ျမန္မာ့အေရး အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖြယ္ရွိ

ဦးသားၫြန္႔ဦး

အဂၤါ, 18 ဇန္နဝါရီ 2011


အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီး အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္း (Hu Jintao) နဲ႔ အေမရိကန္ အစိုးရ အာဏာပုိင္ေတြ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး ေဒသအေရး၊ ကမၻာ့အေရး ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရးကိုလည္း ထည့္သြင္း ေျပာဆုိႏုိင္တယ္လို႔ သုံးသပ္ ခန္႔မွန္းမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ရပ္ဂ်ားစ္ တကၠသိုလ္ (Rutgers University) က ပါေမာကၡ ဂ်ဳိးဆက္ဖ္ ေဆးလ္ဗားစတုိင္း (Josef Silverstein) ကေတာ့ ျမန္မာ့ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုေရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကပါ ႏွစ္ဘက္စလုံး နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လုိတဲ့ သေဘာထားေတြ ရွိေနၿပီလို႔ သုံးသပ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကုိသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

တ႐ုတ္စီးပြားေရး အေတာ္မ်ားမ်ားကို ဦးေဆာင္လာတဲ့ သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္းရဲ႕ အခုခရီးစဥ္ဟာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈကို အဓိက အသားေပးမယ့္ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ဖြယ္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဒသတြင္းမွာေရာ ကမၻာမွာပါ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံ ျဖစ္လာေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ လက္ရွိ ကမၻာ့အင္အားႀကီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတို႔ ၾကားမွာ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိစရာ ကမၻာ့ေရးရာ ကိစၥရပ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိမွာပါ။

လုံၿခဳံေရး ကိစၥရပ္ေတြ ပါႏုိင္သလုိ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေၾကာင္းရပ္ေတြလည္း ပါလာႏုိင္တယ္လို႔ ေလ့လာ သူေတြက သုံးသပ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရးကိုလည္း ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိစၥမွာ ပိုၿပီးေတာ့ နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံလုိတဲ့ သေဘာထားမ်ဳိးေတြ ေတြ႔လာရတယ္လို႔ ပါေမာကၡ ဂ်ဳိးဆက္ဖ္ ေဆးလ္ဗားစတုိင္းက သုံးသပ္ပါတယ္။

“အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ နီးစပ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးသစ္ ကုိလည္း တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ဟာ အေမရိကန္ၿပီးရင္ အင္အားအႀကီးဆုံး ျဖစ္လာေနေတာ့ အေတာ္အေရးပါတဲ့ တုိင္းျပည္ပါ။ တ႐ုတ္ဟာ က်န္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔လည္း ကုန္သြယ္ေရးပုိင္း၊ ဆက္ဆံေရး ပိုင္းေတြမွာ ျမန္မာနဲ႔ ပုိနီးစပ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ေရာ၊ တ႐ုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံးကပါ ႏွစ္ဘက္ ပုိၿပီး နီးနီးကပ္ကပ္ ေျပာဆုိ ဆက္ဆံလိုတဲ့ သေဘာေတြ ေတြ႔လာရပါတယ္။”

စီးပြားေရး အားေကာင္းလာတဲ့ အာရွေဒသလုိမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ ေနရာမွာ အထူးသျဖင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရး ကိစၥေတြ၊ စီးပြားေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ကိစၥေတြ၊ ကုန္သြယ္ေရးမွာ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေငြေၾကးတန္ဖိုး ကိစၥေတြေၾကာင့္ အခု မစၥတာဟူနဲ႔ အေမရိကန္ အာဏာပုိင္ေတြ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိစၥလိုမ်ဳိး လူ႔အခြင့္အေရး အေၾကာင္းရပ္ ေတြဟာ ေမွးမွိန္ သြားေလမလား စုိးရိမ္မႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။

ပါေမာကၡ ဂ်ဳိးဆက္ဖ္ ေဆးလ္ဗားစတုိင္းကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရးကိစၥဟာ ေမွးမွိန္စရာ ဘာမွမရွိဘူးလို႔ သူက ယူဆပါတယ္။

“အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ သူ႔မူ၀ါဒဟာ မွန္ကန္တဲ့ မူ၀ါဒ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သူ႔အျမင္ေတြကုိ တ႐ုတ္ကုိ ေဖာ္ျပဖုိ႔ ႀကိဳးစားမွာပါ။ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စလုံးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ အေတာ္ေလး ၾသဇာေညာင္းႏုိင္တဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားမွာ တူညီတဲ့ အေျခခံတခု ရမယ္ဆုိရင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ဆက္ဆံေရး ပိုအား ေကာင္းလာႏုိင္သလုိ တျခား ႏုိင္ငံေတြကိုလည္း ဂယက္႐ုိက္သြားမွာပါ။”

ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေၾကာင္းရပ္ဟာ တ႐ုတ္တုိ႔အတြက္ အထိအရွမခံတဲ့ ကိစၥရပ္ ျဖစ္ေနတုန္းပါ။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔က သူ႔ရဲ႕ ျပည္တြင္းေရး ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ပါ ပတ္သက္ေနပါတယ္။ မၾကာခင္ကပဲ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ အတုိက္အခံ လႈပ္ရွားသူ လ်ဴေရွာင္ဘုိ (Liu Xiaobo) ကို ကမၻာက ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္လိုက္တဲ့ အေပၚမွာ တ႐ုတ္အစိုးရ အေနနဲ႔ အေတာ္ေလး အကဲဆတ္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္ ေဖာ္ျပ သုံးႏႈန္းမႈေတြ မွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ နာမည္ကို သတိထားၿပီး ေရွာင္သုံးတာ ေတြ႔ရသလို ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပႆနာကို ျပည္ပက ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္တာမ်ဳိး မလုပ္ဖို႔ ႏုိင္ငံတကာကို သတိေပးတာမ်ဳိးေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ မၾကာခင္က ၀ီကီလိခ္စ္မွာ ေဖာက္ထုတ္လုိက္တဲ့ သံတမန္ မွတ္တမ္းေတြမွာေတာ့ တ႐ုတ္ အစိုးရဟာ သူ႔နည္း သူ႔ဟန္နဲ႔ေတာ့ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ အတြက္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို နားခ် စည္း႐ုံးတာေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါသလို ျမန္မာ စစ္အစိုးရရဲ႕ လုပ္ဟန္အခ်ဳိ႕ အေပၚမွာလည္း စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္မိေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ ေျပာဆုိမႈေတြလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။

Ref: VOA News