လူ႔အခြင့္အေရး အေျပာင္းအလဲ လက္ေတြ႔ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ အီးယူ တိုက္တြန္း

ဦးသားၫြန္႔ဦး
တနလၤာ, 28 ေဖေဖာ္ဝါရီ 2011

ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) က ေျပာဆုိ လုိက္တဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ EU ဥေရာပ သမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒ အႀကီးအကဲ ကလည္း ျမန္မာ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕က လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အေနနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္႐ုံတင္ မဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႔ အေျပာင္း အလဲေတြ ျဖစ္လာေရး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ဖို႔ဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ အတြက္ စိန္ေခၚခ်က္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆုိ လိုက္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိုသားၫြန္႕ဦးက တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

မေန႔ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔က စတင္လိုက္တဲ့ ၁၆ ႀကိမ္ေျမာက္ လူ႔ အခြင့္အေရး ေကာင္စီ ညီလာခံ အတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြဟာ အေရးပါေပမဲ့ တကယ္တမ္း အေျပာင္း အလဲေတြ လက္ေတြ႔ ျဖစ္လာေအာင္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ ၾကမလဲလုိ႔ EU ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ ကက္သရင္း အက္ရွ္တြန္ (Catherine Ashton) က ေမးခြန္း ထုတ္လုိက္တာပါ။ မၾကာခင္က လူထု လႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တူနီးရွား၊ အီဂ်စ္ ႏုိင္ငံေတြကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ၿပီး ဆႏၵျပ လူငယ္ေတြနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ေတြ႔ဆံုခဲ့သူပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ အျခား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ လက္ေတြ႔ အေျပာင္း အလဲေတြ ရိွလာဖို႔ ကိစၥဟာ လက္ရိွ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီအတြက္ စမ္းသပ္ အကဲစမ္းမႈ တရပ္ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်မွတ္တာ ေၾကညာခ်က္ သက္သက္နဲ႔ေတာ့ မေအာင္ျမင္ ႏိုင္ဘူးလို႔လည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။

“ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ ဆိုတာဟာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြပါ။ တကယ္တမ္း ဘယ္လို ရလဒ္ေတြ ထြက္လာမလဲ ဆုိတာက အေရး ႀကီးပါတယ္။ လက္ေတြ႕အေျခအေနမွာ အေျပာင္း အလဲေတြ ျဖစ္လာမလား ဆိုတာဟာ တကယ့္ စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ လစ္ဗ်ား၊ အီရန္၊ ဘဲလား႐ုစ္၊ ျမန္မာ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ဒီႏိုင္ငံေတြက ျပည္သူလူထု အေနနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ မဲေပး ေရြးခ်ယ္ခြင့္၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ၊ တန္းတူညီမွ်တဲ့ အခြင့္အေရး၊ တိက်မွန္ကန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စသျဖင့္ သူတို႔ ရသင့္တဲ့ အေျခခံ အခြင့္ အေရးေတြ တကယ္ပဲ ရႏိုင္မလား ဆိုတာပါ။”

သူေျပာသလိုပါ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ကတည္းက အခု လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ ဖဲြ႔စည္းၿပီးခ်ိန္ အထိ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ထုတ္ျပန္၊ ေတာင္းဆို ခ်က္ေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ထုတ္ခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ဘာမွ သိသာ ေျပာင္းလဲမႈ မရိွခဲ့ဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ႐ႈျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္ကလည္း ဒီအႀကံျပဳခ်က္ေတြ အေပၚမွာ ေလာက္ေလာက္ လားလား ျပန္ၿပီး တုံ႔ျပန္ ေျဖရွင္း ကုိင္တြယ္ ေပးတာမ်ဳိး မရွိခဲ့ပါဘူး။

တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ျမန္မာအစိုးရ အပါအ၀င္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ အစိုးရ အေတာ္ မ်ားမ်ားက လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေ၀ဖန္ လာရင္ ဒါဟာ ျပည္တြင္းေရးကို စြက္ဖက္တာ၊ ႏိုင္ငံေရး ပေယာဂ မကင္းဘူး၊ ေနာက္ အေနာက္ ႏိုင္ငံေတြက သူတို႔ အယူအဆေတြကို သြတ္သြင္းဖို႔ ႀကိဳးစားတာ စသျဖင့္ ကုလသမဂၢမွာ ျပန္လည္ ေခ်ပေလ့ ရိွပါတယ္။ လူ႔ အခြင့္အေရးဟာ အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တန္ဖိုးတရပ္ အေနနဲ႔ သြတ္သြင္း ေနတယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ ေတြကိုေတာ့ ဒါဟာ မွန္ကန္မႈ မရိွဘူးလို႔ ကက္သရင္း အက္ရွ္တြန္က ေျပာပါတယ္။

“EU ဥေရာပသမဂၢဟာ ဥေရာပစံႏႈန္း၊ တန္ဖိုးေတြကို တျခားႏိုင္ငံေတြကို သြတ္သြင္းဖို႔ ႀကိဳးစား ေနတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ စြပ္စဲြ ခံရတာေတြ ရိွပါတယ္။ ဒီစြပ္စဲြခ်က္ ေတြကို လံုး၀ ျငင္းဆန္ ပယ္ခ်ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စုေ၀းခြင့္၊ တရားမွ်တမႈနဲ႔ တန္းတူမႈေတြဟာ တကယ္ေတာ့ ဥေရာပ သားေတြ အတြက္ အခြင့္အေရးေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ တကမၻာလံုး၊ လူသား အားလံုး ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အာဖရိက၊ အာရွနဲ႔ လက္တင္ အေမရိကားက ျပည္သူလူထုေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ အခြင့္အေရး ေတြကို စဲြမက္မႈ သိပ္မရိွလွဘူး ဆိုတဲ့ လိမ္လည္မႈ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲကို က်မတို႔ ေရာက္မသြားဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။”

၁၆ ႀကိမ္ေျမာက္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ညီလာခံကို မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔အထိ ျပဳလုပ္ သြားမွာ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံ အႀကီး အကဲေတြ အေတာ္ မ်ားမ်ားလည္း ဂ်နီဗာမွာ ေရာက္ရိွ ေနပါတယ္။ ညီလာခံ စခ်ိန္မွာေတာ့ လစ္ဗ်ား အေရးနဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း လူထုအံုႂကြမႈ ကိစၥေတြက ပိုၿပီး ေနရာယူ ေနပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ UPR အစည္းအေ၀းက အႀကံျပဳခ်က္ ေတြကို အခု ညီလာခံကို တင္ျပၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Thomas Ojea Quintana) ကေတာ့ ဒီညီလာခံကို ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေနာက္ဆံုး အေျခအေန အစီရင္ခံ တင္ျပရမွာျဖစ္လို႔ ညီလာခံ မတိုင္ခင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခြင့္ သူေတာင္းဆို တာကို ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က လက္မခံခဲ့ပါဘူး။

Ref: VOA News