လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ အစီရင္ခံစာအတြက္ မီဇိုမ်ားက အျပစ္တင္

ဆလိုင္းပီးပီး
ၾကာသပေတးေန႔၊ မတ္လ 05 2009

နယူးေဒလီ (မဇၩိမ) – လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ (HRW) က ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာ တရပ္အတြက္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ အေရွ႕ ေျမာက္ျပည္နယ္ မီဇိုရမ္မွ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း တရပ္က ဤေဒသအတြင္း ေနထိုင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားကို သူတို႔အား ေတာင္းပန္ရန္ ေတာင္းဆို လိုက္ၾကပါသည္။

မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ရွိ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း တရပ္ျဖစ္ေသာ မီဇိုလူငယ္အဖြဲ႔ (YMA) က ခ်င္းအဖြဲ႔အစည္း အနည္းဆံုး ၂၃ ခုကို အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ရန္ ဆင့္ေခၚကာ ထိုလူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာတြင္ မီဇို လူမ်ဳိးမ်ားက ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားကို ႏွိပ္စက္သည္ဟူေသာ HRW ၏ စြပ္စြဲ ေရးသားမႈအတြက္ ျငင္းဆို ေျပာၾကားေပးရန္ သူတို႔ကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ေျပး ေရာက္ရွိလာေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားကို မီဇိုလူမ်ဳိးမ်ားက ႏွိပ္စက္သည္ဟု HRW က စြပ္စြဲေရး သားခဲ့ျခင္းကို YMA ဗဟိုအဖြဲ႔က အလြန္ ေဒါသထြက္ခဲ့ေၾကာင္း အစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ခ်င္းလူမ်ဳိး ကိုယ္စားလွယ္တဦးက မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ျပည္နယ္အတြင္း ေရာက္ရွိ ေနထိုင္ေနၾကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိး အသိုင္းအဝိုင္းကို YMA ၏ ဆက္ဆံပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ တလြဲ သတင္းေပးခဲ့သည္ဟု CYMA ၏ ဥကၠဌ ေဂ်အိပ္ခ်္ဇိုရမ္ထန္းငါ (J. H. Zoremthanga) က ခ်င္းေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို စြပ္စြဲ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“YMA နဲ႔ မီဇိုေဒသႏၲရ အာဏာပိုင္ေတြရဲ့အေၾကာင္း HRW အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားထားခ်က္ ေတြဟာ မမွန္ဘဲ ပံုၾကီးခ်ဲ႕ ထားတာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူ (ဇုိရမ္ထန္းငါ) ကေျပာတယ္။ သူက ဒီအစီရင္ခံစာ အတြက္ ေတာင္းပန္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကို ေတာင္းဆိုတယ္” ဟု အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သူ ကိုယ္စားလွယ္က ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။

HRW ၏ ဇန္နဝါရီလအတြင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ‘ေမ့ေပ်ာက္ခံ ျပည္သူေတြလိုပါဘဲ’ ဟူေသာ အစီရင္ ခံစာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္း ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္တြင္ ဆင္းရဲ ဒုကၡမ်ားကို လူမသိသူမသိ တိတ္ဆိတ္စြာ ခံစားခဲ့ၾကရေၾကာငး္၊ စနစ္တက် ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ၊ အထူးသျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္ မီဇုိရမ္သို႔ ထြက္ေျပးေရာက္ရွိ လာခဲ့ၾကေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။

ဤသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေရာက္ရွိလာေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ မီဇိုရမ္ ျပည္နယ္ အပါအဝင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံရွိ အိမ္ရွင္လူမ်ဳိး အသိုင္းအဝိုင္းမ်ား၏ ရန္လိုစြာ ဆက္ဆံမႈကို ေနာက္ထပ္ ၾကံဳေတြ႔ရ ျပန္ေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။ အထူးသျဖင့္ YMA အေၾကာင္း ေရးသား ေဖာ္ျပထားၿပီး၊ ခ်င္းလူမ်ဳိး မ်ားသည္ ဤအဖြဲ႔၏ ႏွိပ္စက္မႈႏွင့္ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏွင္ထုတ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။

“မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွိ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ က်ဴးလြန္ ေစာ္ကားမႈမ်ား၊ အလြန္အမင္း ႏွိမ္ခ် ဆက္ဆံျခင္းမ်ား၊ အလုပ္အကိုင္ မရွိျခင္းမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနၾကရၿပီး၊ အိုးအိမ္ ျပႆနာႏွင့္ ေစ်းသက္သာေသာ ပညာေရး ကိုလည္း မရၾက” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

ထို႔ျပင္ ေဒသခံအိမ္ရွင္မ်ားသည္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ေရာက္ခ်င္း လူမ်ဳိးမ်ားကို သူတို႔တြင္ တရားဝင္ ေနထိုင္ခြင့္ အဆင့္အတန္းႏွင့္ စာရြက္စာတမ္း တစံုတရာ မရွိၾကသည့္အတြက္ အိမ္ငွါးရန္ ခ်ီတံုခ်တံု ျဖစ္ေနျခင္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ေစ်းပိုယူျခင္း ေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳလုပ္ၾကသည္ဟုလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ဆက္လက္ ေရးထားသည္။

ထို႔ျပင္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားကို သူတုိ႔ကိုယ္ပိုင္ ဝတ္ျပဳကိုးကြယ္ေရး ဆိုင္ရာ အေဆာက္အဦး ေနရာ ထိုင္ခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ ၾကရန္လည္း ေဒသႏၲရ အာဏာပိုင္မ်ားက ဖိအား ေပးခဲ့သည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

“YMA ကေၾကျငာထားတာ ခ်င္းလူမ်ဳိးေတြ သူတုိ႔ သီးသန္႔ ဘုရားေက်ာင္းမွာ ဝတ္ျပဳ ဆုေတာင္းတာ မလုပ္ရဘူးတဲ့။ မီဇိုရမ္မွာ ေနခ်င္ရင္ မီဇိုဘုရားေက်ာင္းပဲ တက္သင့္တာေပါ့လို႔ သူတုိ႔က ေျပာတယ္” ဟု ခ်င္းလူမ်ဳိးတဦးကို ကိုးကားၿပီး HRW အစီရင္ခံစာက ေရးသားထားသည္။

သို႔ေသာ္ CYMA ကမူ HRW အစီရင္ခံစာသည္ မီဇိုလူမ်ဳိးမ်ား၏ သူတို႔၏ ညီအကိုေတာ္မ်ား ျဖစ္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိး မ်ားအေပၚ စိတ္ေကာင္း ေစတနာ ထားရွိမႈမ်ားကို စြပ္စြဲပုတ္ခတ္ ေရးသားျခင္းမ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု ျငင္းဆို ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ၿမ့ဳိေတာ္ အိုက္ေဇာ (Aizawl) ၿမ့ဳိတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ အစည္းအေဝး အတြင္း ဇိုးရမ္ထန္းငါ က ဤ အစီရင္ခံစာသည္ အေျခအျမစ္ မရွိေသာ၊ ဘက္လိုက္ေသာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား အေပၚတြင္ အေျခခံေရးသား ခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟုဆိုကာ HRW သို႔ ကန္႔ကြက္ တိုင္ၾကားစာမ်ား ေရးသား ေပးပို႔ၾကရန္ႏွင့္ အစီရင္ခံစာကို ရႈတ္ခ်ၾကရန္ ခ်င္းႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး အဖြဲ႔မ်ား စုစုေပါင္း ၂၃ ဖြဲ႔မွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို တိုက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“သူက ခ်င္းအဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ လူမ်ဳိးေခါင္းေဆာင္ေတြကို အစီရင္ခံစာအေပၚ HRW ကို ကန္႔ကြက္ တိုင္ၾကားၾကဖို႔ တိုက္တြန္း သြားတယ္” ဟု ခ်င္းလူမ်ဳိး ကိုယ္စားလွယ္ တဦးက ေျပာသည္။ သူ႔ေလသံသည္ ခ်င္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အစီရင္ ခံစာကို ကန္႔ကြက္ ရႈတ္ခ်ၾကရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့မည္ ဆိုပါက ဂယက္႐ိုက္ခတ္မႈ တခုခု ရွိလာႏိုင္ေၾကာင္း ၫႊန္ျပေနသည္ဟု ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္တို႔သည္ ကီလိုမီတာ ၄ဝဝ ခန္႔ ရွည္လ်ားေသာ စိမ့္ဝင္ ကူးသန္းႏိုင္သည့္ နယ္ျခားရွိေနသည္။ အစဥ္အလာ အားျဖင့္ ခ်င္းႏွင့္ မီဇိုတို႔သည္ မိမိတို႔ကိုယ္ မိမိတို႔ ေရွးဘိုးဘြား ဘီဘင္မ်ားမွ ဆင္းသက္လာေသာ ညီအကိုေတာ္ ေဆြမ်ဳိး သားခ်င္းမ်ားဟုပင္ ယူဆ ခံယူထားၾကၿပီး၊ ႏိုင္ငံတကာ နယ္နိမိတ္ ျခားေနေသာ္လည္း ဤလူမ်ဳိးစု ၂ ခုအၾကား ပံုမွန္ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကတည္းက မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ ေရာက္ရွိေနထုိင္ ေနေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိး အေရ အတြက္သည္ အဆမ တန္တိုးပြါးလာၿပီး ယခုအခါ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ အႏွံ႔အျပားတြင္ ေနထိုင္ေနေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးေပါင္း အနည္းဆံုး ၆ ေသာင္း ရွိမည္ဟု အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း အနည္းငယ္၏ အေျပာအရ သိရသည္။

ခ်င္းႏွင့္ မီဇိုလူမ်ဳိးတို႔အၾကား အျငင္းပြါးမႈမ်ား ယခင္ကလည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ ျဖစ္ပြါးခဲ့ၿပီး ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ကမူ ခ်င္းအမ်ဳိးသား တဦးက မီဇို ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးတဦးကို မုဒိမ္းက်င့္ခဲ့သည္ ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္ ေပၚထြက္လာခဲ့ ၿပီးေနာက္ YMA က ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားကို ျပည္နယ္အတြင္းမွ ထြက္ခြါသြားရန္ ႏွင္ထုတ္ခဲ့သည္။

ဤသို႔ အျငင္းပြါးမႈမ်ားရွိခဲ့လင့္ကစား၊ မီဇိုျပည္သူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားကို ျပည္နယ္အတြင္း ဆက္လက္ ေနထိုင္ခြင့္ ေပးခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက သံဃာေတာ္မ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ပြါး လာေသာအခါ လူထု ဆႏၵျပပြဲမ်ား က်င္းပၿပီး ေထာက္ခံမႈ ေပးခဲ့သည့္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ တြင္းရွိ ပထမဆံုး လူမ်ဳိး အသိုင္းအဝိုင္း ျဖစ္သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပ ေနသူမ်ားကို ရက္စက္စြာ ႏွိမ္နင္းခဲ့သည့္ အတြက္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို ရႈတ္ခ် ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။

Ref: မဇၩိမ