ျမန္မာကို အေမရိကန္ ဆက္ပိတ္ဆို႔ေရး ပညာရွင္တခ်ဳိ႕ တိုက္တြန္း

24 April 2009

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပည္လည္ သံုးသပ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေထာက္ခံ ႀကိဳဆိုေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အက်ပ္အတည္း ျပႆနာေတြဟာ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာက ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူ ထားတာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာစစ္အစုိးရ ရဲ႕ မွားယြင္းတဲ့ မူ၀ါဒေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဧၿပီလ ၂၃ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ လူထု ၾကားနာပြဲ တခုမွာ စီးပြားေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ခံရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေနာ္႐ိႈးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ဧၿပီလ ၂၃ ရက္က အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔က ႀကီးမႉး က်င္းပခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုၾကားနာပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ မခြာရီ (Macquarie) တကၠသိုလ္က စီးပြားေရးပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေရွာင္ တာနယ္လ္ (Dr. Sean Turnell) က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး ျပႆနာေတြဟာ အင္မတန္ စိုးရိမ္ဖြယ္ ေကာင္းေနပါတယ္၊ ဒီျပႆနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရအေပၚမွာ အမ်ားႀကီး တာ၀န္ရွိေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆင္းရဲမြဲေတြမႈ၊ စီးပြားေရး ခက္ခဲမႈေတြဟာ ႏိုင္ငံ တကာက ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူ ထားတာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔ထား တာေတြကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ အခ်ိန္ မတန္ေသးပါဘူး။”

ေဒါက္တာ တာနယ္လ္က စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္ထားတာကို ႐ုပ္သိမ္းသင့္ တယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ သူေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လြဲမွားတဲ့ ယူဆခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ခုလိုသံုးသပ္ပါတယ္။

“တခ်ဳိ႕ကေျပာတယ္။ စီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္းေတြ ျပန္ဖြင့္ေပးျခင္း အားျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္လိက စီးပြားေရး က႑ေတြ အားေကာင္းလာမယ္၊ အဲဒီကေန ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာမယ္လို႔ ဆိုတယ္။ က်ေနာ့္ အျမင္မွာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ စီးပြားေရး ခၽြတ္ၿခံဳက်မႈေတြဟာ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေပၚမွာ အေျခခံေနတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘဲနဲ႔ စီးပြားေရးဟာ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ တိုးတက္မႈ ရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးက႑ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း အစစ အရာရာကို စစ္အစိုးရနဲ႔ သူတို႔နဲ႔ နီးစပ္သူေတြက လက္၀ါးႀကီး အုပ္ထားတာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဘယ္အေၾကာင္းအရာ ေတြကမွ ဟန္႔တားေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ကုန္သြယ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တြင္းထြက္ သယံဇာတ တူးေဖာ္တာက လြဲရင္ တျခားက႑ေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္တာကလည္း စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔တာေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး။”

ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ စုစုေပါင္းတန္ဖိုးရဲ႕ ၁.၄% ကိုသာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးအတြက္ သံုးစြဲတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ က်န္းမာေရး စနစ္ဟာ ကမၻာမွာ အာဖရိကက ဆီရီလီယြန္း ႏိုင္ငံ ၿပီးရင္ ဒုတိယ အဆိုးရြားဆံုး ျဖစ္တယ္၊ အာရွ ေဒသမွာ စစ္အသံုးစားရိတ္ဟာ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အသံုးစားရိတ္ထက္ ပိုတဲ့ႏိုင္ငံ ဟာ ျမန္မာတႏိုင္ငံတည္း ရွိတယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာ တာနယ္လ္က ေထာက္ျပပါ တယ္။ တျခားေဒသတြင္းက တ႐ုတ္၊ ဗီယက္နမ္ စတဲ့ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ အစုိးရေတြက အနည္းဆံုး သူတို႔ တိုင္းသူျပည္သားေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွး႐ႈၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ US Campaign for Burma က အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္ဒင္ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားမူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရက ျပန္လည္ သံုးသပ္ေနတယ္ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ ခုလို ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒကို ျပန္လည္သုံးသပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ Sanction အပါအ၀င္ ဖိအားေပးမႈေတြကုိ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘဲ ႐ုပ္သိမ္း ေပးရမယ္ဆုိတာ မွားယြင္းတယ္ ဆုိတာ ေထာက္ျပဖုိ႔အတြက္ ဒီၾကားနာပြဲေတြက အင္မတန္မွ အက်ဳိးရွိပါတယ္။”

တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ဘက္ျခမ္း ကရင္၊ ကရင္နီနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ တလႊား က အိမ္ေထာင္ မိသားစုေပါင္း ၂,၉၀၀ အၾကား အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ လူထုက်န္းမာေရး အေျခ အေနေတြကို ေလ့လာ စစ္တမ္းေကာက္ယူ ခဲ့တဲ့ ဂၽြန္ေဟာ့ပ္ကင္းစ္ (Johns Hopkins) တကၠသိုလ္က လူထုက်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ခရစၥ ဘုိင္ရာ (Dr. Chris Beyrer) ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ယိုယြင္းမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခုလို ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံက က်န္းမာေရးျပႆနာေတြဟာ လူက က်ဴးလြန္ဖန္တီးလို႔ ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာေတြပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ အထူးသျဖင့္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရက သံုးစြဲတဲ့ ေငြေတြဟာ အင္မတန္မွ နည္းလြန္းလွတာေၾကာင့္
ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏိုင္ငံက HIV ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ NGO အဖြဲ႔ေတြကပဲ ေဆာင္ရြက္ေန တာဟာ မလံုေလာက္ပါဘူး။ အစုိးရဘက္ကလည္း အင္တိုက္အားတိုက္ ပါ၀င္ဖို႔ လိုအပ္ တယ္လို႔ ေဒါက္တာဘုိင္ရာက ေထာက္ျပပါတယ္။

ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာပြဲမွာ ေနာက္ထပ္ သက္ေသ ထြက္ဆိုခဲ့သူကေတာ့ ကရင္ တိုင္းရင္းသူ မုိင္းရာ ဒါေဂေဖာ (Myra Dargaypaw) ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ျမန္မာျပည္တြင္း အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္း ေနရသူအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးသူလည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္းက လူနည္းစု တိုင္းရင္းသားေတြ ေနထိုင္ရာ ေဒသေတြမွာ ရြာသူရြာသားေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ လယ္ယာေတြဟာ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ဖ်က္ဆီး ထိန္းသိမ္း ခံေနရတယ္လို႔ သူက သက္ေသ ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ သူတို႔ရဲ႕ လူသားမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ တာ၀န္ အျပည့္ အ၀ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အားလံုးၿခံဳေျပာရရင္ေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔ထားတာေတြကို ႐ုပ္သိမ္း ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြဟာ ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ သက္ေသထြက္ဆိုခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး နဲ႔ က်န္းမာေရး ကၽြမ္းက်င္သူ တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡေတြနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ က တင္ျပသြားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref: VOA News