စစ္မႈထမ္းစနစ္၏ အက်ဳိးအျပစ္

ဦးေအာင္ခင္ & မညိဳညိဳလြင္
ေသာၾကာ, 18 မတ္ VOA

ႏိုင္ငံသားကုိ စစ္မႈထမ္းခိုင္းတာဟာ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း စစ္ခင္းတဲ့ ေရွ ႔ဓေလ့ တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဥေရာပမွာ အမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေတြ တည္ေထာင္စဥ္က အမ်ဳိးသားစိတ္ ရွိလာေအာင္ လူတိုင္း စစ္မႈထမ္းရတဲ့ စနစ္ကို က်င့္သံုးၾကပါတယ္ စစ္မႈထမ္းတယ္ ဆိုတာဟာ အစိုးရ ခိုင္းသမွ် လုပ္ကိုင္ ရတာမို႔ အစိုးရ ကိုယ္စား လုပ္ရသလို ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ စစ္မႈထမ္းခိုင္းတဲ့ စနစ္ရဲ ႔ အက်ဳိး အျပစ္ေတြကို ေဆြးေႏြးလာတာ ၾကာပါၿပီ။ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း စစ္ျဖစ္ခ်ိန္မွာ သံုးတဲ့ စနစ္ကို အၿမဲတမ္း မသံုးသင့္ဘူးလို႔ သံုးသပ္တာမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဘာေၾကာင့္လို႔ စစ္မႈမထမ္းမေနရ စနစ္ က်င့္သံုးတယ္ ဆိုတာကို ေလ့လာ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ စစ္သား စုေဆာင္းရတာ ခက္ခဲတဲ့ အတြက္ ႏုိင္ငံျခားနဲ႔ စစ္ျဖစ္ခ်ိန္ေလာက္ပဲ စစ္မႈ ထမ္းခိုင္းတာ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရိကၡာ ထုတ္လုပ္တဲ့ လယ္သမားကို စစ္တုိက္ခိုင္းရင္ ရိကၡာ ရွားပါး ႏိုင္တာမို႔ စစ္ျဖစ္ေနခ်ိန္ မွာေတာင္ စစ္မႈထမ္း ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးထားတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဗမာ့ စစ္မႈထမ္း ဥပေဒမွာ လယ္သမားကို ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးထားတာ မေတြ႔ရပါဘူး။ အလုပ္လက္မဲ့ မ်ားတဲ့ တုိင္းျပည္မွာ စစ္မႈ ထမ္းခုိင္းရင္ အလုပ္လက္မဲ့ ဦးေရ နည္းပါး သြားႏိုင္ၿပီး အလုပ္လက္မဲ့ နည္းတဲ့ ေနရာမွာ စစ္မႈ ထမ္းခုိင္းရင္ေတာ့ အလုပ္ လုပ္ႏိုင္တဲ့ လူငယ္ေတြရဲ ႔ အခြင့္အလမ္းကို ဆံုးရႈံး ေစတယ္လို႔ သံုးသပ္ ၾကပါတယ္။

လူတုိင္းပါဝင္တဲ့ စစ္တပ္ဟာ လူတန္းစားနဲ႔ လူမ်ုဳိးစုေပါင္းစံုကို ေပါင္းစပ္တဲ့ေနရာ ျဖစ္လာတဲ့ အတြက္ ႏိုင္ငံတည္ ေဆာက္ရာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ ျဖစ္လာတယ္လို႔ ျမင္တာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ လူတုိင္း စစ္မႈထမ္းတဲ့ စနစ္ေၾကာင့္ ေဒသစြဲနဲ႔ လူမ်ဳိးစြဲ စိတ္ဓါတ္နည္းပါးသြားႏိုင္ပါတယ္။ စစ္မႈထမ္းစနစ္ေၾကာင့္ အစိုးရကို သစၥာရွိတဲ့ တခုတည္းေသာ အမ်ဳိးသားအသြင္လကၡဏာကို ေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အစုိးရတပ္မွာ စစ္မႈထမ္းသူဟာ လူမ်ဳိးေရး စိတ္ဓါတ္ နည္းပါး သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအျမင္နဲ႔ ၾကည့္ရင္ ႏုိင္ငံသားတုိင္း စစ္မႈ ထမ္းခိုင္းတာဟာ အမ်ဳိးသား စည္းလံုးေရး လမ္းစဥ္လို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သီးျခား တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ကို စစ္အစိုးရက မလိုလားတာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။

လူတုိင္းစစ္မႈထမ္းတဲ့ စစ္တပ္ဟာ လူထုနဲ႔ နီးစပ္ၿပီး ဆႏၵအေလ်ာက္ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အၿမဲတမ္း တပ္ဟာ လူထုနဲ႔ ကင္းကြာတယ္လို႔ သံုးသပ္တာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ စစ္မႈထမ္း အျဖစ္ အသက္ ေမြးဝမ္းေက်ာင္း လုပ္သူနဲ႔ စစ္မႈထမ္း ဥပေဒေၾကာင့္ စစ္ထဲ ေရာက္လာသူ ဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စား ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံကို လုိက္ၿပီး စစ္မႈထမ္း ဥပေဒအရ စစ္ထဲ ေရာက္လာသူ ဦးေရ အနည္းအမ်ား ကြာျခား ပါတယ္။ လုိခ်င္တဲ့ စစ္သားဦးေရကမ်ားၿပီး စစ္ထဲ ဝင္ခ်င္သူ နည္းရင္ စစ္မႈထမ္း ဥပေဒ ျပ႒ာန္းၿပီး အမိန္႔နဲ႔ စစ္သား စုေဆာင္း တတ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား စီးပြားေရး သုေတသနဌာန (NBER -) က ပညာရွင္ ႏွစ္ဦး က ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ထုတ္ေဝတဲ့ စာတမ္းအရ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံ (၆၀) ေက်ာ္ကို ေလ့လာတဲ့အခါမွာ ပံုမွန္ စစ္တပ္မွာ ဆႏၵ အေလ်ာက္ တပ္ထဲ ဝင္သူက (၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္း စစ္မႈထမ္း ဥပေဒေၾကာင့္ စစ္တပ္ထဲ ေရာက္လာသူက (၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗမာ စစ္အစိုးရကလည္း အၿမဲတမ္း စစ္တပ္ကို အားျဖည့္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ၿပီး စစ္မႈထမ္း ဥပေဒကို ျပ႒ာန္း လိုက္တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။

အရြယ္ေရာက္သူတုိင္း စစ္မႈထမ္းရမယ္ဆိုေပမယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးစ ႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ လာဘ္ေပး ႏုိင္သူဟာ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရၾကပါတယ္။ စစ္မႈမထမ္း မေနရလို႔ ဆုိေပမယ့္ စစ္တပ္က ခြင့္ျပဳမွ စစ္မႈ ထမ္းႏိုင္တာပါ။ ဥပမာ - ေဆးစစ္တာ မေအာင္ရင္ စစ္မႈ မထမ္းႏိုင္ပါဘူး။ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ က်န္းမာေရး အဆင့္မမီလို႔ စာေရး အလုပ္နဲ႔ ရဲသား အလုပ္သာ လုပ္ရသူေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတာင္ စစ္မႈထမ္းဖို႔ ပ်က္ကြက္သူ တေထာင္နီးပါး မႏွစ္က အဖမ္း ခံလိုက္ရပါတယ္။ ဆင္းရဲသားကသာ စစ္မႈ ထမ္းၾကပါတယ္။ ပညာနည္းတဲ့ ဆင္းရဲသား အဖို႔ကေတာ့ စစ္မႈထမ္းရတာ အလုပ္အကိုင္ ရရွိသြားတဲ့ သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပညာတတ္ လူငယ္ဟာ စစ္တပ္ထဲ မဝင္ခ်င္ပါဘူး။ စစ္မႈထမ္းရလို႔ မိမိကုိယ္မိမိ သတ္ေသတာမ်ဳိးေတြ ထိုင္ဝမ္မွာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အတင္းအက်ပ္ စစ္မႈ ထမ္းခိုင္းတဲ့ အစိုးရကို မေက်နပ္ သူမ်ားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရး ေခတ္စားလာတဲ့အခါမွာ မိမိယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ စစ္မႈ မထမ္းခ်င္သူကို ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးပါတယ္။ ဒီလို ပုဂၢိဳလ္ကို Conscientious Objector လို႔ ေခၚၿပီး ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြမွာ အသိအမွတ္ျပဳ ထားပါတယ္။ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ နဲ႔ လူမႈေရး အေၾကာင္းေၾကာင့္ စစ္မႈ မထမ္းခ်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို အျခားအလပ္ေတြ လုပ္ခိုင္းပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ထိုင္ဝမ္မွာလည္း ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ စစ္မႈ မထမ္းႏိုင္သူေတြကို အသိအမွတ္ ျပဳပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ စစ္မႈထမ္းမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းဖို႔ လုိပါတယ္။

ငယ္စဥ္က စစ္မႈထမ္းဖူးသူဟာ လူႀကီးျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ဖို႔ အလားအလာ မ်ားေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႔ရွိ ထားပါတယ္။ ေတာင္အေမရိကတုိက္ အာဂ်င္းတီးနား ႏိုင္ငံမွာ လူတုိင္း စစ္မႈထမ္းခိုင္းတဲ့ စနစ္ က်င့္သံုးပံုကို ပညာရွင္ (၃) ဦးက ေလ့လာ ဆန္းစစ္ၿပီး ၂၀၀၉ ေမလမွာ စာတမ္း ထုတ္ေဝပါတယ္။ စစ္မႈ ထမ္းခိုင္းတဲ့ အတြက္ လူငယ္ေတြမွာ စည္းကမ္း ရွိ တာဝန္သိ လာတာရွိသလို၊ လက္နက္ အားကိုးၿပီး အၾကမ္းဖက္ အႏိုင္ယူတဲ့ အက်င့့္ဆိုးလည္း စြဲကပ္ လာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္မယ့္ အလားအလာဟာ စစ္သား လူထြက္မွာ ပိုမ်ားေၾကာင္း အာဂ်င္တီးနား ႏိုင္ငံက စစ္မႈထမ္း စနစ္ကို ေလ့လာၿပီး သံုးသပ္ တင္ျပထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

Ref: VOA News