တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ ပဲခူးလူသတ္မႈကဲ့သို႔ ျဖစ္ရပ္မ်ား အၿမဲလိုပင္ ျဖစ္

Thursday, September 16, 2010

ပဲခူးၿမိဳ႕တြင္ စစ္တပ္က လူငယ္ ၂ ဦးကို ပစ္သတ္လိုက္မႈေၾကာင့္ ေဝဖန္မႈ မ်ားစြာထြက္ေပၚ လာေသာ္လည္း ထိုကဲ့သို႔ အႏိုင္က်င့္ သတ္ျဖတ္မႈ မ်ားသည္ အစြန္အဖ်ား တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမမ်ား၌ အၿမဲလိုပင္ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေထာက္ျပသည္။

ပဲခူးၿမိဳ႕ ဇိုင္းဂႏိုင္းေတာင္ပိုင္းရပ္ကြက္တြင္ စက္တင္ဘာ ၄ ရက္ေန႔၌ နယ္ေျမခံ တပ္ရင္းမွ အရာရွိ၊ တပ္သားမ်ားႏွင့္ ပဲခူးၿမိဳ႕ခံ လူငယ္မ်ား အခ်င္းမ်ားရာမွ တပ္သားတဦး၏ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေမာင္ေအာင္သူဟိန္း (၂၃ ႏွစ္) ႏွင့္ ေမာင္စိုးပိုင္ေဇာ္ (၁၉ ႏွစ္) သည္ ေနရာတြင္ပင္ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆံုးသြားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တာနာက ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံသို႔ တင္သြင္းမည့္ အစီရင္စာတြင္ ပဲခူး လူသတ္မႈအေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပသြားမည္ဟု ေျပာၾကားသည္။

ပဲခူး လူငယ္ႏွစ္ဦး အသတ္ခံရမႈသည္ အျပစ္ေပး ကြပ္မ်က္သည့္ ပံုစံ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ ေမာင္ေအာင္သူဟိန္းတြင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာ ၆ ခ်က္ႏွင့္ ေမာင္စိုးပိုင္ေဇာ္တြင္ ေသနတ္ဒဏ္ရာ ၄ ခ်က္ ထိထားၿပီး ခႏၶာကိုယ္မွာ ဆန္ခါေပါက္ ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံ ဆရာဝန္ တဦးက ေျပာသည္။

ရွမ္းအမ်ိဳးသမီး ေရးရာ ဆက္သြယ္လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရး အသင္း (SWAN) မွ နန္းဆိုင္ေနာင့္က ပဲခူးကဲ့သုိ႔ေသာ ၿမိဳ႕ႀကီး တခု၏ လမ္းေပၚတြင္ ပစ္သတ္ခံရမႈ ျဖစ္ေသးလွ်င္ တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားကဲ့သို႔ ေဝးလံသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ နအဖ စစ္တပ္က ဤကဲ့သို႔ေသာ ျပစ္မႈေပါင္း မည္မွ် က်ဴးလြန္ခဲ့သည္ကို မသိႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“စစ္အာဏာရွင္ေတြ လက္ေအာက္မွာ ျပည္သူ႔အတြက္ မလံုၿခံဳပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေဝလံ ေခါင္သီတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေနတဲ့ သူေတြဆို ပို မလံုၿခံဳပါဘူး။ သူတို႔ဘဝက အႏၲရာယ္မ်ားတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ ခံေနရတယ္ ဆိုတာ တကယ့္ အမွန္တရားပါပဲ”ဟု နန္းဆိုင္ေနာင့္က ေျပာသည္။

ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔ (TBBC) ၏ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ထုတ္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေျမာက္ပိုင္း ကရင္ေဒသႏွင့္ ရွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း ေဒသမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူ႔ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈ အျမင့္ဆံုး ေဒသမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ သတ္ျဖတ္မႈ၊ ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းမႈ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းခိုင္းမႈႏွင့္ ေျမယာ သိမ္းယူမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ ျပည္တြင္း ေရႊ႕ေျပာင္း ဒုကၡသည္ (IDP) မ်ားကို ကူညီေနသည့္ TBBC ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ၂၀၀၈ ၾသဂုတ္လႏွင့္ ၂၀၀၉ ဇြန္လအတြင္း ရြာေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ ပ်က္စီး ခဲ့ရၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွစ၍ ျမန္မာျပည္ အေရွ႕ ဘက္ပိုင္းတြင္ အဓမၼေရႊ႕ေျပာင္းမႈမ်ားႏွင့္ ဖ်က္ဆီးမႈမ်ားေၾကာင့္ ရြာေပါင္း ၃၅၀၀ ေက်ာ္ ပ်က္စီးၿပီး ေဒသခံ ႐ြာသားမ်ား ထြက္ေျပး ပုန္းေရွာင္ ခဲ့ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

TBBC ၏ အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာျပည္အေရွ႕ပိုင္း ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္းခံရသူ ၄ သိန္းခြဲႏွင့္ IDP ငါးသိန္းေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

သတင္းအခ်က္အလက္ရရွိရန္ ခက္ခဲျခင္းႏွင့္ မီဒီယာမ်ား လက္လွမ္းမမီျခင္းေၾကာင့္ နအဖစစ္တပ္က က်ဴးလြန္ေသာ လူ႔ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို မသိရွိရေၾကာင္း နန္းဆိုင္ေနာင့္က ေျပာသည္။

ပဲခူးၿမိဳ႕အေျခစိုက္ လမ္းျပၾကယ္အဖြဲ႔မွ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအးျမင့္က “လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရတဲ့ သူေတြရဲ႕ အေျခ အေနက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မရွိပါဘူး။ အကူအညီ သြားေတာင္းစရာလည္း မရွိဘူး” ဟု ဆိုသည္။

စစ္အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားသည္ ဗံုးကြဲမႈကဲ့သို႔ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပၿပီး အတိုက္အခံ မ်ားကို စြပ္စြဲေလ့ ရွိေသာ္လည္း နအဖ စစ္တပ္ ကိုယ္တိုင္၏ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကိုမႈ တလံုးတပါဒမွ် ေဖာ္ျပေလ့မရွိဟု ေလ့လာ အကဲခတ္သူမ်ားက ေထာက္ျပသည္။

စက္တင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔ထုတ္ The New Light of Myanmar သတင္းစာတြင္ ပဲခူးတိုင္းအတြင္း ဗံုးေပါက္ကြဲမႈ ႏွစ္ခုေၾကာင့္ အရပ္သား ႏွစ္ဦး ဒဏ္ရာရေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ား လက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း စြပ္စြဲ ေဖာ္ျပထားသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေစ်းႏွင့္ ေယာမင္းႀကီးလမ္း (ေယာက္လမ္း) တုိ႔ကုိ ဆက္သြယ္ထားသည့္ မီးရထားခုံးေက်ာ္ လူကူး သစ္သားတံတားတြင္ ေတြ႔ရွိရေသာ ခ်ိန္ကုိက္မုိင္းႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္ သထုံၿမိဳ႕၊ ဒုံ၀န္းေက်းရြာ အုပ္စုရွိ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားလုိင္း တာ၀ါတုိင္တြင္ ေတြ႔ရွိရေသာ မိုင္းမ်ားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲ မေအာင္ျမင္ေစရန္ ေသြးထိုး လံႈ႔ေဆာ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔အျပင္ ယင္းသို႔ ေသြးထိုးလံႈ႔ေဆာ္ျခင္းသည္ မၾကာေသးမီက ပဲခူးၿမိဳ႕တြင္ စစ္တပ္က ပစ္သတ္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား လူငယ္ ၂ ဦး ေသဆံုးမႈ ျဖစ္စဥ္တို႔ႏွင့္ အခ်ိန္ကုိက္ ခ်ိတ္ဆက္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ေန႔ထုတ္ စစ္အစုိးရ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေရးသားထားသည္။

ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအးျမင့္ကမူ ထိုသို႔ ဆက္စပ္ စြပ္စြဲျခင္းသည္ အေျခအျမစ္မရွိေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္မွ တက္ႂကြ လႈပ္ရွား သူမ်ားက ပဲခူး လူသတ္မႈ ကဲ့သို႔ေသာ ကိစၥမ်ားကို ကမာၻကသိရန္ လုပ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း စစ္အစိုးရ အေပၚ ထိုအျပဳအမႈမ်ား ရပ္တန္႔သြားရန္ ဖိအားေပးသင့္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ကုလသမဂၢသို႔ အႀကံျပဳထားသည့္ စစ္ရာဇဝတ္မႈ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ (CoI) ဖြဲ႔ေရးသည္ ျမန္မာ ျပည္သူမ်ား အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေရာင္ျခည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအးျမင့္က ဆက္လက္ေျပာသည္။

စစ္အစိုးရ၏ စစ္ရာဇဝတ္မႈမ်ားႏွင့္ လူသား မ်ိဳးႏြယ္ အေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို စံုစမ္း စစ္ေဆးမည့္ လြတ္လပ္ေသာ ကုလသမဂၢ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းေရးကို အဓိက တိုက္တြန္းသူမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တာနာ ျဖစ္သည္။

CoI ဖြဲ႔စည္းေရးကို ၾသစေၾတးလ်၊ ခ်က္ႏိုင္ငံ၊ ဆလိုဗက္ကီးယား၊ ကေနဒါ၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ထံမွ ေထာက္ခံမႈ ရရွိၿပီး ျဖစ္သည္။

ျမန္မာျပည္အေရွ႕ပိုင္းရွိ အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းခံရမႈမ်ား၊ IDP ျဖစ္ရန္ တြန္းပို႔ခံရျခင္းမ်ားသည္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ သည္ဟိဂ္ၿမိဳ႕ရွိ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ရာဇဝတ္မႈခံု႐ံုး၏ “လူသား မ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ား” စံသတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္ အက်ံဳးဝင္ ေၾကာင္း ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူူမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာသည္။

တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ျမန္မာျပည္တြင္ နအဖ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ေနသည့္ လူသတ္မႈ၊ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ ၊ ႏိွပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းမႈ၊ အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈမ်ားကို ဆူဒန္ႏိုင္ငံ ဒါဖာေဒသတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ လူ ၃ သိန္း အသတ္ခံရၿပီး ၂.၅ သန္း ေနရပ္ေဒသကို စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရမႈႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ ေျပာဆိုၾကသည္။

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရွ႕ေနမ်ား ေကာင္စီမွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအာင္ထူးက ဧရာဝတီႏွင့္ ေမးျမန္းခန္း တခုတြင္ “ျမန္မာျပည္မွာ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသား မ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနတယ္လို႔ ေသခ်ာေပါက္ ေျပာလို႔ရပါတယ္” ဟု ေျပာထားသည္။

ကရင္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔မွ တာဝန္ရွိသူတဦးျဖစ္သည့္ ေစာဖိုးရွမ္းက “IDP ဧရိယာေတြမွာ စစ္အစိုးရ တပ္ေတြက ရြာသား ေတြကို ျမင္ျမင္ကရာ ပစ္တာပါပဲ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြကို သစၥာခံတယ္လို႔ သံသယ ရွိရင္ မသတ္ခင္ ႏွိပ္စက္ ခံရေသးတယ္”ဟု ေျပာသည္။

ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ နအဖ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားသည္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။

Ref: ဧရာဝတီ္