ႏိုင္ငံေတာ္ (The State) ဆိုရာ၀ယ္ (အပိုင္း – ၄)

ခင္မမမ်ဳိး

October 28, 2012

ဆည္းပူးေလ့လာ ႏိုင္ငံေရးပညာ အခန္း (၂)

ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္း
ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္းျဖစ္စဥ္ စတင္လာခ်ိန္မွာ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္းရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ အေပၚ သက္ေရာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သီအိုရီေတြ ေပၚထြက္ လာပါတယ္။ ဂလိုဘယ္ လိုင္ေဇးရွင္းဟာ တိုင္းျပည္ေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို ကန္႔သတ္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ရွိလာတယ္လို႔ အခ်ဳိ႕က ယူဆ ၾကပါတယ္။ စီးပြားေရးရာ ဂလိုဘယ္ လိုင္ေဇးရွင္း (economic globalization) ဟာ လႈပ္ရွား သြားလာေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြကို ႏိုင္ငံငယ္ေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အာဏာရွိသူ ေတြရဲ႕ upper hand ကို ပို႔ေဆာင္ ေပးလိုက္တယ္လို႔လဲ ယူဆခ်က္ေတြ ေပၚထြက္ လာပါတယ္။

(၁) Hyperglobalization thesis
Hyperglobalization thesis ရဲ႕ အေျခခံသေဘာတရားကေတာ့ အရင္း အႏွီးမ်ား ေရြ႔လ်ားမႈ (mobility of capital) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ ျပည္ပ ကုန္သြယ္ေရး မရွိတဲ့ closed national economies ေတြမွာ အရင္းအႏွီး ေတြက ျပည္ပကို ေရြ႔လ်ားမႈ မရွိပါဘူး။ ျပည္တြင္းမွာပဲ ေရြ႔လ်ား စီးဆင္းေနပါတယ္။ ထြက္ေပါက္ မရွိပါဘူး။ အစိုးရေတြ ကေန အခြန္ႏႈန္းျမင့္မားစြာ ေကာက္ခံလို႔ ရပါတယ္။ open economy ေတြမွာက်ေတာ့ အရင္းအႏွီး ေတြက တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပင္ပကို စရိတ္ အနည္းဆံုးနဲ႔ စီးဆင္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ 

တိုင္းျပည္ေတြရဲ႕ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ အခြန္ေကာက္ခံမႈ စနစ္ေတြကို ကစားၿပီး ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈကေန တဆင့္ အျမင့္ဆံုး rate of return ရွိလာေအာင္ လုပ္ယူလို႔ ရလာပါတယ္။ အခြန္ ေကာက္ခံမႈႏႈန္း မ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကေန နည္းပါးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ေရႊ႕ေျပာင္းလို႔ ရပါတယ္။ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ားတဲ့ အလုပ္သမား ေစ်းကြက္ကေန ထိန္းခ်ဳပ္မႈ နည္းတဲ့ ေစ်းကြက္ကို ေရႊ႕ေျပာင္း လို႔ ရလာပါတယ္။ ဒီလို အရင္းအႏွီးေတြကို ေရြ႔လ်ား ေနျခင္းေၾကာင့္ ဆံုးရွံဳး နစ္နာမႈကလဲ နည္းပါးပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျပန္လည္ ႐ုတ္သိမ္းျခင္း (disinvestment) ရဲ႕ costs ကလဲ သုညနီးနီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအခါမွာ တိုင္းျပည္ေတြအေနနဲ႔ ရင္းႏွီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြျဖစ္ေအာင္ ျပိဳင္ဆိုင္ ၾကရပါတယ္။ တ ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ (foreign direct investment) (FDI) အေပၚမွာ ႏိုင္ငံေတာ္က မွီခိုလာရပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ အျခားႏိုင္ငံကို ေရႊ႕ေျပာင္း မသြားေအာင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အခြင့္အလမ္းေတြကို ဖန္တီးေပး လာရပါတယ္။ Neo-Darwinian survival of the fittest သေဘာတရား အရ ႏိုင္ငံေတာ္ဟာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ဆြဲေဆာင္ မႈေတြ၊ တင္းၾကပ္မႈ မရွိတဲ့ အလုပ္သမားေစ်း ကြက္ေတြနဲ႔ ေပ်ာ့ေပ်ာင္း ညင္သာတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြကို ဖန္တီးၿပီး၊ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ တည္တံ့ခိုင္မာလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ လာရပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ တာ၀န္ဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အက်ဳိး စီးပြားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ မဟုတ္ေတာ့ပဲ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ျဖစ္သြားပါတယ္။

(၂) Dual Convergence thesis
Hyperglobalization thesis က ႐ိုးရွင္းတဲ့ convergence ကိုသာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံတိုင္းရဲ႕ စီးပြားေရးအ ေဆာက္အအံုေတြဟာ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္းေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ဘံု ဖိအားေတြကို ၾကံဳေတြ႔ၾကရၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ အေနနဲ႔ အမီွအခို ကင္းတဲ့ mediating role မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ convergence ဟာ ၿပီးျပည့္စံုနဲ႔ သတင္းအခ်က္၊ ဆီ ေလ်ာ္မႈရွိတဲ့ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ Darwinian competition တို႔ တည္ရွိတယ္လို႔ assumption ထားပါတယ္။ institutions ေတြ ကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္း မျပဳပါဘူး။ ၿဗိတိန္နဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု စတဲ့ လစ္ဘရယ္စီးပြားေရး အေဆာက္အအံု ေတြကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။

Dual Convergence thesis ကေတာ့ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္က တုန္႔ျပန္ရာမွာ mediating role အျဖစ္ ပါ၀င္တဲ့ institutions ေတြကို ထည့္သြင္း စဥ္းစား ထားပါတယ္။ ဂလိုဘယ္ လိုင္ေဇးရွင္းက ဘံု ဖိအားေတြကို ေပၚထြက္လာ ေစခ်ိန္မွာ ဒါေတြကို အင္စတီ က်ဴးရွင္းေတြက refracted လုပ္ၿပီး၊ dual convergence ျဖစ္ပြားေစတယ္ လို႔ ယူဆၿပီး၊ ဆီြဒင္နဲ႔ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ စတဲ့ Coordinated Market Economies ေတြမွာ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိတယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဂလိုဘယ္ လိုင္ေဇးရွင္းက အင္စတီ က်ဴရွင္းေတြကို ေပးေလ့ရွိတဲ့ ဖိအားေတြကေတာ့ ဘတ္ဂ်က္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အလုပ္သမား ေစ်းကြက္နဲ႔ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ဆိုင္ရာ ဖိအားေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

(၃) ကမၻာ့ေရးရာျပႆနာမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္စြမ္းပကား
Hyperglobalization thesis နဲ႔ Dual Convergence thesis ေတြဟာ convergence ကိုသာ principal actor အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတယ္လို႔ ျငင္းဆိုခ်က္မ်ား ထြက္လာၿပီး၊ စီးပြားေရးရာ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္း ကိုသာ လက္ရွိႏိုင္ငံေတြ ရင္ ဆိုင္ေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ စြမ္းပကားနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိုင္ရာ အခန္းက႑ ေလ်ာ့က်လာျခင္းရဲ႕ key determinant အျဖစ္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္းကေန ေပၚထြက္လာတဲ့ ကမၻာ့ ေရးရာ ျပႆနာေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးယူနစ္တခုတည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ စြမ္းပကားေတြ ေလ်ာ့က် လာေၾကာင္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခ်က္ေတြ ရွိလာပါတယ္။ ဒီလို ေထာက္ျပခ်က္ေတြ ထဲမွာ ထင္ရွားတာ ကေတာ့ tragedy of the commons ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ပထမဦးဆံုး ေထာက္ျပတာကေတာ့ Garrett Hardin ဆိုသူျဖစ္ၿပီး၊ တိုင္းျပည္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း ေတြ အေန နဲ႔ unilateral environmental action ေတြကို တာ၀န္မယူပဲ၊ ဒီအတိုင္းသာ ဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ environmental degradation ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း (၁၉၆၈) ခုႏွစ္မွာ ေရးသား တင္ျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါကို ကာကြယ္ဖို႔အ တြက္ ႏိုင္ငံေတြက လိုက္နာရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးမယ့္ ႏိုင္ငံတကာ ေအဂ်င္စီ တခုလိုအပ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတဲ့ ရွဳေထာင့္ကေန ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလိုႏိုင္ငံတကာ ေအဂ်င္စီက ခ်မွတ္ လိုက္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြကို လိုက္နာဖို႔က ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ရသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္းက ျမွင့္တင္ေပးလိုက္တဲ့ ဒီလို ကမၻာ့ေရးရာ ျပႆနာေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ စြမ္းပကား တခုတည္းနဲ႔ကလဲ ေျဖရွင္းလို႔ မရႏိုင္ဘူး ျဖစ္လာပါတယ္။ ကမၻာ့ျပႆနာေတြကို မေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့အခါ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးရာေတြမွာ catastrophe ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။

(၄) New medievalism
New medievalism ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို Hedley Bull ဆိုသူက The Anarchical Society ဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ ေရး သားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ globalised world ျဖစ္လာတာနဲ႔အမွ် ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာက ေလ်ာ့နည္း လာၿပီး၊ ႏိုင္ငံတကာ စနစ္ဟာ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာေတြကို ဘာသာေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အင္ပါယာေတြ၊ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံေတြ စတဲ့ non-territorial and overlapping agents ေတြက က်င့္သံုးတဲ့ medieval ပံုစံနဲ႔ ဆင္တူလာေၾကာင္း New medievalism က ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

New medievalism သေဘာတရားရဲ႕ ဥပမာေတြကေတာ့ အီးယူ၊ အာဆီယံစတဲ့ ေဒသ ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားရဲ႕ အင္အား ႀကီးမားလာမႈနဲ႔ စေကာ့တလန္၊ Catalonia စတဲ့ sub-national governments ေတြ ေပၚထြက္လာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေၾကးစား စစ္တပ္ ကုမၸဏီမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေကာ္ပိုေရးရွင္း မ်ားနဲ႔ ကမၻာ့ ဘာသာေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚထြက္လာ ျခင္းဟာလဲ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို ေလ်ာ့က် လာေစပါတယ္။

New medievalists ေတြက ဂလိုဘယ္လိုင္ေဇးရွင္းျဖစ္စဥ္ဟာ ကမၻာ့ အုပ္စိုးမႈ စနစ္ (global governance) ကို ေပၚထြက္ လာေစတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း မဟာမိတ္ျပဳထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း (ဥပမာ- ဥေရာပသမဂၢ၊ အာဆီယံ၊ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ စသည္မ်ား) ေတြ ကမၻာ့ျပႆနာ ရပ္မ်ားကို ပူးေပါင္း ေျဖရွင္းရာက ေပၚထြက္လာတဲ့ ပ႐ိုက္ဗိတ္ ပါ၀ါက ႏိုင္ငံေတာ္ ပါ၀ါထက္ ပိုၿပီး အင္အား ႀကီးမား လာေၾကာင္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုၾကပါတယ္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

Ref: ေန႔သစ္္