ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ႀကီးမား HRW စိုးရိမ္

သားညြန္႔ဦး
အဂၤါ, 18 ေအာက္တိုဘာ 2011

ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ဒီႏွစ္ထဲ တိုက္ပဲြေတြျပန္ျဖစ္လာတာမွာ ျမန္မာ စစ္တပ္က အရပ္သား ျပည္သူေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး က်ဴးလြန္ ခဲ့ၾကတယ္ ဆိုၿပီး နယူးေယာက္ အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကပ္မႈ အဖဲြ႔က အျပစ္တင္ လိုက္ပါတယ္။ သူတို႔ သတင္းသြားေရာက္ ရယူခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းေတြ အရ အျပစ္မဲ့ အရပ္သား အခ်ဳိ႕ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြကို ျမန္မာ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္မႈေတြပါ ရိွခဲ့တယ္လို႔ HRW က ေျပာပါတယ္။ HRW ေျပာခြင့္ရသူကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ဒီႏွစ္ ဇြန္လကစခဲ့တဲ့ KIA ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္ဖဲြ႔နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္ တိုက္ပဲြေတြ အၾကား ကခ်င္လူမ်ိဳး ေဒသခံ အရပ္သားေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရိွတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ နယူးေယာက္ အေျခစိုက္ Human Rights Watch လူ႕အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကပ္မႈ အဖဲြ႔အေနနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းကို ကိုယ္တိုင္ဆင္းၿပီး အေျခအေနေတြကို ေလ့လာ ခဲ့တယ္လို႔ HRW က ေျပာပါတယ္။

ဇူလိုင္နဲ႔ ၾသဂုတ္လေတြအတြင္းမွာ HRW စံုစမ္းေရး အဖဲြ႔ဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းက အရပ္သားေတြ စြန္႔ပစ္ခဲ့တဲ့ ေက်းရြာ ေဟာင္းေတြနဲ႔ ေတာထဲမွာ လွည့္လည္ ပုန္းေအာင္း ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီကေန အေသအခ်ာ မွတ္တမ္းျပဳၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြ အရ ျမန္မာ အစိုးရတပ္ဟာ အရပ္သားေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရိွေနတယ္ဆိုတာကို ေကာက္ခ်က္ ဆဲြခဲ့တာလို႔ HRW ရဲ႕ အာရွေရးရာ လက္ေထာက္ ညြန္ၾကားေရးမႉး Elaine Pearson က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“တိုက္ပဲြေတြျပန္ျဖစ္တဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ငါးလကတည္းက အဲဒီေဒသတြင္းမွာ ျမန္မာ စစ္တပ္ အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြရ ပါတယ္။ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကပ္မႈ အဖဲြ႔အေနနဲ႔ ဒါေတြ တကယ္ ျဖစ္ခဲ့သလား အတည္ျပဳဖို႔ လိုလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီကို သြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာ စစ္တပ္ကေန အရပ္သားေတြ အေပၚ တိုက္ခိုက္မႈေတြ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈေတြ၊ ေက်းရြာေတြ ဖ်က္ဆီး ခံရမႈေတြကို အေသအခ်ာ ေလ့လာ မွတ္တမ္း ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။”

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ အခု လပိုင္းေတြအတြင္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္မႈ ေတြမွာ ျမန္မာ စစ္တပ္ အေပၚ တာ၀န္ရိွတယ္လို႔ HRW က ေထာက္ျပပါတယ္။ သူတို႔ ခန္႔မွန္းခ်က္ အရ ကခ်င္အရပ္သား ၃၀,၀၀၀ ခန္႔မွန္းေျခဟာ တို္က္ပဲြေတြေၾကာင့္ ေတာေတာင္ေတြထဲ လွည့္လည္ ပုန္းေအာင္း ေနရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အခု ျဖစ္ေနတဲ့ တိုက္ပဲြေတြေၾကာင့္ အရပ္သားေတြ အေပၚမွာ အေတာ္ေလးကို ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး သက္ေရာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္လို႕ Elaine Pearson က ေျပာပါတယ္။

“တိုက္ပဲြေတြ ျပန္ျဖစ္လာတာေၾကာင့္ အရပ္သားေတြအေပၚ ထိခိုက္္မႈေတြက အေတာ္ေလး ဆိုး၀ါး ပါတယ္။ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ အရပ္သား ေတြဟာ မိမိတို႔ ေက်းရြာေတြကို စြန္႔ခြာၿပီး ေတာေတြထဲကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ၾကရပါတယ္။ ျဖစ္ရပ္ အမ်ားစုမွာေတာ့ အဲဒီ ဒုကၡသည္ေတြဟာ လူသားခ်င္း စာနာကူညီမႈေတြ အေထာက္အပံ့ေတြ မရၾကပါဘူး။ စစ္တပ္ကေန အရပ္သား ေတြကို အတင္းအဓမၼ လုပ္အား ခိုင္းေစတာေတြ ရိွခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ အေျခအေနေတြမွာ အဲဒီက ထြက္ေျပးတဲ့ အရပ္သားေတြဟာ တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္ ခံရတာေတြ ရိွပါတယ္။ အေထာက္အထား ရိွတဲ့ ဥပမာ တခုမွာေတာ့ အဘြား လုပ္သူနဲ႔ ေျမးျဖစ္သူဟာ ေက်းရြာကေန ထြက္ေျပးဖို႔ ႀကိဳးစားေနတုန္း ပစ္သတ္တာ ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။”

အရပ္သားေတြကို လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္တဲ့ အမႈအေတာ္မ်ားမ်ားကို HRW အေနနဲ႔ အေသအခ်ာ မွတ္တမ္း ျပဳစုထား ပါတယ္။ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ကုလသမဂၢ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔စည္းေရးဟာ အင္မတန္ အေရးႀကီး ေနၿပီဆိုတာ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြ အရ ပိုၿပီး ထင္ရွားေစတယ္ လို႔လည္း HRW က ေျပာပါတယ္။ အခု သူတို႔ရထားတဲ့ မွတ္တမ္းေတြ အရ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္း ျဖစ္ရပ္ေတြမွာ အဆိုးဆံုးကေတာ့ အရပ္သားေတြကို ျမန္မာ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္တာေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ Elaine Pearson က ေျပာပါတယ္။

“အဆိုးဆံုးျဖစ္ရပ္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ေက်းရြာက လူငယ္ေတြဟာ KIA အဖဲြ႔၀င္ေတြလို႔ စြတ္စဲြခံရၿပီး ျမန္မာ စစ္သားေတြက သူတို႔ကို သတ္ျဖတ္ ပစ္ခဲ့တာပါ။ ျဖစ္ရပ္တခုမွာေတာ့ ေက်းရြာကေန ထြက္ေျပးဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးတဦးနဲ႔ ေလးႏွစ္သား အရြယ္ ေျမးျဖစ္သူတို႔ကို ျမန္မာစစ္သားေတြက ပစ္သတ္ ခဲ့တာမ်ဳိးပါ။ ေနာက္ျဖစ္ရပ္ တခုမွာေတာ့ ျမန္မာ စစ္သားေတြက ၆၂ ႏွစ္ အရြယ္ အမ်ဳိးသမီးႀကီး တဦးနဲ႔ သူ႔ေျမးျဖစ္သူ ေက်းရြာက ထြက္ေျပးတာကို ပစ္သတ္တာပါ။ ဒါမ်ဳိးျဖစ္ရပ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကို မွတ္တမ္း ယူထားပါတယ္။ ဒီလို က်ဴးလြန္ ခံခဲ့ရသူေတြဟာ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ၊ တကယ့္ အရပ္သားေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္”

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အရပ္သားေတြအေပၚမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိတယ္လို႔ HRW က မွတ္တမ္းေတြ ထုတ္ေဖာ္ လိုက္ခ်ိန္မွာပဲ ဒီရက္ပိုင္းအတြင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကို အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔လည္း ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ရွိေနေသးတဲ့ ကိစၥ၊ ေနာက္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ အစိုးရဘက္ကေန စစ္ဆင္ေရးေတြ တုိးျမႇင့္လာတဲ့ အေျခအေန ေတြေပၚမွာ ျမန္မာ အစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာက ေ၀ဖန္ ပစ္တင္မႈေတြ ရွိေနတုန္းပါ။ မေန႔တုန္းကလည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆုိင္ရာ မူ၀ါဒ ညႇိႏႈိင္းေရးမႉး Derek Mitchell က ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အားရ ေက်နပ္ေလာက္စရာ အေျပာင္း အလဲေတြ ျမင္လာရေပမယ့္ လံုးလံုး မေျပာင္းလဲေသးတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိေနေသးတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ေထာက္ျပ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီထဲမွာေတာ့ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြနဲ႔ အစိုးရၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္တာ မေတြ႔ရတဲ့ အျပင္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ အရပ္သားေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဆက္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတုန္း၊ ရွိေနတုန္းပဲ ဆိုၿပီးေတာ့ သူက ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

Ref: VOA News