ျမန္မာအာဆီယံ အလွည့္က်ဥကၠ႒ရာထူးအေပၚ တု႔ံျပန္မႈ

ဦးစံမိုးေဝ
ၾကာသပေတး, 17 ႏိုဝင္ဘာ 2011

၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားအသင္း အာဆီယံ အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူဖို႔ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရရဲ႕ အဆိုျပဳ ကမ္းလွမ္းထားခ်က္ အေပၚ အာဆီယံႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြက တရား၀င္ အတည္ျပဳလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလို ေထာက္ခံအတည္ျပဳလိုက္ၾကတာဟာ ဒီႏွစ္ပိုင္းအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ထြန္းခဲ့တဲ့ အခ်က္နဲ႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ဒီမိုကေရစီေရး ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္မႈေတြကို ေပၚထြက္ လာလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ျပဳလုပ္လိုက္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း အာဆီယံညီလာခံ က်င္းပေနတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ ဘာလီကြ်န္းကေန VOA သတင္းေထာက္ Brian Padden သတင္းေပးပို႔ ထားတာကို ေနာက္ခံျပဳၿပီးေတာ့ တုံ႔ျပန္မႈတခ်ဳိ႕ကို ဦးစံမိုးေ၀က စုစည္း တင္ျပ ေပးပါလိမ့္မယ္။

အာဆီယံအဖဲြ႔ရဲ႕အလွည့္က်ဥကၠ႒ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မာတီနာတာလီဂါဝါက ျမန္မာႏိုင္ငံကို၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အတြက္ အာဆီယံ ဥကၠ႒ တာဝန္ အပ္ႏွင္းဖို႔ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကတဲ့ ေနရာမွာ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္သူ တဦးတေယာက္မွ မရွိပါဘူးလို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။

“သိသာထင္ရွားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ သိသာထင္ရွားတဲ့ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္မႈေတြကို အေျခခံၿပီး ေခါင္းေဆာင္ေတြက သေဘာ တူခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒီလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အခုလို တာဝန္ယူဖို႔ အက်ဳိး သက္ေရာက္ ေစခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္”

ဒီမုိကေရစီေရး ဦးထိပ္ထားၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖို႔ အားေပးတဲ့ အာဆီယံ အဖဲြ႔ႀကီးရဲ႕ ဥကၠ႒ တာဝန္ယူႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္က ႀကိဳးပမ္းမႈဟာ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ အစုိးရမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားမႈ၊ အတုိက္အခံေတြ အေပၚ ဒုကၡေပးမႈ စတာေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ ရာဇဝင္ေတြက ရွိေနပါတယ္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ အတြင္းမွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရကေန အရပ္သား အစုိးရကို အစားထုိး ခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ အတုအေယာင္ေရြးေကာက္ပဲြဆိုၿပီးေတာ့ အျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လအနည္းငယ္ အၾကာ မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တခ်ဳိ႕ကို လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ မီဒီယာအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈကို ေလွ်ာ့ေပါ့ ေပးခဲ့သလို ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတခ်ဳိ႕ကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ လံုေလာက္တဲ့ အဆင့္ကို မေရာက္ေသးဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ေတြက ေျပာဆိုေနၾကေပမယ့္ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ကေတာ့ သတိထားၿပီး ခ်ီးက်ဴးခဲ့ၾကပါတယ္။

အေနာက္ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ အေရးယူထားတဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ျပန္ဖြင့္ေပးႏုိင္ေအာင္ စဥ္းစား ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။ အာဆီယံအဖဲြ႔ရဲ႕ ဥကၠ႒က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေအာင္ ျမန္မာအစိုးရကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ အဖဲြ႔ရဲ႕ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ေပးတဲ့ ျဖစ္ရပ္က မီးေမာင္း ထုိးျပလိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“’ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ မဆုိင္ပါဘူး။ ဒါက အနာဂတ္ကိစၥပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ အာဆီယံ အလွည့္က် ဥကၠ႒ တာဝန္ အပ္ႏွင္းဖို႔ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အတည္ျပဳ ဆံုးျဖတ္လိုက္ တာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္မႈေတြ ဆက္လက္ ေပၚေပါက္ေစဖို႔ တိုက္တြန္းတဲ့ ႀကိဳးစားမႈတခု ျဖစ္ပါတယ္”

ျမန္မာအစုိးရဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ထားခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ဘာလီကၽြန္းကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔၊ အဖဲြ႔ဝင္ ျပန္ၾကားေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက သတင္းေထာက္ေတြကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ပိုမိုၿပီးပြင့္လင္းလာမွာပဲ။ ေစာေစာက ေျပာတဲ့စကားထဲမွာပါၿပီးၿပီေလ။ ဘာကိုေမွ်ာ္မွန္းထားသလဲ ပိုမုိပြင့္လင္းေသာ၊ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေသာ၊ ေဒသနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ နယ္ပယ္မွာ ပိုမို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေသာ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ေမွ်ာ္မွန္းပါတယ္လို႔ ေျပာၿပီးၿပီပဲ”

အေမရိကန္နုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ မာခ့္တုိနာက ၾကာသာပေတးေန႔ရွင္းလင္းပဲြမွာ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ အၿမဲတမ္းေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္းပါပဲ။ အာဆီယံအလွည့့္က် ဥကၠ႒ရာထူးအတြက္ အာဆီယံ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံေတြက ဆုံးျဖတ္ ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ တုိက္တြန္းလိုတာက အာဆီယံ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ဥကၠ႒ရာထူး အတြက္ စဥ္းစားတဲ့ ေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရး အပါအ၀င္ အဖဲြ႔အစည္းႀကီးရဲ႕ စံထား ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ထိေရာက္စြာ ေရွ႕ဆက္ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ အခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖို႔ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လူသိရွင္ၾကား ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ျဖစ္တဲ့အတိုင္းပဲ-အစကနဦး ကတည္းက အားတက္စရာ အရိပ္လကၡဏာ ေတြကို ေတြ႔ခဲ့ရေပမယ့္ ဒီထက္ပို လုပ္ေဆာင္စရာေတြကို ျမင္လိုပါတယ္”

အလားတူ အေမရိကန္သမၼတ မစၥတာအိုဘားမားကလည္း ဗုဒၶဟူးေန႔က ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ ပူးတဲြ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္ မွာ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္႔မွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္မႈေတြကို ျမင္ေတြ႔ေနရေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ျမင္ေတြ႔ေနဆဲျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ဖို႔ အတြက္ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ေျခလွမ္းေတြ ဆက္ၿပီးေတာ့ လွမ္းေနဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ေစာေစာပုိင္း အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ေပးေရး အတြက္ မူအားျဖင့္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီသတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အဓိက အတုိက္အခံ ပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဥာဏ္၀င္းက ဗီအိုေအကို အခုလို မွတ္ခ်က္ ေပးခဲ့ပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံဂုဏ္ျမင့္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဒီလို ခြင့္ျပဳလို္က္တယ္ ဆိုတာကလည္း အာဆီယံႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႔က လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တကယ္လုပ္မယ္လို႔ ယူၾကည္တဲ့ အတြက္ေပါ့။ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ သတင္းေကာင္းပါပဲ”

အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဥာဏ္၀င္းေျပာဆုိသြားတာျဖစ္ပါတယ္။

Ref: VOA News