17.01.2013
ျမန္မာဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ ဆိုးလ္ အမ်ိဳးသား တကၠသိုလ္က ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘြဲ႔ ေပးအပ္ လိုက္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြကို တန္ဖိုး ထားလာဖို႔နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ပညာေရးျမင့္မား လာေစဖို႔ အတြက္ ထူးထူးျခားျခား လုပ္ေဆာင္ ခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုလို ဂုဏ္ျပဳတာ လို႔ ဆိုးလ္တကၠသိုလ္က ေျပာပါတယ္။
ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ရက္ေန႔မွာ တကၠသိုလ္ဝင္းထဲမွာ က်င္းပမယ့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပါရဂူဘြဲ႔ေပးအပ္မယ့္ အခမ္းအနား ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ တက္ေရာက္ယူဖို႔ အတြက္ စီစဥ္ေနပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႔ ယူဖို႔အျပင္ ဇန္နဝါရီလ ၂၉ ရက္ကေန ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၅ ရက္ေန႔ အထိ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ အယ္လ္ပိုု္င္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဆာင္းရာသီ ျပံဳခ်မ္း အထူး အိုလံပစ္ အားကစားပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲကိုလည္း တက္ေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံကို ငါးရက္ၾကာ အလည္အပတ္ သြားေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။
Ref: VOA News
Friday, January 18, 2013
ေဒၚစုကို ဆိုးလ္ အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႔ႏွင္း
ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္အနီး ဗံုးကြဲ လူသံုးဦး ဒဏ္ရာရ
2013-01-18
ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ အနီးမွာ မေန႔ညေနပိုင္းက ဗံုးတစ္လံုးေပါက္ကြဲခဲ့လို႔ လူသံုးဦး ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ေပါက္ကြဲတဲ့ေနရာကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈခဲ့တဲ့ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ခံ တစ္ေယာက္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕အဝင္ ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ေရွ႕ ညေန ငါးနာရီေလာက္မွာ ဗံုးတစ္လံုးကြဲတာ လူသံုးေယာက္ ဒဏ္ရာ ရတယ္၊ မေသဘူး ေဆးရံုေရာက္သြားၿပီ၊ သံုးဘီးေမာင္းတဲ့ လူနဲ႔ ခရီးသည္ႏွစ္ေယာက္ ေဆးရံုမွာ၊ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ကေန မိုးေကာင္းဘက္ အထြက္ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသိုလ္ေရွ႕မွာ ျဖစ္သြားတာ၊ ၿမိဳ႕အထြက္ဆိုေတာ့ လူသြားလူလာ တအားမ်ားတဲ့ အခ်ိန္လည္းျဖစ္တယ္"
ဗံုးခြဲတဲ့လက္သည္ ဘယ္သူဘယ္၀ါဆိုတာ အတိအက်မသိရေသးတဲ့အျပင္ အခုလို ဗံုးကြဲတာက တစ္ေၾကာင္း၊ ေဒသတြင္းမွာ ေကအိုင္ေအနဲ႔ အစိုးရ တပ္ေတြ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတာက တစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ ဗန္းေမာ္တၿမိဳ႕လံုး ထိတ္လန္႔ေျခာက္ျခားေနၾကတယ္လို႔ အဲဒီၿမိဳ႕ခံကပဲ ဆက္လက္ေျပာျပပါတယ္။
အခု ဗံုးေပါက္ကြဲခဲ့တာဟာ ဒီႏွစ္အတြင္း ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ပၚမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဗံုးကြဲမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိတ္ သိရွိဖို႔ ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ ရဲစခန္းကို ဆက္သြယ္ ခဲ့ေပမယ့္ ဖုန္းလိုင္း အခက္အခဲေၾကာင့္ ဆက္သြယ္လို႔ မရခဲ့ပါဘူး။
Ref: RFA News
စစ္တပ္က စီးပြားေရး မလုပ္သင့္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္ျပေဆြးေႏြး
ခင္ဦးသာ
January 17, 2013
အစိုးရ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ စစ္တပ္ပိုင္ စီးပြားေရး၊ စီမံကိန္းလုပ္ငန္း မ်ားႏွင့္ ကုန္ထုတ္ေရး လုပ္ငန္း မ်ားအား ရပ္ဆိုင္း သင့္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္၌ တင္ျပေဆြးေႏြး ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ပဥၥမကာလတို ၅ ႏွစ္ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္း (၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွ ၂၀၁၅-၂၀၁၆) ႏွစ္အထိ ၅ ႏွစ္ စီမံကိန္းမ်ား အတြက္ ေရးဆြဲ ထားရာတြင္ စစ္တပ္၏ ကုိယ္ပိုင္စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အမ်ားအျပား ပါ၀င္ေနျခင္းေၾကာင့္ စစ္တပ္ အေနျဖင့္ စီးပြားေရး မလုပ္သင့္ေတာ့ေၾကာင္း ယမန္ေန႔က အႀကံျပဳေဆြးေႏြး ခဲ့ေၾကာင္း အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုးက ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
တပ္မေတာ္သည္ ကာကြယ္ေရး ဘတ္ဂ်က္အေပၚ မီခိုျခင္း မရွိေစရန္ တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ မ်ားရွိ တပ္ရင္းမ်ား၊ တပ္ခြဲ မ်ားသည္ တအုပ္တမ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမွ တႏိုင္ငံတပိုင္ အထိ မိမိတို႔ တပ္ရင္းတြင္ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေမြးျမဴေရး စသည့္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ၾကရန္ အတြက္ တပ္မေတာ္၏ အက်ဳိးစီးပြား လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ပဥၥမ ၅ ႏွစ္ ကာလတို စီမံကိန္းတြင္ ထည့္သြင္း ေရးဆြဲထားသည္။
ထို႔အတူ တမ်ဳိးသားလုံး၏ အသားတင္ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ တန္းဖိုး (GDP) တိုးတက္ရန္အတြက္ သားငါး က႑ႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္မ်ား အေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေရး စီမံကိန္းမ်ား ခ်မွတ္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္လည္း လမ္းညႊန္ ထားသည္။
တပ္မေတာ္၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ျပည္သူမ်ား ပိုင္ဆိုင္ေသာ လယ္ယာေျမမ်ားကုိ တႏိုင္ငံလုံး နီးပါးတြင္ သိမ္းယူ ထားေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား၏ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းျခင္း၊ ဒုကၡဆင္းရဲ ခံေနၾကရျခင္း၊ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ ပြားေနျခင္း စသည့္ အက်ဳိးဆက္မ်ား ခံစားေနရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္တပ္အေနျဖင့္ ျပည္သူကုိ အက်ဳိးမျပဳသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ မလုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ဗညာေအာင္မိုးက ေျပာသည္။
“စစ္တပ္ဆိုတာ စီးပြားေရး လုပ္စရာ မလိုဘူး။ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ စစ္တပ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ဟာလည္း အရာရွိေတြပဲ အက်ဳိး ခံစားရၿပီးေတာ့ ရဲေဘာ္ေတြ မခံစားရဘူး။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မရွိရင္ စစ္တပ္အသုံးစရိတ္ကုိ အစိုးရက တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္းေပးရမွာေပါ့။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ဒီလိုပဲ လုပ္ၾကတာပါ” ဟု ၎က ဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္ စစ္တပ္ပိုင္ စီးပြားေရးဦးပိုင္ လီမီတက္ အပါအ၀င္ စစ္တပ္က လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ စက္႐ုံ အလုပ္႐ုံမ်ားမွ ရရွိေသာ ၀င္ေငြမ်ားကုိလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္တြင္ ထည့္သြင္းေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ၎က အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြး ခဲ့သည္။
“လိုက္နာတာ မလိုက္နာတာ သူတို႔အပိုင္းေပါ့။ က်ေနာ္က ျပည္သူခ်စ္တဲ့၊ ျပည္သူအားထားရတဲ့ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ျဖစ္ေစခ်င္လို႔ပါ။ အရင္က အမူအက်င့္ေတြ မရွိေစခ်င္ေတာ့ဘူး။ ေခတ္လည္းေျပာင္းေနၿပီ။ ျပည္သူသည္သာ အမိ၊ ျပည္သူသည္သာ အဖ ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္သင့္ၿပီ” ဟု ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုးက ဆိုသည္။
တပ္မေတာ္အား အဂတိလိုက္စားမႈ မရွိေရး၊ တပ္မေတာ္သာ အမိ၊ တပ္မေတာ္သာ အဖဟူေသာ စကားကုိ ပယ္ဖ်က္ေရး၊ ျပည္သူ႔ အက်ဳိးစီးပြား ထိခိုက္မည့္ ကိစၥမ်ား မလုပ္ေဆာင္ေရး၊ ျပည္သူကုိ ကာကြယ္ေပးေရး၊ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ျဖစ္ေရး စသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ ေထာက္ျပေဆြးေႏြးရာ စစ္တပ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက တုံ႔ျပန္ေဆြးေႏြးမႈ မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒါက္တာ ဗညားေအာင္မိုး၏ ေထာက္ျပေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူ ေကာင္းမြန္ေရး အတြက္ ေျပာဆိုမႈျဖစ္၍ လက္ခံ သင့္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္က မည္မွ်လိုက္ေလွ်ာ လက္ခံေပးမည္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရဦး မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က ဆိုသည္။
တပ္မေတာ္သည္ တပ္တြင္း မိသားစုမ်ား စား၀တ္ေနေရးအတြက္ တႏိုင္တပိုင္ စိုက္ပ်ဳိးေမြးျမဴေရး လုပ္ေဆာင္ သည္ကုိ နားလည္ေပးသင့္ေသာ္လည္း ၎တို႔၏ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြားအတြက္ ျပည္သူမ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္သည့္ လယ္ေျမမ်ားကုိ အဓမၼ သိမ္းယူျခင္းကုိ လက္မခံေၾကာင္း၊ ၎တို႔ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြား အတြက္ တႏိုင္ငံလုံးမွ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ယာ၊ ဥယာဥ္ၿခံေျမမ်ားကုိ မူလပိုင္ရွင္ ျပည္သူမ်ားထံ ျပန္ေပးေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္က ႀကိဳးပမ္းသြားမည္ဟု ဦးဘရွိန္က ဆိုသည္။
စစ္တပ္သည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အမ်ားအျပား လုပ္ကိုင္ေနသည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္၏ ရာခိုင္ႏုန္း ထက္၀က္ နီးပါး ကုိလည္း သုံးစြဲေနျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေစေၾကာင္း ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေျပာသည္။
ဦးေန၀င္းအစိုးရ လက္ထက္မွ န၀တ၊ နအဖ အစိုးရအဆင့္ဆင့္ သုံးစြဲခဲ့သည့္ စစ္တပ္ အသုံး စရိတ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္၏ ထက္၀က္နီးပါး ရွိေသာ္လည္း ျပည္သူထံ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာမႈ မရွိခဲ့ေပ။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၂-၁၃ ခုႏွစ္ ဘ႑ာာေရးႏွစ္တြင္ စစ္သုံးစရိတ္ကုိ ႏိုင္ငံေတာ္ဘတ္ဂ်က္၏ ၁၄ ဒသမ ၃၉ ရာ ခိုင္ႏွႈန္းသုံးစြဲရန္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃-၁၄ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြက္ ၂၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ေတာင္းခံထားေၾကာင္း သိရသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
၀န္ႀကီး အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ ဖုန္းေစ်း က်ဆင္းႏုိင္
ဇြဲထက္
January 18, 2013
ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ GSM/WCDMA ဖုန္းေစ်းႏႈန္းမ်ား က်ပ္ ၁ သိန္းေအာက္ က်သြားႏိုင္ေၾကာင္း ပုဂၢလိက ဖုန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ကုမၸဏီ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ပထမ အသုတ္ GSM/WCDMA ဖုန္း ၁သန္းခြဲကို က်ပ္ ၂ သိန္း ေအာက္ ခ်ေရာင္းရန္ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ဖုန္း ကုမၼဏီမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူ တခ်ဳိ႕က ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း လက္မခံဘဲ ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ႀကီးက က်ပ္ ၂ သိန္းျဖင့္သာ ေရာင္းခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“ေစ်းေလွ်ာ့ေရာင္းတာ က်ေနာ္တို႔ ကုမၼဏီေတြ အေနနဲ႔ ဘာမွ မထိခိုက္ပါဘူး။ ၀န္ႀကီးက ေစာေစာ ကတည္းက ေလးငါး ရွစ္ ေသာင္း ေလာက္နဲ႔ ေရာင္းလို႔ ရတာကို ၂ သိန္းနဲ႔ တင္ၿပီးေရာင္းထားတယ္။ ၀ိုင္း ကန္႔ကြက္လို႔ မရဘူး။ အခု ေရာင္းမယ္ဆို ၂ သိန္းနဲ႔ ေရာင္းလို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး” ဟု IGE ကုမၼဏီမွ တာ၀န္ရွိသူ တဦးျဖစ္သည့္ ကိုထြန္းထြန္းလင္းက ေျပာသည္။
က်န္ရွိေနသည့္ GSM/WCDMA ဖုန္း ဆင္းကတ္ ၃ သန္းခန္႔ကို ဧၿပီလ အတြင္း GSM က်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ WCDMA က်ပ္ ၈ ေသာင္းျဖင့္ ေရာင္းခ် သြားရန္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ဖုန္းေခၚဆို ခမ်ားလည္း ေစ်း ထပ္ခ်ေပးသြားရန္ ရွိေၾကာင္း ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈ ကုမၼဏီ မ်ား က ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။
လက္ရွိ အေျခအေနအရ ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းတြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ကုမၸဏီမ်ား အၿပိဳင္ အဆိုင္ ရင္ႏွီးျမွဳပ္ႏွံ လာႏို္င္ ေၾကာင္း စီးပြားေရး သမားမ်ားက ေျပာသည္။
“က်ပ္ ၅၀၀၀ တန္ ဖုန္းကတ္ ထြက္ရွိေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ အညီ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ ေနပါတယ္။ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ထြက္လာမယ္” ဟု ေရႊျပည္တံခြန္ ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ရွိသူ ကိုလြင္ႏိုင္ဦးက ေျပာသည္။
ဆက္သြယ္ေရးတြင္ အမ်ားျပည္သူ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳႏို္င္ရန္ႏွင့္ တႏိုင္ငံလံုး ဆက္သြယ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈ အျပည့္ ရရွိေစရန္ ေရဒီယို၊ တယ္လီဖုန္း၊ ေၾကးနန္း၊ တယ္လီဗီးရွင္း စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Telecommunication Operator)၂ ခုကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္း မွ သိရသည္။
“ဖုန္းေတြ ေစ်းက်ၿပီေျပာတာ့ ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရးကို ၀ယ္မလို႔ေမးၾကည့္တယ္။ မရေသးဘူးတဲ့။ က်မတို႔ အေနအထား က လည္း သိပ္မတတ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ဖုန္းရွိထားရင္ လုပ္ငန္းမွာ အခ်ိန္ကုန္ သက္သာမလားလို႔ပါ” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေျမနီကုန္း ရွိ အေရာင္းအ၀ယ္ သမား တဦးက ေျပာသည္။
ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ၀င္ေရာက္ရင္ႏွီးၿပီး ယွဥ္ၿပိဳင္ လာပါက ေစ်းႏႈန္းမ်ားသည္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ အညီ ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ ပန္းဆိုးတန္းရွိ ဖုန္း ၀ယ္ေရာင္း ပြဲစားမ်ားကလည္း ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးမွ တန္ဖိုးနည္းဖုန္း သန္း (၃၀) စီမံကိန္းကို စတင္သည့္အေနျဖင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လအတြင္း ပထမ အသုတ္ ဖုန္းအလံုးေရ ၁ သန္းခြဲတြင္ GSM ဖုန္း ဆင္းကတ္ကို က်ပ္ ၂သိန္း၊ WCDMA ဖုန္း ဆင္းကတ္ကို၂ သိန္းခြဲျဖင့္ စတင္ေရာင္းခ်ခဲ့ သည္။
ယမန္ေန႔ထုတ္ အစိုးရ သတင္းစာမ်ားတြင္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သတင္းအခ်က္ အလက္ နည္းပညာ ၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦးသိန္းထြန္းကို ရာထူးမွ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ ျပဳလိုက္ေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ၏ လက္မွတ္ျဖင့္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္္မ်ားကုိ တရုတ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးမႈ ရွိေန
ဖနိဒါ
ၾကာသပေတးေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၇ ရက္ ၂၀၁၃
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ)။ ။ ရွမ္းျပည္နယ္၊ မူဆယ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ တရုတ္ႏိုင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပး ခုိလႈံေနထုိင္ေနေသာ ကခ်င္
စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ အခ်ဳိ႕ကုိ တရုတ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီး၍ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
မူဆယ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဝမ္ဒိန္ဂပ္နာ ေက်းရြာအုပ္စု ဖုိင္ေကာင္ေက်းရြာမွ ရြာသား ၂၀၀ ေက်ာ္သည္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ယူနန္ျပည္နယ္၊ ေရႊလီ ၿမိဳ႕နယ္၊ ေနာင္းလုန္ေက်းရြာမွ ကခ်င္ ခရစ္ယာန္ ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္ ေက်ာင္းဝင္း အတြင္း ခုိလႈံေနရာ ၎တို႔အနက္ ၁၂ ဦးကုိ ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔က ထုိေက်းရြာမွ တရုတ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဝင္မ်ားက လက္ထိတ္ ခတ္၍ ဖမ္းဆီးေမးျမန္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“တေန႔က တခ်ဳိ႕ အိပ္ယာေတာင္ မထေသးဘူး။ မထေသးတဲ့ လူေတြကုိ ကန္ၿပီး ထခုိင္းၿပီးေတာ့ ႏွစ္ေယာက္တတြဲ လက္ထိပ္ ခတ္ၿပီး သူတုိ႔ စခန္းထဲကုိ ေခၚသြားတယ္။ ဟုိမွာ ၂ နာရီေလာက္ ထုိင္ထားခုိင္းၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စစ္ေဆးေမးျမန္းတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာင္းဖုိ႔ တျခားေနရာ မရွိေတာ့ဘူး။ ရြာကုိ ျပန္မယ္ဆုိလည္း အစုိးရ စစ္ေၾကာင္းက ရွိေနတယ္” ဟု ၎ ရြာသားက ေျပာသည္။
ထုိသုိ႔ စစ္ေဆးေမးျမန္းစဥ္ ရြာသားမ်ားအား တုိက္ပြဲမ်ား မရွိေတာ့သျဖင့္ ကုိယ့္ရြာကုိ ျပန္ရန္ ေျပာဆုိမႈမ်ား ရွိသျဖင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး စစ္ေဆးမႈ အေၾကာင္းျပ၍ ၎တို႔အား ႏွင္ထုတ္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
ကခ်င္ရြာသူႀကီးမ်ားက ျပန္လည္ ေခၚယူခဲ့ရာမွ တရုတ္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ၎တုိ႔အား ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္သည္ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
အဆိုပါ ဖုိင္ေကာင္ေက်းရြာသားမ်ားမွာ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားလာပါက ထြက္ေျပးခုိလံႈရန္ ရြာအနီး လယ္ကြင္းမ်ားအတြင္း ပုိင္ဆုိင္ေသာ စပါးမ်ားကုိ သိမ္းဆည္း ထားသည့္ စခန္းငယ္ ၂၀ ခန္႔အား အစုိးရ တပ္ဖြဲ႔က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ မီးရႈိ႕လိုက္သျဖင့္ ဒီဇင္ဘာ လဆန္းတြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ ခုိလႈံေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ထုိသို႔ မီးရိႈ႔ဖ်က္ဆီးသည့္ေန႔က ၎ေက်းရြာမွ ဆယ္အိမ္မွူး အပါအဝင္ အမ်ဳိးသား ၂၀ ေက်ာ္အား အစိုးရ စစ္တပ္က ဘုရားေက်ာင္း အတြင္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားျခင္းမ်ား ျပဳခဲ့ဖူး၍ ရြာသားမ်ား မိမိေနရပ္သုိ႔ ျပန္ရန္ စုိးရိမ္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု ထုိရြာသားက ေျပာသည္။
ဖုိင္ေကာင္ေက်းရြာတြင္ အိမ္ေျခ ၆၀ ခန္႔ရွိၿပီး တခ်ဳိ႕မွာ မိမိေက်းရြာတြင္ က်န္ရစ္ကာ ၂၀၀ ေက်ာ္မွာ တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ေနာင္းလုန္ ေက်းရြာသုိ႔ သြားေရာက္ ခုုိလႈံေနရာမွ ယခုကဲ့သုိ႔ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးျခင္း ခံေနရျခင္း ျဖစ္သည္။
Ref: မဇၽၥိမ
ျမန္မာလက္နက္ႀကီး တရုတ္ဘက္က်ခဲ့ေၾကာင္း တရုတ္ အစိုးရေျပာ
2013-01-18
အခု သီတင္းပတ္အတြင္း တရုတ္ႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္အတြင္း ျမန္မာဘက္က လက္နက္ႀကီး က်ည္တစ္လံုး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲ ခဲ့တယ္လို႔ တရုတ္ အစိုးရက မေန႔က ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အစိုးရတပ္နဲ႔ KIA တပ္ေတြၾကား တိုက္ပြဲေတြ အရွိန္ျမင့္လာေနခ်ိန္အတြင္း ၿပီးခဲ့တဲ့ အဂၤါေန႔က တရုတ္ျပည္ ပိုင္နက္အတြင္း နယ္စပ္ကေန ကိုက္ငါးရာေက်ာ္ အထိ လက္နက္ႀကီး တစ္လံုး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲ ခဲ့ေၾကာင္း၊ လူအေသအေပ်ာက္ေတာ့ မရွိေၾကာင္း တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဟုန္လီ က ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တရုတ္ျပည္အေနနဲ႔ အလြန္တရာမေက်မနပ္ျဖစ္ရေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရကို အသိေပးေျပာဆိုခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ေနာင္ ဒီလိုကိစၥမ်ိဳး ထပ္ၿပီး မျဖစ္ပြားရေအာင္ေဆာင္ရြက္ ဖို႔လည္း တိုက္တြန္း ခဲ့တယ္လို႔ ဟုန္လီ က ေျပာပါတယ္။
ဒါ့ျပင္ တရုတ္ျပည္ အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းက အေျခအေနေတြနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသ အေပၚ သက္ေရာက္မႈေတြကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္ဘက္က စစ္ေရး ပဋိပကၡေတြ ယူနန္ျပည္နယ္ အတြင္း ရိုက္ခတ္မႈ မရွိေအာင္လည္း ဖိဖိစီးစီးေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ KIO တို႔ကိုလည္း ျပႆနာေတြကို ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့ နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းၾကဖို႔ တိုက္တြန္း ထားေၾကာင္း တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဟုန္လီ က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Ref: RFA News
လိုင္ဇာၿမိဳ႕အနီး တရုတ္နယ္စပ္ဂိတ္ သြားလာခြင့္ တရုတ္အာဏာပိုင္ေတြ ပိတ္ပင္
2013-01-18
ျမန္မာႏို္င္ငံဘက္က တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ တရုတ္ျပည္ ယင္က်န္းၿမိဳ႕နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ကို ဆက္သြယ္တဲ့ လမ္းကို တရုတ္ အာဏာပိုင္ေတြက မေန႔ကစၿပီး သြားလာခြင့္ ပိတ္လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲဒီလမ္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ တရုတ္ႏိုင္ငံအတြင္း ေစ်းဝယ္တာ၊ အလုပ္သြားလုပ္တာ စသျဖင့္ လိုင္ဇာနဲ႔ ယင္က်န္းၿမိဳ႕ကို ေန႔စဥ္ အသြားအျပန္ လုပ္ေနတဲ့ လမ္းျဖစ္ပါတယ္။ မေန႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ သားေတြကို တရုတ္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္က သြားလာခြင့္ ပိတ္လိုက္တဲ့ အေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္ေတြ႕ႀကံဳၿပီး ျပန္လာတဲ့ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။
"သူတို႔ရဲ႕ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းရွိတယ္၊ အဲနားမွာသူတို႔က ကားေတြအကုန္ရပ္ၿပီးမွ စာအုပ္ေတြ အကုန္လံုး စစ္တာ၊ လိုင္ဇာ ဘက္က ျပန္ထြက္လာတဲ့ သူေတြကို အဝင္အထြက္ တစ္ခါတည္း ရိုက္ေပးလိုက္ၿပီးမွ သူတို႔ကို တစ္ခါတည္း ယင္က်န္းဘက္ကို မသြားခိုင္းဘူး၊ လိုင္ဇာကိုပဲ ျပန္ခိုင္းတယ္၊ အဲလိုပဲ ဒီဘက္က လူေတြလည္း အဲဘက္ကို မသြားခုိင္းဘူး၊ အသြားအလာ မလုပ္ခိုင္းဘူး ကုန္ေတြေတာ့ ျဖတ္သန္းခိုင္းတယ္၊ မူဆယ္တို႔ ဘက္က လာတဲ့လူေတြလည္း ျပန္လွည့္၊ တရုတ္ႏိုင္ငံသား ဆုိရင္ေတာ့ မွတ္ပံုတင္ ပါရင္ သြားလို႔ရတယ္၊ မပါရင္ ျပန္လွည့္ခိုင္းတယ္"
အဲဒီလမ္းကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ပိတ္ထားမယ္ဆိုတာတာ့ အတိအက်မသိရေသးေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းက တိုက္ပြဲေတြ ရပ္မွ ျပန္ဖြင့္ဖို႔ မ်ားမယ္လို႔ ၾကားသိရေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။
ေကအိုင္အို ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ လိုင္ဇာနဲ႔ တရုတ္ျပည္ဘက္က နားပန္ဆိုတဲ့ ၿမိဳ႕ဟာ ေခ်ာင္းငယ္ေလး တစ္ခုသာျခားတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္အိုတပ္ေတြ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ ကတည္းက အဲဒီနယ္စပ္ ၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ မစည္ကားေတာ့ သလို အခုေနာက္ပိုင္း ေကအိုင္အို ဌာနခ်ဳပ္အနီး တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္လာတဲ့ အခါမွာ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈ အေျခအေန ပိုၿပီး ဆိုးရြား လာခဲ့ပါတယ္။
Ref: RFA News
Thursday, January 17, 2013
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လြတ္လပ္ခြင့္ပိုရလာဟု Freedom House ထုတ္ျပန္
16.01.2013
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ႏုိင္ငံေရးအရအခြင့္ အေရးေတြနဲ႔ လူမႈလြတ္လပ္ခြင့္ေတြမွာ အေျခအေနေတြ တိုးတက္ လာတယ္လို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမာၻတ၀ွမ္း ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ လြတ္လပ္မႈကိုေဖာ္ျပတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ ဒီစီအေျခစိုက္ Freedom House လို႔ေခၚတဲ့ ကမာၻ တ၀ွမ္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ဒီအဖဲြ႔ ရဲ႕ အစီရင္ခံစာက ဆိုထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး လြတ္လပ္မႈဟာ အဆုိးဆုံး အဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ ၇ ရွိခဲ့ရာကေန အခုအခါမွာ ၆ အထိ တက္လာခဲ့ၿပီး လူမႈ လြတ္လပ္ခြင့္ မွာေတာ့ အဆင့္ ၆ ကေန ၅ အထိ တက္လာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ကမာၻေပၚမွာ အဖိႏွိပ္ဆုံးအစိုးရေအာက္မွာ ရွိလာခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ အလြန္ အစိုးရသစ္ လက္ထက္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြ စတင္ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ရာကေန အဓိက အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရးပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ NLD ပါတီကို ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အတုိင္းအတာ တခုအထိ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ုံး လႈပ္ရွားခြင့္ေပးၿပီး ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ေပးခဲ့သလို ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သတင္း မီဒီယာေတြ အေပၚ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ထားတာေတြကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ပုဂၢလိကေဆြးေႏြးမႈခန္း၊ လူထုစုေ၀းပဲြေတြ၊ လူထုအေျချပဳလူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ၊ ပုဂၢလိ က စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ တျခား လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထား တာေတြက ေလွ်ာ့ခ်လာခဲ့သလို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵေဖာ္ျပခြင့္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ အသင္းအပင္း ဖဲြ႔စည္းပုိင္ခြင့္ေတြမွာလည္း တုိးတက္မႈေတြ ရွိလာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေနအထားဟာ လြတ္လပ္တဲ့အေနအထားမရွိေသးဘူးဆုိထားၿပီး အစုိးရ အာဏာပိုင္ေတြ ထဲမွာ အာဏာသုံး ဖိႏွိပ္တာေတြနဲ႔ ေျမယာ သိမ္းဆည္းတာေတြ၊ တရား စီရင္ေရး လြတ္လပ္ခြင့္မရွိတာ စတဲ့ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္တာေတြ ရွိေနတုန္းပဲ လို႔ ေထာက္ျပ ထားပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအရ အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ လူမႈ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြမွာ အေျခအေနေတြ တုိးတက္ လာတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထက္ သာသြားၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာ ထားပါတယ္။
အာရွႏုိင္ငံေတြ ထဲမွာ ျမန္မာအျပင္ တျခား တုိးတက္မႈေတြ ရွိလာတာေတြ ကေတာ့ ဘူတန္၊ အိႏၵိယ ကက္ရွ္မီးယားေဒသ၊ မြန္ဂိုးလီးယား တုိ႔ ပါ၀င္ၿပီး အီရတ္၊ ကူ၀ိတ္၊ ေမာ္လ္ဒုိက္ဗ္နဲ႔ သီရိ လကၤာႏုိင္ငံတုိ႔ကေတာ့ အေျခအေန က်ဆင္းသြားခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Ref: VOA News
အမ်ဳိးသားညီလာခံ ကာကြယ္တဲ့ဥပေဒကို ႐ုပ္သိမ္း
16.01.2013
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အတုိက္အခံ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကုိ အေရးယူ အျပစ္ေပးႏုိင္တဲ့ အရင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ ျပ႒ာန္း ထားတဲ့ ဥပေဒ တရပ္ကုိ ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္း အစုိးရက ေၾကညာ လုိက္ပါတယ္။
အမ်ဳိးသားညီလာခံရဲ႕လုပ္ငန္းေတြကုိ ေႏွာက္ယွက္ ဆန္႔က်င္မႈေတြကေန ကာကြယ္တဲ့ဥပေဒအျဖစ္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ကတည္းက ျပ႒ာန္း ထားတဲ့ ပုဒ္မ ၅/ ၉၆ ဟာဆုိရင္ အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္သူေတြ၊ ေ၀ဖန္ သူေတြကုိ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ အထိ အျပစ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း အခုအခါ ဒီဥပေဒကုိ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အစီအစဥ္ တစိတ္တပုိင္း အျဖစ္နဲ႔ ပယ္ဖ်က္လုိက္ၿပီ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္မွတ္ ေရးထုိးထားတဲ့ အမိန္႔ေၾကညာစာကုိ ဒီကေန႔ထုတ္ အစုိးရပုိင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတာပါ။
ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့အေပၚ ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကေပမဲ့လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တုန္းက အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒကုိ မူၾကမ္းအျဖစ္ေရးဆဲြခ်ိန္မွာ ေ၀ဖန္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတာ ျဖစ္သလုိ အတုိက္အခံ အမ်ားအျပားဟာလည္း ဒီဥပေဒနဲ႔ အျပစ္ေပး အေရးယူတာေတြ ခံခဲ့ၾကရဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အခုအခါ အေျခခံဥပဒကုိ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ျဖစ္တာမုိ႔ လက္ေတြ႔မွာ အသက္၀င္မႈ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနၿပီးသားလုိ႔ ဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
ဒီလုိပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဖိႏွိပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနဆဲျဖစ္သလုိ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ မွာလည္း အကန္႔အသတ္နဲ႔သာ ရွိေနဆဲျဖစ္တာမုိ႔ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ေတြ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။
Ref: VOA News
ဖားကန္႔ေဒသက တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္
2013-01-16
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေဒသ လံုးခင္းေက်းရြာအုပ္စု ေတာ္ေမွာ္၊ လေမာင္ကုန္း စတဲ့ ရြာေတြ တစ္ဝိုက္မွာ အစိုးရ တပ္နဲ႔ ေကအိုင္ေအ တပ္ေတြ ဒီကေန႔ မနက္ပိုင္း ၁၁နာရီေလာက္ကစၿပီး တိုက္ပြဲ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အခုဆိုရင္ အစိုးရ တပ္ေတြဟာ ေကအိုင္ေအ တပ္ရင္း ၆အေျခစိုက္ရာ ကံစီးေက်းရြာရဲ႕ ေလးမိုင္ ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္ အထိ ေရာက္ရွိေနၾကၿပီ လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။
လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္သံေတြ အခုရက္ပိုင္းအတြင္း ေန႔စဥ္ဆိုသလို ၾကားေနရတဲ့ အတြက္ ကံစီး ပတ္ဝန္းက်င္ နားက လီးဆူး တိုင္ရင္းသားေတြ အေျခခ်ေနထိုင္တဲ႔ ေဗာ္ဇာဒီးေက်းရြာ တစ္ရြာလံုးနီးပါး ဒီကေန႔ ၁၂ နာရီေလာက္က လံုးခင္းေက်းရြာကို ေျပာင္းေရႊ႕ ခဲ႔တယ္လို႔ ေျပာင္းေရႊ႕တဲ့ ထဲမွာ ပါတဲ့ ရြာသား တစ္ဦးက RFA ကို ေျပာပါတယ္။
ဒီကေန႔ ညေနပိုင္း ၃နာရီေလာက္က အစိုးရ ရဟတ္ယာဥ္ႏွစ္စီး လံုးခင္းေက်းရြာေပၚကေန ေဝ့ဝိုက္ပ်ံသန္း ခဲ့ၿပီး အစိုးရ စစ္တပ္ ဘက္က လက္နက္ႀကီး ပစ္ခတ္ သံေတြကိုလည္း ၾကားရတယ္လို႔ လက္ရွိ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူေတြကို ကူညီေပးေနတဲ႔ လံုးခင္းေဒသခံ တစ္ဦးက RFA ကို ေျပာျပပါတယ္။
လက္ရွိအေျခအေနေတြေၾကာင့္ လံုးခင္းနဲ႔ ေမွာ္စီစာ ေက်းရြာက ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းေတြ၊ ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းေတြနဲ႔ နီးစပ္ရာေဆြမ်ိဳး သားခ်င္း အိမ္ေတြကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာတဲ့ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူေတြ ပိုမို မ်ားျပား လာၿပီး အဲဒီ့ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူေတြကို လံုးခင္း NLD ပါတီဝင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံျပည္သူေတြက အကူအညီေပးေနတယ္လို႔ စံုစမ္း သိရွိရပါတယ္။
ေကအုိင္အုိ ဌာနခ်ဳပ္ရွိတဲ့ တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ လုိင္ဇာဘက္မွာ အခုရက္ပုိင္း တုိက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနတဲ့အတြက္ ေဒသခံျပည္သူ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ လံုးခင္းေဒသကုိ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရပါတယ္။
Ref: RFA News
ကခ်င္စစ္ပြဲ ညွိႏိႈင္းအေျဖရွာရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ေျပာၿပီ
သာလြန္ေဇာင္းထက္
January 16, 2013
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း အရပ္သား ေသဆုံး ထိခုိက္မႈမ်ား ရွိလာျခင္းေၾကာင့္ စစ္ပြဲမ်ား ရပ္တန္႔ၿပီး ညွိႏႈိင္းေျဖရွင္းမႈျဖင့္ အေျဖရွာၾကရန္ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တုိက္တြန္းေျပာဆို လုိက္သည္။
ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပေသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းသို႔ တက္ေရာက္ လာသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနႏွင့္ ေခတၱေတြ႔ဆုံစဥ္ အထက္ပါအတုိင္း ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “စစ္ပြဲဆုိရင္ ဘာစစ္ပြဲမွ မႀကဳိက္ဘူး။ အၾကမ္းဖက္မႈကိုလည္း မႀကဳိက္ဘူး။ ကုိယ့္ အခ်င္းခ်င္း ဘာပဲေျပာေျပာ ျပည္ေထာင္စုသား အခ်င္းခ်င္း ဒီလို တုိက္ရတဲ့အထိ မျဖစ္ေအာင္လုိ႔ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ေဆြးေႏြးညႈိႏႈိင္းမႈ ရွိသင့္တယ္ ဆုိတာ ခဏခဏ ေျပာေနတဲ့ ကိစၥပဲ။ ေဆြးေႏြး ညႈိႏႈိင္းၿပီး အေျဖရွာတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္မွ ဒါေတြကို ေရွာင္လႊဲႏုိင္မွာပါ။ အခု ကခ်င္စစ္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တကမာၻလုံးက စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြ ျဖစ္ေနၾကၿပီ” ဟု ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆက္လက္၍ “ေနာက္ဆုံးက်ေတာ့ တုိင္းရင္းသား အေရး ဆုိတာက အျပန္အလွန္ေလးစားမႈ၊ အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရမယ္။ ယုံၾကည္မႈ စဖုိ႔ဆိုတာ ေလးစားမႈနဲ႔ စရမယ္။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေလးစားမွ ယုံၾကည္တဲ့ အဆင့္ကုိ ရွိသြားမယ္။ အန္တီတုိ႔ အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ကုိ တကယ္ပဲ နားလည္ရဲ႕လား၊ သက္ဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္း ကေရာ နားလည္ရဲ႕လား၊ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ရဲ႕လား၊ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိရဲ႕လား၊ အဲဒါေတြက အမ်ားႀကီး စကားေျပာသြားတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ၿဗိတိသွ် ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Alistair Burt က ၿဗိတိပါလီမန္တြင္ ကခ်င္စစ္ပြဲအေရးေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ဆုိင္းငံ့ ထားေသာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရပ္ဆုိင္းထားျခင္း မ်ားကို ျပန္လည္ သုံးသပ္ရႏုိင္ေျခ ရွိေနေၾကာင္း မၾကာေသးမီ ရက္ပိုင္းက ေျပာဆိုလိုက္မႈ အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အံ့ၾသမႈ မရွိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ ေခတၱ ဆုိင္းငံ့ထားေသာ ႏုိင္ငံမ်ား အေနႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေျခအေနသည္ ၎တို႔ သတ္မွတ္ထားေသာ စံခ်ိန္ စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ညီ၊ မညီ ေလ့လာဆန္းစစ္ ဆုံးျဖတ္ လိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ျဖစ္မွာပဲေလ။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အစကတည္းက စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈကို လုံး၀ ဖယ္ရွားတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ ရပ္ဆုိင္း ထားတယ္ ဆိုကတည္းက သူတုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံခ်ိန္စံညြန္းေတြနဲ႔ ကုိက္ညီလား၊ မကိုက္ညီလား ၾကည့္မွာေပါ့။ သူတို႔ေျပာတာက ဘာမွ အံ့ၾသစရာ မရွိပါဘူး” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆုိသည္။
လက္ရွိ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ပါအ၀င္ တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ အေရးကိစၥသည္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ မ်ားႏွင့္သာ သက္ဆုိင္ေသာ ကိစၥမဟုတ္ဘဲ မီဒီယာမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား အားလုံးႏွင့္ သက္ဆုိင္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တဦး အေနျဖင့္ တာ၀န္ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိေနၿပီး ထိန္းသိမ္း လုပ္ေဆာင္ေနရေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းျပသည္။
“ကခ်င္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းေဇာ္ အဆုိတင္သြင္း သြားတယ္။ အန္တီက တုိင္းရင္းသားေရးရာ ေကာ္မတီက မဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုေျပာျခင္းအားျဖင့္ တာ၀န္ေရွာင္တာ၊ ေခါင္းေရွာင္တာ မဟုတ္ဘူး။ ကုိယ့္စည္းဆုိတာ ရွိတယ္။ ကုိယ့္ေကာ္မတီ၊ ကုိယ့္လုပ္ငန္းနဲ႔ ရွိတယ္။ တျခားေကာ္မတီေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြထဲမွာ ဘယ္လုိေျပာရမလဲ၊ အမ်ား အသိအမွတ္ ျပဳထားတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ျဖစ္လုိ႔ ၀င္ၿပီးေတာ့ မလိုအပ္လို႔ ရွိရင္ေတာ့ လုံး၀ မစြတ္ဖက္ရဘူး။ လုိအပ္လုိ႔ ရွိရင္ေတာင္ ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္ ကုိယ့္စည္းကုိယ္ ထိန္းရမယ္။ အန္တီ့မွာလည္း တျခား ေကာ္မတီတာ၀န္ေတြ ရွိေသးတယ္။ တုိင္းရင္းသား အေရးက လူတုိင္း အေရးပါ။ လႊတ္ေတာ္ထဲက လူေတြရဲ႕ အေရးတင္ မဟုတ္ဘူး။ မီဒီယာေတြရဲ႕ အေရးလည္းျဖစ္တယ္။ က်န္တဲ့ျပည္သူေတြရဲ႕ အေရးလည္းျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသား အေရးကို ေခါင္းေရွာင္ဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း လုပ္တဲ့ ကုိင္တဲ့ေနရာမွာ ကုိယ့္စည္းကုိယ္ ထိန္းလုပ္ရတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆက္လက္ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အစုိးရအေနျဖင့္ တာ၀န္ေပးလွ်င္ KIA ႏွင့္ အစုိးရအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးလုိေၾကာင္း မၾကာခဏ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိ ခဲ့သည္။
၁၈ လၾကာ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ KIA ႏွင့္ အစုိးရအၾကား တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ကခ်င္စစ္ေဘး ဒုုကၡသည္ တသိန္းနီးပါး ရွိေနၿပီး အရပ္သား မ်ားလည္း ထိခိုက္ေသဆုံးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
KIO ႏွင့္ ေဆြးေႏြးရန္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ဦးေအာင္မင္း ထပ္မံ ကမ္းလွမ္းမည္
ဖနိဒါ
ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၆ ရက္ ၂၀၁၃
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ)။ ။ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO ႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုႏုိင္ေရး အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီ ဒု-ဥကၠ႒ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း မွ မၾကာမီ ရက္ပုိင္းအတြင္း ထပ္မံ ကမ္းလွမ္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း Myanmar Peace center (MPC)မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေဆာင္ ဦးလွေမာင္ေရႊ က ေျပာသည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ နံနက္ပုိင္းက ေနျပည္ေတာ္ MPC တြင္ သမၼတရံုး ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း က ေျပာဆုိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ုိးေဆာင္ ဦးလွေမာင္ေရႊ က ေျပာသည္။
“ဦးေအာင္မင္းအေနနဲ႔ေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ကမ္းလွမ္းေနတယ္။ အခုလည္း ဒီလလယ္ေက်ာ္လုိ႔မွ က်ေနာ္တို႔ တဖက္ အဖြဲ႔အစည္း ဘက္က တံု႔ျပန္မႈ မရွိဘူး ဆုိရင္ သူ ထပ္ၿပီးေတာ့ ကမ္းလွမ္းမယ္လုိ႔ ဒီေန႔ မနက္ပဲ က်ေနာ္တို႔ကုိ ရွင္းျပပါတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ဇန္နဝါရီလဆန္းတြင္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုရန္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔က ကမ္းလွမ္း ခဲ့ဖူးေသာ္လည္း KIO ဘက္မွ ျပန္လည္ တံု႔ျပန္ျခင္း မရွိခဲ့သည့္ အေပၚ ထပ္မံ ကမ္းလွမ္းမည္ဟုဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
“ဆုိလိုတာကေတာ့ တုိက္ပြဲအရွိန္ ျမင့္ေနေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ ျဖတ္သန္းရတဲ့ထဲမွာ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ရွင္းျပ တာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ကုိ တဖက္က အေၾကာင္း မျပန္ႏုိင္ေသးရင္ သူ႔အေနနဲ႔ ထပ္ကမ္းလွမ္းမယ္လုိ႔ ရည္ရြယ္ ထားတယ္လုိ႔ ရွင္းျပပါတယ္” ဟု ဦးလွေမာင္ေရႊ က ဆက္ေျပာသည္။
KIO ဘက္ကမူ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဘက္မွ ဒီဇင္ဘာလပိုင္းက ကမ္းလွမ္းခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း အစုိးရ စစ္တပ္ ဘက္မွ ထုိးစစ္ ဆင္မႈ ျပင္းထန္ လာသျဖင့္ ေတြ႔ဆံုရန္ တံု႔ျပန္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူ ဦးလနန္က မဇိၥ်မကုိ ေျပာဆုိ ခဲ့ဖူးသည္။
အဂၤါေန႔ကလည္း ေနျပည္ေတာ္ MPC တြင္ ဝန္ႀကီး ဦေအာင္မင္း အပါအဝင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေဆာင္မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြး ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ဇန္နဝါရီလအတြင္း KIO အပါအဝင္ ပအုိဝ့္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ PNLO ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ ေတြ႔ဆံုရန္၊ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ UNFC ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ အတြက္ မူေဘာင္ (Frame Work) ေဆြးေႏြးရန္ႏွင့္ KIO ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္ေရး ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးရန္ ရည္မွန္းထားၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ဆက္လက္ ညွိႏႈိင္းေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု ဦးလွေမာင္ေရႊ က ဆိုသည္။
“အစုိးရ စစ္တပ္ေတြဘက္ကလည္း မွားတာ မရွိဘူး မဟုတ္ဘူး။ စစ္တပ္ဘက္ကလည္း လိုမွပဲ။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရ ဘက္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တကယ္ရေစဖုိ႔ ႀကိဳးစားတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ လံုးဝ ယံုတယ္။ က်ေနာ္နားလည္သေလာက္ မၾကာမီ ရက္ပုိင္းေတြမွာ ကမ္းလွမ္းတဲ့ အျပင္ အျခား အျပဳသေဘာ ေဆာင္တာေတြလည္း ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တယ္။ ေသခ်ာေပါက္ ေျပာႏုိင္တာကေတာ့ ဒီလမွာ ဒီအဖြဲ႔ သံုးဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဖုိ႔ လုပ္ဖုိ႔ ရည္မွန္း ထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္ပဲ အေျပာင္းအလဲ ရွိမယ္” ဟု ဦးလွေမာင္ေရႊက ေျပာသည္။
ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းဘက္မွ UNFC ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရန္ အဆင္သင့္ရွိသည္ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ UNFC ဘက္ကမူ ဝန္ႀကီး ဦေအာင္မင္းနွင့္ ေတြ႔ဆံုသည့္အခါ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္အား မေဆြးေႏြးဘဲ အစုိးရ စစ္တပ္ ဘက္မွ KIO အေပၚ ထုိးစစ္ဆင္မႈ ရပ္ဆုိင္းေရးကုိသာ ေဆြးေႏြးမည္ဟု UNFC ၏ ေျပာခြင့္ရသူ ႏုိင္ဟံသာ က မၾကာမီက မဇိၥ်မကုိ ေျပာဆုိထားသည္။
Ref: မဇၽၥိမ
ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားသူ လူငယ္တစ္စု လမ္းေလွ်ာက္ မည္
2013-01-16
ကခ်င္ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္ဆဲေရး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အားလံုး ပါ၀င္လာေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ ခ်က္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားတဲ့ လူငယ္တစ္စုက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကေန ကခ်င္ျပည္နယ္ကို လမ္းေလွ်ာက္ ခ်ီတက္္ သြားမယ္လို႔ ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျမန္မာ ဂ်ာနယ္လစ္ ကြန္ရက္ ရံုးခန္းမွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ အခုလို ေျပာဆုိ လိုက္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးနဲ႔အတူ စတင္သေႏၶတည္လာတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္ဆိုင္းေရး အတြက္ အားလံုး ပူးေပါင္း ပါ၀င္လာေစဖို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားတဲ့ လူငယ္တစ္စုရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမူ တစ္ခုပါလို႔ လမ္းေလွ်ာက္ပြဲမွာ ပါ၀င္မယ့္ ကိုဇင္ကိုကိုက ေျပာပါတယ္။
လမ္းေလွ်ာက္မယ့္ရက္ကို အခုလ ၂၁ရက္ေန႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမေရွ႕ကေန မနက္ ၇နာရီမွာ စတင္ ထြက္ခြာဖို႔ စီစဥ္ထားၿပီး အဲဒီလို လမ္းေလွ်ာက္ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္မယ့္ ကိစၥကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ သိရွိဖုိ႔ စာေပးပို႔ထားၿပီး ခရီးစဥ္ အတြင္း စားေရးေသာက္ေရးေတြ ကိုလည္း သူတုိ႔ကုန္က်မႈနဲ႔ သြားေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး ခရီးအဆံုးကို ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕အထိ သတ္မွတ္ ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ခရီးစဥ္ အစ အဆံုးကို ရက္ေပါင္း ၄၅ရက္ ၾကာမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားေၾကာင္း သိရပါတယ္။
Ref: RFA News
ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး ထိုင္းအစိုးရ ရက္တိုးေပး
2013-01-16
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အေထာက္အထား မရွိေသးတဲ့ ျမန္မာ၊ လာအို၊ ကေမၻာဒီးယား ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြ နဲ႔ အသက္ ၁၅ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို ႏိုင္ငံသား စီစစ္မႈျပဳလုပ္ၿပီး ယာယီ ပတ္စပို႔စ္ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ျပဳလုပ္ေပးေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ထိုင္း အစိုးရက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႔ အထိ တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္္ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းအလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနက တင္ျပထားတဲ့ ယာယီပတ္စပုိ႔စ္ ျပဳလုပ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ တုိးခ်ဲ႕သြားေရး အဆိုျပဳခ်က္ကို မေန႔က က်င္းပတဲ့ ထိုင္းအစိုးရ ဝန္ႀကီးမ်ား အစည္းအေဝးက သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၅ရက္ကစတင္ၿပီး ဒီအမိန္႔အာဏာတည္ေၾကာင္း NGOs အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပူးေပါင္း ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား အေရး ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္မႈေကာ္မတီ MWG အဖြဲ႔က တာဝန္ရွိသူ တဦးက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“မေန႔ကသေဘာတူတဲ့အခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရး လုပ္ငန္း သက္တမ္း ကုန္တာေပါ့ အဲဒီေတာ့ေနာက္ထက္ ရက္ ၁၂၀ သက္တမ္း တိုးေပးတာရယ္၊ အဲဒီမွာ ဒီထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ရွိေသးတဲ့ တရားမဝင္ အလုပ္သမားေတြ အားလံုးကို သူတို႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ နိုင္ငံသား စီစစ္ေရး ျပဳလုပ္ေပးဖို႔၊ အဲဒီအျပင္ကို သူတို႔ရဲ႕ အသက္ ၁၅ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကိုပါ သူတို႔ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြေပါ့ သူတို႔ မိဘေတြရဲ႕ အေထာက္အထား အတိုင္းအရေပါ့ အဲဒီႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ သို႔မဟုတ္ရင္ CI (Certificate of Identification) ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားစာရြက္ ထုတ္ေပးၿပီးေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ သူတို႔မိဘေတြ အတိုင္းေပါ့ ဗီဇာေနထိုင္ခြင့္ကို ထုတ္ေပးဖို႔”
ဒါ့အျပင္ အသက္ ၁၅ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြအတြက္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ ထုတ္ေပးေရးနဲ႔ အတူ က်န္းမာေရး အာမခံျပဳလုပ္ခြင့္ ကိုလည္း ခြင့္ျပဳ လိုက္တယ္လို႔သိရပါတယ္၊ အစိုးရ ခြင့္ျပဳခ်က္ အရ ထိုင္းျပည္ထဲေရးဌာန အမိန္႔နဲ႔ အလုပ္အကိုင္ ခန္႔ထားေရး ဌာနက တလအတြင္း ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားေတြ အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ အတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ ထုတ္ေပးမွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက မိမိတို႔ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လိုအပ္တဲ့ အေထာက္အထား မွတ္တမ္းေတြကို သြားေရာက္ တင္ျပႏိုင္မွာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ဒီအေထာက္အထားေတြ ထုတ္ေပးဖို႔အတြက္ စမုတ္ပရာကန္၊ စမုတ္ဆာခြန္၊ ပထံုဌာနီ၊ ခ်င္းမိုင္နဲ႔ ေဆာင္ခလာ ခရိုင္ေတြမွာ လုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ရံုးေတြကို အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနက ဖြင့္လွစ္ ထားရွိေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
လာမယ့္ဧၿပီလ ၁၅ရက္ေနာက္ပုိင္း ယာယီပတ္စပို႔စ္ မျပဳလုပ္တဲ့အလုပ္သမားေတြကို ဖမ္းဆီးျပန္ပို႔မွာျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္းရွင္ ကိုလည္း ဥပေဒအရ အေရးယူမယ္လို႔ ထုိင္း အလုပ္သမား ၀န္ၾကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ ထားပါတယ္။
လက္ရွိမွာေတာ့ ျမန္မာအလုပ္သမား ၁သန္းခြဲခန္႔ကို ယာယီပတ္စပို႔စ္ ထုတ္ေပးထားၿပီး အေထာက္ အထားမဲ့ ျမန္မာ အလုပ္သမား ဦးေရ ၅ သိန္းခန္႔ က်န္ရွိေနတယ္လို႔ အလုပ္သမားေရး အဖြဲ႕ေတြက ခန္႔မွန္း ထားပါတယ္။
Ref: RFA News
KIA ဘက္သို႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ အစိုးရ တပ္သားမ်ား ကို ျပန္လႊတ္ေပးၿပီ
လဖိုင္
January 16, 2013
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဘက္သို႔ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေရာက္ရွိေနသည့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္သား မ်ားႏွင့္ ကေလး စစ္သားမ်ားကို ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ေနရပ္ရင္းသို႔ျပန္ႏုိင္ရန္ အတြက္ စရိတ္ေပးကာ ျပန္လႊတ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ေနရပ္ ျပန္ေစခဲ့ သူမ်ားထဲတြင္ အသက္ျပည့္ အစိုးရ တပ္မေတာ္သားႏွင့္ ရဲတပ္သား ၁၅ ဦး၊ ကေလးစစ္သား ၈ ဦးတုိ႔ ပါ၀င္သည္။
ကေလးစစ္သားမ်ား အတြက္မူ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕ (ILO) က တပ္ထြက္ခြင့္ လက္မွတ္ ရသည္ အထိ ေဆာင္ရြက္ေပးကာ မိဘမ်ား လက္သို႔ အပ္ႏွံ ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ကေလး စစ္သားမ်ားကို မူဆယ္ၿမိဳ႕တြင္ ILO ကုိယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦးက လာေရာက္ ေခၚေဆာင္မည္ျဖစ္သည္။
“ဒီဘက္ကေျပာေတာ့ သုံ႔ပန္းတဲ့၊ ဟုိဘက္က ျပန္ေျပာေတာ့ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္ တပ္ေျပးေတြတဲ့၊ ျပန္ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ ဆုိတာ မစဥ္းစား ရဲေသးဘူး” ဟု ေဒါ့ဖုန္းယန္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းမွ ရိကၡာျပတ္သျဖင့္ ရြာထဲ ရိကၡာ ဆင္း၀ယ္ရာမွ KIA တပ္သားမ်ား၏ ဖမ္းဆီးျခင္း ခံခဲ့ ရၿပီးေနာက္ ယခု KIA က ျပန္လည္ လႊတ္ေပးလိုက္သည့္ ရဲတပ္သား တဦးက ေျပာသည္။
KIA က ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သုိ႔ တရား၀င္ လႊဲေျပာင္းေပးရန္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႔မွ တဆင့္ ႀကိဳးစား ခဲ့ေသာ္လည္း အစုိးရက တပ္မေတာ္သားမ်ား မဟုတ္၊ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္ ထြက္ေျပးသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္ခဲ့သည္ဟု KIA မဟာဗ်ဴဟာ သုေတသန ဌာနႀကီးမႉး ဗုိလ္မႉးႀကီး ဦးေဇာ္ေတာင္က ေျပာသည္။
“သူတို႔ကို လႊဲအပ္ဖုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ႀကိဳးစားတယ္၊ ကိုျမေအးတုိ႔က တဆင့္လည္း ေျပာတယ္။ လက္ရွိ အစုိးရက သူတုိ႔ကို လက္ခံဖုိ႔ ေျပာမလာဘူး၊ လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေနအထားမွာ မရွိဘူးလုိ႔ ကိုျမေအးတုိ႔ ဆီက တဆင့္ ျပန္ၾကားတယ္။ သူတို႔ဟာ တပ္မေတာ္ သားေတြ မဟုတ္ဘူး၊ ခြင့္မဲ့ပ်က္ကြက္၊ တပ္ထြက္ေျပးသူေတြ ဆုိၿပီး ျငင္းပယ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္” ဟု ဦးေဇာ္ေတာင္က အစိုးရ တပ္မေတာ္ သားမ်ားကို တရား၀င္ လႊဲေျပာင္းျခင္း မျပဳႏုိင္သည့္ အေၾကာင္းကို ရွင္းျပစဥ္ ေျပာခဲ့သည္။
၂၀၁၁ ဇြန္လ အတြင္းကလည္း ခလရ ၃၇ မွ အရာရွိ ၃ ဦး အပါအ၀င္ တျခားအဆင့္ တပ္မေတာ္ သားမ်ားႏွင့္ စုစုေပါင္း ၆ ဦးကို ကခ်င္ျပည္နယ္ လုံၿခဳံေရး ၀န္ႀကီး ဗုိလ္မႉးႀကီး သန္းေအာင္ႏွင့္ အဖြဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ လဂ်ားယန္ေဒသကို လာေရာက္စဥ္က လႊဲေျပာင္းေပးႏုိင္ရန္ KIA ဘက္က ကမ္းလွမ္း ခဲ့ေသာ္လည္း ဗုိလ္မႉးႀကီး သန္းေအာင္က ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ထုိစဥ္က လဂ်ားယန္ရွိ စရဖ တပ္ဆြယ္မွ တပ္ဆြယ္မႉးမ်ား ကလည္း ညႊန္ၾကားခ်က္ မရွိဟုဆုိကာ လက္ခံႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္လည္း ထုိ တပ္မေတာ္သား ၆ ဦးကုိ ဗုိလ္မႉးႀကီး သန္းေအာင္ ဒုတိယအႀကိမ္ လဂ်ားယန္သို႔ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိ လာသည့္အခါတြင္ ယင္း၏ ကုိယ္ေရးအရာရွိကို လက္မွတ္ထုိး လက္ခံေစကာ ျပန္လည္လႊဲအပ္ ေပးခဲ့သည္။
ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႕ (KIO) က အစိုးရ တပ္မေတာ္သားမ်ားကို တရုတ္ – ျမန္မာ နယ္စပ္ ဂ်ယ္ေဂါင္အထိ ပို႔ေပးမည္ ျဖစ္ၿပီး ယင္းတပ္မေတာ္သားမ်ား ျမန္မာျပည္ဘက္သုိ႔ ျပန္ခ်င္သည္ဆုိပါက ျပန္ႏုိင္သကဲ့သို႔ တရုတ္ျပည္တြင္ လုပ္ကုိင္ စားေသာက္ မည္ဆုိလွ်င္လည္း ၎တို၏ သေဘာ သေဘာဆႏၵအတုိင္းပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ က်ေနာ္က ဟသၤာတကပါ။ တပ္ထဲကိုပဲျပန္ပါမယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ထြက္ေျပးတာ မဟုတ္ဘူး။ ေထာင္က်မယ္ဆုိလဲ ခံရမွာ ေပါ့” ဟု KIA ၏ ျပန္ပို႔ျခင္း ခံခဲ့ရသည့္ တပ္ၾကပ္ႀကီး တဦးက ေျပာသည္။
၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔က လဂ်ားယန္တုိက္ပြဲတြင္ ဒဏ္ရာမ်ားႏွင့္ က်န္ခဲ့သည့္ ခမရ ၃၈၃ မွ ဒုတပ္ၾကပ္ တဦးကလည္း ၎အေနျဖင့္ မည္သည့္ေဒသသို႔ ျပန္ရမည္ကို မသိေသးေၾကာင္း၊ ၎သည္ ဒဏ္ရာရစဥ္ KIA ၏ အဖမ္း ခံရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ စစ္ေၾကာင္းမႉး ေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္းက လမ္းမေလွ်ာက္ႏုိင္တဲ့ သူေတြကို သတ္ခဲ့လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒဏ္ရာနဲ႔ က်န္ခဲ့တုန္း အဖမ္းခံရတာ” ဟု သူက ေျပာသည္။
ဦးေဇာ္ေတာင္က အစိုးရ တပ္မေတာ္သားမ်ားကို ျပန္လည္ လႊတ္ေပးစဥ္ “ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကႏုိင္ငံႀကီး တခုရဲ႕ တပ္မေတာ္က တပ္မေတာ္သားေတြပဲ၊ ဦးသိန္းစိန္ ႏုိင္ငံျခားမွာ ေျပာခဲ့သလုိ စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ တပ္မေတာ္က တပ္မေတာ္သားေတြပဲ၊ အခု သူမ်ား လက္ထဲေရာက္လို႔ ျပန္ပို႔တာကို လက္မခံႏုိင္ဘူး ဆုိတာ ဘယ္လုိသေဘာလဲ စဥ္းစားၾကည့္ပါ” ဟု ဆုိသည္။
KIA တပ္မေတာ္သုိ႔ ပူးေပါင္း ၀င္ေရာက္လာေသာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္သားမ်ား အားလုံးကို ႏုိင္ငံတကာ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း မ်ားႏွင့္ လက္ခံ သြားမည္ဟု KIO က ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ အခ်က္ ၅ ခ်က္ပါ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားသို႔ သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္စဥ္ ေရးသားထားသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
Wednesday, January 16, 2013
“ကခ်င္ကုိ ဒီေလာက္တုိက္ရတာ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ဘာစိတ္မေက်နပ္တာ ရွိလဲ”
ဖနိဒါ
အဂၤါေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ ၂၀၁၃
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ)။ ။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရာတြင္ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ဟုိဝါး ဒူဝါ ခြန္ဖုန္း Howa Duwa M.Hkun Hpung ၏ သား ဟုိဝါး ဒူဝါေဇာ္ဂမ္ Howa Duwa Zau Gam အား ကခ်င္ျပည္နယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎၏ အျမင္မ်ားကို သိရွိႏိုင္ရန္ မဇိၥ်မက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့သည္။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္အတြင္း မဟာမိတ္အဖြဲ႔တြင္ ပါဝင္တိုက္ခိုက္ခဲ့သူ ဟုိဝါး ဒူဝါေဇာ္ဂမ္မွာ ယခု အသက္ ၈၅ ႏွစ္ရွိၿပီၿဖစ္ၿပီး ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕၊ စီတာပူ ရပ္ကြက္တြင္ ဘာသာေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနထိုင္လ်က္ ရွိသည္။
KIO နဲ႔ အစိုးရ တုိက္ပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘာေတြ ၾကားေနရလဲ။
ေျဖ။ ။ တုိက္ပြဲေတြ ရပ္စဲသြားမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ၾကားရလုိ႔ က်ေနာ္ ဝမ္းသာတယ္။ အသံလုိင္း သတင္းေတြမွာ ၾကားရတာက အခု ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ UNFC ကေန အဆုိ တင္သြင္းမယ္ ဆုိတာ ၾကားရလုိ႔ ဝမ္းသာတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ေရရွည္ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ေနမွာပဲ။ အခုက လူမ်ဳိးေရး တုိက္ပြဲျဖစ္ေနသလုိ က်ေနာ္တို႔ ခံစားရတယ္။
တုိက္ပြဲေတြက တႏွစ္နဲ႔ ရွစ္လေက်ာ္လာၿပီ။ ဒီတုိက္ပြဲမ်ားက ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရလဲရွင္။
ေျဖ။ ။ ခုတုိက္ပြဲေတြက ျပည္သူလူထု နာေနၾကတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမွာ စီမံ ခန္႔ခြဲတဲ့ေနရာမွာ လြဲမွားေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ရတယ္ေလ။ အေကာင္းဆံုးက စားပြဲေပၚမွာ ဘာမေက်နပ္တာရွိလဲ၊ ကခ်င္ကုိ ဒီေလာက္ တုိက္ရတာ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ဘာစိတ္ မေက်နပ္တာ ရွိလဲ၊ ဘာမွားတာ ရွိလဲ၊ ဘာအျပစ္ရွိလဲ။ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေမးရမွာ။ အခု က်ေနာ္တို႔ သိသေလာက္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ကို လက္မခံလို႔ တုိက္တယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီဟာကုိလည္း ဘာျဖစ္လို႔ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ကုိ ဖြဲ႔ရသလဲ၊ အဲဒါ မဖြဲ႔ေရာ ဘာျဖစ္လဲ ဆုိတာကုိ အေျဖရွာရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူလူထုေတာင္ အေျဖ ေပးႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒါ ေျပာခ်င္တယ္။ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေၾကာင္းက ျဖည္းျဖည္းေဆြးေႏြးလုိ႔ ရတယ္။
ဒူဝါ အေနနဲ႔ ဒီတုိက္ပြဲေတြ ရပ္ဆုိင္းသြားဖုိ႔ ႏွစ္ဖက္စလံုးကုိ ဘာအၾကံျပဳခ်င္လဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးရမယ္။ ေျပလည္ေအာင္ ေဆြးေႏြးေပးရမွာေပါ့။ အမိန္႔ခ်လုိ႔ မရဘူး။ တဖက္ေစာင္းျဖစ္မွာ စုိးလုိ႔ မေျပာခ်င္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္ကုိ ဘယ္သူျဖစ္ျဖစ္ ေခၚပါ။ က်ေနာ္က အဆင္သင့္ ရွိပါတယ္။ အတတ္ႏုိင္ဆံုး ညွိႏႈိင္းမွာပါ။
ခုေနာက္ပုိင္း ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကိစၥကုိ သိပ္ေျပာဆုိလာတာ မရွိဘူး။ အဲဒီအေပၚ ဒူဝါအေနနဲ႔ ဘာေျပာခ်င္လဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္အျမင္က ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖုိ႔အေရးဆုိတာက အဲဒီ ပင္လံု စာခ်ဳပ္ ကေန ျပန္စရင္ ေကာင္းမယ္ေနာ္။ က်ေနာ္ အခု စာေတြ ဖတ္ေနတဲ့အခါ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္တုန္းက လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ အဆင့္အတန္းမေရြး စုစည္းၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ လုပ္တာ။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီလုိ အစည္းအေဝးလုိ ျဖစ္မွေကာင္းမွာပါ။
ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကုိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔အတူ တုိင္းရင္းသားေတြက ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိ ရုိေသတယ္။ ေလးစား၊ လုိက္နာတယ္ဆုိ လက္ခံ ထားတယ္။ မဖ်က္ခ်င္ဘူး။ ေကာင္းတယ္ဆုိတာ လက္ခံထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလက္ရွိ အစုိးရက ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကုိ သိပ္ဂရု မစုိက္ဘူး ဆုိရင္ေတာ့ ေဆာရီးပဲလုိ႔ ေျပာရမွာေပါ့။ ဒီစာခ်ဳပ္ကုိ ဖ်က္လုိက္မယ္ ဆုိရင္၊ အေလးမျပဳဘူးဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔လည္း ဝမ္းနည္းစြာ ဆုတ္ခြာရမွာ ျဖစ္တယ္။ ေပါင္းခ်င္လ်က္သားနဲ႔ မေပါင္းႏုိင္ေအာင္ လုပ္တာက ေပါင္းဖုိ႔ မလုိဘူး၊ လူမ်ဳိးျပဳန္းတီးေအာင္လုပ္ ဆိုတဲ့သေဘာ သက္ေရာက္တာကုိ ျမင္ရတယ္။ ဝမ္းနည္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီပင္လံုစာခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ က်ေနာ္ေျပာစရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။
အခုက ေအာက္ေျခ ရာဇဝင္ကုိ၊ ျပည္တြင္း အစျဖစ္လာတဲ့ ရာဇဝင္ကုိ ေကာင္းေကာင္း နားမလည္ဘဲ အေပၚယံ လုိခ်င္တာပဲ လုပ္သြားရင္ေတာ့ မွားသြားမယ္ေလ။ အဲဒါကုိ က်ေနာ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ က်ေနာ့္အေဖက ႏုိင္ငံေရး လုပ္ခဲ့တဲ့ လူျဖစ္ေတာ့ သူေျပာျပတာ အကုန္လံုး မွတ္ထားတာ ရွိတယ္။ “ငါတုိ႔ ပင္လံုမွာ လက္နဲ႔ ထုိးထားတဲ့ဟာကုိ မင္းတုိ႔ သားသမီးေတြ၊ ေနာင္လာေနာက္သားေတြက ေျခေထာက္နဲ႔ မဖ်က္နဲ႔” လုိ႔ ႏွစ္ခါေတာင္ ေျပာထားတာ ရွိတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္က အျမဲတမ္း ဘယ္သူ႔ကုိမဆုိ ေျပာျပတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကခ်င္တုိက္ပြဲကိစၥေတြမွာ ဘာမွ ေျပာဆုိလာတာ မရွိတဲ့အေပၚမွာေရာ ဒူဝါအေနနဲ႔ ဘယ္လို သံုးသပ္လုိ႔ ရမလဲ။
ေျဖ။ ။ ကာတြန္းတခုမွာ တြန္းလွည္းမွာ ဦးသိန္းစိန္က သူ႔ကုိ တြန္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က “ေအးေအး အဘ ဟုိးမွာ ေရွ႕မွာ က်င္းႀကီး အနက္ႀကီး”လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဆုိေတာ့ သူ႔ကုိ က်င္းထဲ တြန္းခ်မလား ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိး သူ သံသယ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ တူတယ္။ လူအမ်ား ျမင္တာေပါ့ေလ။ သူက တုိင္းရင္းသား အေရးမွာ ဘာေျပာလုိ႔ ျဖစ္မလဲ။ သူေျပာရင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ ၃၄ ျဖစ္သြားမွာ ေၾကာက္ရ တယ္ေလ။ သူ႔ကုိလည္း ေရငံု ႏႈတ္ပိတ္ ေပါ့ေလ။ ခုက အပယ္ခံရမယ့္ အဆင့္မွာလည္း ရွိတယ္။ အသံုးခံရမယ့္ အဆင့္မွာလည္း ရွိတယ္။ သူက ႏုိင္ငံေတာ္ လက္ရွိ အစုိးရရဲ႕ လက္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။ သူကေတာ့။ အသံုး ခ်ရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘယ္လုိ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ ယူဆလဲ။
ေျဖ။ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စားပြဲေပၚမွာပဲ စကားေျပာရမွာေပါ့။ အစုိးရက ဖိတ္ေခၚၿပီးမွ အကုန္လံုးေဆြးေႏြး ရင္ေတာ့ ရမွာေပါ့။ မေဆြးေႏြးဘဲ အခုက တပ္မေတာ္က ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့ စိတ္မရွိဘူးဆုိတာ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ရတယ္။ အျပတ္ ရွင္းခ်င္တယ္။ လက္နက္နဲ႔ပဲ အေျဖ ရွာခ်င္တယ္ေပါ့။ လက္နက္နဲ႔ အေျဖရွာခဲ့တယ္ဆုိတာက ေခတ္ကုန္သြားၿပီ။ ဘယ္ဟာမွ စားပြဲေပၚမွာ မေျဖရွင္းဘဲ ရပ္တန္႔လုိ႔ မရဘူး။ လူမ်ဳိး တမ်ဳိး ျပဳန္းတီးသြားေအာင္ တုိက္ရမယ္ ဆုိတာက အရင္တုန္းက ဟစ္တလာ၊ နာဇီတုိ႔ လုပ္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ဟာမွ ေအာင္ျမင္မႈ မရွိဘူးေလ။ ေနာက္ဆံုးက လက္နက္ကုိပဲ အားကုိးတဲ့လူေတြက အရံႈးေပး သြားရတယ္။
ျမန္မာအစုိးရ သတင္းစာမွာ ၾကားရတဲ့အတုိင္းဆုိရင္ေတာ့ တပ္မေတာ္က ထုိးစစ္ဆင္တာ မဟုတ္ ပါဘူးတဲ့။ သူတုိ႔ စခန္းမွာ သူတုိ႔ ရိကၡာပုိ႔တာ အဲဒီမွာ KIA က လာတုိက္တယ္။ အရင္တုန္းက အစုိးရစခန္းေတြ မရွိတာ၊ ခုရွိလာတာက ဘယ္သူက ထုိးစစ္ ဆင္တယ္လုိ႔ ေျပာရမွာလဲ။ KIA က ဖိတ္ေခၚလုိ႔လား။ တဖက္သတ္ႀကီးလည္း စဥ္းစားလုိ႔ မရဘူးေလ။ အခုက ထုိးစစ္ ဆင္တယ္လို႔ ေျပာရမွာက တပ္မေတာ္က ထုိးစစ္ဆင္တာလား။ KIA က ထုိးစစ္ဆင္တာလား ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ ေဝဖန္ ၾကည့္ရမယ္။ KIO ကလည္း ခံစစ္သေဘာနဲ႔ပဲ တက္လာတဲ့ စစ္ရန္ကုိေတာ့ လမ္းျဖတ္တာတုိ႔ သူတုိ႔ ရန္သူ မလာႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတာေပါ့။ ခုက ေလယာဥ္ပ်ံနဲ႔ လာတဲ့ အခါက်ေတာ့ ငံု႔ခံေနရတာေပါ့။ ေလေၾကာင္းနဲ႔ တုိက္ေနတာက ျပည္သူေတြကုိပဲ ထိခုိက္တယ္ ဆုိတာ ဒါက KIA ခံစစ္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ေရွာင္စစ္ ျဖစ္ေနတာ။ ဆုိေတာ့ ေရွာင္တဲ့လူေတြက ထုိးစစ္ ဆင္တာလား။ ပစ္တဲ့လူေတြက ထုိးစစ္ ဆင္တာလား။ က်ေနာ္တုိ႔ ေဝဖန္တာထက္ ကေလးကုိ ေမးၾကည့္ရင္ေတာင္ သိပါတယ္။
ခုျဖစ္ေနတဲ့ တုိက္ပြဲေတြက ဘယ္သူ႔မွာ တာဝန္ရွိတယ္လုိ႔ ယူဆလဲ။
ေျဖ။ ။ အခု တုိက္ပြဲေတြက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ၁၇ ႏွစ္ၾကာၿပီးေနာက္မွာ စစ္ျပန္တုိက္ဖုိ႔ ဆုိတာက သမၼတ ကပဲ အၾကံျပဳတယ္လုိ႔ ထင္တယ္ေလ။ က်ေနာ့္အျမင္က ဦးသိန္းစိန္လို႔ မေခၚခ်င္ဘူး။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ သိန္းစိန္လုိ႔ပဲ ေခၚခ်င္တယ္။
ဒီလက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္၊ ေလေၾကာင္း၊ ကုန္းေၾကာင္း ေန႔စဥ္ ပစ္ခတ္ေနတာက က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစား လုိ႔ေတာင္ သေဘာ မေပါက္ဘူး။ လက္နက္နဲ႔ ေျဖရင္းလုိ႔ မရဘူး ဆုိတာကုိေတာ့ က်ေနာ္ ျမင္မိတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္တဲ့အခါ က်ေနာ့္ကုိ ေခၚရင္ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တာ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ စစ္ေရးအရေရာ က်ေနာ္ စစ္ထဲမွာ ေနခဲ့ဖူးေတာ့ က်ေနာ္ နားလည္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအရ ဆုိရင္လည္း အေဖက အျမဲတမ္းေျပာျပလို႔ က်ေနာ္ေျပာလုိ႔ ရပါတယ္။ က်ေနာ္ နားမလည္တာ က်ေနာ္ေမးမယ္။ က်ေနာ္ေျဖဖုိ႔လည္း အဆင္သင့္ ရွိပါတယ္။
တျခား ဘာေျပာခ်င္တာ ရွိေသးလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေအးေအးေဆးေဆး ေခါင္းျပားေအာင္ အိပ္ေနလို႔ေတာ့ မရဘူး။ တုိင္းျပည္က ဒီလုိ ျဖစ္ေတာ့ စိတ္ထဲမွာ အင္မတန္ ဝမ္းနည္းတာေပါ့။ ဝမ္းနည္းေတာ့ ဘယ္က ဘယ္လုိ ဝင္ပါၿပီးမွ လုပ္ေဆာင္ရမလဲ၊ အၾကံေပးရမလဲ ဆိုတာ အျမဲတမ္း သတိ ဝီရိယနဲ႔ ေနေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေခၚတဲ့အခါ ဘယ္မွာဘဲ ေခၚေခၚ အခ်ိန္မေရြးတုိင္းမွာေခၚေခၚ၊ ျပည္နယ္မွာဘဲ ေခၚေခၚ၊ ဗဟုိမွာဘဲ ေခၚေခၚ က်ေနာ္က သြားဖို႔ အဆင္သင့္ရွိပါတယ္။
Ref: မဇၽၥိမ
ကခ်င္အေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ထိခိုက္ႏိုင္ဟု EU သတိေပး
ကိုသားညြန္႔ဦး
15.01.2013
ျမန္္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္း အစိုးရတပ္နဲ႔ KIA ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္တို႔ အျပန္အလွန္ တိုက္ပဲြေတြၾကားမွာ ျမန္မာဘက္က လက္နက္ႀကီးေၾကာင့္ ကခ်င္ အရပ္သား ၃ ဦး ေသဆံုး သြားတဲ့ေနာက္ ကခ်င္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြ အေပၚမွာ ႏိုင္ငံတကာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြ တိုးလာပါတယ္။ ကခ်င္အေရး ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တခ်ိန္က ျမန္မာကို ကိုလိုနီျပဳခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္ႏို္င္ငံ အေနနဲ႔ ပိုၿပီး ကူညီေစာင့္ရြက္ေပးသင့္တယ္လို႔ ကခ်င္အေရး လႈပ္ရွား သူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ကေန Henry Ridgwell သတင္းေရးသားေပးပို႔ခ်က္ကို အေျခခံၿပီး ကခ်င္အေရး အေပၚ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြ ကိုသားညြန္႔ဦးက ေျပာျပေပးထား ပါတယ္။
KIA ဌာနခ်ဳပ္စိုက္တဲ့ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚကို တနလၤာေန႔တုန္းက လက္နက္ႀကီးက်ည္ေတြ က်လာ ခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ အေတာ္မ်ားမ်ား ထိခိုက္ ဒဏ္ရာရၿပီး ကားေတြနဲ႔ သယ္ေဆာင္ေနတဲ့ ဗီြဒီယိုပံုေတြ ထြက္လာ ပါတယ္။ ကခ်င္ၿမိဳ႕ေပၚကိုက်တဲ့ အဲဒီ ေမာ္တာ က်ည္ေၾကာင့္ ကခ်င္ အရပ္သား သံုးဦး ေသဆံုးသြား တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီမတိုင္ခင္ တုန္းကလည္း အစိုးရ ဘက္က တိုက္ေလယာဥ္ေတြနဲ႔ ကခ်င္ သူပုန္ေတြကို ပစ္ခတ္တဲ့ ဗြီဒီယိုပံုေတြ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေတြမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြအေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အပါ အ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေျပာဆို မႈေတြ၊ ႏွစ္ဖက္လံုးက ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေျဖရွင္းၾကဖို႔ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြ ထြက္လာပါတယ္။ ဇန္န၀ါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔ ရက္စဲြနဲ႔ EU ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထဲမွာေတာ့ လက္ရိွ ကခ်င္ျပည္နယ္က အေရးကိစၥအေပၚ အလြန္တရာ စိုးရိမ္ပူပင္ၿပီး ဒီအေျခအေနဟာ တႏိုင္ငံလံုးမွာ လုပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ထိခိုက္ လာႏိုင္တယ္လို႔ EU ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ Catherine Ashton က သတိေပးထား ပါတယ္။ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚ အထိ လက္နက္ႀကီးေတြ က်ေရာက္လာတဲ့ အေပၚမွာ ပဋိပကၡ အေျခအေန ပိုဆိုးလာတာေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္သူေတြ ကိုပဲ ပိုၿပီး ထိခိုက္ နစ္နာမႈ ျဖစ္ေစ လိမ့္မယ္လို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
ႏွစ္ဖက္စလံုး အပစ္အခတ္ေတြရပ္စဲၿပီး ျပႆနာကို ခ်က္ျခင္းဆိုသလို ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္းၾကဖို႔၊ အဲဒီ ေဒသက ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ လူသားခ်င္း အကူအညီေတြေပးရာမွာ အေႏွာက္အယွက္ မျဖစ္ေစဖို႔ Catherine Ashton က တိုက္တြန္း ထားပါတယ္။ အခုလို ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းက ပဋိပကၡေတြ ေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြပါ ရိွလာတယ္လို႔ ၿဗိတိန္ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖဲြ႔ Burma Campaign UK ရဲ႕ ကရင္တိုင္းရင္းသူ ဇိုရာဖန္းက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ အခုလို ျဖစ္ေနတာေတြ ျမင္ရၿပီး ဒီ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ႏိုင္ငံ တကာ မိသားစုက မ်က္ကြယ္ျပဳေနတာေတြ ျမင္ရေတာ့ အလြန္တရာ တုန္လႈပ္မိပါတယ္။”
ဒီအေျခအေနေပၚမွာ ၿဗိတိန္အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာေရာက္ ျမန္မာ့အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွား သူေတြရဲ႕ ဆႏၵျပမႈေတြ ႏိုင္ငံတကာက ျမန္မာ သံ႐ံုေးတြေရွ႕မွာ ျပန္ေတြ႔လာရပါတယ္။ ဒီအထဲမွာေတာ့ ၿဗိတိန္ အေျခစိုက္ ကခ်င္ေက်ာင္းသား သမဂၢက Kunong လည္း ပါ၀င္ ဆႏၵျပေနပါတယ္။
“အခု ျမန္မာသမၼတလုပ္ေနတာက ကမာၻကိုလိမ္ေန၊ညာေနတာ။ သူကႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း ကို သူ႔ကိုေထာက္ခံေအာင္ လွည့္ဖ်ားေနတာ။” - ဆိုၿပီး ခြန္ေနာင္းက ေျပာသြားတာပါ။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ျမန္မာဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးခဲ့တာ အပါအဝင္ အေျပာင္း အလဲေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ဆက္တိုက္ပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြ အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္အိုဘားမားနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေဒးဗစ္ကမ္မရြန္တို႔ ႏွစ္ဦး စလံုးကလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိသြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကိုလည္း ဒီႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ကို လာေရာက္ဖို႔လည္း ဖိတ္ေခၚခဲ့ပါတယ္။
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး အဲလ္စတာ ဘာတ္က ကခ်င္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ စိုးရိမ္ဖြယ္ျဖစ္လာေပမဲ့ ဒါဟာ တိုင္းျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ တရပ္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္တုန္းက ေျပာပါတယ္။
Burma Campaign UK က ဇိုယာဖန္းက ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဟာ ကခ်င္ကိစၥမွာ ကူညီဖို႔ တာ၀န္ရွိ တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဟာ ဒုတိယ ကမာၻစစ္တုန္းက သူေပးထားတဲ့ ကတိေတြ ပ်က္ခဲ့လို႔ပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ကခ်င္တပ္ေတြက အဂၤလိပ္တပ္ေတြဘက္ကေလ။ ေနာက္ၿပီးလြတ္လပ္ေရးကိုလည္း အဲဒီက အာဏာပိုင္ေတြက ကတိေပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးတဲ့ေနာက္ မွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ အမ်ားဆံုး လူမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ လူမ်ိဳးေတြ အတြက္ပဲျဖစ္ၿပီး ကခ်င္ လူမ်ိဳးေတြက သူတို႔ ရ ရမယ့္ တန္းတူ အခြင့္အေရးကို ျငင္းပယ္ ခံခဲ့ရတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ မၾကာေသးခင္တုန္းကပဲ ၆၅ ႀကိမ္ေျမာက္လြတ္လပ္ေရးေန႔ကို ဆင္ႏြဲခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယ သမၼတ ဦးစိုင္းေမာက္ခ္ခမ္းက အခုျဖစ္ေနတဲ့ အျငင္းပြားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာတခုမွ မရည္ညႊန္းခဲ့ပါဘူး။
“သမိုင္းသင္ခန္းစာအရ ယေန႔ သန္း ၆၀ ေသာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ တူညီေသာဆႏၵသည္ တိုင္းျပည္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရးႏွင့္ တုိင္းျပည္ဖံြ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ပင္ ျဖစ္ပါသည္။”
ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ အစိုးရေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ အေပၚမွာ ႀကိဳဆိုေနၾကေပမဲ့ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္း အစြန္အဖ်ားမွာ ရွိတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ ဒီေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔ အလားအလာ မေတြ႔ရေသးဘူးလို႔ ကခ်င့္အေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။
Ref: VOA News
ကခ်င္ျပည္နယ္အေရး အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳမည္
2013-01-15
ကခ်င္ျပည္နယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ အဆုိတစ္ခု တင္သြင္းမယ္လုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁)၊ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးခက္ထိန္နန္က မေန႔က ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး ေခတၱနားစဥ္မွာ သတင္း မီဒီယာေတြကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အဆုိကုိ စတုတၳအႀကိမ္မွာ တင္ထားတယ္၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီ ဆုိေတာ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ စတဲ့ေန႔မွာ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိပါတယ္၊ စတုတၳပုံမွန္ အစည္းအေဝးတုန္းကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အခ်ိန္ဆုိေတာ့ ခဏေလး ဆုိင္းေပးပါအုံး ဆုိလုိ႔ ဆုိင္းေပးခဲ့တယ္၊ အခု အေရးအႀကီးဆုံး အခ်ိန္မွာ ေဆြးေႏြးခြင့္ ရလာတယ္"
လာမယ့္ ပဥၥမအႀကိမ္ေျမာက္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးမယ့္အဆုိနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးခက္ထိန္နန္က RFA ကုိ အခုလုိေျပာပါတယ္။
"အစကလက္နက္ငယ္နဲ႔ တုိက္ခုိက္တာဆုိေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရေအာင္ဆုိၿပီး ႀကိဳးစားၿပီးေဆြးေႏြးတယ္၊ ေဆြးေႏြးရင္းနဲ႔ လက္နက္ႀကီးျဖစ္လာတယ္၊ ေနာက္ေတာ့ ဟက္စကီး၊ ဟက္စကီးကေန တုိက္ေလယာဥ္ေတြျဖစ္လာတယ္၊ ကၽြန္ေတာ့္ အျမင္ကေတာ့ အစုိးရနဲ႔ KIA/ KIO တုိ႔က ထိပ္တုိက္ေဆြးေႏြးရင္ ပဋိပကၡေတြ ပုိၿပီး ႀကီးလာမယ္၊ အဲဒီေတာ့ ႏွစ္ဖက္လုံးက ေလးစားတဲ့ ယုံၾကည္ အားကုိးထုိက္တဲ့ လူေတြပါတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရး အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးရင္ ပုိအစဥ္ေျပမယ္"
ကခ်င္ျပည္နယ္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဇန္နဝါရီလ ၁၁ရက္ေန႔ကလည္း ျမစ္ႀကီးနား မဲဆႏၵနယ္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းေဇာ္က ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ အေရးႀကီး အဆုိတစ္ရပ္ တင္သြင္း ခဲ့ၿပီး၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကလည္း ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟုိေကာ္မတီနဲ႔ KIO/KIA ကို တုိက္တြန္းခ်က္ တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
Ref: RFA News
ကခ်င္စစ္ပြဲက ျပည္တြင္းစစ္မီး ျပန္လည္ဖန္တီးေစႏိုင္ဟု ရွမ္းျပည္ အပစ္ရပ္ ၃ ဖြဲ႔ေျပာ
ကြန္းခ်မ္း
အဂၤါေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ ၂၀၁၃
စံခလပူရီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ပြဲ တဆင့္တိုး ျမင့္တက္လာျခင္းသည္ ၿငိမ္းလုလု ျဖစ္ေနသည့္ ႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္မွ ျပည္တြင္း စစ္ကို ျပန္လည္ အသက္ သြင္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ႐ွမ္းျပည္နယ္အတြင္းမွ အပစ္ရပ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၃ ဖြဲ႔က ေျပာဆို လိုက္သည္။
“စစ္ပြဲကို အကယ္၍ ဆက္လက္ ဆင္ႏႊဲသြားပါက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္းစစ္ မီး၏ ေျခရာကို ျပန္လည္ နင္းသြားမည္မွာ ေသခ်ာလွသည္” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ အထူးေဒသ (၂) (ဝ ျပည္နယ္)၊ ရွမ္းျပည္နယ္ အထူးေဒသ (၃) (SSPP/SSA)၊ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း အထူးေဒသ (၄) (မိုင္းလား) အဖြဲ႔တို႔၏ ဇန္နဝါရီလ ၁၀ ရက္ေန႔ ပူးတြဲ ထုတ္ျပန္ လိုက္သည့္ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖၚျပပါရွိသည္။
အဖြဲ႔ ၃ ဖြဲ႔၏ ကိုယ္စား SSPP/SSA မွ ဗိုလ္မႉးစိုင္းလွ က “ျပည္တြင္းစစ္ ျပန္ၿပီးေတာ့ မီးေမႊးတာမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔က မလိုလားဘူး။ အခု ကခ်င္ကို တိုက္ေနတာက ေလေၾကာင္းကေန ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ဖန္တီးတဲ့ လကၡဏာမ်ိဳး သက္ေရာက္ေနတာေပါ့” ဟု ေျပာသည္။
အကယ္၍ ျပည္တြင္းစစ္ တဖန္ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါက ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ထိန္းသိမ္းရန္ အခက္ အခဲႏွင့္ ၾကဳံေတြ႔ ရမည္ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ သည္လည္း ေနာက္ေၾကာင္း လွည့္သြားႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။
၎ျပင္ တပ္မေတာ္က ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔/တပ္မေတာ္ (KIO/KIA) အား ႏိုင္ငံေတာ္မွ ခြဲထြက္ျခင္း မျပဳသည့္ ႀကိဳတင္ မူေဘာင္ေအာက္တြင္ စစ္ဆင္ေရးကို ခ်က္ခ်င္း ရပ္စဲၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရးကို ျပန္လည္ စတင္ရန္လည္း အဖြဲ႔ ၃ ဖြဲ႔က တိုက္တြန္း ထားသည္။
“ကခ်င္ မပါဘဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ခ်ီတက္ဖို႔ ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု အားလုံး ပါဝင္မွ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေရာက္မွာေလ” ဟု ဗိုလ္မႉး စိုင္းလွ က ေျပာသည္။
စစ္ျဖင့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုႏွင့္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ပဋိပကၡကို ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ မဟုတ္သည့္ အတြက္ ျပည္တြင္း ျပႆနာကို စစ္ေရးနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းျခင္းကို ၎တို႔ အေနႏွင့္ လုံးဝ ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လမွ စတင္ခဲ့သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ပြဲေၾကာင့္ ယခင္စစ္အစိုးရႏွင့္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ရယူခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာ တူခ်က္ အဆုံး သတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏွစ္ဖက္တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ယေန႔ထိ တုိက္ပြဲေပါင္း ၁,၃၆၀ ႀကိမ္ထက္မနည္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု KIO ဘက္မွ ေျပာဆိုထားသည္။
Ref: မဇၽၥိမ
ကခ်င္တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမ်ားတြင္ ဒုကၡသည္ဦးေရ တုိးလာ
2013-01-15
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေဒသ လံုးခင္း ပတ္ဝန္းက်င္ေက်းရြာ တဝိုက္မွာ အစိုးရတပ္နဲ႔ ေကအိုင္ေအ တပ္ေတြ အၾကား လတ္တေလာ ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ လံုးခင္းနဲ႔ေမွာ္စီစာေက်းရြာက ကယ္ဆယ္ေရး စခန္း ၇ ခုမွာ လာေရာက္ ခိုလံႈၾကတာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြ ႏွစ္ဆခန္႔ ပိုတိုးလာပါတယ္။
ဒီရက္ပိုင္းမွာ စစ္ပြဲ အရိွန္အဟုန္ ပိုျမင့္ေနတာေၾကာင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေတြ ပိတ္ဆို႔ ထားတဲ့ အတြက္ ေနရပ္ျပန္ဖို႔ အခက္အခဲျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရိွသူေတြ အေနနဲ႔ ကူညီေပးေစခ်င္ တယ္လို႔ လံုးခင္းေဒသက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ခိုလံႈေနၿပီး ဖားကန္႔ေက်ာက္စိမ္း တြင္းမွာ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ကိုေဇယ်ာက RFA ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖာကန္႔ လုံးခင္းေက်းရြာအုပ္စုမွာ အစုိးရစစ္တပ္နဲ႔ KIA စစ္တပ္တုိ႔ ၁၃ရက္ေန႔ မနက္က စလုိ႔ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတဲ့ အတြက္ လမ္းေတြပိတ္ထားပါတယ္၊ ဖားကန္႔ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေတြမွာ လာေရာက္ အလုပ္ လုပ္ကုိင္ေနသူေတြ အိမ္ျပန္လို႔ မရဘူးျဖစ္ေနပါတယ္"
အဲ့ဒီဒုကၡသည္ေတြကို လံုးခင္းေဒသခံ ရပ္မိ ရပ္ဖေတြ၊ ေစ်းသူေစ်းသားေတြ၊ ေက်ာက္သမားေတြ နဲ႔ ေစတနာ ရွင္ ျပည္သူေတြက ဟင္းသီး ဟင္းရြက္၊ ဆန္နဲ႔ အလွဴေငြ စုစုေပါင္း ၂၅သိန္းခန္႔ လွဴဒါန္းခဲ့တယ္လို႔ ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ လွဴဒါန္းခဲ့တဲ့ လံုးခင္းေက်းရြာက ရပ္မိရပ္ဖ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးတင္စိုးက RFA ကို ေျပာပါတယ္။
"မနက္က လက္နက္ႀကီးသံေတြၾကားလုိ႔ စာသင္ေက်ာင္းေတြကုိ ေန႔လည္ကပဲ ပိတ္လုိက္ပါတယ္၊ ဗ်ဴဟာ ကုန္း နဲ႔လည္း နီးတယ္ေလ၊ ျပည္သူလူထုေတြ စိတ္ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ စားႏုိင္ေသာက္ႏုိင္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အျမန္ ရခ်င္တယ္"
နယ္ေျမ မလံုၿခံဳတဲ့အတြက္ ကထန္၊ ဆန္ခါ၊ မားဆား၊ ကုေဋေမွာ္၊ မဇြပ္ယန္ စတဲ့ ရြာေတြဘက္က ေဒသခံျပည္သူေတြဟာ လံုးခင္းနဲ႔ ေမွာ္စီစာေက်းရြာက ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔ ခရစ္ယာန္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းေတြက ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းေတြမွာ လာေရာက္ ခိုလံႈေနၾကတာ အခုဆို လူဦးေရ တစ္ေထာင္ေက်ာ္ ရွိၿပီလို႔ သိရပါတယ္။
Ref: RFA News
KIA ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္အနီး အစိုးရတပ္ တိုက္ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ထိုးစစ္ဆင္
ေက်ာ္ခ
January 15, 2013
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ အေျခစိုက္ရာ လင္းဘြန္ေတာင္ႏွင့္ အနီးရွိ ခါရာေတာင္ကုန္း တို႔ကို အစိုးရ တပ္မ်ားက တိုက္ေလယာဥ္မ်ား၊ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းမ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ထိုးစစ္ဆင္လ်က္ ရွိေၾကာင္း စစ္ေျမျပင္ သတင္းမ်ား အရသိရသည္။
ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္တည္ရွိရာ လိုင္ဇာၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ရွိေသာ ခါရာေတာင္ကုန္းကို အစိုးရ တပ္ဘက္က ယေန႔ မနက္ပိုင္းတြင္ ေျခလ်င္ တပ္ရင္းမ်ားျဖင့္ စတင္တိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ တိုက္ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ပါ အရွိန္ျမွင့္ တိုက္ခိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းသို႔ တိုက္ခိုက္ရာတြင္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕အထက္ KIA ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ အေျခစိုက္ရာ လင္းဘြန္ေတာင္ေျခ ကိုပါ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္း KIA ႏွင့္ ပူးတြဲ တိုက္ပြဲဝင္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ တပ္ဦး (ABSDF) ေျမာက္ပိုင္းမွ ဗိုလ္မႉး မင္းေဌးက ေျပာသည္။
“မနက္ပိုင္းမွာ ခါရာေတာင္ကို ေျမျပင္ကေန ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ စစ္တပ္က တက္ထိုးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္က ျပန္ၿပီးေတာ့ ခုခံတယ္။ မြန္းလြဲ ၂ နာရီ ၁၅ မိနစ္မွာ တိုက္ေလယာဥ္ ၂ စီးနဲ႔ ၃ ႀကိမ္လာၿပီး ဗံုးႀကဲသြားတယ္။ အခုလိုင္ဇာၿမိဳ႕ထဲကို လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ပစ္တယ္။ ပစ္တဲ့ လက္နက္ႀကီး က်ည္ေတြက တ႐ုတ္ဘက္ကမ္းကိုလည္း က်ေနတယ္၊ အခုလည္း ပစ္ေနတုန္းပဲ” ဟု ဗိုလ္မႉး မင္းေဌးက ယေန႔ ညေနက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
KIA ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္အနီးရွိ ေတာင္ကုန္းမ်ားကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ေရး အင္အားသံုး ထိုးစစ္ဆင္ေနသည္ကို လိုင္ဇာ ၿမိဳ႕ခံ မ်ားကလည္း ျမင္ေတြ႔ေနရသျဖင့္ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
“ခါရာေတာင္ကို သူတို႔ လုယူဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ လက္နက္ႀကီး နဲ႔လည္း ပစ္တယ္၊ ေလယာဥ္ နဲ႔လည္း ဗံုးႀကဲတယ္၊ ေလယာဥ္ေပၚကေနၿပီးေတာ့လည္း စက္ေသနတ္နဲ႔လည္း ပစ္တယ္။ အဲဒီဘက္မွာေနတဲ့ လူေတြကေတာ့ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေျပးကုန္ၿပီ။ ဒီေန႔ေတာ့ က်မတို႔ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ထဲကို ပစ္တာမရွိေသးဘူး” ဟု လိုင္ဇာၿမိဳ႕သူ တဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
အစိုးရတပ္မ်ားသည္ ယမန္ေန႔က လိုင္ဇာၿမိဳ႕ လူေန ရပ္ကြက္မ်ားထဲသို႔ လက္နက္ႀကီးျဖင့္ မနက္ပိုင္းႏွင့္ ညပိုင္း ႏွစ္ႀကိမ္ ပစ္ခတ္ခဲ့သျဖင့္ အရပ္သား ၃ ဦး ေသဆံုးၿပီး စုစုေပါင္း ၁၀ ဦးထက္မနည္း ဒဏ္ရာရရွိသြားေၾကာင္း လိုင္ဇာၿမိဳ႕ခံမ်ားႏွင့္ ယင္းေနရာကို ေရာက္ရွိေနသည္ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္တို႔က ေျပာသည္။
အစိုးရတပ္မ်ားက KIA ကို ထိုးစစ္ဆင္ရာတြင္ လက္နက္ႀကီးမ်ားကိုပါ အသုံးျပဳသျဖင့္ ေဒသခံမ်ားမွာ ၎တို႔ လံုၿခံဳေရး အတြက္ ဗံုးခိုက်င္း မ်ားကိုပါ အသံုးျပဳေနၾကၿပီး အစိုးရတပ္မ်ား ခါရာေတာင္ကုန္းကို သိမ္းပိုက္ရန္ လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ထိုးစစ္ ဆင္ေနစဥ္ မိုင္ဂ်ာယန္ ဒုကၡသည္ စခန္းထဲတြင္ တူးလက္စ ဗံုးခိုက်င္းထဲ ဝင္ကစားေနသည့္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္ေအာက္ အရြယ္ ကေလး ၃ ဦး က်င္းၿပိဳက်ၿပီး ေသဆံုး သြားေၾကာင္း သိရသည္။
“တူးတဲ့လူႀကီးေတြက ထမင္းစား နားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္လည္းျဖစ္ေတာ့ အဲဒီ တူးလက္စ တြင္းထဲကို ဝင္ၿပီးေတာ့ ေဆာ့ေနခ်ိန္မွာပဲ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ၿပိဳက်ၿပီး ဆံုးသြားတာ။ ၿပိဳက်က်ျခင္း သြားၿပီးေဖာ္ထုတ္ၾကတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ကေလးေတြ ကံဆိုးပါတယ္၊ ၄ တန္းေက်ာင္းသားက ၁ ေယာက္၊ ၃ တန္းက ၂ ေယာက္” ဟု ဒုကၡသည္မ်ားကို အကူအညီေပးေနသည့္ “လူထုအလင္း” အဖြဲ႔ တာဝန္ရွိသူ မေမရီေအာင္က ေျပာသည္။
အရပ္သားမ်ားပါ ထိခိုက္ေသဆံုးေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲမွ စစ္ပြဲမ်ားကို အျမန္ဆံုး ရပ္ဆိုင္းေပးရန္ ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္က တိုက္တြန္း လိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ ယာယီ ပိတ္ဆို႔ထားမႈမ်ားကို ျပန္သံုးသပ္ရာ၌ သက္ေရာက္မႈ ရွိေနေၾကာင္း သတိေပး ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ယမန္ေန႔က က်င္းပေသာ ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္တြင္ ၿဗိတိသွ် ဒု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Alistair Burt က ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ ယင္းသို႔ ရွင္းလင္း ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဘီဘီစီ သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔မႈ ဖယ္ရွားျခင္းသည္ ယာယီသာ ျဖစ္ၿပီး ႐ုတ္သိမ္းျခင္း မဟုတ္ေသးေၾကာင္း၊ အစိုးရတပ္က ရဟတ္ယာဥ္မ်ား အသံုးျပဳ တိုက္ခိုက္မႈကို ၿဗိတိသွ် အစိုးရက စိုးရိမ္ေၾကာင္း ၿဗိတိသွ် ဒု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ဆိုသည္။
မၾကာေသးခင္က ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားရပ္ေပးရန္၊ ဒုကၡသည္မ်ားထံ လြပ္လပ္စြာ သြားေရာက္ ကူညီခြင့္ေပးရန္ႏွင့္ ေရရွည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ KIA အပါအဝင္ သက္ဆိုင္သူ အားလံုး ေဆြးေႏြးပြဲ စကားဝိုင္းကို လာၾကရန္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရအေနျဖင့္ တိုက္တြန္းခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
တခ်ိန္တည္းတြင္ပင္ အေမရိကန္အစိုးရကလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ပြဲမ်ား အဆံုးသတ္ေရး ျမန္မာ အစိုးရ တပ္မ်ားႏွင့္ ကခ်င္တပ္မ်ား ႏွစ္ဖက္လံုး ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ႏွင့္ သိန္းခ်ီေသာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားကိုလည္း အကူအညီမ်ား ေပးၾကရန္ တိုက္တြန္းေျပာဆိုေၾကာင္း VOA သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပထားသည္။
အလားတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထူးေဒသ (၂) (‘ဝ’ ျပည္နယ္)၊ ရွမ္းျပည္နယ္ အထူးေဒသ (၃) (SSPP/SSA)၊ ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း အထူးေဒသ (၄) (မိုင္းလား) တို႔မွ ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ပြဲတဆင့္ တိုးျမင့္တက္လာျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခ်က္ခ်င္းရပ္စဲၿပီး ေစတနာသန္႔သန္႔ သေဘာ႐ိုး႐ိုးျဖင့္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုမ်ားအၾကား စစ္မွန္ေသာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္သြားၾကရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ပူးတြဲ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
“ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရမွ KIA အေပၚ ဆင္ႏႊဲေနသည့္ ထိုးစစ္ကို ခ်က္ခ်င္းရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ နည္းျဖင့္ ျပည္တြင္း ရွိသမွ် တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အရႈပ္အရွင္း အျငင္းပြားမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းၿပီး အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ပြားေနသည့္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္တို႔သည္ ဆင္ျခင္တံုတရားရွိစြာျဖင့္ ၾကံဳေတြ႔ေန သည့္ ျပႆနာ မ်ားႏွင့္ ျငင္းပြားခိုက္ရန္ ျဖစ္ပြားမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းသြားႏိုင္ၾကရန္ ပန္ၾကားအပ္ပါသည္” ဟု ယခုလ ၁၀ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းက စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံ လူထုမွာ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် ခံစားေနရေၾကာင္းႏွင့္ ဆံုးရႈံး မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနျခင္း အတြက္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီႏွင့္ KIO/KIA တို႔ကို ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၾကရန္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္က ယခုလ ၁၁ ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ေတာင္းဆို ထားေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ထိုးစစ္ဆင္ မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ စစ္တပ္ကိုမူ ေထာက္ျပေျပာဆိုျခင္း မရွိေပ။
Ref: ဧရာဝတီ
Tuesday, January 15, 2013
“လူထုဟာ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္တဲ့ သတၱိေတြနဲ႔ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပ ခဲ့ၾကတယ္”
ကိုေပါက္
တနလၤာေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၄ ရက္ ၂၀၁၃
(၂၀၁၂ ႏိုင္ငံေရး နိဂံုးခ်ဳပ္ခ်က္) ရဲေဘာ္ဖိုးသံေခ်ာင္း ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး
ႏွစ္တႏွစ္သည္ ေခတ္တေခတ္၏ အစိတ္အပိုင္းေလး တခုမွ်သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း အေရးၾကီးေသာ အျဖစ္အပ်က္ မ်ားသည္ ႏွစ္တႏွစ္တြင္ မ်ားေျမာင္ လွတတ္သည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းတြင္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ အာဏာရလာခဲ့သည့္ တႏွစ္ျပည့္ အစိုးရ၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ အႏိုင္ခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ အျခား တက္ၾကြ လႈပ္ရွားသူ အင္အားစုမ်ား၏ အေျခအေနႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ႏုိင္ငံေရး ေရခ်ိန္တို႔ကို သိရွိႏိုင္ရန္အတြက္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ဝါ အရင့္ဆံုး ႏိုင္ငံေရး ပါတီၾကီး တခုလည္းျဖစ္၊ သေဘာတရားေရးရာအရ စိုက္ထူထားသည့္ ပါတီ တခုလည္းျဖစ္သည့္ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ရဲေဘာ္ဖိုးသံေခ်ာင္း အား မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ထားသည္။
ဤအင္တာဗ်ဴးမွာ ႏိုင္ငံေရးပိုင္းကိုသာ အဓိကထား ေမးျမန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ရဲေဘာ္ဖိုးသံေခ်ာင္း က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အတြင္း ျပည္သူလူထု၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေက်နပ္အားရဖြယ္ အျဖစ္ ရႈျမင္ထားသည္။
၂၀၁၂ အတြင္း ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲမႈဟာ ေက်နပ္အားရစရာ ရွိခဲ့ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ဟာ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးမွာ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အင္မတန္မွ စံုလင္ေဝဆာတဲ့ ႏွစ္တႏွစ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ စံုလင္တယ္ ဆိုတဲ့အတိုင္း ျပည္သူေတြအတြက္ အားရစရာလည္းပါ၊ စိတ္ပ်က္စရာလည္းပါ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္တို႔ရဲ႕ၾကံ႕ဖြံ႔ အစိုးရက ျပည္သူလူထုကို စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ သံတမန္ေရး၊ စီးပြားေရး ဘက္စံုကေန ထိုးစစ္ ဆင္တဲ့ႏွစ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာရင္ ရပါမယ္။ ျပည္သူလူထု အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြအဖို႔ စိန္ေခၚမႈအသစ္ေတြမ်ိဳးစံုကို ရင္ဆိုင္ ရတဲ့ႏွစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စိန္ေခၚမႈအသစ္၊ စမ္းသပ္မႈ အသစ္ေတြကို ေတာင့္ခံႏိုင္သူလည္း႐ွိ၊ ေတာင့္ မခံႏိုင္သူလည္း ႐ွိပါပဲ။ လူတခ်ိဳ႕ဟာ ေျခာက္လွန္႔ တာေတြကို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ေျမွာက္ပင့္တဲ့ ဒဏ္ကို မခံႏိုင္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ စစ္အစိုးရရဲ႕ အဓိက ဦးတည္ လုပ္ရပ္ဟာ အတိုက္အခံေတြကို ၿဖိဳခြဲေရးနဲ႔ ရပ္တည္ခ်က္ ေျပာင္းေအာင္ လုပ္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။
အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြ လႈပ္ပိုင္ခြင့္ ဘယ္ေလာက္ရွိခဲ့ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဟာ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးထဲကို ျပည္တြင္းျပည္ပက ေငြေတြ သဏၭာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဒလေဟာ စီးဆင္း ဝင္တဲ့ ႏွစ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစီးဆင္းတဲ့ “ေငြစီးေခ်ာင္းႀကီး”ထဲမွာ တခ်ိဳ႕က အေရာင္ေျပာင္း၊ တခ်ိဳ႕က အသံေျပာင္း ျဖစ္ကုန္ ၾကပါတယ္။ အတိုက္အခံ အင္အားစုဆိုတာ မွန္ဘီလူးနဲ႔ ႐ွာၾကည့္ရသလို ျဖစ္လာပါတယ္။ တခ်ိိန္က အတိုက္အခံေတြ လမ္းဆံု လမ္းေထာင့္ေတြမွာ တရားေဟာတယ္ ဆိုရင္ အနီးအနား အိမ္ေတြက ကြပ္ပ်စ္ေလး တလံုးငွား၊ ေအာက္လင္း ဓာတ္မီးေလး ထြန္းၿပီး ေဟာရတာကို မွတ္မိေနပါတယ္။ အခုေတာ့ ေဟာ္တယ္တက္ က်င္းပၾကတဲ့ အဆင့္ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါက တဖက္ပါ။
တဆက္ထဲ ေျပာဖို႔လိုတာကေတာ့ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးထဲကို ျပည္ပက ေငြေတြ စီးဝင္လာသလို ျပည္ပက လႈပ္႐ွားမႈ ေတြလည္း ဝင္လာတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ မၾကာခင္မွာ ျပည္ပက ခ်ယ္လွယ္တယ္ ဆိုတဲ့ အဆင့္ကို ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ ေျပာဖို႔လိုတာက စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ရဲ႕ တိုင္းျပည္ကို အထီးက်န္ျဖစ္ေနေစတဲ့ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ျပည္သူေတြ ထဲမွာ ႏိုင္ငံျခားကို၊ အထူးသျဖင့္ အေနာက္တိုင္းကို အရမ္း အထင္ႀကီးတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ေပၚလာတာပါပဲ။ လူေတြမွာ ခြဲျခမ္းစိပ္ျဖာ စဥ္းစားတတ္တဲ့စိတ္ ထြန္းကားမွ တကယ္တမ္း တိုးတက္မွာပါ။
ေက်နပ္အားရစရာေတြ အေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လိုသံုးသပ္မိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ မေျပာမျဖစ္ ေျပာရမယ့္ တခ်က္ကေတာ့ ျပည္သူလူထုဟာ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္တဲ့ သတၱိေတြနဲ႔ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပ ခဲ့ၾကတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ သူတို႔ဟာ “အေျပာင္းအလဲ”၊ “ေပ်ာ့ေျပာင္းသူနဲ႔ တင္းမာသူ” စတဲ့ စကားေတြရဲ႕ေနာက္ကို မ်က္စိလည္ မလိုက္ပါ ၾကပါဘူး။ သူတို႔ဟာ “ေစ့စပ္ေပးသူေတြ”၊ “လာေရာက္ နားလည္သူေတြ” အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ စကားေျပာဆိုရင္းပဲ တဘက္မွာ ဆႏၵေတြျပၾက၊ သပိတ္ေတြ ေမွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဒီအင္အားစု အသစ္ေတြဟာ တခ်ိန္က “အတိုက္အခံ”တခ်ိဳ႕ကို အစားထိုးလာမယ့္ အလားအလာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
အဲဒီ တခ်ိန္က “အတိုက္အခံ” ေတြဟာ အစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈကို မခံရေတာ့တဲ့အခါမွာ အတိုက္အခံ ဘဝကေန ေျပာင္းသြားေတာ့ က်န္ အဖိႏွိပ္ခံေတြက အတိုက္အခံ ဆက္လုပ္ ၾကတာဟာ ဘာမွမဆန္းပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီဟာ ငရဲဗံုး ဒီမိုကေရစီသာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သံဃာေတာ္ေတြက အနစ္နာခံၿပီး ဖြင့္ခ်ျပ ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူရဲေကာင္းတို႔၊ လူထုေခါင္းေဆာင္တို႔ ဆိုတာေတြဟာ တိုက္ပြဲေတြထဲ ကေန ေပၚထြက္၊ တိုက္ပြဲေတြထဲမွာ စမ္းသပ္ခံ၊ ထပ္ၿပီး အတည္ျပဳခံဆိုတဲ့ တုိက္ပြဲ ဝင္သူေတြရဲ႕ သံသရာကို လက္ပံေတာင္းေတာင္နဲ႔ မိုးထိမိုးမိအပါ အခုေပၚေပါက္ေနတဲ့ လူထု လႈပ္႐ွားမႈမ်ိဳးစံုက သက္ေသျပေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာေလ့႐ွိတဲ့ “သမိုင္းကို လူထုက ဖန္တီးတယ္”ဆိုတာကို ဒီတေကြ႔မွာလည္း ထပ္ေတြ႔ရျပန္ပါတယ္။
ခရိုနီ ဆိုတာေတြကလည္း ထင္ထင္ရွားရွား ဇာတ္ေကာင္တခု မဟုတ္လား။
ေျဖ။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ ဒီကာလအတြင္းမွာပဲ ဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးေလာကမွာ ဗီလိန္ (လူဆိုး)တဦး အထင္အ႐ွား ေပၚထြက္ လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ခ႐ိုနီ ဆိုတာပါပဲ။ သည့္အရင္က ဗမာျပည္ သာမန္ျပည္သူေတြ အၾကားမွာ ခ႐ိုနီ ဆိုတာကို သိတဲ့လူ အင္မတန္ နည္းပါတယ္။ အခုေတာ့ ျမစ္ဆံု ကိစၥကေန စၿပီး ဦးပိုင္ကုမၸဏီနဲ႔ တကြ က်န္ခ႐ိုနီေတြရဲ႕ အခန္းကို လူထုက သတိျပဳမိလာ၊ သေဘာေပါက္ လာၾကပါတယ္။ လူထုက သေဘာေပါက္ လာေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ ကေတာ့ ခ႐ိုနီေတြက ဝယ္တာကို ၿမိန္႔ၿမိန္႔ႀကီး ခံယူေနၾကပါတယ္။ ဝမ္းနည္း စရာပါ။ ဗမာျပည္မွာေလာက္ ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း “လက္ေဆာင္”ေပး၊ “လက္ေဆာင္”လက္ခံတဲ့ ခ႐ိုနီနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ကမၻာမွာ မမ်ားလွဘူးလို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္းကိုေရာ ဘယ္လိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ႏိုင္မလဲ။
ေျဖ။ ။ ဒီေန႔ လက္ပံေတာင္း တိုက္ပြဲရဲ႕အခက္အခဲဟာ ေခါင္ကို ဆုပ္ထားမိသလို ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ဦးပိုင္ဟာ သူခိုး အလိမၼာ မ်က္ႏွာႀကီး ဆိုတာ လူတိုင္း သိပါတယ္။ တျခားကုမၸဏီနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတာ ဆိုရင္ေတာ့ ၾကံ႕ဖြံံ႔ အစိုးရဟာ သူတို႔ နာမည္ေကာင္း ရေရး အတြက္ ထိုးေကၽြးခ်င္ ေကၽြးလိုက္မွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဦးပိုင္ကိုေတာ့ လူေတြ အ႐ိုေသတန္ေအာင္ လုပ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သံဃာေတာ္ေတြ ကိုေတာင္ ေက်ာင္းမွန္း ကန္မွန္း သိေအာင္ ျပခဲ့တာကိုပဲ ၾကည့္ပါ။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဗမာျပည္ ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္အုပ္စု-စစ္အစိုးရ-ဦးပိုင္ကုမၸဏီ-တျခား ခ႐ိုနီေတြ ဆိုတဲ့ ဆက္စပ္မႈႀကီး ပြင့္က်သြားတာဟာ သိပ္ေကာင္းတဲ့ ကိစၥပါ။ ဒီလို ျပည္သူေတြက တိုက္ပြဲဝင္ ဖြင့္ခ်ခဲ့တဲ့ အတြက္ အခုဆိုရင္ စစ္အုပ္စု ထိပ္သီးေတြဟာ ဦးပိုင္ကို လူျမင္ေကာင္းေအာင္ ထံုးျဖဴျပန္သုတ္ဖို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခားနာမည္ နဲ႔ ကုမၸဏီ တခု ထပ္ေထာင္ဖို႔ စဥ္းစားျပင္ဆင္ေနသလိုလို သတင္းေတြ ထြက္ေနပါတယ္။
အန္အယ္ဒီဟာ အာဏာအဝန္းအဝိုင္းထဲ ေရာက္သြားၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္မလားဗ်ာ။ ေခတ္ၿပိဳင္ ပါတီ တခုမို႔ ေျဖႏိုင္ သေလာက္ ေျဖေပးပါ။
ေျဖ။ ။ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အဖို႔ ေျပာရရင္လည္း အခုအခါမွာ အညွာတာ မဲ့တဲ့ စမ္းသပ္ မႈႀကီးေတြကို ျဖတ္သန္းေန ရတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕လႈပ္႐ွားမႈ၊ ေျပာမႈဆိုမႈေတြကို က်ေနာ္တို႔ အေလးထား ၾကည့္႐ႈ နားေထာင္ ပါတယ္။ ဒီခ်ဳပ္ဟာ သူတို႔ ကံၾကမၼာကို စစ္အစိုးရရဲ႕ ကံၾကမၼာနဲ႔ ခြဲျခား ထားႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ သူတို႔ အေနနဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကုိ ရင္ဆိုင္ဖို႔အတြက္ သူတို႔ပါတီကို ၾကံ႕ခိုင္သိပ္သည္း တဲ့ ပါတီတရပ္ ျဖစ္ေအာင္ တည္ေဆာက္ ထားဖို႔ လိုပါတယ္။
ျပည္သူေတြရဲ႕ မၿပီးဆံုးေသးတဲ့ ဒီမိုကေရစီအေရးဟာ ဘယ္လိုစခန္းသြားၾက ရဦးမလဲ။
ေျဖ။ ။ လက္ေတြ႔ ႏိုင္ငံေရးကို လုပ္လာၾကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္တို႔ရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဟာ အတားအဆီး တခု ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မၾကာခဏ ေတြ႔လာရပါတယ္။ ဒီဟာႀကီးကို မဖ်က္သိမ္းဘဲ (ျပဳျပင္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္လို႔ ေျပာတာပါ) ထားရင္ မၾကာမီမွာ ဒုကၡလွလွ ေတြ႔လာရစရာေတြ ႐ွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လာမယ့္ကာလမွာလည္း ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြ အဖို႔ ဒီအေျခခံ ဥပေဒ ဖ်က္သိမ္းေရးဟာ လုပ္ငန္းစဥ္တခု၊ ေတာင္းဆိုခ်က္ တရပ္ ျဖစ္ၿမဲ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။
Ref: မဇၽၥိမ
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား လႊတ္ေတာ္က ပယ္ခ်
သာလြန္ေဇာင္းထက္
January 14, 2013
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ဥပေဒမူၾကမ္းႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒခုံ႐ုံး ဥပေဒ မူၾကမ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္သြင္းခဲ့ရာတြင္ လႊတ္ေတာ္က သမၼတ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကို လက္မခံဘဲ ပယ္ခ်လုိက္သျဖင့္ ရႈံးနိမ့္ သြားေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပေသာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းတြင္ လႊတ္ေတာ္က သေဘာတူ ေရးဆြဲ ထားၿပီးေသာ ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒဆုိင္ရာ ခုံ႐ုံး ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကုိ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကုိယ္စား ျပည္ေထာင္စု ဒုတိယေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ဦးထြန္းထြန္းဦးက လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္ျပခဲ့ေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္က သမၼတ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မဲခြဲ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ရာ သမၼတ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား အေရးနိမ့္သြားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ထံမွ သိရွိရသည္။
“ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေရးဆြဲထားတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းႏွစ္ခုကို သမၼတ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ထုတ္ျပန္ေပးဖုိ႔ ဦးသိန္းစိန္ဆီကို ပို႔ထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သမၼတက သူသေဘာ မတူႏုိင္တဲ့ အခ်က္ေတြပါေနလို႔ ဆုိၿပီး ျပင္ဆင္ခ်က္ လုပ္ေပးဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္ကုိ ျပန္တင္တယ္။ သမၼတျပင္ဆင္ခ်က္ကို လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲလုိက္ေတာ့ သမၼတ ရႈံးသြားတယ္။ အခု ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒခုံ႐ုံး ဥပေဒၾကမ္းေတြက သမၼတ သေဘာမတူ၊ လက္မွတ္ မထုိးလည္း အတည္ျဖစ္သြားၿပီ” ဟု အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားေသာ ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က သေဘာ မတူေသာ အခ်က္မ်ားရွိၿပီး အဓိကအားျဖင့္ စာရင္း စစ္ခ်ဳပ္သည္ သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တၿပဳိင္နက္တည္း စာရင္းမ်ား တင္ျပရမည္ ဆုိေသာအခ်က္ကို သမၼတက စာရင္းမ်ားကုိ သမၼတထံ တင္ျပၿပီးမွ သမၼတမွ တဆင့္ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္ျပရမည္ဟု ျပင္ဆင္ရန္ ႀကဳိးပမ္းျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
“ျပည္ေထာင္စု စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္က စာရင္းစစ္ၿပီးၿပီဆုိတာနဲ႔ သမၼတကိုလည္း တင္ျပရသလို တၿပဳိင္နက္တည္း လႊတ္ေတာ္ ကုိလည္း တင္ျပရမယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ သမၼတက သေဘာမက်ဘူး။ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ဆုိတာက သမၼတက ခန္႔အပ္ တာ၀န္ခံတာမုိ႔ စာရင္း စစ္ၿပီးတာနဲ႔ သမၼတဆီက တဆင့္ပဲ စစ္ထားတဲ့စာရင္းေတြကုိ လႊတ္ေတာ္ကုိ တင္ျပရမယ္လုိ႔ သမၼတက ျပင္ဆင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ဘက္က ဒါကုိ ပယ္ခ်တယ္၊ သေဘာမတူဘူး။ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္အရ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္က စစ္ထားတဲ့စာရင္းေတြကုိ သမၼတဆီေရာ၊ လႊတ္ေတာ္ကုိေရာ တၿပဳိင္နက္တည္း တင္ရမယ္။ ေနာက္တခ်က္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က တာ၀န္ေပးရင္ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္က ၀န္ႀကီးဌာနေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကုိ ၀င္ၿပီးေတာ့ စစ္လုိ႔ရမယ္။ ဒါကုိလည္း သမၼတက သေဘာမတူဘူး။ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္တယ္ဆုိၿပီးေျပာၿပီး ျပင္ဆင္ဖုိ႔ လုပ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲေတာ့ သမၼတအဆုိ ရႈံးတယ္” ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးၿဖဳိးမင္းသိန္းက ေျပာသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒခုံ႐ုံး ဥပေဒၾကမ္းတြင္လည္း သမၼတက ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား တင္သြင္းရာတြင္ ခုံ႐ုံး ဥကၠ႒ကို သမၼတက ေရြးခ်ယ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးရန္ ဆုိေသာ ျပင္ဆင္ခ်က္ အပါအ၀င္ အခ်က္မ်ား တင္သြင္း ခဲ့ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္တြင္ မဲခြဲရာ၌ အေရးနိမ့္သြားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ႏုိင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒခုံ႐ုံးမွာ အဖြဲ႔၀င္ ၉ ဦးရွိတယ္။ ၉ ဦးဆုိတာက သမၼတက ၃ ဦး၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒က ၃ ဦး၊ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒က ၃ ဦး ေရြးခ်ယ္ေပးထားတာ။ အဲဒီ ၉ ဦးမွာ ဥကၠ႒ကုိ သမၼတ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒နဲ႔ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒တို႔က ညႈိႏႈိင္း ခန္႔အပ္ရမယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားတယ္။ သမၼတက ဒါကို သေဘာမတူဘူး။ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအရ သမၼတက ခန္႔အပ္၊ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳရမယ္ ဆုိၿပီး ျပင္ဆင္ခ်က္တင္တာ။ ေနာက္တခုကေတာ့ ခုံ႐ုံး အဖြဲ႔၀င္ေတြ အေနနဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ သမၼတ၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒နဲ႔ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေတြဆီကုိ အစီရင္ခံစာ တင္ရမယ္ ဆုိတာကိုလည္း သမၼတက သေဘာမတူဘူး” ဟု ဦးၿဖဳိးမင္းသိန္းက ဆုိသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကို တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေထာက္ခံ ခဲ့ၾကေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ မဲခြဲရာတြင္ ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
“ဥပေဒၾကမ္းႏွစ္ခုအေပၚ သမၼတျပင္ဆင္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မဲခြဲေတာ့ သမၼတျပင္ဆင္ခ်က္ကို ေထာက္ခံတဲ့ မဲက ၁၈၀ နဲ႔ ၂၀၀ ၾကားရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သမၼတျပင္ဆင္ခ်က္ကုိ ကန္႔ကြက္တဲ့ မဲက ၃၅၀ နဲ႔ ၄၀၀ ၾကားမွာ ရွိတယ္။ တပ္မေတာ္သား ကုိယ္စားလွယ္ေတြက သမၼတျပင္ဆင္ခ်က္ကုိ ေထာက္ခံဖုိ႔ အဆုိတင္ၾကတယ္” ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညႊန္႔က ရွင္းျပသည္။
သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္အၾကား ဥပေဒၾကမ္းအေပၚ အျမင္သေဘာထား မတူညီမႈသည္ ဒီမုိကေရစီ၏ အႏွစ္သာရ ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးသိန္းညႊန္႔က ဆုိသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္းက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဥပေဒမ်ားကို လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ ေရးဆြဲခဲ့ရာ သမၼတက ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား တင္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္က ပယ္ခ်ခဲ့သျဖင့္ သမၼတ လက္မွတ္ေရးထုိးျခင္း မရွိေသာ ဥပေဒမ်ားအျဖစ္ တရား၀င္ အတည္ျပဳျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
Ref: ဧရာဝတီ
လက္ပံေတာင္းေတာင္ ဒဏ္ရာရသံဃာ မၾကာမီ ထိုင္းေဆးရုံမွ ဆင္းႏုိင္မည္
ကြန္းခ်မ္း
တနလၤာေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၄ ရက္ ၂၀၁၃
စံခလပူရီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္း ဒဏ္ရာရ ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနသည့္ သံဃာေတာ္ ရွင္သဇၨန သည္ ဇန္နဝါရီ လကုန္တြင္ ေဆး႐ုံမွ ဆင္းႏိုင္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဆးကုသရာသို႔ အတူ လိုက္ပါလာသည့္ ဦးေတဇာသာရ က မိန္႔သည္။
“ကိုရင္က ေပ်ာက္ေတာ့မွာ။ လမ္းေလွ်ာက္လို႔ ရေနၿပီ။ အခု ကုသမႈပိုင္းမွာ ပိုးသတ္ေဆးနဲ႔ ေသာက္ေဆးေလာက္ပဲ တိုက္ေတာ့တယ္။ အေရျပား အစားထိုးထားတာကို တပတ္ေလာက္ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ေလာက္နဲ႔ ေလ့က်င့္ခန္း ေလာက္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္” ဟု ဦးေတေဇာသာရ က မိန္႔သည္။
ထိုင္း အစိုးရ ေဆး႐ုံ (Royal Thai Army Hospital) မွ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ရက္ပိုင္းအတြင္း ေဆး႐ုံမွ ဆင္းႏိုင္ ေတာ့မည္ဟု ယခင္က ေျပာၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း အစားထိုး ခြဲစိတ္ကုသထားသည့္ အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ႏွင့္ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား လုပ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ လကုန္ပိုင္းထိ ေဆး႐ုံတြင္ ဆက္လက္ေနေစလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္ဟု ဆိုသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္း ဒဏ္ရာရ သံဃာမ်ားအနက္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ရွိ ရွင္သဇၨနသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ ကုသသည့္ ဒုတိယေျမာက္ သံဃာတပါး ျဖစ္သည္။ ယခင္က ရန္ကုန္ အေရျပား အထူးကု ေဆးရုံတြင္ တက္ေရာက္ ကုသေနရာမွာ ေျခက်င္းဝတ္ဒဏ္ရာ မသက္သာသည့္ အတြက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဇန္နဝါရီ လဆန္းပိုင္းတြင္ ေျခက်င္းဝတ္ အေရျပား အစားထိုးမႈ ခံယူခဲ့ရသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ ေဆး႐ုံတြင္ တက္ေရာက္ကုသေနသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား အနီးကပ္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ရန္ အတြက္ ေဒါက္တာ ေအးျမင့္ထြန္းႏွင့္ အရွင္ေတေဇာသာရ တို႔လည္း ရွင္သဇၨနႏွင့္ အတူ လိုက္ပါလာသည္။
အျခား ဒဏ္ရာ အျပင္းထန္ဆုံး ျဖစ္သည့္ သက္ေတာ္ ၆၄ ရွိ ဦးတိကၡဉာဏ ကို ဒီဇင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ကာ ပုဂၢလိက ဘန္ေကာက္ ေဆး႐ုံႀကီးတြင္ တက္ေရာက္ကုသေနရာမွ ဒီဇင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္းဘုရင့္ တပ္မေတာ္ေဆး႐ုံသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ ကုသခဲ့ၿပီး အေရျပား အစားထိုး ကုသရန္ မ်ားစြာ က်န္ေသးေၾကာင္း ဆရာေတာ္၏ သားျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ေနသုခ က ေျပာသည္။
“မီးေလာင္ဒဏ္ရာ ျပင္းတဲ့ေနရာေတာ့ ဘာမွ မလုပ္ရေသးဘူး။ အနာေတြ စိုလာလိုက္ ေျခာက္လာလိုက္ အဲဒါပဲ ေျခာက္ေအာင္ ျပန္လုပ္ေန ရတယ္။ ေျခာက္သြားမွ နည္းနည္း အစားထိုး ကုလို႔ရတာကို ကုသြားလိုက္ အဲဒီလို နည္းနည္း လုပ္ေနရတာ” ဟု ေဒါက္တာ ေနသုခ က ေျပာသည္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ဦးတိကၡဉာဏ အား ဘယ္ဘက္ လက္ေမာင္းကို အေရျပား အစားထိုး ကုသခဲ့ၿပီး ကုသရန္ က်န္ရွိသည့္ ေက်ာ၊ တင္ပါး၊ ညာဘက္ ေပါင္၊ ညာဘက္ လက္ေမာင္းႏွင့္ ဘယ္ဘက္ ေျခေထာက္မ်ား အနက္ ယေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ညာဘက္ လက္ေမာင္းႏွင့္ ဘယ္ဘက္ေျခတို႔ကို အစားထိုး ကုသခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
က်န္းမာေရး အေျခအေန တိုးတက္လာေသာ္လည္း ဘယ္ဘက္ လက္တဖက္သာ လႈပ္ရွားမႈ ျပဳႏိုင္ေသးေၾကာင္း ေဆး႐ုံတြင္ အနည္းဆုံး တလခြဲခန္႔ ဆက္လက္ကုသရဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာ ေနသုခ က ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနသည့္ သံဃာေတာ္မ်ား အတြက္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ က တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္ၿပီး ေဆးကုသ စရိတ္အားလုံးကို အစိုးရက အကုန္အက် ခံမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မုံရြာခ႐ိုင္ရွိ ေၾကးနီစီမံကိန္း ရပ္တန္႔ရန္ ေတာင္းဆို သပိတ္ေမွာက္သည့္ သပိတ္စခန္းကို ႏိုဝင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔ မိုးေသာက္ပိုင္းတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဝင္မ်ားက အင္အားသုံး ၿဖိဳခြင့္ျခင္းေၾကာင့္ သံဃာ အပါး ၁၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ လူအခ်ိဳ႕ မီးေလာင္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။
Ref: မဇၽၥိမ
ေၾကးနီေတာင္စီမံကိန္းမွာ ညမထြက္ရအမိန္႔ ဆက္လက္ထုတ္ထားဆဲ
2013-01-14
လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ေဒသမွာ ညမထြက္ရအမိန္႔ ပုဒ္မ၁၄၄ ကို ဆက္လက္ထုတ္ျပန္ ထားတာဟာ ေဒသခံ ျပည္သူေတြကို အကန္႔အသတ္ လုပ္ထားတာျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိန္တည္း မွာလည္း ေၾကးနီ စီမံကိန္း ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြကို အကာအကြယ္ ေပးထားတာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေၾကးနီ စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေရး သပိ္တ္စခန္းေကာ္မတီ က ဇန္န၀ါရီလ ၁၄ရက္ ဒီကေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။
ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁ရက္ေန႔ကေန ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၈ရက္ေန႔ အထိ ေဒသတြင္း ညမထြက္ရ အမိန္႔နဲ႔ ပုဒ္မ၁၄၄ အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ဒီထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵထုတ္ေဖၚသူေဒသခံေတြကို တဘက္သတ္ အကန္႔အသတ္ လုပ္ထားတာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ သပိတ္ေကာ္မတီရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ပါရွိပါတယ္။
ပုဒ္မ၁၄၄ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးကို အေရးယူေပးဖို႔ ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ခရိုင္အဆင့္ေတြမွာ ေဒသခံေတြ က အမူဖြင့္ ထားေပမဲ့ ဘာမွေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရွိေသးဘူးအတြက္ တုိင္းေဒသႀကီး အဆင့္ကို ဆက္လက္တင္ျပသြားမယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
Ref: RFA News
ေရႊလင္ဗန္း စက္မွဳဇုန္၊ အထည္ခ်ဳပ္စက္ရံု အလုပ္သမားေတြ ဆႏၵျပ
2013-01-14
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ ၊ ေရႊလင္ဗန္း စက္မႈဇုန္မွာရိွတဲ့ ဆုလာဘ္ထက္သာ အထည္ခ်ဳပ္ စက္ရံုက အလုပ္သမား တစ္ရာေက်ာ္ ဟာ စက္ရံုကေန ရွားပါး စရိတ္ေထာက္ပံ့ေငြကို အလုပ္ရွင္ဘက္က ထုတ္မေပးတာေၾကာင့္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုတာ ဒီကေန႔နဲ႔ဆို ၂ရက္ ၾကာျမင့္ ခဲ့ေပမယ့္ ဒီကေန႕ ဇန္န၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔ အထိ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေပးတာေတြ မရိွေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
ဆႏၵျပေနတဲ့ ၂ရက္မွာ အလုပ္ရွင္ဘက္က ဆႏၵျပတာဆက္လက္မလုပ္ဖို႔ လာေရာက္ဟန္႔တား ၿခိမ္းေျခာက္ တာေတြ ရိွတယ္လို႔ ဆႏၵျပပြဲမွာ ပါဝင္တဲ့ အထည္ခ်ဳပ္ အလုပ္သမား မဝင္းဝင္းမာက RFA ကို ေျပာပါတယ္။
"နင္တို႔ဒီလိုဆက္လုပ္မယ္ဆိုရင္ နင္တို႔လစာ ဒီ့ထက္မက နည္းသြားလိမ့္မယ္၊ နင္တို႔ အတြက္လည္း အကိ်ဳးမရွိဘူးလို႔ ၿခိမ္းေျခာက္တာေပါ့၊ အတင္းေပါ့ေနာ္၊ နင္တို႔ လစာေလ်ာ့ေပးမယ္လို႔ေျပာတယ္"
အလုပ္သမားေတြက ရွားပါးစရိတ္ က်ပ္ႏွစ္ေသာင္းသတ္မွတ္ေပးဖို႔၊ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမား E.C စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုေပးဖို႔၊ အခ်ိန္ပို ခိုင္းေစျခင္းကို ဥပေဒ ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ အညီ ခိုင္းေစဖို႔၊ အလုပ္ခ်ိန္နဲ႔ အခ်ိန္ပို မခိုင္းခင္ နားခ်ိန္ သတ္မွတ္ေပးဖို႔၊ အလုပ္ခ်ိန္နဲ႔ နားေနခ်ိန္ကို အတိအက် သတ္မွတ္ေပးဖို႔၊ လူမႈဖူလံုေရးခံစားခြင့္ကို အျပည့္အဝ ရရိွေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔နဲ႔ အလုပ္သမားေတြ အတြက္ လုပ္ငန္းသံုး ဖိနပ္ စီစဥ္ေပးဖို႔ စတဲ့ အခ်က္ေတြ အပါအဝင္ အခ်က္ ၁၃ ခ်က္ကို ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။
Ref: RFA News
ကခ်င္အေရး ႏွစ္ဖက္လံုး ညိႈႏိႈင္းေျဖရွင္းၾကဖို႔ အေမရိကန္ တိုက္တြန္း
မသိဂႌထိုက္
14.01.2013
ကခ်င္ စစ္ေရး အဆံုးသတ္ေရး ျမန္မာ အစိုးရေရာ ကခ်င္ သူပုန္ေတြကပါ ထိန္းထိန္း သိမ္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္ ၾကဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။ သိန္းနဲ႔ခ်ီ ရွိတဲ႔ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး ၾကရသူေတြကိုလည္း လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားတဲ႔ အကူအညီေတြ ေပးခြင့္ျပဳဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရကို တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထိုက္က တင္ျပထားပါတယ္။
ကခ်င္ ေဒသ အေပၚ ျမန္မာ အစိုးရတပ္ေတြက ထုိးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္မႈ အရွိန္ျမင့္လာတာနဲ႔ အမွ် ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြလည္း တိုးလာပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ကလည္း ျမန္မာ အစိုးရေရာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ ေကအိုင္ေအကိုပါ စစ္ေရး ပဋိပကၡကို အဆံုးသတ္ေရး လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းေနပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ Victoria Nuland က တနလာၤေန႔တုန္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ အေျပာင္းအလဲ မရွိပါဘူး။ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ ရုပ္သိမ္းေပးခဲ႔ တာဟာ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ေျပာရရင္ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈေတြ ဆက္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနေအာင္ အေျခအေန ဖန္တီးေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ကခ်င္စစ္ေရး ပဋိပကၡဟာလည္း က်မတို႔ စိုးရိမ္တၾကီး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ႔ ကိစၥရပ္တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို ထိန္းထိန္း သိမ္းသိမ္း လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ က်မတို႔ တုိက္တြန္းေနပါတယ္။"
ျမန္မာ အစိုးရဟာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ လာတာလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ အစိုးရက ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ရုပ္သိမ္းေပးခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ တြန္းအားေပးတဲ႔ အေနနဲ႔ ရုပ္သိမ္းခဲ႔တာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း သူမက ေျပာပါတယ္။ ကခ်င္ေဒသ စစ္ေရးကိုလည္း အဆံုးသတ္ႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြနး္ပါတယ္လို႔လညး္ သူမက ေျပာပါတယ္။
"ထပ္ေျပာပါရေစဦးရွင္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ေရး ပဋိပကၡေတြက ျဖစ္လုိက္ ၊ ရပ္သြားလိုက္ ျဖစ္ေန တာပါ။ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အုပ္စုေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး တစိတ္တပိုင္း ေရွ႔တိုး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာမ်ိဳး စီးပြားေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး မေက်လည္မႈေတြကို အေရးယူ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ႔ သလိုမ်ိဳး ကခ်င္ အေနနဲ႔လည္း ဒီ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြနည္းတူ လုပ္ေဆာင္ေစခ်င္တာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ကခ်င္ေဒသမွာ က်မတို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ႔ ကိစၥပါ။ ဒါ့အျပင္ ႏွစ္ဘက္လံုးကေန ပဋိပကၡေတြကို ရပ္ဆိုင္းၾကဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။"
ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ ေကအိုင္ေအတို႔ အေနနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကဖို႔နဲ႔ အရပ္သားေတြကို လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အေထာက္အကူေတြ ေပးခြင့္ျပဳဖို႔လည္း ျမန္မာ အစိုးရကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
"အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ တျခား လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြက ကိစၥရပ္ေတြ အေပၚမွာ တေလွ်ာက္လံုး စိုးရိမ္မႈေတြကေတာ့ တိုးေနပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရကိုလည္း အရပ္သားေတြ အတြက္ လိုအပ္တဲ႔ အေထာက္အကူေတြကို ကုလအဖြဲ႔အစည္းေတြလို အဖြဲ႔ေတြကေန အေႏွာင့္အယွက္ကင္းကင္း ေပးခြင့္ျပဳဖို႔ က်မတို႔ ဆက္ၿပီး တိုက္တြန္းေနပါတယ္။"
ျမန္မာ အစိုးရကေတာ့ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ ေကအိုင္ေအ ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသဘက္က စစ္ေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ ထြက္ေျပးၾကသူေတြကို လံုျခံဳေရး အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ကုလ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အေထာက္အပံ႔ေတြ ေပးခြင့္ ပိတ္ထားတာပါ။ လတ္တေလာမွာေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရ တပ္ေတြက ေလေၾကာင္း၊ ေျခလ်င္တပ္ေတြနဲ႔ ေကအိုင္ေအ ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ အနီးမွာ အျပင္းအထန္ ထိုးစစ္ဆင္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုင္ဇာေဒသမွာေတာ့ ေဒသခံေတြ အျပင္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနသူလည္း ၆ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိေနတယ္လို႔ အကူအညီေပးေနသူေတြက ဆိုပါတယ္။
Ref: VOA News
ကခ်င္ျပည္နယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႊတ္ေတာ္မွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္
2013-01-14
ကခ်င္ျပည္နယ္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဇန္န၀ါရီလ ၁၁ရက္ေန႔က ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ အေရးႀကီးအဆုိ ကုိ ျမစ္ႀကီးနား မဲဆႏၵနယ္ က ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းေဇာ္ က ေဆြးေႏြးၿပီး လႊတ္ေတာ္က ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔နဲ႔ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖဲြ႔ KIO တို႔ကို ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ျပီး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ အင္ဂ်န္းယန္ မဲဆႏၵနယ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚဒြဲဘူက ၿငိ္မ္းခ်မ္းေရး လုိခ်င္ရင္ တုိက္ယူတာထက္ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္ ။
"ကခ်င္လူထုအေနနဲ႔လည္း တိုက္ယူမယ္ဆိုတဲ့ကိစၥက တန္းတူညီမွ်ကို ေျပာျခင္းျဖစ္တယ္၊ ကခ်င္ေတြမို႔႔ ေျပာျခင္းျဖစ္တယ္၊ တိုက္ယူမွ တန္းတူ ညီမွ်ရမယ္လို႔ ထင္တယ္၊ ဒီကေန႔မွာေတာ့ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရး ဆိုတာ တိုက္ယူမွ မဟုတ္ဘဲ၊ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးလို႔ ရၿပီဆိုတာ ေျပာထားၿပီးျဖစ္တဲ့ အတြက္ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးေပးပါ၊ အျမန္ဆံုး တိုက္ပြဲေတြ ရပ္ေပးပါလို႔ မွာလိုက္ပါတယ္"
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ စစ္ေဘးဒဏ္ခံစားေနရတဲ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ ထိခိုက္မႈေတြ အတြက္ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ျဖစ္ရေၾကာင္း၊ အခုလုိ စစ္ေရး တင္းမာမႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႔နဲ႔ KIO/KIA အဖြဲ႔ေတြ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရး အတြက္ ခက္ခဲမႈေတြ ရွိေနေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ စစ္ေရး အရွိန္ေလွ်ာ႔ခ်ၿပီး ႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးၿပီး နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ၾကဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖဲြ႔နဲ႔ KIO/KIA ကုိ တုိက္တြန္း လိုက္ေၾကာင္း အဆိုပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
Ref: RFA News
ကခ်င္ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား တိုက္ခိုက္ခံရမည္ကို စိုးရိမ္ေန
ေက်ာ္ခ
January 14, 2013
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ တည္ရွိရာ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ လူေနရပ္ကြက္ေပၚသို႔ ယေန႔ နံနက္တြင္ အစိုးရ တပ္၏ လက္နက္ႀကီး က်ည္ က်ေရာက္ၿပီးေနာက္ KIA ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားကိုပါ ပစ္ခတ္မည္ကို စိုးရိမ္ေနရေၾကာင္း ကခ်င္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ေကာ္မတီက ေျပာသည္။
“ဒီလိုၿမိဳ႕ေပၚကို ပစ္ခတ္ၿပီဆိုမွေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကိုလည္း ပစ္ခတ္ဖို႔ ဝန္ေလးမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒုကၡသည္ေတြလည္း ဒီအေၾကာင္းပဲ ေျပာေျပာေနၾကၿပီး သူတို႔အတြက္ လံုၿခံဳမႈ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ခံစားေနရၿပီး စိုးရိမ္ေနၾကတယ္” ဟု ကခ်င္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား ေကာ္မတီ ဥကၠဌ ဦးဒြဲပီဆားက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဒုကၡသည္ဦးေရ ၅၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေသာ အမွတ္ (၃) ေစ်းေဟာင္း ဒုကၡသည္ စခန္းႏွင့္ ေဝႀကိဳင္ ဒုကၡသည္ စခန္းတို႔ ရွိၿပီး အရပ္ဘက္ အေဆာက္အအံု တခ်ဳိ႕တြင္လည္း ခိုလႈံေနသူမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ KIA ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေလွ်ာက္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား အပါအဝင္ ဒုကၡသည္ စုစုေပါင္း ၇ ေသာင္း ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
လိုင္ဇာဝန္းက်င္မွ KIA တပ္စခန္းမ်ားကို ဆက္တိုက္ ထိုးစစ္ဆင္ေနသည့္ အစိုးရတပ္မ်ားက ယေန႔မနက္ ၈ နာရီခြဲ ခန္႔တြင္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ တြင္းကို ၁၀၅ မမ လက္နက္ႀကီးျဖင့္ ပစ္ခတ္ရာ အရပ္သား ၃ ဦးေသဆံုးၿပီး ၅ ဦးထက္မနည္း ဒဏ္ရာရရွိ သြားေၾကာင္း အခင္းျဖစ္ပြားသည့္ အနီး ေရာက္ရွိေနသည့္ မ်က္ျမင္ျဖစ္သူ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္က ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚတြင္ တိတ္ဆိတ္သြားေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕ခံအခ်ဳိ႕မွာ စစ္ေဘးခိုလႈံရန္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ ျပည္နယ္ႏွင့္ နယ္စပ္ရွိ KIA ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားကို သြားေရာက္ ခိုလႈံေနၾကေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
၎က ဆက္လက္၍ “အခုၿမိဳ႕ေပၚမွာလည္း ေျခာက္ကပ္သြားတယ္၊ တခ်ဳိ႕ လူေတြက ယူနန္ဘက္ကို သြားကုန္ၾကၿပီ။ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြ မ်ားတယ္၊ မနက္က ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ရပ္က ေယာက္်ားေလးေတြေတာင္ ေသြးပ်က္ေလာက္တယ္။ ဒီကလူေတြကေတာ့ အဲဒီလို ထပ္ျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ေနၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။
လတ္တေလာ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနသည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ထြက္ေျပးလာမည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအား လက္ခံႏုိင္ရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ေဒသဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔မ်ားက ဒုကၡသည္ စခန္း ၄ ခုကို ျပင္ဆင္ ထားေၾကာင္း The Global Times သတင္းစာက ေဖာ္ျပသည္။
အေရးေပၚ ကူညီေရး ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း စခန္းမ်ားတြင္ ျပင္ဆင္ေပးထားေၾကာင္း၊ အဆုိပါ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ဒုကၡသည္ ၁ ေသာင္းေက်ာ္ လက္ခံႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
အစိုးရတပ္မ်ားကလည္း KIA ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေျခကုပ္စခန္းမ်ားကို စိုးမိုးႏိုင္ေရးအတြက္ ေျခလ်င္တပ္မ်ား အလံုး အရင္း အင္အားသံုး ထိုးစစ္ဆင္ေနသည့္ အျပင္ ေလယာဥ္မ်ားကိုပါ အသံုးျပဳ၍ တိုက္ခိုက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း၊ KIA ဘက္ကလည္း ေပ်ာက္က်ား စနစ္ျဖင့္ ခုခံ ကာကြယ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ကခ်င္တပ္ တခ်ိဳ႕ တပ္စြဲထားသည့္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္တြင္ပါ တိုက္ပြဲမ်ား ကူးစက္ဖြယ္ ရွိေၾကာင္း စစ္ေျမျပင္ သတင္းရင္းျမစ္မ်ားထံမွ သိရသည္။
ထိုးစစ္မ်ား ျဖစ္ပြားရာ ေဒသတေလွ်ာက္ရွိ ေဒသခံမ်ားမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္သို႔ ထြက္ေျပးခိုလႈံေနၾကသကဲ့သို႔ KIA ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေအာက္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္လည္း တိုးပြားလာေနေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားေနထိုင္ရန္ တဲမ်ား၊ ေဆးဝါး၊ အေအးဒဏ္ခံ ေစာင္ႏွင့္ အဝတ္အထည္မ်ား လိုအပ္ေၾကာင္း ဦးဒြဲပီဆားက ေျပာသည္။
ဒုကၡသည္မ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး အတြက္ KIO အပါအဝင္ NGO အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး အသင္းအဖြဲ႔ မ်ားက အကူ အညီ ေပးလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
KIA ႏွင့္ အစိုးရတို႔အၾကား စစ္ပြဲမ်ား ရပ္ဆိုင္းသြားရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ စားပြဲဝိုင္းေပၚတြင္ ေတြ႔ဆံုညွိႏိုင္းရန္ ၾကားခံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ အဖြဲ႔မ်ားက ႀကိဳးပမ္းေနေသာ္လည္း လတ္တေလာ အေနအထားတြင္ KIA ဘက္မွ ႏိုင္ငံေရး အရ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆို ထားျခင္းကို အစိုးရက အေၾကာင္းျပန္ၾကားလာျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးႏိုင္ေရး အလွမ္းေဝးေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ အဖြဲ႔ (PCG) မွ ဦးဆန္းေအာင္ က ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရအေနျဖင့္ ကူညီေျဖရွင္းေပးရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမက္ႀကီး ဒဲရက္ မစ္ခ်ယ္၏ မြန္ျပည္နယ္ေလ့လာေရး ခရီးစဥ္၌ မြန္ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
Ref: ဧရာဝတီ
စစ္တပ္ လက္နက္ႀကီးေၾကာင့္ လုိင္ဇာမွာ အရပ္သားေတြေသဆုံး
ကိုမိုးေဇာ္
14.01.2013
ဒီကေန႔ မနက္အေစာပိုင္းက ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIA ဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕က လူေနရပ္ကြက္ အတြင္းမွာ အစိုးရ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္တဲ့ အေျမာက္က်ည္ ၂ လံုး က်ေရာက္ေပါက္ကဲြ ခဲ့တာေၾကာင့္ အရပ္သား ၃ေယာက္ ပဲြခ်င္းၿပီး ေသဆံုးၿပီး ၅ေယာက္ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ တႏွစ္ခဲြေက်ာ္ ၾကာျမင့္လာတဲ့ႏွစ္ဖက္ တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ လုိင္ဇာၿမိဳ႔မွာ ပထမဆံုး အၾကိမ္ အရပ္သားေတြ ေသဆံုးတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္း အတြင္းမွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တုိက္ပဲြေတြဟာ ပိုမုိျပင္းထန္ လာေနသလို ျမစ္ၾကီးနား- မႏၱေလး ရထားေတြကို ရက္ျခား ဆိုသလုိ ဗံုးခဲြ ခံရတာေတြလည္း ရိွေနပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္က ေနာက္ဆံုး အေျခအေနေတြကိုေတာ့ ဗီအုိေအ ျမန္မာပိုင္း အစီအစဥ္ သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က ရန္ကုန္ရံုး ကေန သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
မၾကာခင္ရက္ေတြက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြ အရိွန္ေလွ်ာ့ခ်ဖုိ႔ တုိက္တြန္း ခဲ့ေပမဲ့ အစိုးရ စစ္တပ္နဲ႔ (KIA) အၾကားျဖစ္ပြားတဲ့ တုိက္ပဲြေတြကေတာ့ ပိုမို ျပင္းထန္လာေန ဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ မနက္ကေတာ့ အစိုးရ စစ္တပ္က လိုင္ဇာၿမိဳ႔ကို အေျမာက္နဲ႔ ပစ္ခတ္ တိုုက္ခိုက္ခဲ့တာေၾကာင့္ အရပ္သားအခ်ိဳ႕ ေသဆံုးခဲ့တယ္လုိ႔ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖဲြ႔ KIO ရဲ့ ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရိွသူ ဦးလနန္က ေျပာပါတယ္။
“ ဒီေန႔ မနက္ ၈ နာရီ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ဒီလုိင္ဇာၿမိဳ႕ရဲ့ လူေန စိတ္တဲ့ ရပ္ကြက္ဖက္မွာ သြားက်တယ္။ အဲဒီမွာ ၂လံုး က်တယ္။ ေရွ႔ဆင့္ေနာက္ဆင့္ေပါ့ဗ်ာ။ ပထမ အလံုးက်တဲ့အခ်ိန္မွာ ၃ေယာက္ေသတယ္။ ၅ေယာက္ေလာက္ ဒဏ္ရာရတယ္။ ဒုတိယ အလံုးကေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရမႈ မရိွဘူးဗ်။ ”
အစိုးရစစ္တပ္ဖက္က လုိင္ဇာၿမိဳ႕ကို အခုလို လက္နက္ၾကီးေတြနဲ႔ပစ္ခတ္တုိက္ခိုက္တာ ကေတာ့ ၿပီးခဲဲ့ႏွစ္ နိဳ၀င္ဘာ လကုန္ပိုင္းေလာက္ ကတည္းက စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ရက္ေတြကေတာ့ KIA တပ္စခန္း တည္ရိွရာေနရာေတြမွာ လက္နက္ၾကီးက်ည္ေတြ က်ေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိ လူေနရပ္ကြက္ အတြင္းမွာ လက္နက္ၾကီးက်ည္ေတြ က်ေရာက္လို႔ အရပ္သားေတြ ထိခုိက္ေသဆံုးတာ ေၾကာင့္ လိုင္ဇာေရာက္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြဟာ တရုတ္ျပည္ဖက္ကို တိမ္းေရွာင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတယ္လုိ႔ ဒုကၡသည္ တဦးက ေျပာပါတယ္။
“ဟိုဖက္ကမ္းကို တရုတ္ဘက္ကမ္း။ သူတုိ႔ ေျပာင္းမယ္ဆုိတာက ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္ ေျပာင္းတာေလ။ ညိွၿပီးသားေတြ ဘာေတြ မဟုတ္ဘူး။ ဟိုဖက္ကမ္း ကူးတဲ့ စာအုပ္ အနီနဲ႔ပဲ။ တခ်ိဳ႔လည္း ယာယီ အခန္းငွားၿပီးမွာ ကိုယ့္အိတ္ထဲ ကေန ကိုယ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ ေနၾကတယ္။ တခ်ိဳ႔လည္း အိမ္ျပန္တဲ့ လူျပန္တယ္။ လူေတြ အားလံုးလည္း ထိတ္ထိတ္လန္႔လန္႔နဲ႔ေတာ့ ေနေနတာပဲ။ ”
လိုင္ဇာၿမိဳ႔ နဲ႔ အနီးပတ္၀န္းက်င္ေဒသ အတြင္းမွာေတာ့ အနည္းဆံုး စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ ၆ေသာင္းေလာက္ ခိုလႈံေနထိုင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလကစတင္ၿပီး တုိက္ပဲြေတြ ပိုျပင္းထန္ လာတာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ ဟာလည္း ပိုမို တိုးမ်ား လာေနပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ မန္စီေဒသဖက္မွာလည္း တုိက္ပဲြေတြ ျပင္းထန္ေနတယ္လို႔ KIOရဲ့ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရိွသူ ဦးလနန္က အခုလုိ ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ တပ္မဟာ၃ ဂ်န္မိုင္စခန္းမွာေပါ့ေနာ္။ ဒီေန႔ဆုိ ၄ရက္ရိွေနၿပီ။ မေန႔ကလည္း ေျခလ်င္တပ္နဲ႔ အလံုးအရင္းနဲ႔ သူတုိ႔ ၆ ၾကိမ္ေလာက္ လာၿပီး တက္လုိက္ ဆင္းလုိုက္နဲ႔ အဲဒါ မေန႔က ၆ၾကိမ္ေလာက္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာ သူတုိ႔ ထိခုိက္မႈမ်ားလာတဲ့ အခါမွာ ေလေၾကာင္းကေနၿပီးေတာ့ မေန႔က ေန႔လည္ ၁၂နာရီ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ဂ်က္၂ စင္း လာပစ္တယ္။ ေတာမီးေလာင္ေအာင္ မီးေလာင္ဗံုးေတြ ခ်တယ္။ ဂ်န္မုိင္ပို႔စ္ဆုိရင္ မိုင္အားျဖင့္ ၂၀- ၃၀ေလာက္ ရိွတယ္။ ေပါက္ကဲြသံေတြ ဒီကေတာင္ၾကားရတယ္။ ညေန ၄ နာရီမွာလည္း စစ္ရဟတ္ယာဥ္ ၂ စင္း လာၿပီး ဒံုးက်ည္နဲ႔ ပစ္ခတ္တာမ်ိဳးေတြ ရိွတယ္။”
အစိုးရစစ္တပ္ဖက္က KIA တပ္မဟာ ၃၊ မန္စီေဒသအတြင္း စစ္ေလယာဥ္ေတြအသံုးျပဳၿပီး တုိက္ခုိက္တာ ကိုေတာ့ သီးျခား အတည္ျပဳခ်က္ မရေသးပါဘူး။
ဒီေန႔ထုတ္ အစိုးရပိုင္သတင္းစာေတြမွာေတာ့ ဒီလ ၁၃ရက္ေန႔မနက္က အမွတ္၃၄ ျမစ္ၾကီးနား မႏၱေလး အစုန္ ရထားကို နန္းစီးေအာင္နဲ႔ ေမာ္လူး ဘူတာအၾကားမွာ KIAေထာင္ထားတဲ့ မုိင္းေပါက္ကဲြ ခဲ့တာေၾကာင့္ ရထားေခါင္းတဲြ တိမ္းေမွာက္ခဲ့သလုိ လူစီးတဲြတခ်ိဳ႔ တိမ္းေစာင္းခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၉ရက္ေန႔ကလည္း ျမစ္ၾကီးနား နဘား အဆန္ေလာ္ကယ္ ရထား မိုင္းဗံုးထိၿပီး ကုန္တဲြ ၅တဲြ လမ္းေခ်ာ္ၿပီး တဲြေစာင့္ တဦးေသဆံုး ခဲ့ပါတယ္။
KIO ဖက္ကေတာ့ ဒီႏွစ္ႏွစ္ဆန္းက စတင္ၿပီး မီးရထားေတြကိုတုိက္ခိုက္တာမ်ိဳးနဲ႔ လမ္းတံတားေတြ ေဖာက္ခဲြတာမ်ိဳး မလုပ္ဖို႔ ညႊန္ၾကား ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္သစ္ကူးၿပီး ၂ ပတ္တာ ကာလ အတြင္းမွာေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ အနည္းဆံုး တုိက္ပဲြေပါင္း ၁၀၀ေက်ာ္ျဖစ္ ခဲ့တယ္လုိ႔လည္း KIO ရဲ့ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရိွသူ ဦးလနန္္က ေျပာပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တိုက္ပဲြေတြ ျပင္းထန္လာေနတာေၾကာင့္ စစ္ေရး အရိွန္ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔အတြက္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္က ဒီလ ၁၀ ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီး တုိက္တြန္း ထားပါတယ္။ KIOဖက္ကေတာ့ စစ္ေရး တင္းမာမႈေတြျဖစ္ေန ခ်ိန္မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တစံုတရာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိဖုိ႔ မရိွေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလနဲ႔ ဒီႏွစ္ႏွစ္ဆန္းပိုင္းအတြင္းတုိက္ပဲြေတြ ျပင္းထန္ခဲ့တာေၾကာင့္ အခုအခါမွာ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၁ သိန္းခဲြေက်ာ္ေလာက္ အထိ ေရာက္လာေနၿပီလို႔ ဒုကသည္ အေရးေဆာင္ရြက္သူေတြက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
Ref: VOA News
Monday, January 14, 2013
ႏိုင္ငံေတာ္ (The State) ဆိုရာ၀ယ္ (အပိုင္း – ၅)
ႏိုင္ငံေတာ္က်႐ႈံးျခင္း (state failure)
ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားေပၚမွာ အေျခခံၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြ တည္ေထာင္ လာၾက တာေၾကာင့္ ကမၻာေပၚမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အမ်ားအျပား ေပၚထြက္ လာခဲ့ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတာ္ေတြက အင္အား ႀကီးမားလာၿပီး အင္အား ႀကီးမားေသာ ႏိုင္ ငံမ်ား (strong states) ေတြ ျဖစ္လာ ၾကသလို၊ အခ်ဳိ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြ က်ေတာ့ အားနည္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ား (weak states) ေတြ ျဖစ္လာ ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြ က်ေတာ့လဲ က်႐ွံဳးေသာ ႏိုင္ငံမ်ား (failed states) ေတြ ျဖစ္သြားၾကၿပီး၊ ႏိုင္ငံ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ ၿပိဳလဲေသာ ႏိုင္ငံမ်ား (collapsed states) ေတြ ျဖစ္သြားၾကပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြဟာ ဆိုရင္ အားႀကီးေသာ ႏိုင္ငံ အဆင့္ကို မရဘဲ၊ လြတ္လပ္ေရး ရစကတည္းက အားနည္းေသာ ႏိုင္ငံ အဆင့္မွာပဲ ရွိၿပီး၊ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ က်႐ႈံး ေသာ ႏိုင္ငံအဆင့္ကို ေရြ႔ေလ်ာ သြားရာကေန ၿပိဳလဲမႈအထိ ျဖစ္သြားတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြ က်ေတာ့လဲ အားနည္းေသာ ႏိုင္ငံအဆင့္မွာပဲ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ရပ္တန္႔ေနပါတယ္။ ဆိုမားလီးယား၊ ကြန္ဂို၊ လိုက္ေဘးရီးယားနဲ႔ ေဘာ့စနီးယား စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြဟာ က်႐ႈံးၿပီး၊ ျပိဳလဲသြားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံေတြမွာ ဗဟို အစိုးရရဲ႕ ရပ္တည္ ႏိုင္မႈ ရပ္တန္႔ သြားၿပီး၊ ျပည္သူလူထု အေပၚမွာ အစိုးရ တာ၀န္ေက်ႁပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့အထိ ျဖစ္သြားခဲ့ ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ကို တာ၀န္ယူထားရတဲ့ အစိုးရတရပ္ဟာ ျပည္သူလူထု အတြက္ ပံ့ပိုး ေပးရမယ့္ လုပ္ငန္း တာ၀န္ေတြကို မထမ္း ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အခါ ႏိုင္ငံေတာ္ အားနည္းျခင္းနဲ႔ က်႐ႈံးျခင္းေတြ ျဖစ္ပြား တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုအားနည္းျခင္းနဲ႔ က်႐ႈံးျခင္း ျဖစ္ လာတဲ့ လကၡဏာရပ္ေတြကေတာ့ စီးပြားေရး တည္ျငိမ္မႈ မရွိျခင္း၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား အားနည္း ျခင္း၊ ရာဇ၀တ္မႈႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ထူေျပာျခင္း စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလကၡဏာရပ္ေတြရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈ ယႏၲရားကပါ ေပါင္းစပ္ လာတဲ့အခါ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြ ေပၚထြက္ လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလို ပဋိပကၡ ေတြ ျဖစ္ပြားရာက စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား မ်ားျပားလာျခင္း၊ ေရရွည္ အစာေရစာ ျပတ္လပ္မႈ ျဖစ္ျခင္း၊ စီးပြားေရး အေဆာက္ အအံု ၿပိဳလဲျခင္း၊ ျပည္သူအမ်ား ေသေၾက ပ်က္စီးျခင္း၊ ေရာဂါဘယဆိုးမ်ား တိုးပြားျခင္း စတာေတြပါ ထပ္ဆင့္ျဖစ္ပြားလာ တတ္ပါတယ္။ အဆိုပါ အေျခအေနမွာ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြက ဖိႏွိပ္မႈ ယႏၲရားကို ရပ္တန္႔ၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး ၾကိဳးပမ္းႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္မႈ မရွိရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဟာ failed states အဆင့္ကို ေရာက္သြားရာက၊ collapsed states အထိ ျဖစ္သြား တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈ စြမ္းရည္ နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ွံဳးမႈဟာ တိုက္႐ိုက္ ဆက္စပ္မႈ ရွိတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္က်႐ွံဳးျခင္းကို ေလ့လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ေတြက ႐ႈေထာင့္ သံုးမ်ဳိးကေန ေလ့လာ ထားၾကပါတယ္။ ပထမ႐ႈ ေထာင့္ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာစနစ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ macro-level changes ေတြကို အာ႐ံုစိုက္ၿပီး၊ ဒုတိယ႐ႈေထာင္က ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတို႔အၾကားက ဆက္ဆံေရး (state–society relations) ကို အထူးျပဳေလ့လာထားပါ တယ္။ တတိယ႐ႈေထာင့္ကေတာ့ အုပ္စုမ်ား အၾကားက မဟာဗ်ဴဟာဆက္ႏြယ္မႈ (micro-level strategic interactions) ေတြကို အာ႐ံုစိုက္ ထားပါတယ္။
(၁) Macro-level perspectives
ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ျခင္း (state building) ရဲ႕ အဓိက သြင္ျပင္လကၡဏာေတြ ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး စြမ္းေဆာင္မႈ၊ ႏိုင္ငံေရး တရား၀င္မႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိမႈ စတာေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးဟာ linear process မဟုတ္ပါဘူး။ အေျခအ ေနေတြ ေျပာင္းလဲတာနဲ႔အမွ် ဒီသြင္ျပင္ လကၡဏာေတြရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈေတြ ကလဲ ေနာက္ျပန္ ဆုတ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ system structureမွာ ေျပာင္းလဲ သြားတဲ့အခါ ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ျခင္းကို သက္ေရာက္မႈ ႏွစ္မ်ဳိး ျဖစ္ ပြားႏိုင္ပါတယ္။ အင္ပါယာႀကီးေတြ က်႐ႈံးသြားတဲ့ အခါ တဘက္မွာ ႏိုင္ငံတကာ စနစ္ကို မွီခိုတဲ့ အားနည္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ား ေပၚထြက္လာၿပီး၊ အျခား တဘက္မွာလဲ စီးပြားေရး စနစ္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚ လာတတ္ ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေဖာ္ျပရ ရင္ ၁၉ ရာစုတုန္းက စပိန္အင္ပါယာ က်႐ႈံး သြားခ်ိန္မွာ ေတာင္အေမရိက မွာ ႏိုင္ငံမ်ားစြာ ေပၚထြက္ လာခဲ့ပါတယ္။ ပထမ ကမၻာစစ္ၿပီး ကာလမွာ တုန္းကလဲ ရုရွား၊ ၾသစႀတီးယား ဟန္ေဂရီနဲ႔ Ottoman အင္ပါယာတို႔ ျပိဳက်ၿပီး၊ ဥေရာပမွာ ႏိုင္ငံမ်ား စြာ ေပၚထြက္ လာခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီးကာလမွာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ေဟာ္လန္၊ ျပင္သစ္၊ ၿဗိတိသွ်နဲ႔ ေပၚတူဂီ အင္ပါယာေတြ ၿပိဳက်ၿပီး၊ အာရွနဲ႔ အာဖိရိက တိုက္မွာ ႏိုင္ငံမ်ားစြာ ေပၚထြက္ လာခဲ့ပါတယ္။ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံႀကီး ျပိဳလဲသြားခ်ိန္ မွာလဲ အာရွ အလယ္ပိုင္းနဲ႔ အေရွ႕ ဥေရာပတို႔မွာ ႏိုင္ငံမ်ားစြာ ေပၚထြက္ လာခဲ့ပါတယ္။
ဒီလို systemic transitions ေတြေၾကာင့္၊ ႏိုင္ငံမ်ားစြာ ေပၚထြက္လာခဲ့သလို နယ္ေျမ ပိုင္နက္နဲ႔ လူမ်ဳိးစု အေရး စတာေတြ ေပၚမွာ မူတည္တဲ့ ပဋိပကၡမ်ားစြာလဲ ေပၚေပါက္ လာခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီး ကာလနဲ႔ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံႀကီး ၿပိဳလဲ ၿပီးခ်ိန္မွာ ေပၚထြက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြမွာ ျပႆနာသံုးရပ္ကို ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရပါတယ္။ ပထမ ျပႆနာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ နယ္ေျမပိုင္နက္ကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ ရမယ့္ ျပႆနာျဖစ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံငယ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံသစ္ေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ က်ဴးေက်ာ္ ရန္စ ခံရမႈေတြနဲ႔ နယ္ေျမပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈေတြကို ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္း ၾကရပါ တယ္။ ဒုတိယ ျပႆနာကေတာ့ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြက လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ကြဲျပားမႈ မ်ားျပား ၿပီး၊ ပဋိပကၡျဖစ္ႏိုင္ေခ် မ်ားျပားေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ျပႆနာ ႀကီးကေတာ့ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုဟာ လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တာေၾကာင့္၊ စစ္ေရးနဲ႔ ေတာ္လွန္ေရး အေတြ႔ အၾကံဳ မ်ားသာ ရွိၿပီး ဒီမိုကေရစီ ယဥ္ေက်းမႈရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ တည္ေထာင္မႈ ဆိုင္ရာ၊ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆိုင္ရာ အသိပညာ ေတြနဲ႔ အေတြ႔အၾကံဳေတြ မရွိၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြက ႏိုင္ငံေတြကို weak states အဆင့္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္တန္႔ေနေစ႐ံုသာမက၊ အခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြကို failed states အဆင့္အထိ ေရာက္ရွိ သြားေစခဲ့ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစ ႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတဲ့ လူမ်ဳိးေရးအေျချပဳ ပဋိပကၡ ေတြဟာ ကိုလိုနီ စနစ္ရဲ႕ အေမြ ဆိုးေတြ ျဖစ္ ေၾကာင္း ေထာက္ျပေျပာဆို ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္ေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ကိုလိုနီ လက္ေအာက္ခံ ႏိုင္ငံေတြမွာ ေတာင္ေပၚ ေျမျပန္႔ဆိုင္ရာ၊ အေရွ႕အေနာက္ဆိုင္ရာ၊ ေတာင္ေျမာက္ဆိုင္ရာ ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြ ရွိတတ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံေရးပါ၀ါေတြကို ေဒသဆိုင္ရာကြဲျပားမႈေပၚမွာ ခြဲျခားေပးအပ္ ေလ့ရွိပါတယ္။ ကိုလိုနီအင္ပါယာေတြ ျပိဳက်ၿပီး၊ လြတ္လပ္ေရးေပးခ်ိန္ေတြမွာ လဲ ေျမပံုေတြေပၚမွာ နယ္ေျမေတြခြဲျခားၿပီး၊ လြတ္လပ္ေရးေပးခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အခ်ဳိ႕အာရွနဲ႔ အာဖရိကႏိုင္ငံေတြမွာ ဆိုရင္ လူမ်ဳိးစုတခုထဲတင္ နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံႏွစ္ခုထဲမွာ ကြဲျပားစြာ ေရာက္ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒီလို နယ္ေျမခြဲ ျခား သတ္မွတ္မႈေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး ပါ၀ါ ခြဲျခားေပးအပ္ ထားမႈေတြေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးခ်ိန္မွာ လူမ်ဳိးစုကြဲျပားမႈ ဆိုင္ရာ ပဋိပကၡေတြ၊ သက္ဆိုင္ရာ နယ္ေျမေဒသေပၚမွာ အေျခခံၿပီး လြတ္လပ္ေရး ေတာင္းဆိုမႈေတြ ျဖစ္ပြားလာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Charles Alao ဆိုသူက အာဖရိကတိုက္မွာ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားတဲ့ အားနည္းေသာႏိုင္ငံမ်ား ေပၚထြက္လာျခင္းဟာ ကိုလိုနီစနစ္ ေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္း ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ကိုလိုနီစနစ္က ေသြး ခြဲထားတဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဘာသာေရး အုပ္စုေတြအၾကားမွာ common sense of citizenship တည္ေဆာက္ဖို႔ ခဲယဥ္းတာေၾကာင့္ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားလာရၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္က်႐ႈံးျခင္းမ်ား ျဖစ္ပြား ခဲ့ရေၾကာင္း ဆိုထား ခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္က်႐ႈံးျခင္းျဖစ္ပြားေစတဲ့ ေနာက္ထပ္အခ်က္တခ်က္ကေတာ့ စီးပြားေရးစနစ္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး အေျခအေနေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ လူမႈေရး အေျခအေနေတြကို လႊမ္းမိုး ႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရးရာ တန္းတူ ညီမွ်မႈ (economic equity) ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးမႈနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ အေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္ Gurr နဲ႔ Duvall ဆို သူတို႔က ႏိုင္ငံေတာ္ အတြင္းမွာ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာေတြကို ညီမွ်စြာ ခြဲေ၀မႈမရွိရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ ေဆာက္ဖို႔ ခက္ခဲေၾကာင္း ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းျပည္မွာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာဟမႈႀကီးမားၿပီး၊ စီးပြားေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ မ်ားကို အစိုးရျဖစ္ေစ၊ လူတန္းစား တရပ္ကျဖစ္ေစ၊ စစ္တပ္က ျဖစ္ေစ လက္၀ါးႀကီး အုပ္ထားမႈေတြ ရွိေနခဲ့ရင္ ပုန္ကန္မႈနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈေတြက မလြဲမေသြ ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္မ်ားက ေလ့လာ ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
(၂) Intermediate perspectives: state–society relations
ဒီ႐ႈေထာင့္က ျပည္တြင္းဖိအားမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္က်႐ႈံးရျခင္းကို အထူးျပဳ ေလ့လာ ထားပါတယ္။ ဒီ႐ႈေထာင့္ အရ ႏိုင္ငံ ေတာ္ က်႐ႈံးျခင္းဟာ political order ကို ႏိုင္ငံတြင္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္တဲ့ ျပည္သူေတြက အသိအမွတ္ မျပဳျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ အခ်င္းခ်င္း စည္းလံုး ညီညြတ္စြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ဖို႔ အတြက္ အား လံုးက လက္ခံထားတဲ့ national identity လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွသာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ကြဲျပားျခားနားတဲ့ အုပ္စုေတြ အၾကားမွာ inter-group cooperation ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို national identity ေပ်ာက္ကြယ္လာရင္ state-society relations ပ်က္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးျခင္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Douglas Dearth ဆိုသူက ႏိုင္ငံေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရ အေနနဲ႔ (basic obligations of statehood) ကို ျပည္သူေတြ အတြက္ မပံ့ပိုးေပးႏိုင္ရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးျခင္း ျဖစ္တတ္တယ္ လို႔လဲ ဆိုထားပါတယ္။ အစိုး ရဟာ internal order ရွိလာေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ျခင္း၊ external aggression ကို တြန္းလွန္ႏိုင္ျခင္း မျပဳလုပ္ႏိုင္ရင္ state-society relations ပ်က္သြား တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္ Pauline Baker နဲ႔ John Ausink ဆိုသူ တို႔က ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးျခင္းဟာ အစိုးရ ယႏၱရား ပ်က္ယြင္းျခင္းမွာ အစျပဳေၾကာင္း ဆိုထား ခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ပံ့ပိုးႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့တဲ့ အခါ၊ တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ၊ ေက်းလက္ေဒသမွ အေျမာက္အျမား စြန္႔ခြာမႈ၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္ယြင္းမႈ၊ စီးပြားေရး အခြင့္အ လမ္း တန္းတူညီမွ် မရွိမႈေတြ ျဖစ္ပြားလာၿပီး၊ လူထုက ႏိုင္ငံေတာ္ကို အယံုအၾကည္ ကင္းမဲ့ လာပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္တည္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳမႈ က်ဆင္းလာၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးျခင္း ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပေရးသားခဲ့ ၾကပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္က်႐ႈံးမႈဟာ အစိုးရရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးစနစ္အေပၚမွာလဲ မူတည္ေၾကာင္း အခ်ဳိ႕ ပညာရွင္ မ်ားက ဆိုထား ၾကပါတယ္။ Paul Brass နဲ႔ Atul Kohli ဆိုသူတို႔က လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈမ်ား နဲ႔ လူထု တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြား လာရျခင္းဟာ လူထုရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကို အစိုးရက ကိုင္တြယ္ပံုမွာ မူတည္ေၾကာင္း ေထာက္ျပ ထားခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ပံ့ပိုး ေပးျခင္း မရွိ႐ံုသာမက၊ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ လံုျခံဳေရးကိုပါ ၿခိမ္းေျခာက္ လာ တယ္လို႔ လူထုက ယူဆလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ state-society relations ကို ထိခိုက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ ပုန္ကန္မႈ ျဖစ္ပြားတတ္ ပါတယ္။ လူမ်ဳိးစုတခုကို ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးအရ အေရးေပးျခင္းဟာလဲ အျခား လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို ျဖစ္ပြားေစတတ္ပါတယ္။ ရ၀မ္ဒါနဲ႔ ဘူရန္ဒီ ႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြဟာ လူမ်ဳိးစုေရးရာ မူ၀ါဒ (ethnic policies) ေတြမွာ အေျခခံခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
Micro-level perspectives
ဒီ႐ႈေထာင့္လူတဦးခ်င္းနဲ႔ အုပ္စုေရးရာ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးျခင္း ျဖစ္ပြား တတ္တာေတြကို အထူးျပဳေလ့ လာထားပါတယ္။ လူတဦးခ်င္းနဲ႔ လူအုပ္စုေတြကို လူတခ်ဳိ႕က ဆြဲေဆာင္ စည္း႐ံုးၿပီး၊ အျခား အုပ္စု၀င္မ်ားကို မုန္းတီးလာ ေအာင္၊ ေၾကာက္ရြံ႕လာေအာင္ ျပဳလုပ္တာေတြ ရွိတတ္ ပါတယ္။ အဲဒီကေန တဆင့္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား၊ လူမ်ဳိး တုန္း သတ္ျဖတ္ မႈမ်ားကို ဦးတည္ သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ micro-level ႐ႈေထာင့္အရ ဆက္ႏြယ္မႈျဖစ္စဥ္ ႏွစ္ရပ္ရွိပါတယ္။ ပထမ ျဖစ္စဥ္က လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ားနဲ႔ အုပ္စုမ်ားအၾကားက ဆက္ႏြယ္မႈျဖစ္စဥ္ျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယျဖစ္စဥ္ကေတာ့ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ား၊ အုပ္စုမ်ားနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈရဲ႕ ဦးတည္ လမ္းေၾကာင္းကို ေျပာင္းလဲ ေစႏိုင္ေသာ ျပင္ပ အင္အား စုမ်ား အၾကားက ဆက္ႏြယ္မႈေတြျဖစ္ပါတယ္။ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ‘emerging anarchy’ ဆိုတဲ့ ျပႆနာ ရွိတတ္ပါတယ္။ မင္းမဲ့စရိုက္ ဆန္ဆန္ ျပဳက်င့္မႈေတြ ေပၚေပါက္ လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေပၚေပါက္လာရင္ အုပ္စု ဖြဲ႔ရန္ျပဳမႈေတြ ေပၚထြက္လာၿပီး၊ အၾကမ္း ဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားလာတတ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Beverly Crawford နဲ႔ Ronnie Lipschutz ဆိုသူတို႔က ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ ရွိတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားဟာ political space တခုကို ေပၚထြက္ေစႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုထား ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ political space ကို မင္းမဲ့၀ါဒီ အခ်ဳိ႕က အသံုးခ်မႈ ရွိလာတဲ့အခါ inter-group violence ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ပြား လာခ်ိန္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားက အုပ္စုတခုတည္း ကိုပဲ ဦးစားေပးလာတဲ့ အခါ အျခား အုပ္စုတခုက ႏိုင္ငံေတာ္ အေပၚ ယံုၾကည္မႈ ကင္းမဲ့ လာပါတယ္။ တတိယအစုအဖြဲ႔ (ဥပ မာ- ႏိုင္ငံတကာ)ရဲ႕ လံုျခံဳေရး အာမခံခ်က္ကို ေတာင္းဆိုမႈ ရွိလာပါတယ္။ ဒီလိုလံုျခံဳေရး အာမခံခ်က္ မရရွိတဲ့အခါ ပဋိပကၡ ႀကီးမားလာၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးျခင္း ျဖစ္ပြားေစတတ္ ပါတယ္။
ဒုတိယဆက္ႏြယ္မႈျဖစ္စဥ္ကေတာ့ belligerents ေတြနဲ႔ conflict dynamics ကို လႊမ္းမိုးႏိုင္စြမ္း ရွိတဲ့ ျပင္ပ အင္အားစုေတြ အၾကားက ဆက္ႏြယ္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ျပင္ပ အင္အားစုေတြက ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန အခ်ဳိး အေကြ႔ေတြမွာ အသံုးျပဳရမယ့္ အၾကမ္းဖက္မႈ သဏၭာန္ေတြကို ေရြးခ်ယ္မႈေတြမွာ လႊမ္းမိုးတာ ေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အုပ္စုမ်ား အၾကား အၾကမ္းဖက္မႈေတြရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းေတြကို ျပင္ပ အင္အားစုေတြ ဦးတည္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြ ဘက္ကို ေရႊ႕ယူ သြားတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ေဘာ့စနီးယား၊ ကိုဆိုဗိုနဲ႔ ရ၀မ္ဒါႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အုပ္စုတြင္း အၾကမ္းဖက္ မႈေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရာမွာ ေဘာ့စနီးယားက Serb ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရ၀မ္ဒါက Hutu ေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ ပဋိပကၡ စတင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြမွာ ျပင္ပ အင္အားစုေတြက လႊမ္းမိုးမႈမ်ားစြာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျပင္ပအင္အားစု ေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈေတြေၾကာင့္ conflict intensity ေျပာင္းလဲႏိုင္ပါတယ္။
နိဂံုး
နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ (၁၆) ရာစုကတည္းက ေပၚေပါက္လာတဲ့ သေဘာတရား တခု ျဖစ္ၿပီး၊ ဒီသေဘာတရား ေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္မႈေတြ ေပၚထြက္ လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေပၚထြက္ လာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြ မွာ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ၊ တရား၀င္မႈ၊ ျပည္သူ႔ေရးရာ ဌာနမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳမႈ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ ေသာစြမ္းရည္နဲ႔ နယ္ေျမပိုင္နက္ အတြင္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္ေသာ ျပည္သူလူထု ဆိုတဲ့ သြင္ျပင္ လကၡဏာေတြ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ အစိုးရ ဆိုတာကို ေရာေထြး ေျပာၾကားမႈေတြ ရွိေပမယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ အစိုးရကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အစိုးရဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး၊ ႐ႈေထာင့္အ မ်ဳိးမ်ဳိးကေန သီအိုရီမ်ား ေဖာ္ထုတ္ ေလ့လာမႈေတြ ရွိခဲ့ပါသလို၊ ႏိုင္ငံေတာ္ က်႐ႈံးျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာမႈေတြလဲ အေျမာက္အျမား ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ တည္ေထာင္ျဖစ္တည္ လာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြ ထဲမွာ အားႀကီးေသာ ႏိုင္ငံမ်ား ရွိသလို၊ အားနည္းေသာႏိုင္ငံမ်ား၊ က်႐ႈံးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔ ၿပိဳလဲေသာ ႏိုင္ငံမ်ားေတြလဲ ေပၚထြက္ လာပါတယ္။ အားနည္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ား အျဖစ္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ရပ္တံ့ ေနရာကေန က်႐ႈံးေသာ ႏိုင္ငံမ်ား အဆင့္ကို ေရာက္ရွိၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ၿပိဳလဲ ျခင္းေတြလဲ ျဖစ္ပြား ေစတတ္တဲ့ အတြက္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို က်႐ႈံးေသာႏိုင္ငံ၊ ၿပိဳလဲေသာ ႏိုင္ငံအဆင့္သို႔ မေရာက္ရွိ ေစေရးဟာ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံမ်ားက ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ တာ၀န္ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပအပ္ပါတယ္။
ရည္ညႊန္းကိုးကား။ ။
Azar, E. & Chung-in Moon (1988) National Security in the Third World: The Management of
Internal and External Threats, Aldershot
Alao, C. (1999) ‘The problem of the failed state in Africa’, in Muthiah Alagappa & Takashi Inoguchi, (eds), International Security Management and the United Nations, Tokyo
Ayoob, M. (1996) ‘State-making, state-breaking and state failure: explaining the roots of “Third World” insecurity’, in Luc van de Goor, Kumar Rupesinghe & Paul Sciarone (eds), Between Development and Destruction, London: Palgrave
Baker, P. & Ausink, J. (1996) ‘State collapse and ethnic violence: toward a predictive model’, Parameters, Spring, pp 19–31
Ed. Brinkerhoff, D. (2006) ‘Governance in Post-Conflict Societies: Rebuilding Fragile States’,
Routledge.
Chabal, P. (1997) ‘Apocalypse Now? A Post-Colonial Journey into Africa’, lecture delivered on 12th March in King’s College, London
Evans, P. ‘The Eclipse of the State? Reflections on Stateness in an Era of Globalization’,
World Politics, Vol. 50, no. 1
Evans, P., Rueschemeyer, D. and Skocpol, T. (1985) ‘On the Road Toward a More Adequate
Understanding of the State’, in ‘Bringing the State Back In’, Cambridge University Press.
Dorff, R. (1996) ‘Democratization and failed states: the challenge of ungovernability’, Parameters, Summer, 1996, pp 17–31
Gros, J. (1996) ‘Towards a taxonomy of failed states in the New World Order: decaying Somalia, Liberia, Rwanda and Haiti’, Third World Quarterly, 17, pp. 456
Gurr, T. (ed.) (1980) Handbook of Political Conflict: Theory and Research, New York
Gurr, T. (1992) ‘The internationalization of protracted communal conflicts since 1945: which groups, where and how?’, in Manus Midlarsky (ed), The Internationalization of Communal Strife, London
Gurr, T. (1993) ‘Why minorities rebel—a global analysis of communal mobilization and conflict since 1945’, International Political Science Review, 14, pp 161–201
Hardin, R. (1995) One for All: The Logic of Group Conflict, Princeton, NJ: Princeton University Press
Hay, C., M. Lister and D. Marsh (2006) The State: Theories and Issues, Basingstoke and New York: Palgrave Macmillan
Heywood, A. (2007) Politics, 3rd edition, Basingstoke and New York: Palgrave Macmillan
Helman, G. & Ratner, S. (1992/ 1993) ‘Saving failed states’, Foreign Policy, Brookings, 89, pp 3–20
Herbst, J. (2004) ‘Let Them Fail: State Failure in Theory and Practice: Implications for Policy’ in Rotberg, R. (ed.) ‘When States Fail: Causes and Consequences’, Princeton University Press
Herbst, J. (2000) ‘States and Power in Africa: Comparative Lessons in Authority and Control’, Princeton University Press.
Lichbach, M. (1995) The Rebel’s Dilemma, Ann Arbor, MI: University of Michigan Press
Lind, M. (1992) “The Catalytic State.” The National Interest 27 (Spring), pp. 3-12
McGrew, A. (1992) “Conceptualizing Global Politics.” A. McGrew, P.G. Lewis, et al., eds., Global Politics: Globalization and the Nation-State. Cambridge: Polity Press
Rhodes, M. 1996. “Globalization and West European Welfare States: A Critical Review of Recent Debates.” Journal of European Social Policy 6 (4): 305-27.
Rodrik, Dani. 1997. Has Globalization Gone Too Far? Washington, DC: Institute for International Economics.
Skocpol, T. (1985) ‘Bringing the State Back In: Strategies of Analysis in Current Research’ in Evans, P., Rueschemeyer, D. and Skocpol, T. (eds.) ‘Bringing the State Back In’, Cambridge University Press.
World Bank (2002) ‘LICUS: A Task Force Report’, World Bank
Weiss, L. (1997) “Globalization and the Myth of the Powerless State.” New Left Review 225: 3-27.
Zartman, W. (1995) ‘Posing the problem of State Collapse’ in ‘Collapsed States: The Disintegration and Restoration of Legitimate Authority’, Boulder, London
Ref: ေန႔သစ္္
Posts
