ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားမႈ ရွိမရွိ စံုစမ္းေရး ကေနဒါ ေထာက္ခံ

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္
ၾကာသပေတး, 02 စက္တင္ဘာ 2010

ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြကို ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ၿပီး စစ္ေဆးဖုိ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးမႉး ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ကို ကေနဒါႏုိင္ငံက ၾကာသပေတးေန႔မွာ ေထာက္ခံ လုိက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မၾကာခင္ က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးမွာ ဒီကိစၥကို အေရးယူ ေဆာင္ရြက္လာဖုိ႔ အတြက္ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ကုိ သေဘာတူၾကတဲ့ တျခား ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ုိင္းနဲ႔အတူ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔လည္း ကေနဒါ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး႐ုံးက ဗြီအိုေအကုိ ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ကင္တားနားက ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေတြဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ေတြ အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ႏုိင္ေျခ ရွိတာမို႔ ကုလသမဂၢက ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စုံစမ္း စစ္ေဆးေပးဖုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကုိ မတ္လတုန္းက အႀကံျပဳခ်က္ကုိ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ခ်က္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံ၊ ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ စလိုဗက္ကီးယား ႏုိင္ငံေတြက ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး ၾကာသပေတး ေန႔မွာေတာ့ ကေနဒါ ႏုိင္ငံကပါ ပါ၀င္ ေထာက္ခံလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး ရပုိင္ခြင့္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားေလ့ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ ထဲမွာ ကေနဒါ ႏုိင္ငံဟာ ေရွ႕ဆုံးက ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး အခု မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ေထာက္ခံတယ္လို႔ ကေနဒါ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေလာရင့္စ္ ကန္ႏြန္ (Lawrence Cannon) ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ မစ္စ္ ကက္သရင္း လူဘီယဲ (Catherine Loubier) က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြကုိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ အထူး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကုိေရာ ျမန္မာ စစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢက စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စုံစမ္းမယ့္ အႀကံဉာဏ္ကုိပါ သေဘာတူ ေထာက္ခံပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ ကေနဒါႏုိင္ငံဟာ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး ရပုိင္ခြင့္ေတြျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္မႈကို ျမန္မာႏုိင္ငံသားတုိင္း ရရွိေစဖုိ႔နဲ႔ ျမန္မာ စစ္အစိုးရက ဒီ လူ႔အခြင့္အေရး ရပုိင္ခြင့္ေတြကို ေလးစားဖို႔အတြက္ တစုိက္မတ္မတ္ ေတာင္းဆုိေနတဲ့ႏုိင္ငံ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လ်စ္လ်ဴ ႐ႈထားတဲ့ အေပၚ ကေနဒါႏုိင္ငံက ႐ႈတ္ခ်တဲ့ အေနနဲ႔ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ အတင္းက်ပ္ဆုံး စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ တားျမစ္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြကို ခ်မွတ္ ထားတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အခု မၾကာခင္မွာ က်င္းပဖို႔ရွိတဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးယနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ကုိ သေဘာတူတဲ့ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အတူ လက္တြဲၿပီး ေဆာင္ရြက္ သြားဖုိ႔ ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

“လာမယ့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးမွာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး မႉးက တင္ျပမယ့္ ေထာက္ခံ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္း အေနနဲ႔ ဘုံခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ဳိးနဲ႔ ဘယ္လုိ ေထာက္ခံၾကမလဲ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကေနဒါႏုိင္ငံက မဟာမိတ္ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔အတူ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိေၾကာင္းနဲ႔ ဒီေရြးေကာက္ပြဲကို ႏုိင္ငံတကာက ယုံၾကည္မႈ ရေစဖို႔အတြက္ အဖြဲ႔အစည္း အားလုံး ပါ၀င္ခြင့္နဲ႔ လြတ္လပ္မွ်တစြာ က်င္းပေပးဖုိ႔လည္း ကေနဒါ အစိုးရက လုိလားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးကပ္လာတာနဲ႔အမွ် စစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံၫႊန္းေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခခံမူေတြနဲ႔ အညီ ေလးစား လုိက္နာဖို႔အတြက္ ကေနဒါႏုိင္ငံက တုိက္တြန္းပါတယ္။ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈရွိတဲ့၊ သက္ဆုိင္သူေတြ အားလုံး ပါ၀င္ႏုိင္တဲ့၊ ပြင့္လင္း ထင္သာျမင္သာမႈ ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔အညီ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပဖုိ႔လည္း ကေနဒါႏုိင္ငံက တုိက္တြန္း ပါတယ္။”

ကေနဒါ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေလာရင့္စ္ ကန္ႏြန္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၂၀ ကုိ EU ဥေရာပ သမဂၢက ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ၿပီး စုံစမ္းဖို႔ ကိစၥကုိ EU ဥေရာပ သမဂၢက အခုထိ တစုံတရာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိတာမ်ဳိး မရွိေသးတဲ့အတြက္ Amnesty International ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ႀကီး အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ အေတာ္မ်ားမ်ားက တုိက္တြန္း ေျပာၾကား ေနၾကပါတယ္။

စက္တင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ ေၾကညာ ခ်က္ထဲမွာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ဖုိ႔ ကိစၥကို ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိ ထားပါတယ္။ သူတုိ႔အဖြဲ႔ရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျမန္မာ စစ္အစိုးရရဲ႕ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ေတြ အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကို ေဖာ္ျပထားၿပီး ဒီလုိ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာ စစ္အစိုးရဟာ ျပစ္ဒဏ္မခံရဘဲ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ေတြ ရေနတာမို႔ ကုလသမဂၢက အျမန္ဆုံး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိ ထားပါတယ္။

Ref: VOA News