သမၼတ၏ လြတ္လပ္ေရးေန႔ သဝဏ္လႊာ မျပည့္စံုဟု ေဝဖန္ၾက

မ်ဳိးသန္႔၊ ေက်ာ္ခ
ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ဇန္နဝါရီလ ၀၄ ရက္ ၂၀၁၂

ခ်င္းမိုင္ (မဇၩိမ) ။ ။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ၆၄ ႏွစ္ေျမာက္ လြတ္လပ္ေရးေန႔ သဝဏ္လႊာတြင္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္း တရပ္ျဖစ္ေသာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထည့္သြင္း ေဖၚျပမထားသည္ကို တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေဝဖန္ လိုက္ၾကသည္။

သဝဏ္လႊာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္ေပၚေျမျပန္႔ မခြဲျခားဘဲ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ ကိုသာ ေဖၚျပထားၿပီး တိုင္းရင္းသား စည္းလံုး ညီၫြတ္ျခင္း၏ သေကၤတ ျဖစ္သည့္ ပင္လံု စာခ်ဳပ္အေၾကာင္း ထည့္သြင္း မေဖၚျပသည္ကို ေဝဖန္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဒုတိယအမ်ားဆံုး အႏိုင္ရရွိခဲ့သည့္ ရွမ္းအမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ SNLD မွ ေျပာခြင့္ ရပုဂၢိဳလ္ ဦးစိုင္းလိတ္က "ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရဖို႔ တကယ့္ကို ဘူမိနတ္သံ ပါပဲ။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ျခင္း မရွိဘဲနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ ဘယ္လိုမွ လြတ္လပ္ေရး အရယူလို႔ မရဘူး။ တိုင္းရင္းသား အားလံုး စုဆံုၿပီးေတာ့မွ ေတာင္တန္း/ျပည္မ အတူပူးတြဲၿပီး လြတ္လပ္ေရး ယူဖို႔အတြက္ လက္မွတ္ေရးထိုး ႀကိဳးစား ခဲ့ၾကတာဟာ ပင္လံုပါ။ အဲဒီပင္လံု စာခ်ဳပ္ကို ဖံုးကြယ္ ထားၿပီးေတာ့မွ ကြယ္ဝွက္ထားၿပီးေတာ့မွ လြတ္လပ္ေရး အေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ မျပည့္စံုႏုိင္သလို အဓိပၸါယ္လည္း မရွိပါဘူး" ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ေတာင္ေပၚႏွင့္ ေျမျပန္တို႔ ညီၫြတ္မႈကို ျပသခဲ့သည့္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အေၾကာင္း ထည့္သြင္း မေဖၚျပျခင္းသည္ စည္းလံုး ညီၫႊတ္ျခင္း ဟူသည့္ ပင္လံု စိတ္ဓာတ္ကို ေပ်ာက္ကြယ္ သြားေစသည္ဟု ဇိုမီး အမ်ဳိးသားကြန္ဂရက္ ZNC ဥကၠ႒ ဦးပူးက်င့္ရွင္းထန္က ဆိုသည္။

"သူတို႔က အေရးၾကီးတဲ့ ပင္လံုကိစၥေတာ့ ထည့္မေျပာသြားဘူး။ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရး က်ေတာ့ ေျပာတယ္။ မ်က္ကြယ္ ျပဳတယ္ဗ်ာ။ အမွန္မွာ ဒီဥစၥာက အေရးႀကီးဆံုး ျဖစ္တယ္။ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ပင္လံုကိစၥကို ခ်န္ခဲ့ၿပီးေတာ့မွ ျပည္ေထာင္စု ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္။ အဓိက အရင္းေခါက္ေခါက္ကို မထိမိဘူး။ ဒါဟာ ပင္လံုကို တိမ္ျမဳပ္သြားေစတယ္လို႔ ထင္တယ္ဗ်ာ" ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ပင္လံုစာခ်ဳပ္သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား လြတ္လပ္ေရးအား ေတာင္းတန္း/ ျပည္မ မခြဲျခားဘဲ အတူရယူရန္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ပင္လံုၿမိဳ႕၌ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားတြင္ "ေတာင္တန္းေဒသရွိ ျပည္သူတို႔သည္ ဒီမုိကေရစီ တိုင္းျပည္မ်ားတြင္ အေျခခံမ်ား အခြင့္ အေရးမ်ားႏွင့္ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို ရရွိ ခံစားေစရမည္" ဟုလည္း ေဖၚျပပါရွိသည္။ သို႔ေသာ္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိၿပီးသည္မွာ ၆၄ ႏွစ္ ၾကာျမင့္ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယေန႔တိုင္ အဆိုပါ အခြင့္အေရးမ်ား မရရွိေသးဘဲ စာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္ အလက္မ်ားႏွင့္ ကြဲလြဲေနသည္ဟု ဦးစိုင္းလိတ္က ေျပာသည္.

"က်ေနာ္တို႔ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုပိုင္ခြင့္တို႔၊ စည္း႐ံုးေဟာေျပာ ပိုင္ခြင့္ တို႔ဆိုတာဟာ လြတ္လပ္ေရး ရကတည္းက ဒီေန႔ထိ မရေသးပါဘူး။ ဘယ္တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွမွ ရရွိခဲ့တယ္လို႔ မၾကားမိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လက္မွတ္သာ ထိုးခဲ့တယ္ လူ႔အေျခခံ အခြင့္အေရးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ တိတိပပ ရရွိခဲ့တာမရွိပါဘူး။ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ကိုက္ညီတာ မရွိေသးပါဘူး" ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ပင္လံုစာခ်ဳပ္တြင္ "ေတာင္တန္းေဒသမ်ားအတြက္ နယ္တြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ကိုယ္ပုိင္ ျပ႒ာန္းခြင့္ အျပည့္အဝ ရွိေၾကာင္း မႈအားျဖင့္ လက္ခံသည္" ဟုလည္း ပါရွိၿပီး လက္ရွိအေျခအေနသည္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္အလက္ မ်ားႏွင့္ ကြဲလြဲေနေၾကာင္း KIO ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္မွ အၿမဲတမ္းဗဟိုေကာ္မတီဝင္ လမာဂြမ္ဖန္း က ေျပာသည္။

"ကေန႔ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အေျခအေနနဲ႔ ပင္လံုစာခ်ဳပ္က အမ်ားၾကီး ကြာျခားေနတာပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ KIO အေနနဲ႔က ပင္လံု စာခ်ဳပ္အတိုင္း ဒီတိုင္းျပည္ၾကီးကို စစ္မွန္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ေဖၚေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ဝိုင္းၿပီးေတာ့ တည္ေဆာက္ဖို႔ KIO က သေဘာထားရွိပါတယ္" ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။

သမၼတ၏ လြတ္လပ္ေရးေန႔ သဝဏ္လႊာတြင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းတို႔ကို ျပည့္သူ႔ ရင္ခြင္သို႔ ပို႔ေဆာင္ ေပးခဲ့သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း KIO ႏွင့္ အစိုးရတပ္အၾကား ျဖစ္ပြားေနသည့္ တုိက္ပြဲမ်ားကို ဥပမာျပဳကာ တိုင္းရင္းသား ျပႆနာ မေျဖရွင္းရေသးဘဲ လြတ္လပ္ေရး၏ အသီးအပြင့္ကို မခံစားရေသးဟု ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရး ပါတီ RNDP အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးဦးလွေစာက ေျပာသည္။

"လြတ္လပ္ေရးရၿပီးတည္းက ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝ ေက်ာ္ၾကာလာၿပီ တိုင္းရင္းသားျပႆနာေတြကို မေျဖရွင္းရ ေသးဘူး။ တိုတို ေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြဟာ လြတ္လပ္ေရးရဲ႕ အသီးအပြင့္ကို မခံစားရေသးဘူး။ အဲဒီျပႆနာေတြကို တက္လာတဲ့ အစိုးရသစ္က ဘယ္လို ေျဖရွင္းမယ္ဆိုတာ သဝဏ္လႊာထဲမွာ မေတြ႔ရဘူး" ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။

Ref: မဇၽၥိမ