ေရြးေကာက္ပဲြ မမွ်တရင္ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္လက္ အေရးယူရမည္

ဦးေအာင္လြင္ဦး
ၾကာသပေတး, 21 ေအာက္တိုဘာ 2010


ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ အမ်ားက လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာစစ္ အစုိးရက ေဆာင္ရြက္ သြားဖုိ႔နဲ႔ ဒီလုိလုပ္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္း အေနနဲ႔ အေရးယူသြားဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္က ေျပာဆုိ လုိက္ပါတယ္။ စစ္အစုိးရ အေနနဲ႔ တရားမွ်တမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈေတြကုိ ျပသသြားဖုိ႔ လုိေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး စုံစမ္းစစ္ေဆးသူ တုိမာ့စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။ အေၾကာင္းစုံကုိ ကုိေအာင္လြင္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

စစ္အစုိးရက က်င္းပေပးမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြ နီးကပ္လာတာနဲ႔အမွ် ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက အားမလုိ အားမရ ျဖစ္သံေတြ ထြက္ေပၚ လာေနတဲ့အထဲ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ကလည္း အေျခအေနေတြ တုိးတက္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ရေၾကာင္း ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းအၿပီး ေနာက္တေန႔ျဖစ္တဲ့ ၾကာသပေတး ေန႔မွာပဲ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္း အထူး ကုိယ္စားလွယ္ တုိမာ့စ္ အုိေဟး ကင္တားနားက စစ္အစုိးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အမ်ားက လက္ခံဖုိ႔ ခက္ခဲေနဆဲ အေျခအေနေတြ ပုိလုိ႔သာ ေတြ႔လာ ေနရေၾကာင္း ေျပာဆုိလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံက ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ က်ေနာ္ စိတ္ပ်က္ မိတယ္ဆုိတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အႀကီးအက်ယ္ လဲြေခ်ာ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သိသိသာသာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္ ေတြကုိလည္း ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းေတြ၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္ေတြနဲ႔ ေနာက္ထပ္ ကန္႔သတ္မႈေတြလည္း လုပ္ခဲ့တာပါ။”

ျမန္မာစစ္အစုိးရကေတာ့ ဒီတပတ္ထဲမွာပဲ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ ျပည္ပက ကၽြမ္းက်င္သူေတြ၊ သတင္း မီဒီယာေတြလုိ အကဲခတ္ ေစာင့္ၾကည့္ သူေတြကုိ လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း ပထမဆုံး အႀကိမ္အျဖစ္ က်င္းပမွာ ျဖစ္ေပမဲ့လုိ႔ ေရြးေကာက္ပဲြ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဒီလုိလူေတြ မလုိဘူးဆုိၿပီး ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစုိးက တနလၤာေန႔ကပဲ ေျပာဆုိလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေရြးေကာက္ပဲြအေပၚ အမ်ားက လက္ခံႏုိင္မယ့္ အေျခအေနေတြ ပုိၿပီး အားနည္း ေစေၾကာင္းလည္း ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက ျပစ္တင္ခဲ့ၾကတာပါ။

ဒီလုိ အေျခအေနမွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြကေန အဓိပၸာယ္ရွိတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ထြက္ေပၚလာဖုိ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္လာေစမယ့္ အလားအလာ ေတြဟာလည္း မေရမရာ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အထူး ကုိယ္စားလွယ္က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာမွာ အခရာက်သူေတြ မပါ၀င္ႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ေနတာကလည္း ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္အျဖစ္ သူက ျမင္ပါတယ္။

“ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရရင္ အေရးအႀကီးဆုံး ကိစၥေတြထဲက တခုအျဖစ္ အားလုံး ပါ၀င္ခြင့္ရွိဖုိ႔ အားနည္း ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အေျခအေနေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ ခဲ့ရတာ ျဖစ္သလုိ တခ်ဳိ႕ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ပဋိပကၡေတြ ရွိေနတာေတြေၾကာင့္ သိပ္မၾကာလွတဲ့ အနာဂတ္မွာ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ကိစၥကုိ အစုိးရက ကုိင္တြယ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အခု ေရြးေကာက္ပဲြ ဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြက အားလုံး ပါ၀င္ခြင့္ရွိဖုိ႔၊ တုိင္းရင္းသားေတြ ပါ၀င္ဖုိ႔ ကိစၥေတြကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ မပါ၀င္ပါဘူး။”

က်င္းပဖုိ႔ ရက္ပုိင္းသာ လုိေတာ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ စစ္မွန္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္အျဖစ္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးတာ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းကုိ ခုိင္မာတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ျပသသြားဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔လည္း လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ ဒီလုိလုပ္ဖုိ႔ အခ်ိန္ မေႏွာင္းေသးေပမဲ့ ပ်က္ကြက္ခဲ့မယ္ ဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက စစ္အစုိးရအေပၚ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုိင္တြယ္ဖုိ႔ အတြက္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး စုံစမ္းစစ္ေဆးသူ ကင္တားနားက တုိက္တြန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

“အစုိးရအေနနဲ႔ ဒီတာ၀န္ေတြကုိ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္း အေနနဲ႔ အေရးယူ ကုိင္တြယ္ သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔စည္းေရးဟာ ဒီလုိ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကိစၥေတြထဲက အဆုိျပဳခ်က္ တခုအျဖစ္ အေလးအနက္ထား စဥ္းစားသြားရမယ့္ ကိစၥတခုပါ။ ဒီေကာ္မရွင္က ျမန္မာအစုိးရကုိ အျပစ္ေပးဖုိ႔ လုပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္တရပ္ အျဖစ္ေတာ့ မျမင္သင့္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အျပစ္ က်ဴးလြန္သူေတြ လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ ရေနတဲ့ ကိစၥကုိ ကုိင္တြယ္ သြားႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ ေနာက္ထပ္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားႏုိင္မယ့္ ျဖစ္ႏုိင္စရာ ကိစၥတခု အျဖစ္သာ ၾကည့္သင့္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္မေျမာက္ ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖဲြ႔စည္း စုံစမ္းသြားဖုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္က မတ္လထဲ ကုလသမဂၢကုိ တင္သြင္းတဲ့ သူ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ တုိက္တြန္းခဲ့တာပါ။ ဒီ တုိက္တြန္းခ်က္ကုိေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ အေနာက္ႏုိင္ငံ တခ်ဳိ႕က အားေပး ေထာက္ခံမႈေတြ ရွိေပမဲ့လည္း ဗုဒၶဟူးေန႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံအတြင္း အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းရာမွာ လက္မခံလုိသူေတြလည္း ရွိတဲ့အေၾကာင္း အထူး ကုိယ္စားလွယ္က ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

Ref: VOA News