အဏုျမဴစြမ္းအားသုံးစြဲေရး စီမံကိန္း

15 August 2009

လြန္ခဲ့တဲ့ (၈) လေက်ာ္ကသြားခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေရႊမန္းရဲ ႔ ေျမာက္ကုိရီးယား ခရီးစဥ္ လွ်ဳိ ႔ဝွက္ မွတ္တမ္း လူသိရွင္ၾကား ျဖစ္လာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဗမာ စစ္အစုိးရရဲ ႔ အဏုျမဴ လက္နက္ စီမံကိန္းအေၾကာင္း သတင္းေဆာင္းပါးေတြ ႏုိင္ငံျခား စာနယ္ဇင္းမွာ မၾကာခဏ ေရးသား ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီကိစၥမွာ ခုိင္မာတဲ့ အေထာက္အထား မေတြ႔ရဘူးလို႔ ကြ်မ္းက်င္သူေတြက ေျပာေပမယ့္ ဗမာ စစ္အစုိးရက ေရငုံႏုတ္ပိတ္ ေနတာရယ္၊ လက္နက္ပစၥည္း ေမွာင္ခုိေရာင္းေနတဲ့ ေျမာက္ကုိရီးယားရဲ ႔ အက်င့္ရယ္ေၾကာင့္ အဏုျမဴ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၿပီလုိ႔ ထင္ျမင္ ယူဆ ေနၾကတာ ျဖစ္ပုံရပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီးေမာင္ေအး ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က ရုရွားကုိ သြားေရာက္စဥ္ (၁၀) မဂၢါဝပ္ ထုတ္ႏုိင္တဲ့ အဏုျမဴ ဓါတ္ေပါင္းဖုိကုိ ရုရွား အကူအညီနဲ႔ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ရုရွား-ျမန္မာ အစည္းအေဝး လွ်ဳိ ႔ဝွက္ မွတ္တမ္းအရ သိရပါတယ္။ က်န္းမာေရး နဲ႔ ပညာေရးသုံး သုေတသန အဏုျမဴ ဓါတ္ေပါင္းဖုိ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ အဏုျမဴ စြမ္းအား ေအဂ်င္စီ (International Atomic Energy Agency: IAEA) ကလည္း သေဘာတူၿပီးၿပီလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာသင္တန္းသား (၁၀၀၀) ေက်ာ္ကုိ ႏ်ဴးကလီးယား သိပၸံ နဲ႔ ဒုံးလက္နက္ ထုတ္လုပ္ေရး အတတ္သင္ေပးၿပီး သင္တန္းၿပီးဆုံးတဲ့ အခါမွာ လုပ္ငန္းခြင္မွာ လက္ေတြ႔ ေလ့က်င့္ဖုိ႔လည္း စီစဥ္ပါတယ္။ ရုရွားျမန္မာ သေဘာတူခ်က္ကုိ ၂၀၀၇ မွာ လက္မွတ္ ေရးထုိးပါတယ္။

အဏုျမဴစြမ္းအား ထုတ္လုပ္ေရးမွာ အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံေတြ နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ကမ္းလမ္းသူဟာ ေတာင္ကုိရီးယား အစုိးရပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဇူလုိင္လ (၂၉) ရက္ေန႔က မႏၱေလးမွာ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာတဲ့ အာဆီယံ-တရုတ္-ဂ်ပန္-ေတာင္ကုိရီးယား (၁၃) ႏုိင္ငံ ပူးတြဲ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ က ၂၀၁၇ အထိ (၇) ႏွစ္ကာလမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ တေန႔တည္း မွာပဲ အာဆီယံ (၁၀) ႏုိင္ငံ စြမ္းအင္ေရးရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အစီအစဥ္ကုိ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္မွာ စီမံကိန္း (၇) ခုရွိၿပီး အရပ္ဖက္သုံး အဏုျမဴစြမ္းအားလည္း ပါပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဏုျမဴလက္နက္ မျပန္႔ပြားေရး စာခ်ဳပ္ကုိ ၁၉၅၇ ကတည္းက လက္မွတ္ထုိးထား တာမုိ႔ အဏုျမဴ ဓါတ္ေပါင္းဖုိ စတင္ အသုံးျပဳမီ (၆) ႀကိဳတင္ၿပီး IAEA ေခၚ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဏုျမဴစြမ္းအား ေအဂ်င္စီ ကို အေၾကာင္းၾကားဖုိ႔ တာဝန္ရွိတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ Vienna, Austria အေျခစုိက္ IAEA က ကြ်မ္းက်င္သူေတြကုိ အခ်ိန္မေရြး စစ္ေဆးခြင့္ျပဳတဲ့ သေဘာတူခ်က္ကုိ လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔လည္း ဗမာစစ္အစုိးရကုိ အေၾကာင္းၾကား ထားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

အရပ္ဖက္သုံး အဏုျမဴစြမ္းအား စီမံကိန္းကေန လပုိင္းအတြင္းမွာ အဏုျမဴလက္နက္ ထုတ္လုပ္ ႏုိင္တယ္လုိ႔ IAEA ရဲ ႔ ၫႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ုုဳပ္ မုိဟာမက္ အီလ္ ဘာရာေဒး (Mohamed ElBaradei) က ေျပာဆုိပါတယ္။ ယူေရးနီယန္ (Uranium) ဓါတ္သတၱဳကုိ အစြမ္းထက္ေအာင္ လုပ္ယူႏုိင္ၿပီးေတာ့ ပလူးတုိနီယမ္ (Plutonium) ဓါတ္သတၱဳ ထုတ္ယူတဲ့ အတတ္ပညာကုိ ကြ်မ္းက်င္ သြားၿပီဆုိရင္ အရပ္ဖက္သုံး ဓါတ္ေပါင္းဖုိေတြဟာ လပုိင္းအတြင္း အဏုျမဴလက္နက္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ IAEA ၫႊန္ၾကားေရးမႈး ခ်ဳပ္က ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဏုျမဴလက္နက္ ကုိင္ေဆာင္တာဟာ အႏၱရာယ္ကုိ ဖိတ္ေခၚသလုိ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။

အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ႏုိင္ငံေတြမွာ အဏုျမဴလက္နက္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ အာဆီယံ ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္ အခန္း (၁) အပုိဒ္ (၁) မွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွသည္ အဏုျမဴလက္နက္ ကင္းရွင္းေသာေဒသ ျဖစ္ရမည္ အစုလုိက္ အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ႏုိင္ေသာ လက္နက္မ်ဳိးလည္း မရွိေစရလုိ႔ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဆီယံ အဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံေတြဟာ အရပ္ဖက္သုံး အဏုျမဴ စြမ္းအင္သုံးစြဲေရး စီမံကိန္း ရွိေနၿပီး မေလးရွား နဲ႔ ဖိလစ္ပုိင္ကေတာ့ ေလ့လာေနဆဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

တရုတ္နဲ႔အိႏိၵယမွာ ေလာင္စာစြမ္းအင္ လုိအပ္သလုိ အေရွ ႔ေတာင္အာရွမွာလည္း လာမယ့္အႏွစ္ (၃၀) အတြင္းမွာ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား မလုံေလာက္တဲ့ ျပႆနာကုိ ႀကံဳေတြ႔ရလိမ္မယ္လုိ႔ ကြ်မ္းက်င္သူေတြက ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။

ေလာင္စာစြမ္းအင္ အၿမဲတမ္းလုိအပ္ေနတဲ့ ထုိင္းႏုိင္ဟာ မဂၢါဝပ္ (၄၀၀၀) စြမ္းအားရွိတဲ့ အဏုျမဴဓါတ္အား စက္ရုံကုိ ၂၀၂၀ မွာ အၿပီး တည္ေဆာက္မယ္လုိ႔ ၂၀၀၇ ဇြန္လက ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ပထမအဆင့္ ေဆာက္လုပ္ေရးကုိ ၂၀၁၅ မွာ စတင္ၿပီး ေဒၚလာသန္း (၅၀) ေက်ာ္သုံးဖုိ႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ေဒၚလာသန္းေပါင္း (၆၀၀၀) ေက်ာ္အထိ ကုန္က်ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တာမုိ႔ မႏွစ္ကစၿပီး (၃) ႏွစ္ ေလ့လာမႈေတြ စတင္ ျပဳလုပ္ေနပါၿပီ။ အင္ဒုိနီးရွား (Indonesia)၊ ဖိလစ္ပုိင္ (Philippines)၊ ဗီယမ္နမ္ (Vietnam) နဲ႔ ထုိင္း (Thailand) ႏုိင္ငံမွာ သုေတသန အဏုျမဴ ဓါတ္ေပါင္းဖုိေတြ ရွိေနတာ ၾကာၿပီျဖစ္ေပမယ့္ အခုမွ အဏုျမဴဓါတ္အား သုံးစြဲဖုိ႔ စီစဥ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရုရွား-ျမန္မာ အစည္းအေဝးေတြရဲ ႔ ထူးျခားခ်က္တခုကေတာ့ ကုလသမဂၢမွာ ဗမာအစုိးရ ဖက္က အၿမဲတမ္း ရပ္တည္ေပးတဲ့ ရုရွား အစုိးရကုိ ေက်းဇူး အထူးတင္ရွိေၾကာင္း ေျပာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ နဲ႔ ရုရွားကုိ အားကုိးႏုိင္တာမုိ႔ သုေတသန ဓါတ္ေပါင္းဖုိ႔ တည္ေဆာင္ၿပီး အရွိန္အဝါ တက္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္ၾကတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ ရွိတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။

Ref: VOA News