ျမန္မာအသြင္ကူးေျပာင္းေရး အေမရိကန္ဆန္းစစ္မည္

ကိုသားညြန္႔ဦး
ဗုဒၶဟူး, 30 ႏိုဝင္ဘာ 2011

အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ တကယ္ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ၊ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈေတြ ရိွေနၿပီလား ဆိုတာကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ဟာ ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ရိွသလို မနက္ျဖန္ ရန္ကုန္ မွာေတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လူမႈအဖဲြ႔အစည္း အသီသီးက ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ မေန႔က အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျပာဆို သြားတာေတြကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပ ထားပါတယ္။

ႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဘက္က အဆင့္ျမင့္ေခါင္းေဆာင္တဦး ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္တာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲအခ်ဳိ႕ရိွလာတာကို အသိအမွတ္ျပဳတာ ျဖစ္သလို တဘက္မွာ ဒီ အေျပာင္းအလဲ ေတြရဲ႕ အတိမ္အနက္ကို ဆန္းစစ္ ေလ့လာသြားဖို႔လည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ဒီ အေျပာင္းအလဲေတြ အေပၚမွာ အေမရိကန္ ဘက္က ဘယ္လို အားျဖည့္ ကူညီႏိုင္မလဲ ဆိုတာကို သံုးသပ္ သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ Mark Toner က ေျပာပါတယ္။

“ေျပာင္းလဲမႈေတြေတာ့ ျမင္ေနရပါၿပီ။ ဒီေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ အတိမ္အနက္ ရိွသလဲ၊ ဒီလို ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ဘယ္အေၾကာင္းအခ်က္ ေတြေၾကာင့္လဲ၊ ဒီလို ေျပာင္းလဲမႈေတြ အေပၚမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဘက္က ဘယ္လို ကူညီ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မလဲ ဆိုတာေတြကို ေလ့လာ သံုးသပ္မွာျဖစ္ပါတယ္”

ခရီးစဥ္အတြင္း ေနျပည္ေတာ္မွာ ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္အပါအ၀င္ ျမန္မာအစိုးရပိုင္း ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္က အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရသလို၊ ရန္ကုန္မွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အျခား ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းက ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရိွပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ အေလးအနက္ထား ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူက ေျပာပါတယ္။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ရုန္းကန္လႈပ္ရွား ရပ္တည္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ၾသဇာႀကီးမားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ မျဖစ္မေနကို ထိစပ္ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ပုဂၢိဳလ္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အခုခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတ ကိုယ္တိုင္က သူမကို ႀကိဳတင္ အသိေပး ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္”

ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု သိရိွ နားလည္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းမွာ ျဖစ္သလို ျမန္မာ အစိုးရပိုင္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး လက္ရိွလုပ္ေနတဲ့ အသြင္ ကူးေျပာင္းမႈေတြဟာ ခိုင္ခိုင္မာမာရိွရဲ႕လား ဆိုတာကိုလည္း သိရိွႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ေျပာပါတယ္။

ဒီ ခရီးစဥ္ဟာ သံုးသပ္သူအခ်ဳိ႕ တြက္ဆသလို ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေျခအေနနဲ႔ မပတ္သက္ ေပမယ့္လို႔ ျမန္မာနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးေလ့ ရိွတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဘက္က လိုလားခ်က္ေတြကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖာ္ျပၿပီးသား ျဖစ္တယ္လို႔လည္း Mark Toner က ေျပာပါတယ္။

“ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုးလြတ္ေျမာက္လာဖို႕၊ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြ ပြင့္လင္းလာဖို႔၊ ျမန္မာ ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ရရိွခံစားခြင့္ရဖို႔ လိုလားတယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာၿပီးသားပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီခရီးစဥ္ ၿပီးရင္ အေျခအေနေတြ ဘယ္လိုရိွေနလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည္ရမွာျဖစ္ပါတယ္”

အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္အမတ္အခ်ိဳ႕နဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔အစည္းေတြကေတာ့ အခု ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ကလင္တန္ ခရီးစဥ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ အမွန္တကယ္ တိုးတက္လာေစေအာင္ ေဆြးေႏြးဖို႔ တိုက္တြန္း ဖိအား ေပးေနၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ကေတာ့ လက္ရိွ အေျခအေနအထိ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရိွတဲ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဆက္ထားရိွဦးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ အခု ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ခရီးစဥ္ မတိုင္ခင္ကတည္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ခရီးစဥ္အၿပီး အေမရိကန္ဖက္က ေလ့လာဆန္းစစ္ရိွေတြ အေပၚမွာ တည္မယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။

Ref: VOA News