အၿပီးသတ္ေလွ်ာက္လဲခ်က္အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ေရွ႕ေနမ်ား ေဆြးေႏြးမည္

မင္းႏိုင္သူ / ၁၆ ဇူလိုင္ ၂၀၀၉

အၿပီးသတ္ေလွ်ာက္လဲခ်က္မူၾကမ္းတင္ျပရန္ႏွင့္ အမႈကိစၥေဆြးေႏြးရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ ၎၏ ေရွ႕ေနမ်ား မနက္ျဖန္တြင္ ေတြ႔ဆုံ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အန္အယ္လ္ဒီ ပါတီ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ေရွ႕ေန ဦးဉာဏ္၀င္းက ေျပာသည္။

၎က “မနက္ျဖန္ ေဒၚစုနဲ႔ေတြ႔တာကေတာ့ အဓိကက အၿပီးသတ္ေလွ်ာက္လဲခ်က္ ေဆြးေႏြးမွာပဲ။ အခု ေတြ႔ခြင့္ ေတာင္းတာလည္း အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ အတြက္ပဲ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းတာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္မွာ ၁၉၇၄ ခု အေျခခံ ဥပေဒမွာပါတဲ့ ပုဒ္မ ၁၅၉ (က) နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္ပါပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ တခ်က္တည္း မဟုတ္ဘူး။ က်န္တဲ့ အခ်က္ေတြလည္း ရိွေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ဆိုတာ တရား႐ုံးေရွ႕မွာ ေျပာရတာေလ။ က်ေနာ္တို႔ အခု လက္နက္ေတြ ထုတ္ျပလို႔ မျဖစ္ေသးဘူးေနာ္။ အဲဒီ ဥပေဒရွိတာဆိုရင္ ဘယ္လို၊ မရိွတာဆိုရင္ ဘယ္လို အားလုံးပါမယ္” ဟု ေျပာသည္။

ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းခံေနရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသား မစၥတာ ယက္ေတာ ေနအိမ္ အတြင္း ၀င္ေရာက္ခဲ့မႈ အတြက္ နအဖစစ္အစုိးရက ေမ (၁၈) ရက္တြင္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ေဖာက္ဖ်က္မႈ ပုဒ္မ (၂၂) ျဖင့္ အင္းစိန္ အထူးတရား႐ုံးတြင္ တရားစြဲဆို ထားသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔အား တရားစြဲတင္မႈတြင္ နအဖ စစ္အစုိးရဘက္က တရားလုိျပ သက္ေသ (၁၅) ဦး ထြက္ဆုိခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မွ သက္ေသ (၂) ဦးသာ တင္သြင္းခြင့္ ျပဳထားသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မွ တင္သြင္းခြင့္ရခဲ့ေသာ သက္ေသ (၂) ဦးမွာ ေရွ႕ေနမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး တရား႐ုံးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ ကန္႔သတ္ ထားသည့္ ပုဒ္မ ၁၅၉ (က) သည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒပါ ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ သက္၀င္မႈ ရွိမရွိ စဥ္းစားၾကရန္ သက္ေသ (၂) ဦးစလုံးက တင္ျပ ေလွ်ာက္လဲ ခဲ့ၾကသည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ တင္ျပေလွ်ာက္လဲရျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းက “၁၉၇၄ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒဟာ အာဏာ သက္ေရာက္မႈ ရွိေသးသလား။ မရွိေတာ့ဘူးလား။ ဒီဟာက နံပါတ္ (၁) အေျခခံတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါက မရွိေတာ့ဘူး ဆုိရင္ေတာ့ ဒီပုဒ္မ ၁၅၉ (က) ကလည္း သက္၀င္မႈ မရွိေတာ့ဘူး။ အဲလုိ ျဖစ္သြားမယ္ေလ” ဟု ေျပာသည္။

၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၌ အေျခခံရမည့္မူမ်ားတြင္ ဆုိရွယ္လစ္ လူ႔ေဘာင္ တည္ေဆာက္ေရး၊ ဆုိရွယ္လစ္ စီးပြားေရး တည္ေဆာက္ေရး၊ တပါတီစနစ္ က်င့္သုံးေရးတုိ႔ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာ သိမ္းခ်ိန္တြင္ ထုိအေျခခံမူမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္ဟုလည္း ၎က ေထာက္ျပသည္။

“အဲေတာ့ ေစာေစာက ေျပာတဲ့ အေျခခံမူဆုိတာေတြက ေတာ္ေတာ္ ပ်က္သြားတာ။ ပ်က္သြားေတာ့ ဒီထဲမွာမွ တခါ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ တုန္းကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္မီ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေစာေမာင္ ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့လည္း ေၾကညာခ်က္ ၁/၉၀ ထုတ္ခဲ့တယ္ဗ်ာ။ ထုတ္ခဲ့ေတာ့ အဲဒီမွာက ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ အေနအထားကုိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေစာေမာင္ေျပာတဲ့ စကားေနာ္။ သူရဲ႕မိန္႔ခြန္းေတြ ျပန္ဖတ္ရင္ ဘာေတြ႔မလဲဆုိေတာ့ ဒီကေန႔ တုိ႔လုပ္ေနတာ စစ္အစုိးရ (Military Government) တဲ့။ ဘယ္ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ကုိမွ လုိက္နာ ေနရျခင္း မရွိဘူးတဲ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကမာၻတခုလုံး ဘယ္မွာၾကည့္ၾကည့္တဲ့ စစ္တပ္က အာဏာ သိမ္းလုိက္ၿပီ ဆုိရင္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ဆုိတာ ပ်က္သြားတာပဲတဲ့။ အသက္ မရွိေတာ့ဘူးတဲ့။ သူက အဲလုိေျပာသြားတယ္” ဟု ဦးၾကည္၀င္းက ဆက္လက္ ေျပာဆုိသည္။

သုိ႔ရာတြင္ နအဖစစ္အစုိးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား စတင္ ထိန္းသိမ္းခဲ့သည့္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္အထိ တႀကိမ္၊ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွ၂၀၀၂ ခုႏွစ္အထိ တႀကိမ္၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အထိ တႀကိမ္၊ စုစုေပါင္း (၃) ႀကိမ္စလုံး ထုိဥပေဒျဖင့္ အေရးယူ ထိန္းသိမ္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အင္းစိန္ေထာင္အထူးတရား႐ုံး တရားခြင္တြင္ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ယခုရင္ ဆိုင္ေနရေသာ အမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔သတ္မိန္႔ ၁၅၉ (က) ကုိ သက္၀င္ေစမည့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ တည္ရွိျခင္း ရွိ မရွိ ဆုိသည့္ အခ်က္အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေရွ႕ေနမ်ားဘက္မွ တင္ျပ ေဆြးေႏြး သြားရန္ရိွသည္ဟု သိရသည္။

“ပုဒ္မ ၁၅၉ ဆုိတာကေတာ့ ႏုိင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ ပုဂၢဳိလ္ေရးဆုိင္ရာ လြတ္လပ္မႈ မူလ အခြင့္အေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရး အတြက္ အာမခံခ်က္ ရွိေစရမယ္တဲ့။ အဲဒါကုိ ကန္႔သတ္လုိက္တာ။ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ျပေနတာ ဘာလဲဆုိေတာ့ လြတ္လပ္မႈ မူလအခြင့္အေရး ကန္႔သတ္တာေတာ့ ထားပါဦး။ ဒါေပမယ့္ လုံၿခဳံေရး ဆုိတာႀကီးနဲ႔ တြဲေနတာ။ လုံၿခဳံေရး အာမခံခ်က္။ အာမခံခ်က္ကလည္း ဒါဟာ ဖြဲ႔စည္းပုံက ေပးထားတဲ့ အာမခံ။ ဆုိေတာ့ ဒီအာမခံခ်က္ကုိ ဘယ္သူက တာ၀န္ယူရမလဲ။ အစုိးရေပါ့ဗ်ာ။ အဲလုိ တာ၀န္ယူရတာ။ အဲဒီတာ၀န္ကုိ ႐ုပ္သိမ္းလုိ႔ ရမလား။ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒက အစုိးရအာဏာပုိင္ကုိ ေပးထားတဲ့ တာ၀န္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ရွိေသးတယ္လုိ႔ ယူဆရင္ သူတုိ႔ အဲဒါကုိ ျငင္းလုိ႔ရလား။ ႏုိင္ငံသားရဲ႕ မူလ အခြင့္အေရး ကန္႔သတ္တာေတာ့ ထား။ သူ႔တုိ႔ တာ၀န္ကုိေတာ့ သူတုိ႔ ျပန္ကန္႔သတ္လုိ႔ရလား။ အဲဒါပါပဲ” ဟု ဦးၾကည္၀င္းက ရွင္းျပသည္။

ထုိကဲ့သုိ႔ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ပါ စကားရပ္မ်ား၏ အနက္ အဓိပၸာယ္ကုိ ဖြင့္ဆုိ ေပးႏုိင္ခြင့္ရွိေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဆုိသည့္ ေနရာကုိ စကားရပ္ အစားထုိး ျပ႒ာန္းထားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္းလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းက ေခတ္ၿပဳိင္သုိ႔ ေျပာသည္။

၎က “တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဥပေဒမွာျပ႒ာန္းထားတဲ့ ပုဒ္မေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အနက္ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိမယ္ ဆုိရင္ ပုဒ္မ ၂၀၀ နဲ႔ ၂၀၁ အရ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကသာ ဖြင့္ဆုိႏုိင္တယ္။ က်န္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိလုိ႔ကုိ မရဘူး။ အခုက ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဆုိတာကုိ စကားရပ္ အစားထုိးတာ မရွိေသးဘူးဗ်။ ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီကုိ နအဖနဲ႔ အစားထုိးတယ္။ က်န္တာေတြ က်န္တဲ့ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကိုလည္း အဲလုိ အစားထုိးတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိ စကားရပ္မ်ား အစားထုိးျခင္းနဲ႔ အစားထုိးတာ မရွိေသးဘူး။ အဲလုိျဖစ္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဒီပဲယင္းအေရးအခင္း အၿပီး ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ခံခဲ့ရၿပီးသည့္ေနာက္္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က်မွ သာ ၎၏ ေရွ႕ေနမ်ားျဖင့္ ေတြ႔ခြင့္ ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္တြင္မွ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းႏွင့္ စတင္ ေတြ႔ဆုံခြင့္ ရရိွခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္း ကမူ ယခုအမႈသည္ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ႀကံမႈ တခု ျဖစ္သည္ဟု ႐ႈျမင္ ထားၾကၿပီး ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ားအား လႊတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆုိထားသည္။

လာမည့္ ဇူလိုင္ (၂၄) ရက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အမႈအား ႏွစ္ဘက္ေရွ႕ေနမ်ား အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ ေပးရန္ အင္းစိန္ တရား႐ုံးက ဇူလုိင္ (၁၀) ရက္ တရားခြင္တြင္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။

ယခုအမႈွႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦးဉာဏ္၀င္းက “ဒီအမႈက စြဲေတာင္ မစြဲသင့္တဲ့ အမႈမ်ဳိးပါ။ ဘာျပစ္မႈမွ မရိွဘဲ၊ အတင္းစြဲၿပီးေတာ့ ဒါနဲ႔ၿငိတယ္ ဟိုဟာနဲ႔ၿငိတယ္။ တကယ္တမ္း အဲဒါေတြကလည္း မၿငိဘူးလို႔ဘဲ က်ေနာ္တို႔ေတာ့ ျမင္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

Ref: ေခတ္ၿပိဳင္