ကေပးတဲ့ Congressional Gold Medal ေရႊတံဆိပ္ဆု၊ Atlantic ေကာင္စီကေပးတဲ့ ကမာၻ႔နိုင္ငံသားဆု၊ Asia Society အဖဲ႔ြကေပးတဲ့ Global Vision ဆု၊ San Francisco တကၠသိုလ္ကေပးတဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘြဲ႔ေတြကို အေမရိကန္ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ လက္ခံ ယူခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဒီကေန႔ ေအာက္တုိဘာလ သံုးရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္မယ္လို႔ သိရပါတယ္ရွင္။
Ref: VOA News
ေႀကးနီစီမံကိန္း ျပႆနာ ေျဖရွင္းေပးရန္ သမဂၢအဖြဲ႔မ်ား သမၼတထံ ေတာင္းဆုိ
2012-10-02
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး၊ဆားလင္းႀကီး ၿမိဳ႕နယ္ က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေႀကးနီစီမံကိန္း ျပႆနာကို အျမန္ဆံုး ေျဖရွင္းေပးဖို႔ မႏၱေလး တိုင္းေဒသႀကီး အတြင္းက အလုပ္သမား၊ လယ္သမား သမဂၢ ၁၅ ဖြဲ႕က လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ထံ ဒီေန႔ တင္ျပေတာင္းဆို လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီလိုတင္ျပ ေတာင္းဆိုဖို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အိုင္အယ္လ္အိုနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲဲ႔က ဦးကိုႀကီးက RFA ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“တရုတ္၀မ္ေပါင္ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီ ရယ္၊ ဦးပိုင္ ကုမၸဏီ ရယ္၊ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ ထားတဲ့ လက္ပံေတာင္းေတာင္ႀကီး ဟာ အေျခခံ အလုပ္သမား အေျခ ခံ လယ္သမားေတြ အတြက္ ရလဒ္ေကာင္းေတြ ျဖစ္ေပၚမလာနိဳင္ဘူး ဆိုတာကို ျမင္တဲ့ အတြက္ လယ္ယာ အလုပ္သမားမ်ား အဖြဲ႔ စက္ရံု အလုပ္သမားမ်ား အဖြဲ႔နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ သမၼတဆီ ၀ိုင္း၀န္းျပီးေတာ့ စာတင္မယ္။ သမၼတႀကီးကို ေမတၱာ ရပ္ခံမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး အဲဒီ ကိစၥကို အစီအစဥ္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။”
အခုလို လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး တင္ျပ ေတာင္းဆိုတဲ့ သမဂၢ (၁၅) ဖြ႔ဲမွာ ေနၿပည္ေတာ္ ဒကၡိဏ သီရိ ၿမိဳ႕နယ္ လယ္ယာ လုပ္သား သမဂၢ (၅) ဖြဲ႕၊ မႏၱေလး ၿပည္ၾကီးတံခြန္၊ အမရပူရ၊ ျမစ္ငယ္ စက္မႈဇံုေတြက အလုပ္သမား သမဂၢ ၁၀ ဖြဲ႔တို႔ျဖစ္ၿပီး ဦးေဆာင္တာ ကေတာ့ မႏၱေလး အေျခစိုက္ အထက္ျမန္မာျပည္ အိုင္အယ္လ္အိုနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္သူမ်ား ကြန္ယက္ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
Ref: RFA News
မိမိေနထုိင္ရာ ႏုိင္ငံအေပၚ သစၥာေစာင့္သိဖုိ႔ ကုိမင္းကုိႏုိင္ ေျပာၾကား
2012-10-02
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး အထက္ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ အတြင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ လူထုေတြ႔ဆံုပြဲ မိထၳီလာၿမိဳ႕၊ သီရိမဂၤလာ ရပ္ကြက္ ေအာင္မဂၤလာ ခမ္းမမွာ ဒီကေန႔ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ဒီပြဲမွာ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္က -
" ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၈၈ ေက်ာင္းသားေတြ အေနနဲ႔ေတာ့ လူမ်ိဳးေရး အရ၊ ဘာသာေရး အရ ခြဲျခား ဆက္ဆံတာမ်ိဳးကို လံုး၀ လက္မခံပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္ထဲကို ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ထဲက အေျခခ် ေနထိုင္ၿပီးေတာ့ ေဟာ့ဒီေျမ ေဟာ့ဒီေရဟာ ငါတို႔ျပည္ ငါတို႔ေျမ။ ငါတို႔ဟာ အခြင့္အေရးႀကီး ပဲ ေတာင္းဆိုေနမွာ မဟုတ္ဘူး။ အေရးႀကံဳရင္ ဒီေျမ ဒီေရ အေပၚမွာ သစၥာေစာင့္သိပါမယ္ ဆိုတဲ႔ အသိတရားလည္း ရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ "
- လုိ႔ ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
၅ ရက္ၾကာျမင့္မယ့္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း ခရီးစဥ္အတြင္း ေက်ာက္ဆည္၊ သဲေတာ၊ ၀မ္းတြင္း၊ သာစည္၊ ေပ်ာ္ဘြယ္၊ ရမည္းသင္း၊ ဘုရားငါးဆူနဲ႕ ယင္းမာပင္ၿမိဳ႕ေတြကို သြားေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး ၿမိဳ႕ခံလူထုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Ref: RFA News
ေျခာက္ႏိုင္ငံ သံဃာမ်ား ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ အိတ္ဖြင့္ ေပးစာကမ္း
ဟသၤာနီ (မြန္ေျမ)
အဂၤါေန႔၊ ေအာက္တုိဘာလ ၀၂ ရက္ ၂၀၁၂
စံခလပူရီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ လံုျခံဳေရး အာမခံခ်က္ ေပးရန္ အတြက္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕႐ွိ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ သံ႐ံုးေ႐ွ႕တြင္ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံ အခ်ဳိ႕မွ သံဃာ အပါး ၁ဝဝ နီးပါးခန္႔ ေအာက္တိုဘာ ၂ ရက္ေန႔ နံနက္က စုစည္း ဆႏၵျပ၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရထံ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ တေစာင္ ေပးအပ္ခဲ့ၾကသည္။
“ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္၊ ျမန္မာနဲ႔ အျခားႏိုင္ငံေတြက ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္ေတြ ပါတယ္။ ေျခာက္ႏိုင္ငံေလာက္ ႐ွိမယ္၊ သံ႐ံုးေ႐ွ႕မွာ ဆႏၵျပ ခဲ့ပါတယ္။ သံ႐ံုးထဲကေတာ့ ထြက္ၿပီး တစံုတရာ တုန္႔ျပန္တာ မ႐ွိဘူး။ ဝန္ထမ္းတဦး ထြက္လာ တယ္၊ ဘုန္းဘုန္းတို႔က အိတ္ဖြင့္ေပးစာကို ေပးလိုက္ၿပီး ဒီစာကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီ ပို႔ေပးဖို႔ ေမတၲာ ရပ္ခံခဲ့တယ္” ဟု ဦးေဆာင္ဆႏၵျပသူ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံမွ အ႐ွင္အာနႏၵာ က မဇၥ်ိမအား မိန္႔ၾကားသည္။
စက္တင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔ သန္းေခါင္ အခ်ိန္ခန္႔၌ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ ေကာ့ဘဇားခ႐ိုင္၊ ပင္းဝါရြာႀကီး (ေခၚ) ရာမူး Ramu ေဒသ႐ွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း မ်ားႏွင့္ ေစတီမ်ားအား လူအုပ္ႀကီးမွ စတင္ တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီး၍ မီး႐ိႈ႔ခဲ့ၾကသည္။ ေကာ့ဘဇား ခ႐ိုင္ႏွင့္ စစ္တေကာင္း နယ္အတြင္းရွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁၉ ေက်ာင္း၊ သိမ္ ၃ လံုးခန္႔ႏွင့္ လူေန အိမ္ေျခ ႏွစ္ဆယ္ ဝန္းက်င္ခန္႔ ပ်က္စီး ဆံုး႐ႉံးခဲ့ရသည္ဟု အရွင္အာနႏၵာ က မိန္႔ဆိုသည္။
“ဒီလို ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွာ ႐ွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္ေတြကို အၾကမ္းဖက္ ျပဳမူလာတဲ့အေပၚမွာ UN (ကုလ)ရဲ့ သတိ႐ွိ႐ွိ ျပဳမူ ဆက္ဆံဖို႔ ဘုန္းဘုန္းတို႔ လိုခ်င္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ အစိုးရကို ဗုဒၶဘာသာဝင္ ရဟန္းေတာ္ေတြ၊ ျပည္သူေတြနဲ႔၊ သာသနိက အေဆာက္အအံုေတြ အေပၚမွာ လံုျခံဳေရး အာမခံေပးဖို႔ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ” ဟု ဆက္လက္မိန္႔ဆို သည္။
အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္တို႔၏ အထြတ္အျမတ္ထားရာ ကိုရမ္ က်မ္းစာအုပ္အား မဖြယ္မရာ ေစာ္ကား ထားသည့္ပံု ေဖ့စ္ဘြတ္ စာမ်က္ႏွာ မ်ားေပၚတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာၿပီးေနာက္ ထိုပံုကို ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူငယ္တဦးက တင္သည္ဟု စြပ္စြဲကာ ေဒါသထြက္၍ စုေဝးၾကရာမွ ယခုကဲ့သို႔ ဗုဒၶဘာသာ အေဆာက္အဦမ်ား အေပၚ အၾကမ္းဖက္တုန္႔ျပန္ ၾကသည္ အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
စက္တင္ဘာလ ၃ဝ ႏွင့္ ၃၁ ေန႔မ်ား၌ ဘန္ေကာက္႐ွိ ရဟန္းေတာ္မ်ား စုေပါင္း၍ အစည္းအေဝးတခု ျပဳလုပ္ခဲ့ကာ ထိုသို႔ ဆႏၵျပရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့သည္ဟုလည္း ဘန္ေကာက္ ခ႐ိုင္၊ ဗန္းခင္႐ွိ ဝါဒ္တေလာင္ ေက်ာင္း၌ သီတင္း သံုးေနသည့္ ျမန္မာ ရဟန္းေတာ္ အ႐ွင္ေရဝတ က မိန္႔ၾကားသည္။
“ဦးဇင္းကေတာ့ ဆႏၵျပတဲ့ ထဲေတာ့ မပါသြားဘူး။ ဒီလို အၾကမ္းဖက္တာကာေတာ့ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္မွ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဘယ္ဘာသာကမွ လက္မခံပါဘူး။ အထူး အေနနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွာက ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေတြက လူနည္းစုေလ။ ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီး ဒီလို အၾကမ္းဖက္ ျပဳမူတာက ဒါက မလုပ္သင့္တဲ့ ကိစၥပါ” ဟု မဇၥ်ိမအား မိန္႔ဆိုသည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္လည္း ဘန္ေကာက္႐ွိ ကုလသမဂၢ ႐ံုးေ႐ွ႕သို႔ သြားေရာက္ ဆႏၵျပရန္ စီစဥ္ထားၿပီး EU ႐ံုးႏွင့္ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ ဆြစ္ဇာလန္ သံ႐ံုး မ်ားအား အိတ္ဖြင့္ ေပးစာ ေပးပို႔သြားမည္ဟုလည္း သိရွိရသည္။
ေကာ့ဘဇားခ႐ိုင္ရွိ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားမွာ သက္၊ ဒိုင္းနက္၊ မ်ိဳ၊ ခမီ၊ ဘ႐ုဝါ (မာရမာႀကီး) ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား ပါဝင္ၿပီး လူဦးေရ အားျဖင့္ သံုးသိန္းခန္႔ ရွိသည္။
တနဂၤေႏြေန႔ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံ ရဲစခန္းမ်ားတြင္ လူေပါင္း ၁၇ဝ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ထားၿပီး လံုျခံဳေရး တပ္မ်ား၏ ပတ္ခတ္ ဟန္႔တားမႈေၾကာင့္ ေျခာက္ဦး ေသဆံုးကာ ၁၃ ဦးခန္႔ ဒဏ္ရာ ရ႐ွိခဲ့သည္။
ေကာ့ဘဇားခ႐ိုင္၊ ရာမူး၊ အူခီးယားႏွင့္ တက္ခ္နက္ဖ္ ေဒသမ်ားတြင္ တနဂၤေႏြေန႔ နံနက္က ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရ ေသာ္လည္း ရာမူးေဒသတြင္ အဂၤါေန႔က ႐ုတ္သိမ္းေပးခဲ့သည္။
ထိုအၾကမ္းဖက္မႈမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနၿပီး အတိုက္အခံ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အမ်ဳိးသားေရး ပါတီ BNP ၏ ဥပေဒျပဳ အမတ္လည္း အားေပး အားေျမႇာက္ ျပဳသည့္အထဲတြင္ ပါဝင္သည္ဟု ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးက စြပ္စြဲေျပာဆို ထားေသာ္လည္း BNP ပါတီက “အေျခအျမစ္မရွိ” ဟု ျငင္းဆိုထားကာ တရားမွ်တေသာ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔ရန္ ေတာင္းဆို ထားသည္။
ထိုအၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အဂၤါေန႔တြင္ ဒကၠာတကၠသိုလ္ရွိ ရာမူး ေက်ာင္းသားမ်ားဖိုရမ္မွ ေက်ာင္းသား ၃ဝဝ ခန္႔က လက္ခ်င္းဆက္ ဆႏၵျပပြဲတခု ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး ရာမူး အၾကမ္းဖက္မႈ တရားခံ အစစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူေပး ရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့ၾကသလို Bangladesh Chhatra League မွလည္း တကၠသိုလ္ ပရဝုဏ္ အတြင္း စီတန္း လွည့္လည္ ကာ ထိုေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား အတိုင္း ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
Ref: မဇၽၥိမ
ထား၀ယ္ သဲတူးေဖာ္ေရး ေဒသခံမ်ား စိုးရိမ္ေန
သန္းထိုက္ဦး
October 2, 2012
တနသၤာရီတုိင္း ထား၀ယ္ ေရပိုင္နက္အတြင္း သေဘၤာႀကီးမ်ားျဖင့္ သဲတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနေသာေၾကာင့္ ကမ္းနားတြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိေသာ ေက်းရြာမ်ား ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရမည္ကုိ စိုးရိမ္ေနၾကသည္။
စင္ကာပူႏုိင္ငံမွ ေအးရွား ပစိဖိတ္ ကုမၸဏီႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ေက်ာ္ေက်ာ္ၿဖိဳး ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္း စီစဥ္သည့္ သဲတူး သေဘၤာႀကီး ၈ စီးခန္႔ ထား၀ယ္ျမစ္၀တြင္ စက္တင္ဘာ လဆန္းပုိင္းမွ စတင္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း ထား၀ယ္ၿမိဳ႕နယ္ အေျခစိုက္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္သည့္ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သက္က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ယခုလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ေက်းရြာ ေဒသခံမ်ားက လက္မွတ္ေရးထိုး၍ ေနျပည္ေတာ္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ တနသၤရီတိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရ အပါအ၀င္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံ ကန္႔ကြက္စာ ေပးပို႔ ထားေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ယင္း သဲတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားက ေရေၾကာင္း ဦးစီးဌာနႏွင့္ သတၱဳတြင္း ဦးစီးဌာန အပါအ၀င္ ဆိပ္ကမ္း အဏာပုိင္မ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိထားသည္ဟု တနသၤာရီတိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရထံ တင္ျပသည့္ စာအရ သိရေၾကာင္း ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သက္က ဆက္ေျပာသည္။
“စက္အႀကီးေတြနဲ႔ သူတို႔ လာတူးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရွးေဟာင္း အေမြ အႏွစ္ေတြလည္း ပါသြားႏုိင္တယ္၊ ကမ္းပါးေတြလည္း ၿပိဳႏိုင္ တယ္၊ ေရေအာက္ေန သတၱ၀ါေတြလည္း ပ်က္စီးသြားႏုိင္တယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ယင္း သဲတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ဆင္ျဖဴျပင္၊ တီတြတ္ျပင္၊ အိမ္ေရွ႕ျပင္ စသည္ ေက်းရြာတို႔တြင္ ကမ္းပါးၿပိဳမႈႏွင့္ ေရ ေအာက္ေန သတၱ၀ါမ်ား ပ်က္ဆီးမႈတို႔ ႀကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း သိရသည္။
ျမစ္ကမ္းနားအနီးရွိ ေက်းရြာေဒသခံမ်ားသည္ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးၾကသူမ်ားျဖစ္ၿပီး လတ္တေလာ ကမ္းပါးၿပိဳသည့္ အေျခအေန မ်ားေၾကာင့္ သဘာ၀ေဘး အႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ ရလာႏုိင္သည္ဟု ယူဆၿပီး ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ထား၀ယ္ျမစ္၀တြင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈ မရွိေစေရးႏွင့္ လံုေလာက္ေသာ ႀကိဳတင္ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ျခင္း မရွိဘဲ ေဒသခံမ်ား၏ လူမႈစီးပြားေရး ထိခိုက္ေစႏုိင္သည့္ ျမစ္သဲမ်ား ထုတ္ယူမည့္ လုပ္ငန္းအား တားျမစ္ ရပ္ဆုိင္းေပးရန္ တင္ျပေၾကာင္း အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံ ေပးပို႔သည့္ စာတြင္ ပါရွိသည္။
ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သက္က “ဒီသဘၤာႀကီးေတြက တနသၤာရီ ကမ္းရိုးတန္တေလွ်ာက္ ေကာ့ေသာင္း၊ ၿမိတ္၊ ထား၀ယ္ ေဒသေတြမွာ လိုက္တူးေနတာ၊ ေကာ့ေသာင္းကေန ကန္႔ကြက္လို႔ မတူးေတာ့ဘူး။ ၿမိတ္ကလည္း ကန္႔ကြက္လို႔ မတူးေတာ့ဘူး။ အခုဟာက က်ေနာ္တို႔ ထား၀ယ္ျမစ္ထဲကို ကၽြံၿပီးေတာ့ ၀င္လာတာပါ” ဟု ရွင္းျပသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလကလည္း ေကာ့ေသာင္း ေရပိုက္နက္တြင္ သဲတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ေရေအာက္ ခ်ဳိင့္၀ွမ္းအတြင္းသို႔ အစားထိုးႏြံမ်ား၊ သဲမ်ား စီဆင္းသျဖင့္ ခ႐ုကၽြန္း (ေခၚ) ရြာသာရြာ၊ သီရိၿမိဳင္ ရပ္ကြက္၊ ဘုရင့္ေနာင္ ရပ္ကြက္၊ ပုလိုတံုတုံးေက်းရြာ၊ ဆလံုကၽြန္း၊ ေရႊျပည္စိုး ေက်းရြာစသည့္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ကမ္းပါးၿပိဳမႈ၊ သဲေသာင္ ပ်က္စီးမႈမ်ား ဆိုးဆိုးရြားရြား ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသးသည္။
စင္ကာပူႏုိင္ငံသည္ ၎ပိုင္ ေရပိုင္နက္အတြင္း ေျမျဖည့္ကၽြန္းတု (Land fill) တည္ေဆာက္လွ်က္ ရွိရာ သဲေျမာက္မ်ားစြာ လိုအပ္ေနၿပီး အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားထံမွ ရသေလာက္ သဲမ်ား တူးေဖာ္ ဝယ္ယူလွ်က္ရွိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ စင္ကာပူႏုိင္ငံအတြက္ လိုအပ္ေသာ သဲမ်ားကုိ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွ စ၍ အဓိက ေထာက္ပံ့ ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ကေမၻာဒီးယား ႏုိင္ငံသည္လည္း ယင္းကမ္းရိုးတန္းမွ သဲမ်ားကုိ စင္ကာပူသို႔ ေရာင္းခ်ေနၿပီး သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈေၾကာင့္ ျပည္တြင္း လူမႈေရး အဖြဲ႔မ်ားက ေ၀ဖန္ေနၾကေၾကာင္း သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံတို႔တြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈမ်ား ရွိလာေသာေၾကာင့္ ယင္းႏုိင္ငံ ကမ္းရိုးတန္းမ်ားမွ သဲမ်ား စင္ကာပူသို႔ ေရာင္းခ်ျခင္းကုိ ရပ္ဆိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
Posts
