Thursday, August 14, 2008
ျမန္မာ့ ႏ်ဴကလီးယား၀ွက္ဖဲ
Friday, 13 July 2007
ေအာင္ေဇာ္
ရုရွႏိုင္ငံ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ Rosatom ၏ အကူအညီျဖင့္ ၁၀ မီဂါ၀ပ္အင္အားရိွ အဏုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖို တလံုး တည္ေဆာက္ရန္ အစီအစဥ္ကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက အတည္ျပဳလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာ အကဲျဖတ္ေန သူမ်ားအၾကားတြင္ ထိတ္လန္႔မႈ၊ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ပါသည္။
ႏိုင္ငံတကာမွ ဖယ္က်ဥ္ထားမႈႏွင့္ ပိတ္ဆို႔ျခင္းမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ေနျပည္ေတာ္ရွိ စစ္အစိုးရက အဏုျမဴဓာတ္ ေပါင္းဖိုကို “ၿငိမ္းခ်မ္းေသာကိစၥမ်ားအတြက္ သက္သက္သာ” အသံုးခ်ရန္ ရည္ရြယ္၍ တည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္သည္ ဟု အခိုင္အမာ ေျပာဆိုေနသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း ဦးခင္ေမာင္၀င္းက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၿငိ္မ္းခ်မ္းစြာ အသံုးခ်ေရး ရည္မွန္းခ်က္အတြက္ အဏုျမဴ ေလာင္စာအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈသည္ ေရွးယခင္ကာလမ်ား ကတည္းက ရွိေနခဲ့သည္ဟု ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုခဲ့ဖူးသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပရွိ အင္အားစုမ်ားအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းကမူ ဤအာမခံခ်က္ကို သံသယျဖင့္သာ ေစာင့္ၾကည့္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။
ဤသံသယကို အျခားအခ်က္မ်ားကလည္း အားျဖည့္ေပးျပန္သည္။ ရိုဆာတြမ္ Rosatom အာဏာပိုင္မ်ား၏ အဆိုအရ ယူေရနီယမ္ ၂၃၅ (Uranium 235) ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ေလ်ာ့နည္း၍ ေလာင္စာေပးရန္ လိုအပ္ေသာ ၁၀ မီဂါ၀ပ္ အဏုျမဴ ဓာတ္ေပါင္းဖိုသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယားရူပေဗဒ၊ ဇီ၀-သိပၸံနည္းပညာ၊ ရုပ္၀တၳဳသိပၸံ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစၿပီး ေဆး၀ါးေပါင္းမ်ားစြာ ထုတ္လုပ္ရာတြင္လည္း အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ဟု ဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းဆိုင္ရာအေသးစိတ္ ပထမအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ား စတင္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကိုလည္း ယခုႏွစ္ ဒုတိယပိုင္းတြင္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးရန္ ျပင္ဆင္ထားၾကပါသည္။
ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ထုတ္လုပ္လိုေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စိတ္၀င္စားမႈသည္ အသစ္အဆန္းေတာ့ မဟုတ္ေပ။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ မ်ားကပင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာန (UBAEC) ကို တည္ေထာင္၍ ဦးလွညြန္႔အား ဦးေဆာင္ေစခဲ့ ပါသည္။ ဦးလွညြန္႔သည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုဘဲလ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရေသာ နာမည္ေက်ာ္ ဂ်ပန္ လူမ်ဳိး ရူပေဗဒပညာရွင္ ဟိုင္ဒီကီ ယူကာ၀ါ (Hideki Yukawa) ထံတြင္ ဆည္းပူး ေလ့လာခဲ့သည့္ ေက်ာင္းသားတဦး ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အဏုျမဴစမ္းအင္ဌာန (UBAEC) သည္ လူငယ္မ်ား၊ ထူးခြၽန္ေသာ ရူပေဗဒ ပညာရွင္မ်ားကို စုစည္း၍ အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေနာက္ထပ္ ေလ့လာမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ေစလႊတ္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာန၏ အႀကီးဆံုးသုေတသန ဌာနမ်ားအနက္မွ တခုျဖစ္ေသာ အာဂိုနဲ အမ်ဳိးသား ဓာတ္ခြဲခန္း (Argonne National laboratory) တြင္ အနည္းဆံုး ေျခာက္ဦး ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ ပါသည္။
ထိုကာလမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက ႏ်ဴကလီးယား လုပ္ငန္းတြင္ မ်ားစြာ ေရွ႕တန္း ေရာက္ရိွေနခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလမ်ားတြင္ပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လိႈင္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းပရ၀ဏ္ အတြင္း၌ အဏုျမဴသုေတသန ဓာတ္ေပါင္းဖိုတခု တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ေနရာလ်ာထား သတ္မွတ္ခဲ့ဖူးပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက အာဏာသိမ္းအၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ (UBAEC) သည္ ရပ္ဆိုင္း အသက္မဲ့ သြားခဲ့ရပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက သူ၏ “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္” ထူေထာင္ေရးအတြက္ အလုပ္ရႈပ္ ေနခဲ့သလို ႀကီးမားသည့္ ၿခိမ္းေျခာက္ မႈျဖစ္ေနေသာ ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ သူပုန္မ်ား၏ ရန္ကို တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ သူ၏အာဏာအုတ္ျမစ္ကို အေျခခိုင္ေအာင္ တည္ေဆာက္ ေနရင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေနေသာ ကာလျဖစ္သည္။ ၎တို႔ထက္ ပို၍အေရးႀကီးေသာအခ်က္မွာ အာဏာရွင ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက ဦးလွညႊန္႔ကို မယံုၾကည္ျခင္း ျဖစ္သည္။
၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ညစာစားပြဲ တခုတြင္ တကၠသိုလ္ပါေမာကၡမ်ားအား ၎လုပ္ငန္းကို အဆံုးသတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ သူ႔အေနျဖင့္ အမွားတခုကို က်ဴးလြန္မိခဲ့သည္ဟု ဦးေန၀င္းက ၀န္ခံခဲ့ပါေသာ္လည္း ျမန္မာ့ အဏုျမဴ စီမံကိန္းသည္ ဤသို႔ျဖင့္ တိမ္ျမဳပ္ သြားခဲ့ရေတာ့သည္။
လက္ရိွစစ္အစိုးရက ၎အဏုျမဴစီမံခ်က္ကို ျပန္လည္ ဆန္းသစ္လာေစခဲ့သည္။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ဦးလွညႊန္႔၏ ေက်ာင္းသားတဦးျဖစ္ေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးပါေမာကၡ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေကာ္မတီအား အသစ္ျပန္လည္ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ (IAEA) ႏွွင့္ အသစ္တဖန္ စတင္ ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၎၏ “ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္အတြက္” အဏုျမဴစြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ေရး ဆႏၵရွိေန သည္ကို ေဖာ္ျပလာခဲ့သည္။
အျပင္ပန္းအားျဖင့္ စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းလြတ္ေသာနယ္ေျမဟူေသာ အယူအဆကို ေထာက္ခံထားသည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ဘန္ေကာက္သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ဟု လူသိမ်ားေသာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသအတြင္း ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ကင္းလြတ္ေရးဇုန္ စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့သည္။ ေနာင္တႏွစ္ အၾကာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏ်ဴကလီးယားစမ္းသပ္မႈမ်ား လံုး၀ ကင္းရွင္းေစေရး စာခ်ဳပ္ Comprehensive Nuclear Test Ban Treaty ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ျပန္သည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖို တခုတည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနခဲ့သည္။ သိပၸံႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ႀကီး ဌာနအား ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး စစ္တကၠသိုလ္ (ဒီအက္စ္ေအ) အပတ္စဥ္- ၁ ဆင္း အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ ဦးေသာင္းကို ဦးေဆာင္ေစခဲ့သည္။ ေနာင္၂ ႏွစ္ ၾကာေသာ အခါတြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ ရုရွႏုိင္ငံႏွင့္စတင္၍ ႏ်ဴကလီးယား စီမံခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။ ၂၀၀၂ ခု ဇန္န၀ါရီလတြင္ စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယား သုေတသန ဓာတ္ ေပါင္းဖိုတခုအား ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ရန္ အစီအစဥ္ ရွိေၾကာင္းကို အတည္ျပဳ ေျပာၾကားလာခဲ့သည္။
ေမွ်ာ္မွန္းထားသလိုပင္ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအတိုက္အခံမ်ားသည္ ဤကိစၥအေပၚ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား အနံ႔ခံစုစည္းျခင္းျဖင့္ အလုပ္မ်ားေနခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ခိုင္မာေသာ သက္ေသ အေထာက္ အထား အနည္း အက်ဥ္းသာ ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ရန္ သတ္မွတ္ ထားေသာ ေနရာသည္ပင္ အတိအက် မသိရွိၾကရေသးေပ။ အခ်ဳိ႕ေသာ အတိုက္အခံမ်ားက ေကာင္းကင္ၿဂိဳဟ္တု ေျမပံုကို ေဖာ္ေပးႏိုင္ေသာ ဂူးဂဲလ္ အတ္သ္ (Google Earth) ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ကို အသံုးျပဳ၍ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေနရာ မ်ားကို ေထာက္ျပၾကသလို ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းရွိ အေဆာက္ အဦမ်ားကိုပင္ ညႊန္ျပၾကသည္။ မေကြးၿမိဳ႕ဟု ေတာက္ေလွ်ာက္ ညႊန္းျပေျပာဆိုေနၾကသည္။ အကယ္၍သာ အဏုျမဴ ဓာတ္ေပါင္း ဖိုအား စစ္ေရးရည္ရြယ္ခ်က္အတြက္ အသံုးျပဳရန္တည္ေဆာက္မည္ ဆိုပါက တည္ေဆာက္မည့္ ေနရာသည္ ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္အျဖစ္ ထားမည္မွာ ေသခ်ာလွသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏ်ဴကလီးယား ပိုင္ဆိုင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျဖစ္လာမည့္အေရးမွာ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ပါလိမ့္ဦးမည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယားပိုင္ဆိုင္လိုသည့္ စိတ္ဆႏၵကို ျဖည့္ဆည္းေပးေနေသာ ရုရွႏိုင္ငံ၏ အခန္းက႑ အေပၚတြင္သာ ပို၍ အာရံုစိုက္လာၾကသည္။ တၿပိဳင္နက္ တည္းမွာပင္ ျပည္ပရွိ အတိုက္အခံ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ စစ္အစိုးရကို ေ၀ဖန္ေျပာဆိုေနသူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံမွလည္း ႏ်ဴကလီးယား နည္းပညာမ်ားကို ရယူရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ စစ္ေရး သံတမန္မ်ားက အလည္အပတ္လာေရာက္ခဲ့ သည္ကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရသည္။ ဤမွ်မက ေျမာက္ကိုရီးယား နည္းပညာရွင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းတြင္ မီးရထားတြဲ မ်ားေပၚမွ ေဆာက္လုပ္ေရး ပစၥည္းမ်ားခ်ေပးေန သည္ကို ျမင္ခဲ့ၾကရသည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈမ်ား ရိွလာၾကသည္။ ရုရွ ေလယာဥ္ပ်ံမ်ားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ ပိုင္းတြင္ ဆင္းသက္ေနသည္ကို ေတြ႔ျမင္ၾကရေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။
အေမရိကန္အစိုးရကပင္လွ်င္ သံသယမ်ားရိွေနခဲ့သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ အရာရိွမ်ားႏွင့္ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားအၾကား လွ်ဳိ႕၀ွက္ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ထူ ေထာင္ေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတိေပး ေျပာဆိုမႈမ်ား ရိွလာခဲ့သည္။
အေမရိကန္ ဆီးနိတ္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီဥကၠ႒ေဟာင္း ရစ္ခ်တ္ လူဂါက ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ၏ အဓိက ျပည္ပပို႔ကုန္မွာ အႏၱရာယ္ရိွေသာ လက္နက္ နည္းပညာမ်ား ျဖစ္ၿပီး ၎သည္ အာရွေဒသ၏ လံုျခံဳေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ ေရးကို အဓိက ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခု ျဖစ္သည္ဟု သတိေပး ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကလည္း ျမန္မာအစိုးရထံသို႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံမွ ဒံုးက်ည္မ်ား လႊဲေျပာင္း လက္ခံခဲ့သည္ဟူေသာ ေကာလာဟလထြက္လာမႈ အေပၚ စိုးရိမ္မကင္ းျဖစ္မႈကိုု တရား၀င္စာေရး ေပးပို႔ လာခဲ့ဖူးသည္။
၎ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားတြင္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာ အခ်က္တခ်က္မွာ လြန္ခဲ့ေသာ ဧၿပီလက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံတို႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္လမ္းဖြင့္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ သမၼတ ခၽြန္ဒူး၀မ္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရဧည့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ေျမာက္ကိုရီးယား အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဗံုးခြဲတုိက္ခိုက္ခဲ့ေသာ (၁၉၈၃ ခုႏွစ္) လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ခ်ိန္မွစ၍ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး ပ်က္စီး ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း လူသိရွင္ၾကား ျပန္လည္ ဆက္ဆံၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အမွန္တြင္ ဤႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ႏွစ္မ်ားၾကာျမင့္စြာကပင္ ျပန္လည္၍ လ်ွိဳ႕၀ွက္ဆက္ဆံေနၿပီး ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၎ အတြက္လိုအပ္ေနေသာ သမားရိုးက်လက္နက္မ်ား အပူတျပင္းရွာေဖြေနရင္း ယခုကဲ့သို႔ ပို၍ အဆင့္ျမင့္ တိုးတက္လာ ေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစိုက္ မတ္မတ္ေလ့လာေနခဲ့သူ အင္ဒရူး ဆဲလ္သ္ (Andrew Selth) က မၾကာေသးခင္ကမွ ထုတ္ေ၀ ခဲ့သည့္ “ျမန္မာ ႏိုင္ငံႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာျပန္႔ပြားမႈ။ မူ၀ါဒေရးရာႏွင့္ ထင္ျမင္ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား” (Burma and nuclear proliferation: policies and perceptions) ဟူေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ား၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ ၁၅၀ မမဒံုးက်ည္ ၁၆ လက္၊ M 46 အမ်ဳိးအစား တိုက္ပြဲ၀င္လက္နက္မ်ားအပါအ၀င္ သမားရိုးက်လက္နက္မ်ားႏွင့္ က်ည္ဆံ အေျမာက္အမ်ား ၀ယ္ယူခဲ့သည္ ဟု ေဖာ္ျပေရးသားထားခဲ့ပါသည္။ သတင္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း စစ္ေရး မစ္ရွင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အရာရိွမ်ားကို ၿပံဳယမ္းသို႔ ေစလႊတ္ခဲ့သည္ ဟုလည္း ဆိုပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ေသာ စစ္ေရးအရ ဆက္ဆံမႈမ်ားသည္ ျပႆနာပိုႀကီးရန္၊ အႏၱရာယ္ပိုမ်ား ရန္သာ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ထိပ္တန္းစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား မည္သို႔ ေတြးေခၚေနၾကသည္ကို အတိ အက် သိရန္ ခက္ခဲလွေသာ္လည္း စစ္အင္အားကို အေျခခံ၍ “စတုတၳ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္”ကို တည္ေထာင္မည္ ဟူေသာ အိပ္မက္မ်ား ကိန္းေအာင္းေနၾကသည္မွာ လူအမ်ား သိထားၾကသည့္ကိစၥ ျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔၏ ႏ်ဴကလီးယားေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အေပၚ မေရရာမႈမ်ား ရွိေနျခင္းကပင္လွ်င္ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ ျခိမ္းေျခာက္မႈ ျဖစ္လာေစပါသည္။ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ လက္၀ယ္ ပိုင္ဆိုင္ထားပါက အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားကို ရင္ဆိုင္ရာတြင္ လည္းေကာင္း အသာစီးရေစႏိုင္မည္ဟု ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မ်ားက ယံုၾကည္ေကာင္း ယံုၾကည္ ေနႏိုင္္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သုေတသနပညာရွင္မ်ားအဆိုအရ စစ္အစိုးရသည္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏ်ဴကလီးယား ပိုင္ဆိုင္ေသာ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္ အၿပီးတည္ေဆာက္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည္ဟု သိရသည္။ ဦးေန၀င္း အစိုးရလက္ထက္ႏွင့္ လက္ရိွ စစ္အစိုးရကိုပါ အၾကံဥာဏ္မ်ား ဆက္လက္ေပးေနေသာ ျမန္မာ ပါေမာကၡအခ်ဳိ႕ကပင္ စစ္အစိုးရသည္ မီဂါ၀ပ္ ၁၀၀ မွ ၄၀၀ အင္အားရိွသည့္ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ဖြင့္ဟ ေျပာဆိုလာခဲ့ၾကသည္။ ဤအစီအစဥ္မ်ားတြင္ အေသးစား ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယား သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ား ထပ္မံ တိုးခ်ဲ႕ ေဆာင္ရြက္ရန္လည္း ပါရိွသည္ဟု အဆိုပါပညာရွင္မ်ားက ေျပာျပၾကသည္။
ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာအျပင္ ၀န္ႀကီး ဦးေသာင္းသည္လည္း ျမန္မာျပည္၏ ႏ်ဴကလီးယားစီမံခ်က္ အထေျမာက္ေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရိွသည္။ ရုရွ အဏုျမဴေအဂ်င္စီ၏ တာ၀န္ရိွသူျဖစ္ေသာ ဆာဂ်ီ ကီရီယန္ကို (Sergi Kiriyenko) ႏွင့္ ဦးေသာင္းသည္ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕၌ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လတြင္ ဓာတ္ေပါင္းဖိုတည္ေဆာက္ေရး သေဘာ တူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ဦးေသာင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊႏွင့္ နီးစပ္သူ၊ ၎၏လက္ေထာက္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေအးတို႔ႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးဟုလည္း လူအမ်ား သိထားၾကသူ ျဖစ္သည္။
ဦးေသာင္းသည္ ျမန္မာျပည္၏ ဓာတ္သတၱဳႏွင့္ ယူေရနီယမ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အထူးကြၽမ္းက်င္သူ တဦးျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္ ရာထူးမွ အနားယူခ်ိန္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားမွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဘူမိေဗဒ ေလ့လာေရးႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳရွာေဖြတူးေဖၚ ေရးဌာနတြင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ တာ၀န္ယူလာခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
စစ္တပ္အေပၚ သူ၏သစၥာရိွမႈမွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာမလိုေအာင္ အျပည့္အ၀ျဖစ္ၿပီး လက္ရိွစစ္အစိုးရ ေအာက္တြင္လည္း ဆက္လက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ သံအမတ္ႀကီး အျဖစ္ ခန္႔အပ္ တာ၀န္ေပးခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္ေခၚ၍ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီး ဌာနကို ဦးေဆာင္ တည္ေထာင္ေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ရုရွႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ရန္၊ ဓာတ္ေပါင္းဖို စီမံခ်က္အား စတင္ရန္ကိုပါ တဆက္တည္း ညႊန္ၾကားခံခဲ့ရသည္။
တာ၀န္ယူခ်ိန္မွစ၍ လြန္ခဲ့ေသာ ၇ ႏွစ္တာကာလအတြင္း သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အထေျမာက္ေစရန္ အတြက္ ဦးေသာင္းသည္ ေမာ္စကိုသုိ႔ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေငြေပးေခ်ေရး ကိစၥမ်ားအေပၚ သေဘာတူညီမႈ မရႏိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ကနဦး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ရပ္နားထားခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခု အခ်ိန္တြင္ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔သိုက္ႀကီးမ်ား အသစ္ထပ္မံ ေတြ႔ရိွလာေနသည္ႏွင့္ အမွ် ေငြေၾကးကိစၥ အတြက္ စစ္ အစိုးရက ျပႆနာအျဖစ္ ပူပန္ေနစရာ မလိုေတာ့ေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သိပၸံႏွင့္အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသားမ်ား ရိွေသာ္လည္း ဦးေသာင္းက သေဘာေပါက္လာသည္မွာ ၎တုိ႔တြင္ ႏ်ဴကလီးယားပညာရပ္ဆိုင္ရာ အသိပညာ ႏွင့္ သင္တန္းမ်ား လုိအပ္ေနေသးသည္ဟု နားလည္လာခဲ့ သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ စစ္တပ္အရာရိွမ်ားကို ေမာ္စကိုသို႔ ပညာသင္ေစရန္ စတင္၍ ေစလႊတ္လာ ခဲ့သည္။၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ႏ်ဴကလီယား ရူပေဗဒဌာနမ်ားကို ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ စတင္ ဖြင့္လွစ္္ခဲ့ၿပီး ေက်ာင္း၀င္ခြင့္ကို အစိုးရက ကိုယ္တိုင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ရုရွသံအမတ္ႀကီး ေဒါက္တာ မီေခးလ္ အမ္ မတ္ဂလဒ္ဇီ (Dr. Mikhail M. Mgeladze) က ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္အရ ရုရွႏိုင္ငံ၏ အဆင့္ျမင့္ေက်ာင္း ၁၁ ေက်ာင္းတြင္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ၂,၀၀၀ ခန္႔ကို ပညာသင္ၾကားခြင့္ျပဳထားေၾကာင္းႏွင့္ ေက်ာင္သား ၅၀၀ ခန္႔သည္ ဘြဲ႔ႀကိဳ၊ မဟာဘြဲ႔၊ သို႔ မဟုတ္ ေဒါက္တာ ဘြဲ႔မ်ားရ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေသာဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာအသံုးခ်ေရးကို ရည္ရြယ္၍ IAEA မွ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို သင္တန္းမ်ား ေပးေနဆဲျဖစ္သည္ဟု ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္၀င္းကလည္း ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ႏ်ဴကလီးယားစီမံကိန္းကို ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေမာင္ေအးကိုယ္တိုင္ ႀကီးၾကပ္ေနသည္ဟု တရုတ္ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းရပ္ကြက္မ်ားက ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေမာင္ေအးသည္ ယမန္ႏွစ္က ရုရွႏိုင္ငံသို႔ပင္ တရား၀င္ အလည္အပတ္ခရီး သြားေရာက္ခဲ့ေသးသည္။
ဓာတ္ေပါင္းဖိုစီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ယူေရနီယမ္ အပူတျပင္းရွာေဖြေရးလည္း ပါ၀င္ေနသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းတြင္ စစ္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနရာ ၅ ခုတြင္ ယူေရနီယမ္ ဓာတ္သတၱဳမ်ား ရွာေဖြေတြ႔ရိွခဲ့သည္ဟု တရား၀င္ လူသိရွင္ၾကား အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းေနရာမ်ားမွာ မေကြး၊ ေတာင္တြင္းႀကီး၊ ေက်ာက္ ျဖဴကုန္း၊ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ အနီး ေဖာင္းျပင္ႏွင့္ ေက်ာက္ဆင္ေဒသတို႔ ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီက မႏၱေလးၿမိဳ႕ေျမာက္ ဘက္ မိုင္ ၆၀ ေ၀းေသာ သပိတ္က်င္းၿမိဳ႕နယ္တြင္လည္း ရွာေဖြမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပၾကသည္။ ေတာင္ပိုင္း တနသၤာရီတိုင္းတြင္လည္း လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ရွိေနခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေပးပို႔ အစီရင္ခံမႈမ်ားလည္း ရိွခဲ့သည္။
တရုတ္သတင္းရပ္ကြက္မ်ား၏ အဆိုအရ ရုရွသတၱဳတူးေဖၚေရးကုမၸဏီတခုသည္ ျမန္မာျပည္ အထက္ပိုင္းေဒသတြင္ ယူေရနီယမ္အေျမာက္အမ်ားရွိေနေသာ သိုက္ကို ေတြ႔ရိွခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ရုရွကုမၸဏီ Zarubezneft, Itera, Kalmykia ႏွင့္ ရုရွား၏ ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတခုျဖစ္ေသာ Tyazhpromexport တို႔သည္ ေလာင္စာႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ရွာေဖြေရးတြင္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီး၊ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ သံရိုင္းေဖၚထုတ္ရန္အတြက္ စက္ရံုတရံုတည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ Tyazhpromexport ၏ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈတခုတည္းကပင္လွ်ွင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၁၅၀ တန္ဖိုးရိွေနသည္။
ျမန္မာျပည္အတြင္း ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈကို တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားဖြယ္ မျဖစ္ၾက ေသာ္လည္း စိုးရိမ္မႈမ်ားႏွင့္ မွန္းဆခ်က္မ်ားမွာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ အသစ္တဖန္ မိတ္ေဆြျပန္ဖြဲ႔မႈေၾကာင့္ ပို၍ႀကီးထြား လာေစခဲ့သည္။
ဧၿပီလတြင္ ကန္နမ္ ၁ (Kang Nam 1) ဟုေခၚေသာ ေျမာက္ကိုရီးယား ကုန္တင္သေဘာၤတစင္းသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ေတာင္ဘက္ ကီလိုမီတာ ၃၀ အကြာရိွ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္းတြင္ ရပ္နားလာခဲ့သည္။ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ျပန္ လည္စတင္ သည့္အခ်ိန္မွစ၍ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ဆိုက္ကပ္လာခဲ့ေသာ ေျမာက္ကိုရီးယားသေဘၤာသည္ မုန္တုိင္း လာခုိျခင္းသာျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက ရွင္းျပခဲ့ၾကသည္။
သီလ၀ါဆိပ္ကမ္းသည္ ဘိန္းဘုရင္ေဟာင္း ေလာ္စစ္ဟန္၏ ေအးရွေ၀ါကုမၸဏီမွ ပိုင္ဆိုင္လည္ပတ္ေနၿပီး ဆိပ္ကမ္းသို႔ သတင္းစံုစမ္းရန္ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ဂ်ပန္သတင္းေအဂ်င္စီအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနသူ ေဒသခံ သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦး ကိုလည္း အာဏာပိုင္မ်ားက ေခတၱေခၚယူထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ေရပိုင္နက္သို႔ ထူးထူးဆန္းဆန္း တိုက္ဆိုင္မႈျဖင့္ ဒုကၡေရာက္၍ေျပး၀င္ခိုလႈံလာေသာ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာသည္ ပထဦးဆံုးေတာ့ မဟုတ္ေပ။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယားကုန္တင္သေဘၤာ အမ္ ဗြီ ေဟာင္ဖန္း (M V Bong Hoafan) သည္လည္း မုန္တိုင္းမိ၍ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္းတခုသို႔ ၀င္ေရာက္ ခိုနား ခဲ့ဖူးေသးသည္။ သေဘၤာေပၚသို႔ တက္ေရာက္ရွာေဖြ စစ္ေဆးရာတြင္ မသၤကာစရာပစၥည္းႏွင့္ စစ္သံုးပစၥည္းမ်ား မေတြ႔ရိွခဲ့ရေၾကာင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက သတင္းထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ရိွ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ သံတမန္မ်ားအၾကားတြင္ သံသယမ်ား မေျပႏိုင္ခဲ့။
အတိုက္အခံသတင္းရပ္ကြက္မ်ား၏ အဆိုအရ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ဇူလုိင္လအေစာပိုင္းတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာ တစင္းျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အႀကီးတန္း ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ ကြၽမ္းက်င္သူ ဗိုလ္မႈးဟြန္ ကီးလ္ ဒြန္ (Maj. Hon Kil Don) သည္ ရန္ကုန္သို႔ ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ဇီ၀ႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ ပစၥည္းမ်ားလည္း ၎ႏွင့္ အတူ ပါလာသည္ဟု ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းသို႔ ေျပာျပခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံျခားသား ေလ့လာသံုးသပ္သူမ်ားႏွင့္ ေထာက္လွမ္း ေရးသတင္းရပ္ကြက္မ်ားက ဤသတင္းကို ခ်က္ခ်င္းပယ္ခ်ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၿပံဳယမ္းထံမွ အဆင့္ ျမင့္ တာေ၀းပစ္ဒံုးက်ည္မ်ားအစား သမားရိုးက်လက္နက္မ်ားႏွင့္ နည္းပညာမ်ား ရယူရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ သည္ဟု သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရေျပာစကားကို မယံုၾကည္ႏိုင္ၾကသူမ်ားအတြက္မူ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုစီမံခ်က္အား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားသေဘၤာႏွစ္စင္း ေရာက္ရိွလာမႈသည္ သာမန္တိုက္ဆိုင္မႈေတာ့ မဟုတ္တန္ရာဟု ျမင္ေနခဲ့ၾကသည္။ ရုရွႏိုင္ငံ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္း စီမံခ်က္တြင္ ပါ၀င္ ပတ္သက္လာမႈႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာမ်ား ေရာက္ရိွလာမႈသတင္းသည္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္အစိုးရကို လႈပ္ႏႈိးသတိေပးသလို ျဖစ္ေစခဲ့ သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ အရင္းႏွီးဆံုး အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေရး မိတ္ေဆြႀကီး ေဘဂ်င္းအစိုးရသည္ ဤကိစၥရပ္အေပၚတြင္ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ အတြက္မူ ႏ်ဴကလီးယားပိုင္ဆိုင္ေသာ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏွစ္ဦး အနားတြင္ထားရန္ ဆိုသည္ကမူ မလြယ္ကိန္း ျဖစ္မည္။
ခက္ခဲရႈပ္ေထြး၍ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားလွေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္သည့္ ယူေရနီယမ္မွ လက္နက္ထုတ္ႏိုင္ေသာ ပလူတိုနီယမ္ အဆင့္ကို တက္လွမ္းရန္ဆိုသည္မွာ ခက္ခဲမလြယ္ကူလြန္းလွေသာ ကိစၥျဖစ္ၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရက ဤသို႔ ၾကံရြယ္ခ်က္ရွိေန သည္ဟု နိဂံုးခ်ဳပ္သံုးသပ္ခ်က္ ခ်ရန္မွာ လက္ရိွအေျခအေနမ်ားအရ အခ်က္အလက္ မခိုင္လံု အလြန္ေစာလြန္းလွပါေသး သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သံသယမ်ားက ပို၍ပို၍ ႀကီးထြားလာေနပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္ပိုင္ဆိုင္ေသာ ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရိွေစေရး အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ထားသည္ဟု ဆုိသည္မွာ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ထုတ္ႏိုင္ေသာ အဆင့္ကို ဆိုလိုျခင္း လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ျဖစ္ခ်င္မွလည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ မေသခ်ာပါ။
သို႔ေသာ္လည္း ေျခာက္ျခားဖြယ္ ေဖာ္ျပၾကေသာ ေတြးေခၚေျပာဆိုခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနပါေသးသည္။ ဆိုပါစို႔။ အကယ္၍ လြန္ခဲ့ေသာ ႏို၀င္ဘာလႏွင့္ ယခုႏွစ္ပိုင္းမ်ားအတြင္း ေရာက္ရိွခဲ့ေသာ ေျမာက္ကိုရီးယား ကုန္တင္ သေဘၤာမ်ားက သမားရိုးက်လက္နက္မ်ားကို သယ္ေဆာင္လာျခင္း မဟုတ္ဘဲ ပလူတိုနီယမ္ႏွင့္ ဓာတ္ျပဳပစၥည္းမ်ားပါ သယ္ယူလာသည္ ဆိုပါက ျမန္မာႏို္င္ငံသည္ ပလူတိုနီယမ္ ထုတ္ယူရေသာ ရႈပ္ေထြးေသာအဆင့္ကို ေက်ာ္လြန္၍ လက္နက္ထုတ္ႏိုင္သည့္ အဆင့္ကို တိုက္ရိုက္ေက်ာ္လႊားတက္သြားႏိုင္ပါသည္။ ဤသို႔ သံသယ ျဖင့္ ခန္႔မွန္းေဖာ္ျပေနသူမ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။
ခိုင္မာေသာ သက္ေသအေထာက္အထား ယခုအခ်ိန္အထိ မျပႏိုင္ေသးေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၿပံဳယမ္းထံမွ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ ရရိွေရးႀကိဳးပမ္းေနသည္ကို အလြယ္တကူ တြက္ထားႏိုင္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္အစိုးရ၏ စိတ္ရင္းအမွန္ကို သိရွိရေစရန္ အတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တာ၀န္မဲ့ အစိုးရမ်ား၏လက္၀ယ္တြင္ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာမေရာက္ရိွေရး ကာကြယ္တားဆီးရန္အတြက္ ေသာ္ လည္းေကာင္း လူသိရွင္ၾကား ေဖၚထုတ္၍ စံုစမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္မွာ တရား၀င္ေသာ၊ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ လွေသာ လုပ္ငန္းတခု ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရက ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္လိုစိတ္ လံုး၀မရိွေၾကာင္းကို ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ၎၏ အဏုျမဴ စီမံကိန္းသည္ အစိုးရ၏မူ၀ါဒႏွင့္အညီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္သာ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ေျပာဆိုထားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အာမခံေနသူကိုယ္တိုင္က ယုံၾကည္စရာမရွိေသာ အျခအေနျဖစ္ေနပါသည္။ သို႔မဟုတ္ ယုံၾကည္စရာ ေကာင္းေနသည္ ဆုိဦးေတာ့ ဤ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ စီမံကိန္းကိစၥသည္ ေမြးခြန္းထုတ္စရာ မလိုအပ္ေသာ အားလံုးေကာင္း၊ အားလံုး အဆင္ေျပမည့္ကိစၥမ်ိဳး မဟုတ္ေပ။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လထုတ္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းမွ ေအာင္ေဇာ္ေရးသားေသာ Burma Plays Nuclear Card ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။
ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာ သို႔မဟုတ္ ျမန္မာ့ႏ်ဴကလီးယား ေရးရာ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရိွသူ
Friday, 13 July 2007
ေအာင္ေဇာ္
၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေတာင္း က်င္းပလာခဲ့ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲရာ အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယား ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ အေလးအနက္ ေဆြးေႏြးၾကရေသာ အေၾကာင္းအရာတခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဤေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ဦးေဆာင္သူက အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ပညာဆည္းပူးလာသည့္ ႏ်ဴကလီးယားသိပၸံပညာရွင္ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာ ျဖစ္သည္။
ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ အီလီႏိြဳက္စ္ တကၠသိုလ္တြင္ ႏ်ဴကလီးယား အင္ဂ်င္နီယာ မဟာဘြဲ႔ကို ဆည္းပူးရရိွလာသူ ျဖစ္သည္။
သူက အစိုးရပညာေတာ္သင္အျဖစ္ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ရျခင္းျဖစ္ၿပီး ကြယ္လြန္သူ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုမွ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အသံုးခ်သုေတသနသိပၸံ၊ အဏုျမဴစြမ္းအင္ အစီအစဥ္ျဖင့္ တိုင္းတပါးသို႔ ေစလႊတ္ ပညာသင္ၾကား ေစခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားထဲမွ တဦးျဖစ္သည္။ ဤပညာရွင္မ်ားအနက္ လက္ရိွ စစ္အစိုးရအတြက္ ဆက္လက္ အလုပ္လုပ္ေပးေနဆဲ တဦးတည္းေသာ ပညာရွင္ပုဂၢိဳလ္မွာ ဦးသိန္းဦးဖုိးေစာ ျဖစ္သည္။
ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာ အေမရိကန္မွ ျပန္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ UBARI ေခၚ အဏုျမဴစြမ္းအင္ အစီအစဥ္မရိွေတာ့။ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူက ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္အထိ ေမၿမိဳ႕ကာကြယ္ေရး စစ္တကၠသိုလ္ (ဒီအက္စ္ေအ) ၏ ရူပေဗဒ ဌာနကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ဆက္လက္၍ သူက ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာသုေတသနဌာနဟု ေျပာင္းလဲ ေခၚေ၀ၚခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗဟို သုေတသနအဖြဲ႔၏ သုေတသနဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
ဒီအက္စ္ေအတြင္ သိပၸံဘာသာရပ္ေလ့လာခဲ့ေသာ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ထိပ္တန္း စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ သူ၏ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားျဖစ္ၾက၍ ဤအတြက္ေၾကာင့္ပင္ သူ႔ကိုယံုၾကည္ကိုးစားမႈရသည္ဟုလည္း ယူဆႏိုင္ပါသည္။
ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာသည္ စစ္အစိုးရ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာန၏ အၾကံေပးတဦးအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ေနသည့္အျပင္ ျမန္မာနည္းပညာတကၠသိုလ္၏ ဥကၠ႒အျဖစ္လည္း တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္လွ်က္ရိွသည္။ ၀န္ႀကီးဌာနက သူ႔အား အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္အတြက္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေဒါက္တာဘြဲ႔ကို ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္၏ ဘြဲ႔လြန္သင္တန္းမ်ားတြင္ ဆက္လက္ စာသင္ၾကားေပးေနဆဲလည္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေကာ္မတီအား ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီႏွင့္ ျပန္လည္ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ သူသည္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑မွေန၍ ပါ၀င္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသအတြင္း ႏ်ဴကလီးယား သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာ သုေတသန ျဖစ္ထြန္း တိုးတက္မႈႏွင့္ သင္တန္းမ်ားအတြက္ ေဒသတြင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (RCA) ၌ ပါ၀င္ရန္လည္း ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အစိုးရသို႔ အၾကံျပဳခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းမွစ၍ အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္လည္း အေရးပါလာျပန္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကာကြယ္ ေရးႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ သူႏွင့္အတူ အသိပညာရွင္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားက မ်ားစြာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ေကာင္းေသာ အၾကံျပဳ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို တင္ျပခဲ့ၾကသည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုင္ရာ အခန္းတခုတြင္ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဓိကအခ်က္ ၇ ခ်က္ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ၎တို႔တြင္ ဓာတုႏွင့္ ဇီ၀လက္နက္မ်ား ဆိုင္ရာ ကိစၥလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။
ဤက႑တြင္ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက “အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားရန္ႏွင့္ ဖိအားမ်ားမွ ကာကြယ္ျခင္း” ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္ကို ျဖည့္စြက္အၾကံျပဳတင္ျပခဲ့ၿပီး “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ေျမအသီးသီးကို ကာကြယ္ျခင္းႏွင့္ ကာကြယ္ေရးအစီအစဥ္ တခု ျပင္ဆင္ျခင္း”ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥပေဒတခု ျပဌာန္းသင့္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြး အၾကံျပဳခဲ့ေသးသည္။
ယင္းအစီအစဥ္တြင္ ပါ၀င္ဖြယ္ရွိသည့္ အေၾကာင္းကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံပိုင္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာက ေဖာ္ျပခဲ့ ရာတြင္ “သမားရိုးက်လက္နက္မ်ား၊ က်ည္မ်ား၊ ေပါက္ကြဲေစေသာ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ သမား႐ိုးက် မဟုတ္ေသာ ေခတ္မီ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ လက္နက္မ်ား” သာမက “ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္၊ ႏ်ဴကလီးယား ေလာင္စာႏွင့္ ေရဒီယို သတၱိႂကြ ပစၥည္းမ်ား၊ ၎တို႔ကို ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ တြင္းထြက္ပစၥည္း အရင္းအျမစ္မ်ားပါ၀င္ၿပီး ၎တို႔မွ ထုတ္လုပ္ေသာ အထူး လွ်ဳိ႕၀ွက္အပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ား၊ အရာ၀ထၳဳမ်ား၊ ေနရာေဒသမ်ား၊ နည္းပညာမ်ား၊ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား၊ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားႏွင့္ အထူး လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားအျပင္၊ အထူးလွ်ဳိ႕၀ွက္အပ္ ေသာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေန ၾကသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မေတာ္တဆ ျဖစ္မႈမ်ားႏွင့္ ယင္းမေတာ္ တဆျဖစ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပါက ၎တို႔အတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးဆိုင္ရာကိစၥမ်ား၊ အာမခံခ်က္မ်ား”လည္း ပါ၀င္ေသးသည္။
ညီလာခံက်င္းပေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေအာင္တိုးကပင္ ဖြဲ႔စည္းပံု၏ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ အခန္းတြင္ ၎ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ကိုသာ ထည့္သြင္းပါက ႏိုင္ငံတကာ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ခံရႏိုင္သည္ဟု တုံ႔ျပန္ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ဦးေအာင္တိုးက အျခားေရြးခ်ယ္စရာ နည္းလမ္းတခုကို တင္ျပခဲ့သည္။ “ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ ယင္းကိစၥရပ္အား ကာကြယ္ ေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးအခန္းက႑တြင္ ထည့္သြင္းမည့္အစား စြမ္းအင္၊ လွ်ပ္စစ္၊ သတၱဳတြင္းႏွင့္ သစ္ေတာဆိုင္ရာ အခန္းက႑ တြင္ ထည့္သြင္းသင့္ေၾကာင္း” ဦးေအာင္တိုးက ညီလာခံ တက္ေရာက္လာသူ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ျပန္လည္ေျဖၾကား ခဲ့သည္။
“ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးအခန္းပါ ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္၊ ႏ်ဴကလီးယားေလာင္စာ၊ ေရဒီယိုဓာတ္သတၱိႂကြ ပစၥည္္း မ်ားႏွင့္ ၎တို႔ကိုထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ တြင္းထြက္အရင္းအျမစ္မ်ားသည္ ေနာင္အနာဂတ္တြင္ လိုအပ္ခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဥပေဒျပဳသင့္ေသာစာရင္းတြင္ ရွိသင့္ေသာ ကိစၥေၾကာင္းရပ္မ်ား ျဖစ္သည္။ ကာကြယ္ေရးအခန္းတြင္ ထည့္သြင္း ေဖၚျပျခင္းအားျဖင့္ စစ္ေရးအရ အသံုးျပဳျခင္း တခုတည္း အတြက္ ယူဆ၍ မရႏိုင္ေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေရး၊ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ႏွင့္ ေလာင္စာအား လူသားအက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈအတြက္အသံုးျပဳရန္ကိစၥမ်ားအတြက္လည္း ရည္ရြယ္ျခင္း ျဖစ္သည္” ဟု ဦးေအာင္တိုးက အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ေလသည္။ [Top]
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လထုတ္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းမွ ေအာင္ေဇာ္ေရးသားေသာ Thein Oo Po Saw: Burma’s Spokesperson for Nuclear Power ကို ဆီေလ်ာ္ ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။
ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ ရွိရန္ လိုသည္
Friday, 13 July 2007
ေမာင္သုတ
ရုရွႏိုင္ငံ၏ အကူ အညီျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ႏ်ဴကလီးယား သုေတသန ဌာနတခု တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ ေနသည္ဟူေသာ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚ လာခဲ့သည္။ ဤ အခ်က္ေၾကာင့္ပင္ ျပည္ပရိွ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီ အုပ္စုမ်ားအၾကား၊ စစ္ အစိုးရကို ေ၀ဖန္ေနၾက သူမ်ားအၾကား၊ ေနာက္ဆံုး အေမရိကန္ အစိုးရ၏ အခ်ဳိ႕ေသာ ဌာနမ်ား၊ အရာရွိမ်ား ၾကားတြင္ ပြက္ေလာ ရိုက္သြားရသည္။ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္စရာေတြ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံနားလည္မႈစာခၽြန္လႊာအရ ရုရွားႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၁၀ မီဂါ၀ပ္ အပူေပးသုေတသနဓာတ္ေပါင္းဖိုတခုႏွင့္ ၎ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့ပစၥည္းမ်ား ေပးမည္ျဖစ္သည္။ ဤသတင္းထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ပိုင္းမွ စစ္အစိုးရ၏ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။
အေၾကာင္းမွာ စစ္အစိုးရကိုယ္ႏႈိက္က ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရိွျခင္း၊ ဆိုးရြားေသာ လူအခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ ေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားရိွေနသည့္အျပင္ တိုင္းျပည္စီးပြားေရးအရလည္း က်ဆင္းေနသည္။ အေနာက္ကမၻာ ႏွင့္လည္း သင့္ေလ်ာ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ ပ်က္ကြက္ေနျခင္း ေၾကာင့္ ကာလၾကာရွည္ အျငင္းပြားေနရမႈမ်ားေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံနားလည္မႈစာခၽြန္လႊာကို ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ကိုယ္စားျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သူမွာ စစ္အစိုးရထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီးသန္းေရႊ၏ သစၥာရွိေသာ ေနာက္လိုက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ၀န္ႀကီး ဦးေသာင္းျဖစ္ၿပီး ၎က စစ္အစိုးရ၏ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေမာင္ေအးႏွင့္ စစ္တကၠသိုလ္တြင္ တတန္းတည္းေက်ာင္းေနဘက္ သူငယ္ခ်င္းေဟာင္းလည္း ျဖစ္သည္။ တဘက္က ရုရွႏိုင္ငံ အဏုျမဴေအဂ်င္စီ၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ခံ ကုန္ပစၥည္း ေရာင္းခ်ေသာကုမၼဏီျဖစ္သည့္ AtomStory Export က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။
စစ္အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေသာရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ပါမည္ဟု ေျပာသည့္အေပၚ သံသယရွိသူကမရွား။ ထို႔အျပင္ အခ်ဳိ႕သူမ်ားက စစ္အစိုးရက ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မ်ား ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရးအတြက္ စိုင္းျပင္းလာႏိုင္သည္ဟု ေလာ၍ ေကာက္ခ်က္ခ်ေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သံသယရိွေနသူမ်ားႏွင့္ မီးလွန္႔သံေခ်ာင္းေခါက္ေနသူမ်ား သတိမမူမိသည့္ ေနာက္ကြယ္အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္း ရိွေနေသးသည္။ ၎မွာ ျမန္မာျပည္အေနျဖင့္ ကာလၾကာရွည္ကပင္ အဏုျမဴနည္း ပညာပိုင္ဆိုင္ေရးအတြက္ ဆႏၵရွိၿပီး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ၾကသည္ဟူေသာ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ ရွာပံုေတာ္ဆိုင္ရာ သမိုင္းျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ခန္႔က ဦးႏု၊ ဦးဘေဆြတုိ႔ႏွင့္ သံုးပြင့္ဆိုင္ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ဦးေဆာင္ေနသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းသည္ လက္ေတြ႔က်က်ျမင္တက္ေသာ ေခတ္မီေရး၀ါဒီတဦးျဖစ္သည္။ သူက ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ထြန္းသစ္စ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ေနာက္ကြယ္မွ အဓိကေမာင္းႏွင္ေပးသူ တဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုကာလတြင္ပင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ လက္နက္ သုေတသန ေဖာင္ေဒးရွင္း (American Armour Research Foundation) ႏွင့္ တြဲဖက္၍ စက္မႈ၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အသံုးခ်သုေတသနအဖြဲ႔ကို ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းက ႀကီးၾကပ္လာခဲ့သည္။
၁၉၅၅ ခုႏွစ္အကုန္ပိုင္းတြင္ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနႏွင့္ အဏုျမဴဆိုင္ရာ တြင္းထြက္ သယံဇာတမ်ားဌာနကို တည္ ေထာင္ခဲ့ျပီး အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသို႔ ထူးခြၽန္ေသာ လူငယ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ နည္းပညာရွင္မ်ားကို ေစလႊတ္ခဲ့ၾကသည္။ သင္ၾကားရသည့္ ဘာသာရပ္မ်ားမွာ ဘဲြ႔လြန္အဆင့္ က်န္းမာေရး ရူပေဗဒ၊ ႏ်ဴကလီးယား ရူပေဗဒ၊ သတၱဳေဗဒဆိုင္ရာ ႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳတူးေဖၚေရးအင္ဂ်င္နီယာပညာရပ္တို႔ အျပင္ ကရိယာပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ရာ က႑၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ စက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ အသံုးခ်မႈဆိုင္ရာ နည္းပညာသင္တန္းမ်ားကို လည္း တက္ေရာက္ေစခဲ့သည္။
စာသင္သြားသူအမ်ားစုက ျမန္မာျပည္သုိ႔ျပန္လာခဲ့ၿပီး UBARI ေခၚ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အသံုးခ်သုေတသနအဖြဲ႔၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၊ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး သုေတသနသိပၸံမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္အမႈထမ္းခဲ့ၾကသည္။ AEC ေခၚ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနကို ဦးေဆာင္သည့္ ဦးလွညႊန္႔က ေရွ႕ေဆာင္သင္ျပခဲ့ၿပီး ၎၏ လမ္းၫႊန္မႈမႈေအာက္ တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ ပညာေတာ္သင္အပတ္စဥ္ဆင္းမ်ားက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ဦးလွၫြန္႔က လြတ္လပ္ေရး မရမီ ကတည္းက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ ပညာဆည္းပူးေနခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ ပထမအသုတ္ ပညာေတာ္သင္ မ်ားအနက္ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္ၿပီး သူတဦးသာလွ်င္ လက္ရိွစစ္အစိုးရေအာက္တြင္ ဆက္လက္၍ အမႈထမ္းေနဆဲ လည္း ျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက ယခုေတာ့ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာန၏ အၾကံေပး တဦး ျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ စက္မႈတကၠသိုလ္တြင္လည္း တြဲဖက္ပါေမာကၡတဦးအျဖစ္ တာ၀န္ယူလွ်က္ရိွသည္။
၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဂ်နီဗာ၌က်င္းပေသာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအသံုးျပဳေရး ႏိုင္ငံ တကာညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ (IAEA) တည္ေထာင္ေသာ အခါတြင္လည္း ယင္းအဖြဲ႔သို႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့သည္။ မ်ားမၾကာမီပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ AEC ေခၚ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနအား “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အဏုျမဴစြမ္းအင္ စင္တာ” (UBAEC) အျဖစ္ အဆင့္တိုးျမွင့္ခဲ့သည္။
၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းကာလမ်ားသည္ အဏုျမဴေခတ္သစ္အတြက္ ေရာင္ျခည္သန္းေနဆဲကာလျဖစ္သည္။ ဤ ကာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ UBAEC တြင္၀န္းရံ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယားပညာရွင္ ထိပ္သီး မ်ားတြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ေခတ္မီစက္မႈႏိုင္ငံေတာ္သစ္ဆီသို႔ ေမာင္းတင္ေပးႏိုင္သည္ကို သံသယလံုး၀ မရိွခဲ့ၾကေပ။ စြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ေရး၊ စက္မႈလုပ္ငန္းႏွင့္ ပညာေရးနယ္ပယ္မ်ားတြင္ အပတ္ တကုတ္ သုေတသနလုပ္ငန္း၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ အႂကြားသန္ခဲ့ၾကေသာ “ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္း”၏ က်ရႈံးမႈႏွင့္အတူ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ႏ်ဴကလီးယား ရည္မွန္းခ်က္၏ ပထမအဆင့္ကာလသည္လည္း အိပ္မက္ၿပိဳကြဲ တုန္႔ဆိုင္းသြားခဲ့ရသည္။ UBAEC ၏နာယကျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းလည္း ႏိုင္ငံေရးဂိုဏ္းဂဏ အကြဲအျပဲမ်ား၊ ေ၀ဖန္မႈမ်ားေအာက္တြင္ အရွက္ရခဲ့သည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို နိဂံုးခ်ဳပ္ေစလိုက္သည္။ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းမႈ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အျခားဦးစားေပးကိစၥမ်ားသို႔ ေျပာင္းသြားခဲ့သည္။ အဏုျမဴအသိပညာ၊ အဏုျမဴပါ၀ါ ရွာပံုေတာ္ဆီသို႔ ဦးမလွည့္ႏိုင္ေတာ့။ ဤသို႔ႏွင့္ တခ်ိန္က လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ခဲ့ေသာ UBAEC ၏ ကံေတာက္ပမႈသည္လည္း ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရသည္။
စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ျပင္းထန္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေစ်းေပါေပါျဖင့္ အဏုျမဴပါ၀ါ ရရိွမည္ဟူေသာ ကိစၥမ်ားမွာ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့။ ပို၍ ခက္ခဲလာသည္ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဏုျမဴရည္မွန္းခ်က္ကိုလည္း ရင္ထဲသိမ္းထုတ္ထားလိုက္ရေတာ့သည္။ တိုင္းျပည္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ားႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားစက္ရံုမ်ား တည္ ေဆာက္ႏိုင္ခြင့္ရရိွခဲ့ ၾကေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အတိအက် ဘက္မလိုက္ၾကားေနေရးမူ၀ါဒေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုထံမွေရာ၊ ရုရွႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးမွပါ ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ရယူႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ပါ။ ဤအခြင့္အေရးမ်ား လက္လြတ္ဆံုးရႈံး ခဲ့ရျပန္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးလွညႊန့္သည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ခြာ၍ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ (IAEA) တြင္ အႀကီးတန္းအရာရိွအျဖစ္ ဆက္လက္အလုပ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ျပည္ပတြင္ပင္ သူကြယ္လြန္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ျငားလည္း ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားတြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၾကေသာ တကၠသိုလ္ႀကီးမ်ားတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ေနၾကသည့္ ပထမႏွင့္ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္၊ လက္တဆုပ္စာ ရူပေဗဒပညာရွင္မ်ား၊ သိပၸံပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အသံုးခ်သုေတသနသိပၸံ (UBARI) တို႔သည္ အေျခခံ ႏ်ဴကလီးယားသိပၸံ အသံုးခ် သုေတသနကို ဆက္လက္ သင္ၾကားဆဲ၊ ေလ့လာေဆာင္ရြက္ဆဲ ျပဳေနခဲ့သည္။ ႏ်ဴကလီးယား သုေတသနစင္တာ တခုတည္ေဆာက္ေရးအျပင္ (IAEA) ႏွင့္ အစိုးရအေထာက္အပံ့မ်ားျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနဓာတ္ေပါင္းဖိုတခု တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုလည္း ဆက္လက္ကိန္းေအာင္းေနခဲ့ၾကသည္။
(IAEA) ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ အစိုးရမ်ား၏ နည္းပညာအကူအညီမ်ားႏွင့္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းကာလမ်ားမွစ၍ ရန္ကုန္၀ိဇၹာႏွင့္ သိပၸံတကၠသိုလ္တြင္ ဘြဲ႔ႀကိဳတန္းေက်ာင္းသားမ်ား၊ ဘြဲ႔လြန္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ သုေတသန ပညာရွင္မ်ား အတြက္ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ခြဲခန္းတခု တည္ေဆာက္လည္ပတ္ထားခဲ့သည္။ ဘြဲ႔ႀကိဳဂုဏ္ထူးတန္း သင္ခန္းစာမ်ားတြင္ ႏ်ဴကလီးယား ရူပေဗဒအား မသင္မေနရဘာသာရပ္တခုအျဖစ္ သင္ၾကားေစခဲ့ၿပီး ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွစတင္ က်င့္သံုးခဲ့ေသာ အဓိက ဦးစားေပး ဘာသာ “ေမဂ်ာ”ယူရေသာ ပညာေရးစနစ္သစ္ေအာက္ရိွ မဟာဘြဲ႔မ်ားတြက္ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ သင္ၾကားႏိုင္ေသာ ဘာသာရပ္တခုအျဖစ္ သင္ၾကားျပသခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ႏွစ္မ်ားတြင္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကလည္း အလားတူ သင္ၾကားမႈ ပံုစံမ်ဳိး ဆက္လက္က်င့္သံုးခဲ့ၾကသည္။
အလားတူပင္ (UBARI) ကလည္း ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ သုေတသနစာၾကည့္တိုက္ႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္စင္တာမ်ားကို တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ထိန္းသိမ္းဖြင့္လွစ္ထားခဲ့သည္။ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ေရး၊ ေရဒီယိုအိုင္ဆိုတုပ္ အသံုးခ် ဘာသာရပ္၊ က်န္းမာေရးရူပေဗဒဘာသာရပ္၊ ဓာတ္သတၱိႂကြထိန္းခ်ဳပ္မႈဘာသာရပ္၊ စက္မႈလုပ္ငန္းအသံုးခ် ဘာသာ ရပ္မ်ားႏွင့္ ဓာတ္ သတၱဳ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာျခင္းဘာသာရပ္ နယ္ပယ္မ်ားတြင္ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ ျခင္းႏွင့္ အျခား ျဖစ္ထြန္းဖြံ႔ၿဖိဳးေစမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ (IAEA) ၏ ရုပ္၀ထၳဳပစၥည္း၊ သင္တန္းအေထာက္အပံ့ႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္မႈနည္းပညာအေထာက္အပံ့စေသာ နည္းပညာအကူအညီမ်ား ဆက္လက္ရယူ ေနခဲ့သည္။
၁၉၆၀ ေႏွာင္းပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္ သုေတသနမူ၀ါဒညႊန္ၾကားေရးဘုတ္အဖြဲ႔ဟု ေခၚေ၀ၚေသာ
၀န္ႀကီးအဆင့္ သုေတသနႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႔တခုကို စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းလာ ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၎၏စီမံမႈေအာက္တြင္ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းခြင့္ ျပဳခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္မ်ား အတြင္းတြင္ ၎ေကာ္မတီက ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား အားလံုးကို ႀကီးၾကပ္ခဲ့သည္။ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖို အေသးစားတခုတည္ေဆာက္ရန္ ျဖစ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ကိုလည္း ဤေကာ္မတီတြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကသည္။
အဆင့္ႏွိမ့္ထားေသာ သင္တန္း၊ သုေတသနဆိုင္ရာ အိုင္ဆိုတုပ္ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ အေထြေထြ အက္တမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေမရိကန္ပံုစံ အစီအစဥ္ American TRIGA (Training, Research Isotope Production, General Atomic) တခုကို ေဒၚလာ ၅ သိန္းေအာက္တန္ဖိုးမွ်ျဖင့္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ကမ္းလွမ္းရန္ ထိုအခ်ိန္က စဥ္းစားခဲ့ၾကေသး သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႔တြင္ အေကာင္အထည္ ေပၚမလာခဲ့ေပ။ အေၾကာင္းမွာ ႏိုင္ငံျခားေငြ မရိွသေလာက္ ျပတ္ေတာက္ေန ျခင္းႏွင့္ တပါတီဆိုရွယ္လစ္အစိုးရ၏ အာဏာအ၀န္းအ၀ိုင္းထဲတြင္ ဤအစီအစဥ္အတြက္ စည္းရံုးေပးမည့္ ဦးကိုင္ဖခင္ တဦးမွ် မရိွေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ယခုဆိုလွ်င္ ဦးေသာင္းက ဤအဏုျမဴအစီအစဥ္အတြက္ ဦးကိုင္ဖခင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ စစ္အုပ္စု၏ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မႈးႀကီးသန္းေရႊကိုလည္း နားခ်ထားႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေရာင္းရေငြမ်ားမွ ႏိုင္ငံျခားေငြ အေျမာက္ အမ်ားလည္း လွိမ့္၍ရေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ သူ၏၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္တြင္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနသည္လည္း ဓာတ္ေပါင္းဖိုကို အေျခခံေသာ ႏ်ဴကလီးယားသုေနသန ဌာနတခု တည္ေဆာက္ရန္
တာ၀န္ကို အထေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္လိမ့္မည္ဟု သူက ယံုၾကည္ခ်က္အျပည့္ ရိွေနပံု ရသည္။ (ဦးေသာင္း၏ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာနက တႏွစ္ေစာ၍ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။)
ျမန္မာျပည္တြင္ ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို ထိေရာက္လံုျခံဳစြာ၊ ေဘးကင္းစြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရိွပါ သလားဟု ေမးခြန္းေမးလာပါကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကာလၾကာရွည္စြာကတည္းက သေႏၶတည္လာခဲ့ေသာ ႏ်ဴကလီးယား သုေနသနႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ျပရန္ရွိေနသည္။ ၎တို႔လုပ္ေဆာင္လာခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ၾကာ အေတြ႔အၾကံဳရိွခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံတြင္း (အဓိကအားျဖင့္ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္၊ ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္မ်ား)ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားျပည္ပ (ရုရွႏိုင္ငံ) မ်ားတြင္ ႏ်ဴကလီးယား အတတ္ပညာရွင္မ်ားကို ေလ့က်င့္ ေပးေနခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္တခုပင္ ရိွေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ဤအခ်က္မ်ားကို ဦးေသာင္းက မလြဲမေသြ ေထာက္ျပႏိုင္ လိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း အေရးႀကီးလွေသာေမးခြန္းမွာ ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ႏိုင္စြမ္းမဟုတ္ပါ။ ထို႔ထက္ပို၍ အေရးႀကီးသည္မွာ ဤအစီအစဥ္၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ခက္ခဲပင္ပန္းစြာရထားေသာ ႏိုင္ငံျခား ေငြမာမ်ားကို မည္သို႔မည္ပံု စီမံသံုးစြဲသနည္းဟူေသာ သူတို႔၏ ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားမႈကိုလည္း ေမးရန္ ရွိပါသည္။ ဤ အဏုျမဴ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ႏွစ္စဥ္ကုန္က်စရိတ္ ေဒၚလာ ေသာင္းဂဏန္း၊ သိန္းဂဏန္းကုန္က်ပါလိမ့္မည္။
အေမရိကန္ ေဒၚလာ ဆယ္သန္းမွ သန္း တစ္ရာအထိလည္း ရိွႏိုင္ပါသည္။ ဆင္းရဲေသာ မိမိတို႔တိုင္းျပည္တြင္ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည့္ ေသာက္ေရသန္႔ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးမွန္မွန္ မေပးႏိုင္ေသးေသာအခ်ိန္၌ ဤကဲ့သို႔ေသာ အေရးေပၚ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေငြမာမ်ားကို ပို၍အက်ဳိးရိွရိွအသံုးခ်ရန္ သင့္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုေပသည္။
ေမာင္သုတသည္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတြင္ေနထိုင္လ်ွက္ရွိေသာ ျမန္မာပညာရွင္တဦးျဖစ္သည္။
၂၀၀၇ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လထုတ္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းမွ ေမာင္သုတေရးသားေသာ Transparency Needed ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။
Subscribe to:
Posts (Atom)
Posts
