အက်ဥ္းက်သတင္းသမားဦးေရ ကမၻာမွာ ျမန္မာစတုတၳလိုက္

ဦးစံမိုးေဝ
ၾကာသပေတး, 08 ဒီဇင္ဘာ 2011

နယူးေယာက္အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းသမားမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္းႀကီး ျဖစ္တဲ့ CPJ အဖြဲ႔က (၁၅) ႏွစ္အတြင္း ကမၻာအႏွံ႔မွာ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းခ်ထားမႈ အမ်ားဆံုး အခ်ိန္ကာလနဲ႔ ႀကံဳေနရတယ္လို႔ ၾကာသာပေတး ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာလည္း အဆိုးရြားဆံုး ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ တႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ အီရန္၊ အီရစ္ထရီးယား (Eritiea) နဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ၿပီးရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ နံပါတ္ ၄ ေနရာမွာရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

သတင္းသမားေတြ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတဲ့ အတိုင္းအတာနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈဆိုတာ မေျပာပ ေလာက္တဲ့ အတိုင္းအတာသာ ရွိတာပါလို႔လည္း CPJ အဖြဲ႔ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူက VOA ကိုေျပာပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားတဲ့ ဦးစံမိုးေ၀က တင္ျပထားပါတယ္။

CPJ အဖြဲ႔က ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔မွာ ေနာက္ဆံုး ေကာက္ယူထားတဲ့စာရင္းအရ ကမၻာနဲ႔အဝွန္းမွာ အက်ဥ္းက် ခံေနရတဲ့ သတင္းသမား ၁၇၉ ေယာက္ရွိၿပီး ဒါဟာ ၁၅ ႏွစ္အတြင္း အမ်ားဆံုး ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း အက်ဥ္းသားေတြျပန္လႊတ္ေပးေနပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ လူသိရွင္ၾကား ေၾကညာ ေျပာဆိုေနေပမယ့္ သတင္းသမား ေတြကိုေတာ့ ဖမ္းဆီး ထားဆဲပဲလို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ သတင္းသမားကာကြယ္ ေစာင့္ေလွ်ာက္ေရး အဖြဲ႔ႀကီးျဖစ္တဲ့ CPJ အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံ Bob Dietz ကေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အနည္းဆံုး သတင္းသမား ၁၂ ဦး အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရသစ္ တက္လာ ၿပီးတဲ့ေနာက္ အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပး ေနတယ္ဆိုေပမယ့္ သတင္းသမားေတြ ကိုေတာ့ ထိန္းသိမ္း ထားဆဲပဲ ရွိပါတယ္။ လြတ္လာတယ္ ဆိုတာကလည္း တေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ပဲ ရွိတာပါ”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရပ္သားအစိုးရ တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ အေျပာင္းလဲေတြျဖစ္ေပၚလာတယ္၊ မီဒီယာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ ထားမႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့လာတယ္ ဆိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေျပာဆိုေနၾကတာပါ။ CPJ အဖြဲ႔ေျပာခြင့္ရသူ Bob Dietz ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သတင္းသမားေတြ အေပၚ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈေတြဟာ ကမၻာေပၚမွာ အဆိုးဆံုး ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ပါ၀င္ေနၿပီး သူ႔အျမင္မွာေတာ့ ဘာမွ သိသာထူးျခားတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ မေတြ႔ရဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

“အစိုးရက မီဒီယာေတြအေပၚထားတဲ့သေဘာထား အလင္းေရာင္ အနည္းငယ္ေတြ႔ရတယ္ဆိုေပမယ့္ မေျပာပ ေလာက္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လူဦးေရ အနည္းငယ္သာ ရွိတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံတကာမွာ သတင္းသမားေတြ အေပၚ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်တဲ့ေနရာမွာ နံပါတ္ ၄ ေနရာမွာ လိုက္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ေရွ႕မွာ တ႐ုတ္၊ အီရစ္ထရီးယား၊ အီရန္ႏိုင္ငံတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္တဲ့မူ၀ါဒ ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနဆဲပါ။ ဒီအေျခအေနကို ေထာက္႐ႈၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနၿပီလား ဆိုတာကို သံုးသပ္ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ မေျပာပေလာက္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈပဲရွိတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ”

တဆက္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအပါ၀င္ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြက ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြ ျပန္ၿပီး လုပ္လာတဲ့ အတြက္ သတင္းသမား အက်ဥ္းသား အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာင္းဆိုမႈေတြ ဖိအားေပးမႈေတြ ေလွ်ာ့က်သြားမွာကို စိုးရိမ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ တျခားအစိုးရေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ျပန္လည္ပတ္သက္လာၿပီဆိုေတာ့ ဒီသတင္းသမား အက်ဥ္းသား အေရးကို လ်စ္လွ်ဴမွာကို က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္ပါတယ္။ ဒီအေရးကို ေမ့ထားၾကမွာ၊ အေရးႀကီးေနရာမွာ မထားေတာ့မွာကို စိုးရိမ္ပါတယ္”

CPJ အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံ Mr. Bob Dietz ေျပာသြားတာပါ။

CPJ အေနနဲ႔ သတင္းသမား အက်ဥ္းသားအေရးကို အၿမဲေစာင့္ၾကည့္ေနသလို ႏိုင္ငံတကာကိုလည္း အဆက္မျပတ္ အသိေပး ေနေၾကာင္း ျမန္မာ အစိုးရကိုလည္း စာေရးၿပီး အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ အရင္ အစိုးရေတြလိုပဲ ဘာမွ တုံ႔ျပန္မႈမရွိဘူး၊ အဲဒီေတာ့ အရင္က အစိုးရေတြနဲ႔ အခု ဒီမိုကေရစီ အစိုးရၾကား ဘာမွကြာျခားတာမရွိဘူးလို႔ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

Ref: VOA News