ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ကို ႏုိင္ငံေရး ဖိအားေပးဖို႔ အိႏၵိယ အစုိးရကို HRW ေတာင္းဆို

ဦးသားၫြန္႔ဦး
တနလၤာ, 26 ဇူလိုင္ 2010

ေဒသအတြင္း ေရွးအက်ဆံုး ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားခဲ့တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံလို တိုင္းျပည္မ်ဳိး အေနနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္ တြန္းတြန္းတိုက္တိုက္ ဖိအားေပး ေျပာဆိုသင့္တယ္ဆိုၿပီး နယူးေယာက္ခ္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ကေန လက္ရိွ အိႏိၵယႏိုင္ငံရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ဆိတ္ဆိတ္ေနမႈ အေပၚ ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို စံုစမ္း ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာစစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ အိႏိၵယ ခရီးစဥ္အတြင္း ဒီကေန႔မွာေတာ့ အိႏၵိယ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မန္မုိဟန္ ဆင္းဂ္ (Manmohan Singh) နဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရိွပါတယ္။ အိႏိၵယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကိုလည္း အေလးေပး ေဆြးေႏြးဖို႔ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ႀကီးက တိုက္တြန္း လိုက္တာပါ။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ေသခ်ာေပါက္ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ယူဆရမယ့္ စီးပြားေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြ ေၾကာင့္ေတာ့ ျမန္မာ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ အကာ အကြယ္ေပးဖို႔ အေၾကာင္းရပ္ကို ခ်န္လွပ္ မထားသင့္ဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔က သတိ ေပးခဲ့ပါတယ္။

ေဒသတြင္း ေရွးအက်ဆံုး ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ေတာ့ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္မယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ကိစၥ လြတ္လပ္ မွ်တဖို႔ကို ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုသင့္တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔က တိုက္တြန္း ထားပါတယ္။ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာနဲ႔ စီးပြားေရးအရ အေတာ္ေလး ေျပာဆို ပတ္သက္ ေနႏိုင္တဲ့ အဆင့္ကေန ေရွ႕တိုးေဆာင္ရြက္ပါလို႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကပ္မႈ အဖဲြ႔ ၀ါရွင္တန္႐ံုး ဒါ႐ိုက္တာ ဆုိဖီ ရစ္ခ်တ္ဒ္ဆန္ (Sophie Richardson) က ေျပာပါတယ္။

“က်မအထင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာအစိုးရကို ေျပာဆို ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေသအခ်ာ ႀကိဳးမွ မႀကိဳးစားတာ။ အိႏၵိယ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ စီးပြားေရး အက်ဳိးစီးပြားေတြ ရိွပါတယ္။ တရား၀င္ ထုတ္သာ မေျပာတာ၊ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ ဆံုးျဖတ္မႈေတြမွာ အိႏၵိယက ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနပါတယ္။ ဒီအေျခအေနကေန အျပဳသေဘာ ေဆာင္ၿပီး ေရွ႕တိုး လုပ္ေဆာင္ သင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အေပၚမွာ တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္းဖို႔ ကိစၥေတြကို တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္ သင့္ပါတယ္။”

ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္လုပ္ေနမယ္၊ ဒီမိုကေရစီ တိုးတက္မႈေတြ မလုပ္ႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သာမက အိႏၵိယ အပါအ၀င္ ေဒသအတြင္း အျခားႏုိင္ငံေတြကိုပါ အက်ပ္အတည္း ျဖစ္ေစလိမ့္မယ္ ဆိုတာကို အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ အိႏိၵယဘက္က သေဘာေပါက္ေအာင္ ေျပာဆိုသင့္တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔က ေထာက္ျပပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အိႏၵိယအစိုးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊကို ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥေတြ ေျပာမလား ဆိုတာကေတာ့ သံသယ ၀င္စရာပါ။ ေလ့လာသူ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႕ အျခား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရး ကိစၥေတြကိုပဲ အေလးေပး ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အခုလို မ်က္ႏွာ နာစရာ ေတြကိုေတာ့ ေျပာႏိုင္ေခ် မရိွဘူးလို႔ တြက္ပါတယ္။

အိႏိၵယႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ကလည္း အခုႏွစ္ေတြ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာတာဆိုတာ သိပ္မေတြ႔ရ ေတာ့လို႔ပါ။ ေတာင္အာရွေဒသ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ကိစၥေတြ ဦးေဆာင္ ေျပာေနတဲ့ အိႏၵိယလို ႏိုင္ငံမ်ဳိးက အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာ ကိစၥမွာေတာ့ ဆိတ္ဆိတ္ေနတာဟာ အေတာ္ အံ့အားသင့္ တုန္လႈပ္ စရာပဲလို႔လည္း ဆုိဖီ ရစ္ခ်တ္ဒ္ဆန္က ေ၀ဖန္ပါတယ္။

“အိႏိၵယအစိုးရ အေနနဲ႔ တခ်ိန္လံုးလိုလို ပါကစၥတန္၊ ကက္ရ္ွမီးယား၊ အာဖဂန္နစၥတန္ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကိစၥမွာ တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြပဲ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဒီလို အခန္း က႑မ်ဳိးမွာ လုပ္ေဆာင္ ေနႏိုင္ရဲ႕နဲ႔ အျပဳသေဘာ အေနနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရဲ႕သားနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရးမွာ က်ေတာ့ ခပ္ဆိတ္ဆိတ္ ေနေနတာ အေတာ္ေလး တုန္လႈပ္ အ့ံၾသ စရာပါပဲ။”

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ အခုလို ရွားရွားပါးပါး ႏိုင္ငံျခားခရီးစဥ္ တခုမွာ ျမန္မာ့အေရး ႏိုင္ငံတကာက ဘယ္လို သေဘာထား ေနသလဲ ဆိုတာ အိႏိၵယအစိုးရ အေနနဲ႔ ေျပာဖို႔ဆိုဖို႔ သင့္တယ္လို႔ ယူဆ သူေတြကေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ားပါ။ အိႏၵိယလို အိမ္နီးခ်င္း တိုင္းျပည္ေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ေနၿပီ ဆိုတာကို ေျပာဆို တိုက္တြန္းဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အားေပး တိုက္တြန္း တယ္လို႔လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႕က အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

Ref: VOA News