ျမန္မာကိစၥ စုံစမ္းေရး အေမရိကန္ေထာက္ခံမႈ ကင္တားနား ႀကိဳဆုိ

ဦးေဇာ္၀င္းလႈိင္
ဗုဒၶဟူး, 18 ၾသဂုတ္ 2010

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း စစ္အစုိးရက က်ဴးလြန္ခဲ့ဖြယ္ရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အေပၚ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စုံစမ္းေရး ကိစၥကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံက ေထာက္ခံ လုိက္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) ႀကိဳဆုိလုိက္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အခုလို ဆုံးျဖတ္ လုိက္တာဟာ စစ္အစုိးရ အႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊကုိ အဓိက ပစ္မွတ္ထား ဆုံးျဖတ္ လုိက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အဆင္ျမင့္ အေမရိကန္ အရာရွိေတြက ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ မစၥတာ ကင္တားနားကုိ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းၿပီး တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာစစ္အစုိးရက က်ဴးလြန္ထားတယ္ဆုိတဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္ မႈေတြကုိ စုံစမ္း စစ္ေဆးမယ့္ ကုလသမဂၢ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းဖုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ အတြင္း ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ လူ႔ အခြင့္အေရး ေကာင္စီ စည္းေ၀းပြဲမွာ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနားက တင္သြင္းခဲ့တာပါ။ သူ႔ရဲ႕ အဆုိျပဳခ်က္ကုိ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) အစုိးရက ေထာက္ခံမယ္ဆုိၿပီး အဂၤါေန႔မွာ ဆုံးျဖတ္ လုိက္တဲ့အေပၚ သူ႔အေနနဲ႔ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈေတြ ရပ္တန္းက ရပ္ေအာင္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းက ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္တဲ့ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္း ေဖာ္ထုတ္ေရး က်ေနာ္ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ အဆုိျပဳ တင္သြင္းခဲ့တာကုိ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အခုလုိ ေထာက္ခံ လုိက္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္ ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ေနာက္ အဲဒီအဆုိျပဳခ်က္ကုိ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြကလည္း ေထာက္ခံၾကဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။”

သူ႔ရဲ႕ အဆုိျပဳခ်က္ကုိ အေမရိကန္လုိ အေရးပါတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက တျဖည္းျဖည္း ေထာက္ခံလာၾကတဲ့ အတြက္ ဘယ္လုိ ေကာ္မရွင္မ်ဳိး ဖြဲ႔စည္းမယ္ ဆုိတာ စတင္ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ လုိၿပီလုိ႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

“အခုေတာ့ အနာဂတ္မွာ ဘယ္လုိ ေကာ္မရွင္မ်ဳိး ဖြဲ႕စည္းၾကမယ္၊ ဘယ္လုိ အေျခခံ အခ်က္ေတြေအာက္မွာ ဖြဲ႔စည္းမယ္ ဆုိတာကုိ စတင္ စဥ္းစားဖုိ႔ လုိပါၿပီ။ ဒါက အေရးႀကီးပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ဘယ္လုိ ေကာ္မရွင္မ်ဳိး ဖြဲ႔စည္းမယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္အေပၚ အဖြဲ႔၀င္ အမ်ားစုရဲ႕ ေထာက္ခံမႈ လုိပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ႀကိဳတင္ ခန္႔မွန္းဖုိ႔ ခက္ခဲပါတယ္။ မတ္လတုန္းက စတင္ အဆုိျပဳခဲ့တဲ့ ကိစၥက အခုခ်ိန္ထိ စားပြဲ၀ုိင္းေပၚ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးေနၾကတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခင္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ အေထြေထြ ညီလာခံမွာလည္း ဒီကိစၥကုိ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးၾကဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးေနဖုိ႔က အေရးႀကီးပါတယ္။”

အေမရိကန္က အခုလို ကုလသမဂၢ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းဖုိ႔ ေထာက္ခံ လုိက္တာဟာ စစ္အစုိးရ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ၿပိဳင္ဘက္ေတြကုိ မတရား သတ္ျဖတ္၊ ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ တာေတြအေပၚ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ အေရးယူသြားမယ့္ ေပၚလစီလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာေအာင္၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္လာေအာင္ ဖိအားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ စစ္အစုိးရ အေပၚ လက္ရွိ ခ်မွတ္ထားတာ ေတြထက္ ပုိမုိျပင္းထန္တဲ့ ဘ႑ာ ေငြေၾကးအရ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ သြားဖုိ႔ အေမရိကန္ အစုိးရက စဥ္းစားေနတယ္ လုိ႔လည္း အမည္ မေဖာ္လုိတဲ့ အစုိးရ အရာရွိတဦး ေျပာတာကုိ ကုိးကားၿပီး ဒီကေန႔ထုတ္ The Washington Post သတင္းစာထဲမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

အေမရိကန္က အခုလုိ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်လုိက္တဲ့အေပၚ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ႀကိဳဆုိ ေထာက္ခံေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာျပည္ အေရးမွာ ဒါဟာ ထူးျခားတဲ့ တုိးတက္ ေျပာင္းလဲမႈတခု ျဖစ္တယ္လို႔ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ အေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ Burma Campaign UK အဖြဲ႔က ၫႊန္ၾကားေရးမႉး မာ့ခ္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။

“စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကတဲ့ အထဲမွာ ဒါဟာ အင္မတန္ ထူးျခားတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈ တခုလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယူဆပါတယ္။ အေမရိကန္က ႏုိင္ငံေရး အင္အား ပုိရွိေတာ့ ဒီလုိ ေထာက္ခံ လုိက္ၿပီဆုိေတာ့ တုိးတက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ စတင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါၿပီ။ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းဖုိ႔ကိစၥ တိတ္တဆိတ္ ေထာက္ခံလုိတဲ့ သူေတြ ရွိေပမဲ့ ေရွ႕က ဦးေဆာင္တဲ့ အခန္း က႑ကေန ထြက္မလုပ္ခ်င္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ သိပါတယ္။ အခု အေမရိကန္ ပါလာၿပီဆုိေတာ့ သူတုိ႔လည္း လူသိရွင္ၾကား ေထာက္ခံ လာၾကလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ လာမယ့္ စက္တင္ဘာလအတြင္း နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မစၥတာ ကင္တားနား အေနနဲ႔ အဲဒီ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ တင္ျပႏုိင္ဖုိ႔ အစီရင္ခံစာကုိ အခု စတင္ ေရးသားေနၿပီး ေအာက္တုိဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ တင္သြင္းမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ဘယ္လုိ ေကာ္မရွင္မ်ဳိး ဖြဲ႔စည္းျဖစ္မယ္ ဆုိတာကေတာ့ အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံ အသီးသီးရဲ႕ တုံ႔ျပန္လာမႈေတြ၊ တင္ျပခ်က္ေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးမွ အမ်ားသေဘာတူ ဆုံးျဖတ္ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

Ref: VOA News