ျမန္မာအေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ ျပတ္ျပတ္သားသား တင္ျပဖို႔ HRW ေတာင္းဆို

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္
ၾကာသပေတး, 08 စက္တင္ဘာ 2011

ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ အထူးကုိယ္စားလွယ္ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ (Derek Mitchell) အခုလို ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္ တာဟာ အခ်ိန္ေကာင္း ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ သေဘာထား ေတြကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာဖုိ႔ လိုတယ္လို႔ နယူးေယာက္ အေျခစုိက္ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔ ႀကီးက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက် ခံေနရသူ အားလုံးကို အစုိးရသစ္က ျပန္လႊတ္ေပးမွသာ အေမရိကန္ အစုိးရ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ျပန္႐ုပ္သိမ္းဖို႔ စဥ္းစား သင့္တယ္လို႔လည္း ဒီအဖြဲ႔ႀကီးက ေထာက္ျပပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။

စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြနဲ႔ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ေနတဲ့ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရး မူ၀ါဒကုိ ပီပီျပင္ျပင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖုိ႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္ အထူးသံ ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ ေနတာပါ။ မစၥတာ မစ္ခ်ဲလ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ အခါမွာ ျပတ္ျပတ္ သားသား ရွိဖို႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ အဖြဲ႔ႀကီးက လုိလားတယ္လို႔ အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာ လက္ေထာက္ အႀကီးအကဲ မစ္စ္ အီလိန္း ပီယာစင္က ေျပာပါတယ္။

“ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ဲလ္ ဒီအခ်ိန္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားတာဟာ အခ်ိန္ေကာင္းပါ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ျမန္မာႏုိုင္ငံ ဆုိင္ရာ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ခန္႔အပ္ဖို႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ကတည္းက ေစာင့္စား ေနရတာမုိ႔ အခုလို သံတမန္ ကုိယ္တုိင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားတဲ့ အခါမွာ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ သေဘာထားကို ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာျပဖုိ႔ ကိစၥက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံ အခ်က္ေတြဟာ ဘာေတြလဲ ဆုိတာကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာျပဖုိ႔ လိုပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန သိသိသာသာ တုိးတက္မႈ မရွိေသးတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ အစုိးရက အေရး ယူမႈေတြကုိ ဆက္ၿပီး ထားရွိေနသလုိ မၾကာခင္ကမွ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးမွဴး မစၥတာ ကင္တားနား (Mr. Tomas Ojea Quintana) ကလည္း စစ္မွန္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖုိ႔အတြက္ တုိက္တြန္းေနတာပါ။

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း (Mr. Ban Ki-moon) က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ လက္ေတြ႔ ေဖာ္ေဆာင္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိ လုိက္သလို Human Rights Watch အဖြဲ႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုံးကို လႊတ္ေပးဖုိ႔ ျမင္ခ်င္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

“က်မတို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ အေနနဲ႔ ျမင္ခ်င္တာက ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုံးကို လႊတ္ေပးဖုိ႔ပါ။ ဒါကိုလည္း ႏုိင္ငံတကာ အသုိက္အ၀န္း တခုလုံးက ေတာင္းဆုိေနတာ အေတာ္ ၾကာေနပါၿပီ။ ေနာက္တခုကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ လုပ္ဖို႔ပါ။ ဒီအထဲမွာ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီးနဲ႔ အစုိးရသစ္က ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔လုိသလုိ ဒီေဆြးေႏြးမႈ ေတြကလည္း အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ တကယ့္ကို ဦးတည္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။”

မစၥတာ မစ္ခ်ဲလ္ဟာ ေသာၾကာနဲ႔ စေနေန႔ေတြမွာ ေနျပည္ေတာ္မွာ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ အခ်ဳိ႕ အပါအ၀င္ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြက အေမရိကန္ အစိုးရ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈကို ႐ုပ္သိမ္းေပးေရး ကိစၥ ေတာင္းဆိုမယ့္ အလားအလာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မစ္စ္ ပီယာစင္ရဲ႕ အျမင္က ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။

“စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူထားတာကို ဖယ္ေပးဖုိ႔ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဆုံး ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုံးကို လႊတ္ေပးရမွာပါ။ အခုေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို တကယ္လႊတ္ေပးတာမ်ဳိး မေတြ႔ရ ေသးပါဘူး။ မၾကာေသးခင္က လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လြတ္ရက္ေစ့ခါနီး ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႕ လႊတ္ေပးတာမ်ဳိးေတာ့ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ခုိင္မာတဲ့ ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက် ခံထားရသူေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အမ်ားႀကီး ရွိေနတာမုိ႔ ဒီလူေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ေရး ဆုံးျဖတ္ရာမွာ ပါ၀င္ခြင့္ေပးဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒီလူေတြကို ဆက္ၿပီး အက်ဥ္းခ်ထားသ၍ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိလည္း ႐ုပ္သိမ္းေပးစရာ မလုိပါဘူးရွင္။”

မစၥတာ မစ္ခ်ဲလ္ဟာ စေနေန႔ကေန ေရွ႕အပတ္ ဗုဒၶဟူးေန႔အထိ ရန္ကုန္မွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ အသီးသီးက ပုဂၢိဳလ္ေတြ အျပင္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း မ်ဳိးစုံနဲ႔ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ EU ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးနဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ ဆုိင္ရာ ေကာ္မရွင္နာ မင္းႀကီး ခရစ္စ္တယ္လီနာ ေဂ်ာ္ဂ်ီဗာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရာက္ရွိေနၿပီး ေသာၾကာေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံႏုိင္တယ္လို႔ EU သတင္းမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။


Ref: VOA News