အာရွခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာ့အေရး အိုဘားမား ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိ

Dan Robinson's Report in Burmese
ဗုဒၶဟူး, 27 ေအာက္တိုဘာ 2010

အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား (Barack Obama) ဟာ ေရွ႕လထဲ အာရွ ၄ ႏုိင္ငံဆီ ခရီးထြက္ဖို႔ရွိၿပီး အဲဒီခရီးစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိစၥ ေဆြးေႏြးဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ အေမရိကန္ အစိုးရ အႀကီးတန္း တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တိုးတက္လာဖို႔ မရွိေသးသလို လာမယ့္ ႏုိ၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပြဲဟာလည္း လြတ္လပ္ၿပီး တရား မွ်တလိမ့္မယ္လို႔ မယူဆတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ တာ၀န္ရွိသူေတြက ဆုိပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗြီအိုေအ အိမ္ျဖဴေတာ္ သတင္းေထာက္ ဒန္ ေရာ္ဘင္စင္ (Dan Robinson) သတင္း ေပးပို႔ထားတာကို မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

အႏွစ္ ၂၀ အတြင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရ ပထမဦးဆံုး က်င္းပေပးတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို ႏို၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔ က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သမၼတ အိုဘားမား အာရွႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း ၃ ရက္ၾကာ ရပ္နားမယ့္ အိႏိၵယကို ဆိုက္ေရာက္ၿပီး ေနာက္တေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ လူအမ်ားက ခန္႔မွန္း ေနၾကပါတယ္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာလည္း ျမန္မာ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံကို သြားေရာက္မယ့္ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ အာရွခရီးစဥ္အေၾကာင္း အဓိကထား ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အိမ္ျဖဴေတာ္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း သမၼတ အိုဘားမား အိႏိၵယ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မန္မိုဟန္ ဆင္းဂ္ (Manmohan Singh) နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခါနဲ႔ တျခား အာရွႏိုင္ငံေတြကို ေရာက္တဲ့အခါ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိမရွိ အေမရိကန္ ဒု-လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ၀ီလီယမ္ ဘန္းစ္ (William Burns) ကို သတင္းေထာက္ေတြက ေမးျမန္း ခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ျပႆနာေတြကုိ အိႏၵိယႏုိင္ငံနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေဆြးေႏြး ညိႇႏႈိင္း ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီတခါ အတိအက် ဘာေတြ ေဆြးေႏြးရမယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ က်ေနာ္ မခန္႔မွန္း ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း အာရွ၊ ပစိဖိတ္ေဒသ တလႊားက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကုိ သမၼတက အေလးအနက္ ထားတယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေတြ႔ၾက ရပါလိမ့္မယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏို၀င္ဘာလ ၇ ရက္ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈ ရွိလိမ့္မယ္လို႔ မထင္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလံုး ခ်က္ခ်င္း ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အေမရိကန္က ထပ္မံ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း သူက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း အိႏိၵယနဲ႔ တျခား အာရွႏိုင္ငံေတြကို ေရာက္တဲ့အခါ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရး ကိစၥေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္သလို ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး ေဆြးေႏြးဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ ဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ အႀကံေပး ဘန္ ႐ုတ္ဒ္စ္ (Ben Rhodes) က ေျပာပါတယ္။

“အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကုိ က်ေနာ္ ႀကိဳတင္ မခန္႔မွန္းႏုိင္ပါဘူး။ ဒီကိစၥအတြက္ စိုးရိမ္မကင္းေၾကာင္း အာဆီယံမွာ က်ေနာ္တို႔ ေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ေဒသတြင္း အစိုးရေတြနဲ႔ ႏွစ္ဦးခ်င္း ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မွာလည္း ေျပာခဲ့ပါၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ျမင္ခ်င္တဲ့ ပုံစံအတုိင္း ျဖစ္မလာရင္ေတာ့ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း တခုခုေတာ့ ေပၚထြက္ လာပါလိမ့္မယ္။ ျဖစ္လာမယ့္ အလားအလာလည္း အခုထိ မေတြ႔ရ ေသးပါဘူး။”

အခုလို ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ အရာရွိေတြရဲ႕ မွတ္ခ်က္စကားေတြဟာ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ အာရွခရီးစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ ရလဒ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သမၼတ အိုဘားမား ေျပာဆိုေလမလား ဆိုတဲ့ကိစၥကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အရိပ္အေငြ႔ ျပသလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: VOA News